واضح آرشیو وب فارسی:مهر: ادب در گذر روزگاران /اعاده حيثيت از آرتور ميلر / درگذشت رابيندرانات تاگور
خبرگزاري مهر - گروه فرهنگ و ادب: فردا 17 مرداد 87 و هفتمين روز از ماه آگوست ميلادي است. در اين بخش مهم ترين رويدادهاي ادبي كه در چنين روزي حادث شده، از نظر مي گذرد.
پاداش سكوت
سال 1958 دادگاه شهر واشنگتن در اين روز حكم محكوميت آرتور ميلر اديب و نمايشنامه نويس بزرگ آمريكايي را نقض و از او اعاده حيثيت كرد.
شروع اين ماجرا، دو سال پيشتر از اين تاريخ و در زماني بود كه كميته بررسي فعاليت هاي ضد آمريكايي، مركب از اعضاي كنگره ملي امريكا و تحت رهبري فكري سناتور مك كارتي، آرتور ميلر را چون ديگر هنرمندان مستقل آمريكا هدف تحقيقات خود قرار داده بود. ميلر در بازجويي به تمام سوالات كميته در مورد شركت خودش در جلسات مشترك با نويسندگان حزب كمونيست در خلال سال 1947 پاسخ هاي روشني داد اما حاضر نشد نام ديگر نويسندگان را فاش كند.
اين حركت ميلر توهين به كنگره ملي امريكا تلقي شد و شكوائيه كميته هم در دادگاه واشنگتن، منجر به صدور حكم محكوميت او شد، حكمي كه مدتي بعد با انحلال كميته و رد نظرات افراطي مك كارتي به طور رسمي در همان دادگاه باطل شد.
صداي زنان مكزيك
جامعه ادبي مكزيك در اين روز سوگوار درگذشت روزاريو كاستلانوس، شاعره و اديب بزرگ اين كشور است.
روزاريو كاستلانوس به عنوان يك رنگين پوست از تيره مستيزو، در بطن نابرابري و ناملايمات متعدد اجتماعي پرورش پيدا كرد و به مدد طبع آشتي ناپذيرش خود را به بالاترين رده هاي اجتماعي رسانيد. كاستلانوس در سالهاي دهه 50 در مقام استاد ادبيات و فلسفه دانشگاه ملي مكزيك به نام اديب، شاعر و مبارز نيز شهرت داشت. او در اين سالها با نوشتن دو رمان مهم با نام هاي "آلبوم خانوادگي" و "آيين سوگواري"، يك نمايشنامه بلند و چندين دفتر شعر، جايگاه بلندي در ادبيات مكزيك به دست آورد و تاثير روشني را بر نسل پس از خود به جاي گذاشت.
او در سال 1971 به خاطر خدمات ارزنده اش به جامعه مكزيك به عنوان سفير اين كشور به سرزمين هاي اشغالي فرستاده شد و در دفتر فرهنگي سفارتخانه در اثر يك برق گرفتگي ساده درگذشت.
مرگ اولين نوبل بگير آسيايي
رابيندرانات تاگور شاعر و فيلسوف شهير هندي در چنين روزي در سال 1941 درگذشت. او در هفتم ماه مي سال 1861 در كلكته به دنيا آمد. اولين شعر خود را در هشت سالگي سرود و اولين دفتر شعرش را در شانزده سالگي منتشر كرد. هشتاد سال زندگي پر از تحرك و جوشش به رابيندرانات تاگور اين فرصت را داد تا به سلك روحانيون برهمن درآيد، شعر بسرايد، رمان بنويسد، در مهم ترين جنبش هاي اجتماعي شبه قاره هند حضور داشته باشد، قطعات موسيقي متعدد و اپرا تصنيف كند و در نهايت به عنوان يكي از مفاخر بي بديل اين خطه و به خصوص در هنر بنگالي شناخته شود.
از تاگور صدها اثر معتبر هنري از جمله مجسمه ها و آثار تجسمي، صدها تصنيف و از جمله سرودهاي ملي كشورهاي بنگلادش و هند، ده ها رمان و مقاله و بسياري آثار ديگر به جاي مانده است. در كنار اين همه، تاگور اولين آسيايي است كه در 1913 جايزه نوبل دريافت كرد كه اين جايزه به خاطر آثار ادبي تاگور به وي داده شد.
اولين مرگ ادبي در چين
به روايت تاريخ ادبيات چين، در اين روز به سال 1661 يك شاعر بودايي چيني با نام جين شنگتان به دليل مخالفت با حكومت مستعجل لي زيچنگ و چالشي كه براي اين دولت جايگزين امپراتوري مينگ ايجاد كرده بود، اعدام شد.
دولت كمونيستي چين، امروزه لي زيچنگ را به عنوان اولين انقلابي و عاصي در برابر نظام فئودالي كهن، ستوده و شنگتان را نمونه اي از متفكرين واپس گرا و كهنه پرست نام مي برد. گذشته از درستي و نادرستي اين ادعا، آنچه در مورد زندگي كوتاه 45ساله شنگتان جالب توجه به نظر مي آيد، پافشاري او در زمان مرگ بر موضع مخالفت با حكومت غصبي لي زيچنگ و نيز جايگاه ويژه او به عنوان اولين كشته در عرصه هنر و فرهنگ چين در عصر جديد است. از جين شنگتان دو اثر ادبي مهم با نام هاي "شرح شويهو ژوان" و "شرح ژيژيانگ جي" به جا مانده كه هر دو در ظاهر تحشيه اي بر آثار ادبي كلاسيك چين اند اما در بطن خود قصه هاي عرفاني مستقلي را تشكيل مي دهند.
پست مدرنيسم روسي
ولاديمير سوروكين نويسنده معاصر روس در اين روز 53ساله مي شود. سوروكين متولد شهر كوچكي به نام بيوكو در حوالي مسكو بوده و تحصيلات خود را در رشته مهندسي فولاد در همين شهر به پايان برده است. زندگي ادبي سوروكين با مقالاتي كه او از 20سالگي و در دوره دانشجويي اش نشريات كوچك مي نوشت آغاز شد ولي اخراجش از شوروي در سال 1978 به علت سرپيچي از عضويت در حزب كمونيست جوانان روسيه، مدتي در اين روند خلل ايجاد كرد.
اما سوروكين از كار دست نكشيد و برخلاف اغلب نويسندگان هم نسلش كه مجبور به مهاجرت شده بودند، زبان ديگري را براي ادامه كار ادبي اش اختيار نكرد. اصرار به نوشتن به زبان روسي و گرايشات پست مدرنيستي سوروكين باعث شد كه آثار او بخش عمده اي از بازار كتاب هاي زيرزميني و ممنوع را در دوران زوال قدرت كمونيسم در روسيه تشكيل دهند.
سوروكين بيش از پنجاه رمان و نمايشنامه را در سالهاي فعاليتش نوشته و تاكنون جوايز متعددي را از جمله جايزه بوكر روسيه گرفته و آثارش به بيش از 12زبان زنده جهان ترجمه شده اند. او در حال حاضر عضو انجمن جهاني قلم است و در مسكو زندگي مي كند.
چهارشنبه 16 مرداد 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 298]