گليم نقش برجسته؛ هنرى نوپا با كاستى هاى ديرينه

واضح آرشیو وب فارسی:واحد مرکزي خبر: گليم نقش برجسته؛ هنرى نوپا با كاستى هاى ديرينه
يكى از مهمترين صنايع دستى اصيل و رايج در بين مردم استان ايلام كه در ساليان اخير ابداع شده «گليم نقش برجسته» است كه كاستى هاى ديرينه توسعه صنايع دستى در كشور، گريبان اين هنر اصيل و نوپاى ايلامى را نيز گرفته است. به گزارش مهر از ايلام، صنايع دستى از شاهكارهاى هنرى بشر است كه در رشد و پيشرفت دانش، فرهنگ، اقتصاد و توسعه جوامع نقش موثرى داشته و مى تواند به عنوان مهمترين عامل ايجاد ارتباط بين ملل و استوار كردن مبانى ارتباط فرهنگى در سطح جهان محسوب شود. ايران و در اين بين استان ايلام به لحاظ داشتن صنايع دستى غنى و نيز تنوع آنها در تلاش است تا از اين طريق به توسعه پايدار دست يابد ولى واضح است دستيابى به اين هدف مستلزم شناخت صنايع دستى و عوامل موثر در ايجاد و تنوع آنها و نيز آثار اجتماعى آن است. تاريخچه و جايگاه صنايع دستى در استان ايلام استان ايلام همچون ستاره اى تابناك بر آسمان تاريخ و فرهنگ ايران مى درخشد و هنرمندان زاييده اين ديار، دستانشان آفريننده زيبايى هايى است كه به حق«گليم نقش برجسته» گل سرسبد اين زيبايى هاست. زندگى عشيره اى، سنتى و پرورش دام براى تامين معيشت زندگى، باعث شده مردم منطقه استان ايلام از ديرباز با پشم و نخ همزيستى نزديك داشته باشند و به همين دليل صنايع دستى مرتبط با اين محصولات به خصوص قالى و گليم در استان رونق داشته و دارد. عشاير استان ايلام به دليل كوچ نشين بودن و حركتهاى مداوم اغلب از دارهاى قالى افقى كه به راحتى جمع شده و در مناطق اسكان ايل قابل استقرار است، استفاده مى كنند. از نظر مصرف نيز قسمت عمده اى از قالى و گليم توليد شده، توسط زنان بافته و جنبه خود مصرفى داشته است. در حين بافت گليم ساده در بين عشاير استان ايلام، خانم بافنده اى به نام «سحر چلانگر» ساكن روستاى زنجيره از توابع شهرستان شيروان چرداول در قسمتى از گليم بافى خود موفق به اجراى نقشى با استفاده از گره قالى شد كه پس از ارسال اين گليم به سازمان صنايع دستى كشور، مورد استقبال قرار گرفت و از آنجايى كه اين نوع گليم مشابه قالى هاى نقش برجسته اى بود كه در كشور چين بافته مى شد مورد توجه جهانى نيز قرار گرفت. تصاويرى از گليم هاى بافته شده در كشور چين به عنوان الگو، جهت ترويج اين نوع گليم از سوى سازمان صنايع دستى در سال ۱۳۶۶ به استان ايلام ارسال شد تا زمينه رشد«گليم نقش برجسته» در اين منطقه فراهم شود. گليم نقش برجسته از نظر اصالت و توليد، مهمترين و شاخص ترين صنعت دستى و بومى مردم استان ايلام محسوب مى شود كه با توجه به ناچيز بودن سابقه آن، بروز خلاقيت از سوى بافندگان چيره دست ايلامى در امر بافت گليم نقش برجسته، پيشرفت زيادى در زمينه توليد محصولات آن حاصل كرده است. در اين نوع گليم، زمينه بافت گليم ساده (صوفى بافى) و نقوش آن گره كامل (گره تركى) قالى است كه بعد از بافت، نقوش آن برجسته تر از زمينه است. مهمترين عوامل اهميت و جذابيت گليم نقش برجسته در استان ايلام نسبت به سايرهنرهاى صنايع دستى: - جديد و امروزى بودن گليم نقش برجسته و زيبايى تلفيق هنر گليم بافى با فرش بافى - استفاده از رنگها و نقوش زيباى ايرانى در ساخت گليم نقش برجسته - ارزان بودن اين نوع گليم نسبت به گليم هاى ديگر و جاجيم - سبك بودن و استفاده هاى متعدد از اين نوع گليم اين عوامل باعث شده است كه اين هنر اصيل نه تنها به جايگاه اصلى خود در اين استان برسد بلكه به عنوان يكى از عوامل رشد اقتصادى استان محسوب شود. ولى آنچه امروز در زمينه بافت گليم نقش برجسته در استان ايلام ديده مى شود بازهم كاستى ها و نواقصى است كه در ساير صنايع نيز مشهود است. نبود نيروى متخصص كافى در رشته صنايع دستى، نبود امكانات و محل مناسب جهت استقرار كارگاه هاى صنايع دستى در استان ايلام، فقدان مكان مناسب جهت عرضه و فروش اين محصول، بالارفتن قيمت بعضى از مواد اوليه از جمله پشم، عدم تبليغات كافى و در جهت شناساندن هر چه بيشتر اين صنعت در استان ايلام، عدم حمايت مالى از توليدكنندگان، عدم آموزش و عدم سرمايه اوليه توليدكنندگان دست در دست هم داده اند تا اين صنعت نيز به رغم نوپا بودن در معرض فراموشى قرار گيرد. يكى از مهمترين مشكلاتى كه در زمينه صنايع دستى به خصوص در گليم نقش برجسته در استان ايلام ديده مى شود پديده فرار مغزها و سرمايه ها به خارج از اين استان است كه به نظر مى رسد وضع مناسب كار در مراكز علمى استانهاى ديگر، بهبود وضعيت اقتصادى، شغلى، محل كار و. . . باعث شده است كه روز به روز اين پديده در استان ايلام افزايش يابد.
سه شنبه 15 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: واحد مرکزي خبر]

[مشاهده در: www.iribnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 404]