اسپانسر يعني جذب سرمايه با حفظ استقلال تهيه كننده

واضح آرشیو وب فارسی:موج: اسپانسر يعني جذب سرمايه با حفظ استقلال تهيه كننده
سرمايه ، فرزانه ابراهيم زاده: حس پنهان نخستين ساخته بلند سينمايي مصطفي رزاق كريمي است كه تاكنون بيشترين تمركزش در حوزه سينماي مستند بوده است. رزاق كريمي فارغ التحصيل معماري از اتريش است. او كه سال هاي زيادي در خارج از ايران سينما را پيگيري كرده، در حس پنهان به موضوع خانواده و روابطي كه در آن شكل مي گيرد پرداخته است. محمدرضا فروتن، مهتاب كرامتي، حامد بهداد و نيوشا ضيغمي در اين فيلم بازي مي كنند كه به تهيه كنندگي مرتضي رزاق كريمي و حمايت مركز گسترش سينما ساخته شد. حس پنهان در گروه سينمايي آزادي اكران شده و توانسته 31 روز 227 ميليون تومان فروش كند و رزاق كريمي از اين استقبال راضي است. حس پنهان پيش از نمايش در جشنواره بين المللي فيلم فجر و در جشنواره NHK ژاپن به نمايش درآمده بود.

¦ چه شد كه در اولين رويكردتان به سينماي داستاني سراغ يك موضوع خانوادگي رفتيد؟ به موضوع فيلم علاقه زيادي داشتم. يك جور نگاه شخصي و شايد هم يك حس دروني بود. از نگاه كارگردان حس پنهان چه چيزي وجه اصلي فيلم است؟ داستان فيلم جديد و پيچيده نيست، در واقع هيچ داستاني تازه نيست. اين تفكر ما است كه آن را پيش مي برد. گاهي غفلت است كه بنيان همه چيز را بر هم مي زند و همه چيز زندگي حتي روابط ميان انسان ها را بر هم مي زند. خيلي از ما در روابط شخصي خودمان به ويژه در گستره يك زندگي مشترك حس هاي پنهاني داريم. قضاوت درباره آدم ها يكي از مهم ترين ويژگي هاي فيلم بود. شما در اين فيلم اساساً شخصيت منفي نداريد. همه آدم ها مثل زندگي عادي، هم خوب هستند هم بد. امير شخصيت اصلي فيلم، مدير يك شركت بازرگاني است. سيمين هم روانشناسي است كه مشكلات مردم را حل مي كند. حالا اين دو آدم در مقابله با يك مشكل واكنش خودشان را دارند. در واقع به دنبال اين نكته هستم كه بگويم عكس العمل افراد در مواجهه با مشكلات يا اتفاقات غيرمعمول يا معمول زندگي موضوعي است كه صرفاً نمي تواند دليل بد بودن يا خوب بودن آنها باشد. اينكه هر كدام از اين واكنش ها منفي يا مثبت است، به زمان و مكان بستگي دارد نه صرف بد بودن آنها. از زمان اكران فيلم راضي هستيد؟ من سال ها ايران نبوده ام. از طرفي فضاي مستند ايران را بيشتر از سينماي داستاني مي شناسم و فكر مي كنم تشخيص زمان اكران فيلم با تهيه كننده است. اما به نظر مي آيد براي نمايش حس پنهان، فصل خوبي انتخاب شده است. هر كشوري فصل خودش را دارد. شنيده ام در اين فصل نسل جوان فرصت بيشتري براي سينما رفتن دارد . با توجه به پيشينه شما در سينماي مستند، خيلي ها انتظار فيلم متفاوتي از شما را داشتند. فكر مي كنيد به اين انتظار جواب داده ايد؟ اين موضوع از دو منظر متفاوت است، منتقدان و مخاطبان. هر دو هم محترم. براي من فيلمساز مهم است فيلم را ببينند اما مخاطبان هستند كه در سينما وقت شان را براي سينما و فيلم من مي گذارند. اين فيلم زماني هم كه در جشنواره توكيو به نمايش درآمد، منتخب مخاطبان شد اما انتخاب منتقدان نبود. الان هم موضوع پخش بدون تبليغات فيلم آغاز شده به هرحال استقبال مردم خوب بوده و اين نشان مي دهد اين ژانر و اين فيلم براي مخاطب جذابيت دارد. حضور بازيگراني چون محمدرضا فروتن چقدر توانسته به فيلم و استقبال مخاطبان كمك كند؟ زماني كه قرار بود فيلم ساخته شود، تمركزم روي فيلمنامه و شخصيت ها بود. بعد هم كه به انتخاب بازيگر رسيديم، در مورد اين صحبت كرديم كه كدام بازيگر مي تواند به اين شخصيت ها نزديك تر باشد. تهيه كننده يكسري امكاناتي در اختيار من گذاشت تا بتوانم انتخاب كنم. با توجه به سال هاي زيادي كه در ايران نبودم، شناخت زيادي نسبت به بازيگران نداشتم. به صورت خاص بگويم آشنايي زيادي با سينماي داستاني ايران نداشتم. نسبت به فيلم هايي كه ديدم پيشنهادهاي خودم را ارائه دادم و خوشحالم موقعيتي به وجود آمد كه آقاي فروتن و خانم كرامتي و آقاي بهداد در كنار من قرار گرفتند. اينها انتخاب هايي بود كه من از روي فيلمنامه به آنها رسيدم. در صحنه هاي زيادي از اين فيلم اشاره آشكاري به برخي كالاها از جمله يك مارك بستني يا مدل خاصي از ماشين داريد، كه به طور قطع پشتيبان هاي مالي فيلم هستند. وجود اسپانسر و تبليغات در سينماي جهان كاملاً جا افتاده است. اما در ايران به دليل وابستگي سينما به دولت، خيلي شكل نگرفته است. اسپانسر يعني جذب سرمايه براي تهيه كننده و اين كمك خوبي به استقلال تهيه كننده مي كند. حق هم اين است. كسي كه سرمايه گذاري مي كند، بتواند به اندازه لازم، در فيلم حضور داشته باشد. البته ما در حس پنهان فيلمنامه را براساس سليقه اسپانسر ننوشتيم. امير در قصه ما به رانندگي رالي علاقه دارد. اين علاقه هم از كشش من به سمت اين ماجرا نشأت گرفته. من از دو، سه سال پيش مدرك شركت در مسابقات را دارم، اتومبيلراني براي من نوعي تخليه روحي و رواني است. به همين دليل هم مي خواستم با نشان دادن رانندگي امير، يك جور رها شدن را تصوير كنم. بستني هم پيش از اينها يك جور سنت قديمي ميان خانواده هاي ما بوده است. ما زماني در مهماني هايمان به جاي خيلي از تنقلات، بستني داشتيم. ارزشگذاري نمي كنم، اما بستني در مراسم هاي ما حضور داشته و تاريخچه قشنگي دارد و براي آشتي سرو مي شده است. بنابراين بستني هم در فيلمنامه وجود داشت. در واقع اين نكات در فيلمنامه بود و بر اساس آنها تهيه كننده پيشنهاد تبليغ را كرد كه من با كمال ميل پذيرفتم. جا افتادن چنين حركت هايي براي سينما خيلي خوب است و بايد به آن اميدوار بود و از آن استقبال كرد. البته بعد از جشنواره كل فيلم را يك بار ديگر تعريف و پلان هايي را جابه جا كرديم. ما خواستيم سرعت فيلم را بيشتر كنيم تا بيننده با آينده و گذشته درگير نشود و همراه با فيلم شود. خوشبختانه تهيه كننده مدبر خوبي داشتيم كه سياست كلاني داشت و اين امكان را به ما داد كه هر آنچه مي خواهيم، انجام دهيم. با توجه به اينكه شما سال ها خارج از ايران در سينما فعاليت كرده ايد، از منظر اقتصادي سينماي ايران را با ديگر كشورها مقايسه مي كنيد؟ در كشورهايي كه من خبر دارم، يعني كشورهاي آلماني زبان، اوضاع مثل ايران است و تهيه كننده بيشتر جذب سرمايه مي كند و كمتر از سرمايه شخصي خودش استفاده مي كند. دليل هم دارد. پخش كننده هاي آمريكايي همه اروپا را گرفته اند. 95 درصد فيلم هايي كه در اتريش به نمايش در مي آيند، آمريكايي هستند و فقط پنج درصد سهم اتريش و ديگر كشورها است در تلويزيون هم همين طور است. البته موفقيت هاي بين المللي دارند براي مثال جايزه اسكار را يك فيلم اتريشي برد يا ميشل هانكه در كن جايزه گرفت. به خاطر همين تهيه كننده ها با پول دولت فيلم مي سازند. به اين دليل كه اين فيلمسازان مشكل پخش دارند و دولت بايد حامي سينما باشد. البته اين سال ها اين موضوع در حال كمرنگ شدن است. از سال 1985 به روش هايي رسيده اند كه روند فيلمسازي را خودگردان كنند و كمتر حمايت هاي دولتي داشته باشند. اين مساله شرط هايي هم دارد مثلاً اگر اين تعداد بيننده داشته باشد، اين مقدار از پول را بايد بازگردانند. امتيازهايي را اعمال كرده اند و به همين دليل الان سينماي آلماني زبان رو به رشد است اما در زمينه پخش اين كشورها قدرت ندارند. در بين كشورهاي اروپايي فرانسه از همه موفق تر بوده و درصد حضورشان در سينماي دنيا از آلماني ها بيشتر است، البته بايد فيلم هاي محصول مشترك را هم به اين فهرست اضافه كنند كه همه اينها در رشد اقتصادي سينماي اين كشورها موثر است.
چهارشنبه 16 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: موج]

[مشاهده در: www.mojnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 5194]