واضح آرشیو وب فارسی:موج: صنايع داخلي زير فشار افزايش واردات لوازم خانگي
سرمايه: سياست هاي دوگانه دولت در مورد تعيين تعرفه لوازم خانگي طي سه سال اخير به يكي از چالش هاي اساسي توليدكنندگان داخلي و فعالان بازار اين محصولات تبديل شده و رشد شديد واردات در ماه هاي اخير را در پي داشته است. به طوري كه با كاهش دوباره تعرفه ها انتظار مي رود در ماه هاي آينده واردات اين كالاها افزايش يابد گرچه همواره اشتهاي واردات لوازم خانگي در اين سال ها بالا بوده اما اين معضل باعث شده تا در كنار بي برنامگي دولت در تعيين تعرفه ها و فقدان ابزارهاي حمايتي از توليدكنندگان داخلي،
انگيزه سرمايه گذاري در زمينه توليد داخلي و تحقيق و توسعه كاهش يابد و بازار در انحصار واردكنندگان قرار گيرد. از طرفي بي ثباتي در تصميم گيري ها باعث شده تا توليد داخلي صنايع لوازم خانگي كاهش يابد گرچه دوسال قبل دولت تصميم گرفت در راستاي حمايت از صنايع داخلي تعرفه بسياري از اقلام وارداتي به ويژه 150 قلم لوازم خانگي را افزايش دهد اما نه تنها اين سياست پس از دو سال دوام نياورد بلكه باعث تشديد نگراني ها در مورد قاچاق لوازم خانگي شد. اين در حالي است كه به اعتقاد كارشناسان اين صنعت سياستگذاري در راستاي حمايت از توليد نيازمند ايجاد هماهنگي بين تمام دستگاه هاي ذيربط است و در غير اين صورت افزايش تعرفه ها به تنهايي مشكلات متعددي را براي اين صنعت به وجود خواهد آورد. در عين حال افزايش تعرفه ها مشكلات ديگري را نيز در پي داشت كه از آن جمله مي توان به كم اظهاري واردكنندگان اشاره كرد. درست از زماني كه دولت تصميم به افزايش تعرفه 150 قلم كالاي وارداتي گرفت، بسياري از توليدكنندگان داخلي به زعم حمايت از اين صنعت تصميم به سرمايه گذاري در بخش هاي تحقيق و توسعه، طراحي و ورود تكنولوژي نوين توليد در اين صنعت گرفتند. توليدكنندگان داخلي با اين اميد تصميم به سرمايه گذاري در اين بخش گرفتند كه تعرفه ها تا چندين سال كاهش نيابد اما اكنون كه وضعيت تغيير كرده انتظار مي رود بسياري از اين سرمايه گذاري ها منفعل بماند. - تغيير سياست ها سردرگمي سرمايه گذاران اين در حالي است كه سياست افزايش تعرفه ها چندان دوام نياورد و دولت تصميم گرفت تحت عنوان «حمايت توامان از توليدكنندگان و مصرف كنندگان لوازم خانگي» سود بازرگاني واردات اين اقلام را تغيير دهد. بر اين اساس سود بازرگاني واردات يخچال فريزر از 51 درصد به 46 درصد، جاروبرقي از 46 درصد به 36 درصد، آسياب و مخلوط كن از 51 درصد به 41 درصد و ماشين هاي لباسشويي تمام اتوماتيك و نيمه اتوماتيك (دوقلو، فاقد المنت جهت خشك كردن) از 41 درصد به 36 درصد كاهش يافت. در مورد كاهش سود بازرگاني لوازم خانگي لازم به توضيح است بر اساس تصميمات كميسيون ماده يك در ابتداي سال 1385 با افزايش تعرفه واردات لوازم خانگي به شرط عدم افزايش قيمت محصولات توليد داخل، موافقت شد اما با وجود افزايش تعرفه، شركت هاي توليدكننده نسبت به افزايش قيمت در سال هاي 85 و 86 اقدام كردند كه اين موضوع بر خلاف توافقات بود و باعث رشد قيمت لوازم خانگي خصوصاً يخچال فريزر شد. به علاوه در مورد برخي ديگر از لوازم خانگي با توجه به قاچاق شديد محصولات موردنظر، عملاً افزايش تعرفه موجب گسترش پديده قاچاق مي شود و كمكي در جهت حمايت از توليد داخل نخواهد بود. ضمن آنكه بر اساس آمارهاي توليد و نياز در كشور در خصوص محصولات لوازم خانگي از جمله يخچال، فريزر و تلويزيون حدود 35 تا 40 درصد نياز بازار بايد از طريق واردات تامين شود. به همين دليل دولت سعي كرده است در مصوبه جديد با لحاظ جميع شرايط، نرخ تعرفه متعادلي برگزيند كه نه به واردات انبوه و زيان توليدكنندگان بينجامد و نه به افزايش قيمت ها و زيان مصرف كنندگان منجر شود. - رشد شديد واردات همين رويكرد كافي بود تا واردات لوازم خانگي طي سال جاري به شدت افزايش پيدا كند. دبيركل شوراي صنايع گاز و لوازم خانگي در اين رابطه گفت: «ميزان واردات لوازم خانگي به كشور طي ماه هاي اوليه سال جاري در مقايسه با مدت مشابه سال قبل افزايش يافته و اين موضوع باعث كاهش فروش توليدات داخل شده است.» حبيب الله انصاري اظهار داشت: «كاهش تعرفه واردات لوازم خانگي طي سال جاري نيز تأثير نامطلوبي بر صنعت لوازم خانگي داشته و باعث شده واردات يخچال و تلويزيون با رشد همراه شود.» انصاري ادامه داد: «طي ماه هاي اوليه سال ميزان واردات جاروبرقي، آبميوه گيري و چرخ خياطي نيز رشد داشته است.» وي با اشاره به كاهش توليد لوازم خانگي طي ماه هاي ابتدايي سال جاري به دليل قطع برق كارخانه هاي توليدكننده لوازم خانگي اظهار داشت: «خط توليد كارخانه ها متوقف نشده ولي ميزان توليد با روند نزولي همراه بوده است.» وي با بيان اينكه «قطع برق علاوه بر كاهش توليد كارخانه ها ممكن است باعث رونق فروش توليدات داخلي نيز شود»، گفت: «قطع برق در برخي موارد باعث معيوب شدن لوازم خانگي مي شود و به اين ترتيب اين اتفاق مي تواند عاملي براي افزايش خريد لوازم خانگي باشد.» وي در مورد هدفمند شدن صادرات لوازم خانگي نيز گفت: «صادرات يك مقوله تخصصي است و به همين دليل شركت هاي توليدكننده بايد داراي يك واحد صادرات تخصصي باشند يا اينكه شركت هاي صادراتي تشكيل شود و با مشاركت توليدكنندگان به صادرات لوازم خانگي اقدام كنند.» انصاري تاكيد كرد: «صادرات بايد از حالت غيرمستقيم به مستقيم تبديل شود و ارزآوري حاصل از آن وارد واحدهاي توليدي شود تا به اين ترتيب امكان تغيير ناگهاني قيمت ها و تقويت واسطه ها وجود نداشته باشد.» - خواسته توليدكنندگان چيست با اين حال بي توجهي به اين صنعت و بي ثباتي در تصميم گيري ها باعث شده صنعت لوازم خانگي صرفاً در حد يك صنعت مونتاژكار باقي بماند كه ادامه فعاليت اين صنعت وابسته به وجود تعرفه سنگين لوازم خانگي وارداتي تا زمان اوج گيري اين صنعت در داخل، در كنار سهولت در واردات قطعات اوليه براي توليد اين محصولات است. با توجه به اين موارد و بررسي رخدادهاي اقتصادي در كشور، مي توان اذعان داشت ادامه روند فزاينده واردات محصولات خارجي از طرق قانوني و غيرقانوني و حجم فوق العاده تبليغات آنها در كليه رسانه هاي جمعي، توان رقابت توليدكنندگان داخلي را مستمراً كاهش داده و تشديد مشكلات نقدينگي ناشي از فروش هاي اعتباري در اين بازار رقابتي، مجموعه توليدكنندگان داخلي اين صنعت را به سوي كاهش توليد و فروش سوق داده است. توليدكنندگان داخلي معتقدند كاهش قابل توجه تعرفه واردات محصولات ساخته شده خارجي (CBU) همزمان با افزايش تعرفه واردات قطعات منفصله (CKD) كه در واقع مواد اوليه توليدكنندگان داخلي محسوب مي شود از راهكارهاي حمايتي اين صنعت است. در عين حال استمرار معافيت 20 درصدي در پرداخت حقوق و عوارض گمركي براي كالاهايي كه از مبدا خرمشهر وارد كشور مي شوند - كه همراه با كم اظهاري واردكنندگان موجب شده عملاً هزينه هاي گمركي واردات كالاهاي ساخته شده كمتر از هزينه هاي گمركي مواد و قطعات (CKD) باشد- از ديگر راهكار ها است. تعلق عوارض تجميعي به ميزان سه درصد فروش به توليدكنندگان داخلي در مقابل عدم تعلق عوارض تجميعي به واردكنندگان كالاهاي ساخته شده خارجي نيز از گذشته خواسته توليدكنندگان داخلي بوده است. كم توجهي به اين موارد و عدم پويايي و خلاقيت در استفاده از فرصت هاي موجود در كشور و تغيير رويه توليد، موجب شده است شركت هاي توليدكننده لوازم خانگي با مشكل مواجه شوند. البته در اين ميان تغيير رويه توليدي شركت هاي اين صنعت در ادامه حيات آنها نقش عمده اي داشته و دارد.
چهارشنبه 16 مرداد 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: موج]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 463]