نقش فرهنگي فلسفه در جهان معاصر

واضح آرشیو وب فارسی:مهر: نقش فرهنگي فلسفه در جهان معاصر
خبرگزاري مهر - گروه دين و انديشه: اگر بخوايم يك تفاوت عمده ميان فلسفه جديد و فلسفه قديم را پررنگ كنيم اين تفاوت يقيناً به ارتباط فلسفه جديد با مسائل روزمره زندگي انساني بر مي‌گردد. فلسفه هم‌اكنون خود را منتزع از اين مشكلات نمي‌داند.

فلسفه نقشي مثمرثمر در فرهنگ ايفا كرده است. فلسفه البته تنها با گذشته و حال فرهنگها نمي‌پردازد بلكه آينده آنها را نيز مدنظر قرار مي دهد. با اين حال تأثير فلسفه در اواخر قرن بيستم و اوان قرن بيست وي بيش از پيش به چشم مي‌آيد.

اين تأثير جدي در اروپا و امريكا آغاز شده است . فلسفه هم اكنون به پديده‌اي عمومي مبدل گشته و عاملي مهم در زندگي عمومي است. فيلسوفان هم‌اكنون از جامعه مجزا نيستند.

سياستمداران و جامعه هم توجهي به استدلالهاي فيلسوفان روا مي‌دارند . كتابهاي فيلسوفان به‌جد مورد بحث و نظر در عرصه عمومي قرار مي‌گيرند. با اين همه اين بدان معنا نيست كه عمق انديشه‌هاي مطرح شده در جامعه فدا شده باشد.

رشد فلسفه با طيفي از عوامل مرتبط است. در ابتدا ارتباطات زياد انساني توجه به فلسفه را بيشتر كرده است. غيرممكن است كه به گفتگوي فرهنگها و تمدنهاي گوناگون عطف توجه كرد و به مشكلات جهاني انديشيد و سخني از فلسفه به ميان نياورد.

گسترش علوم بنيادين عاملي ديگر است كه توجه به فلسفه را افزون كرده است. زماني بود كه فيزيكدانان، فيزيولوژيستها و روانكاوان از فلسفه جدا شدند و ايمان حاصل كردند كه مي‌توانند بدون توصيه‌ها و نظريه‌هاي فلسفه به راه خود ادامه دهند. امروزه اما پژوهشگران دريافته‌اند فلسفه براي مواجهه با مشكلات فيزيك كوانتوم، نظريه نسبيت عام و مسائل موجود در عصب‌شناسي لازم و ضروري‌اند.

بحث در زمينه ماهيت معرفت علمي نسبت آن با حكمت و فلسفه را به‌جد دوباره مطرح كرده است. براي فيلسوفان قديم حكمت نمونه آرماني دانش و معرفت به حساب مي‌آمد و در واقع واژه فلسفه به معناي دوستي حكمت قلمداد مي‌شد. آگوستين بعدها نشان داد كه نسبت سلسله‌مراتبي ميان حكمت و فلسفه برقرار است. " تصديق عقلي امور ازلي بر عهده حكمت است اما فهم عقلي امور زماني به دانش تعلق دارد. هيچ كس شكي ندارد كه اولي از دومي مهمتر است"

در فلسفه هاي شرق حكمت هميشه ارزشي ويژه داشته است. به نظر اين حكيمان حكمت نه تنها از طريق تأمل بر اشكال گوناگون معرفت علمي كه با تجربه مستقيم هم به دست مي‌آيد. همچنانكه با احساس امر قدسي فراچنگ مي‌آيد. از اين دريچه است كه حكمت‌شناسي به عنوان مكتبي ويژه و كاملاً تأثيرگذار در فلسفه‌هاي شرق قلمداد مي‌گردد.
دوشنبه 14 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: مهر]

[مشاهده در: www.mehrnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 124]