دولت به سينما بدهكار است

واضح آرشیو وب فارسی:الف: دولت به سينما بدهكار است
اشاره: هنر هفتم سالها است كه به يكي از تاثيرگذارترين ابزارهاي رسانه‌اي جهت نيل به اهداف و برنامه‌هاي دولت‌ها و حكومت‌ها تبديل شده است. دولت‌ها به ميزان درك خود از اهميت اين پديده تاثيرگذار و هم‌چنين ميزان توانايي هنرمندان خود سعي در استفاده از اين ابزار قدرمند دارند.

"الف" به مناسبت روز ملي سينما و در آستانه دهه چهارم انقلاب اسلامي به سراغ يكي از صاحب‌نظران اين حوزه رفته و عملكرد نهادهاي فرهنگي ذيربط را مورد بررسي قرار داده است.
اكبر نبوي منتقد سينماي ايران به سوالات ما در اين زمينه پاسخ داده است.

الف/ عملكرد دولت نهم را در حوزه سينما چگونه ارزيابي مي‌كنيد؟

- تصور بنده اين است كه در كارنامه فرهنگي دولت نهم وضعيت سينما از مجموع حوزه‌هاي فرهنگي و هنري وضعيت بهتري دارد. البته همانطور كه عرض كردم اين مقايسه با ساير حوزه‌هاي فرهنگي است، نه در مقايسه با وضعيت مطلوب و نه حتي با پيشينه آن در سال‌‌هاي اوج سينماي ايران.

البته واضح است كه اين وضعيت اصلا مطلوب بنده نيست و معتقدم فارغ از بعضي از انديشه‌ها و طرح‌هاي مناسب، معاونت سينمايي آقاي جلوه، بازوهاي مناسبي براي تحقق سياست‌ها و هدف‌هاي خودش انتخاب نكرده است.

الف/ بنابراين از نظر شما مهمترين ضعف كنوني سينماي ايران عملكرد نامناسب مديران اين سينماست؟

- نه‌خير، مهمترين ضعف سينماي ما فقدان اعتبارات مناسب است. نه دولت احمد‌نژاد و نه دولت خاتمي و نه دولت هاشمي، هيچ‌كدام به وظايف قانوني و ملي خود در حوزه فرهنگ و هنر و به ويژه سينما عمل نكرده‌اند.

سينماي ايران دچار يك مشكل بسيار مهم است و آن توقعات و انتظارات مسئولان و غير مسئولان از اين سينماي نسبتا نجيب و نسبتا صبور است كه هيچ سازگاري با توانمندي‌هاي آن در حوزه سخت‌افزار و اعتبارات ندارد.

الف/ با اين حساب و با توجه به جفايي كه به اين سينما روا داشته شده، چقدر توانسته دين خود را به كشور و مردم ادا كند؟

- سينماي ايران فارغ از اشكالات و انتقادات جدي كه شخصا به آن وارد مي‌دانم، يكي از خادم‌ترين بخش‌ها به كشور و اين ملت بوده است. اما چه كنيم كه آقايان در روزگاران مختلف هيچ‌گاه ديواري كوتاه‌تر از سينما پيدا نكرده است. در نتيجه همه آنچه كه بايد مجموعه و منظومه‌اي از دستگاه‌هاي فرهنگي و هنري به تحقق آن كمك مي‌كردند و نكردند را از سينما مطالبه مي‌كنند. و مرتب بر سر اين سينماي نجيب مي‌زنند.

براي نمونه روحانيت محترم روز تا روز از اين سينما ايراد مي‌گيرند، اما هيچ‌كدام به كارنامه خود در حوزه اقدامات فرهنگي و نيز استحكام پيوندهاي مخاطبين خود با دين نگاه نمي‌كنند. ظاهرا در اين كشور يك سنت بسيار ناپسند وجود دارد و آن اين‌كه همه از جمله بنده نبوي، عادت كرده‌ايم از ديكته ديگران غلط بگيريم. و هيچ‌كس به ديكته نوشته شده خود نگاهي هم نمي‌اندازد.

الف/ رئيس‌جمهور در سخنان انتخاباتي و در ديداري كه پس از انتخاب داشتند روي توليدات انبوه در حوزه فرهنگ و به خصوص سينما تاكيد داشتند، آيا اينگونه شده است؟

- با اطمينان مي‌گويم خير. چون آقاي رئيس‌جمهور زمينه‌هاي عقلي و منطقي شعار خود را محقق نكرده‌اند.
پيش‌تر گفته‌ام و اكنون نيز تكرار مي‌كنم، آقاي احمدي‌نژاد در مبارزات انتخاباتي خود از ساخت 250 فيلم در سال براي ايرانيان خارج از كشور سخن مي‌‌گفتند. اين طلب همه ما از آقاي احمدي‌نژاد است.
آقاي احمدي‌نژاد و دوستانشان بايد به فكر اين باشند كه آنقدر اعتبارات مناسب در اختيار مديريت دلسوز آن قرار دهند تا بتوانند در حد توان خود سينماي ايران را به حد مناسبي از جايگاهي كه شايسته آن است از نظر كميت و كيفيت برساند.

الف/ به نظر مي‌رسد در اين دو ساله توليد فيلم‌هاي سينمايي با موضوعات پيش پا افتاده‌، كم عمق و سطحي و فيلم‌هاي معطوف به گيشه رشد چشمگيري داشته و درصد بالايي از توليدات سالانه سينماي ايران را به خود اختصاص داده است. علت اين موضوع را در چه مي‌دانيد؟

- در نسبت با گذشته اين افزايش را تاييد نمي‌كنم. بلكه برعكس، معتقدم معاونت سينمايي تلاش كرد با تعامل نسبتا منطقي با تهيه‌كنندگان و فيلم‌‌سازان، فيلم‌هاي داراي مخاطب عام را هم از شئونات و فضيلت‌هاي فرهنگي توسط خود سازندگان برخوردار كند، نه به شكل دستوري و يا سفارشي.

الف/ عملكرد سينماي ايران در جشنواره‌هاي خارجي در اين چندساله چطور بوده است؟

- در ارتباط با حضور ايرانيان در دو سه سال اخير بايد بگويم كه بنده نزديك به 5سال قبل پيش‌بيني كردم كه سينماي ايران با رويكرد مضموني خود ديگر چندان جايگاهي در جشنواره‌هاي خارجي نخواهد داشت و پيش‌بيني كرده بودم كه سينماي ايران از مُد خواهد افتاد.

الف/ برخي معتقدند، فيلم‌هاي سينمايي كه به جشنواره‌هاي خارجي راه پيدا مي‌كنند عموما فيلم‌هايي هستند كه تصوير نازيبايي را از كشورمان به جهانيان مي‌نمايانند و در حقيقت در پي سياه‌نمايي دستاوردهاي انقلاب اسلامي و مردم ايران هستند. آيا دولت نهم از طريق ابزارهايي چون سياست‌گذاري فرهنگي و حمايت از آثار فاخر فرهنگي توانسته است اين نقيصه را تا حدودي برطرف كند؟

- كساني كه معتقدند مديران فرهنگي، فيلم‌هايي را به جشنواره‌ها مي‌فرستند كه تصوير سياهي از وضعيت ايران نمايش مي‌دهد، شناخت درستي از وضعيت پذيرش فيلم در جشنواره‌هاي خارجي ندارند. همانگونه كه جشنواره فيلم فجر با معيارهاي خاص خود فيلم‌هايي را در بخش بين‌الملل از فيلم‌هاي خارجي پذيرش مي‌كند، جشنواره‌هاي خارجي هم با معيارهاي خاص خودشان اقدام به پذيرش فيلم‌ها مي‌كنند، نه بر پايه توصيه يا اقدامات پنهاني مديران فرهنگي و سينمايي كشورمان.

- اما اينكه اين معيارها را قبول داشته باشيم يا نه بحث ديگري است كه در اين مصاحبه نمي‌گنجد. نكنه مهم در اين ميان دستاورد حضور فيلم‌هاي ايراني در جشنواره‌هاي خارجي است كه حتما و حتما در جهت منافع ملي بوده است. ضمن اينكه هيچ‌كس از جمله بنده نمي‌تواند منكر اين واقعيت تلخ بشود كه بعضي از فيلم‌هاي ايراني به نمايش درآمده در جشنواره‌هاي خارجي به دليل درون‌مايه و فضاي بصري خود، به‌شدت ضد ايراني بوده‌اند.

الف/ تاكيد بنده بيشتر بر سياست‌گذاري دستگاه‌هاي فرهنگي در جهت رشد كيفي سينماي ما در جشنواره‌هاي خارجي و كاهش توليد فيلم‌هايي است كه به قول شما فضاي بصري كاملا ضد ايراني دارند.

- البته اگر بخواهيم با خودمان روراست باشيم، بايد بگوييم كه سينماي ايران جز در دهه شصت هيچ‌گاه از ناحيه مديران سينمايي واجد برنامه‌ريزي مناسب براي توليد فيلم در حوزه‌ها و موضوعات مختلف نبوده است.
هيچ‌گاه ما ننشسته‌ايم برنامه‌ريزي كنيم و بگوييم به عنوان مثال براي سال الف 5 فيلم مختص جشنواره‌هاي خارجي توليد مي‌كنيم، 10 فيلم در حوزه ملودرام، 10 فيلم در حوزه كمدي و در 3 فيلم هم حادثه‌اي و ... . سينماي ايران از ناحيه مديريت‌ها و همين‌طور از ناحيه هنرمندان و تهيه‌كنندگان نتوانسته به چنين درجه‌اي از كيفيت در برنامه‌ريزي برسد و اين البته يكي از خلاهاي جدي ماست.

الف/ وضعيت فعلي سينماي ايران را با سينماي آرماني انقلاب اسلامي چقدر متفاوت مي‌دانيد؟

- به نظر بنده همانطور كه در بخش‌هاي اجتماعي، سياسي و اقتصادي با آرمان‌هاي انقلاب اسلامي فاصله جدي داريم، در حوزه فرهنگ و بويژه سينما هم اين فاصله عميق مشاهده مي‌شود.
البته اگر تلاش كنيم واقيات امروز خود را خوب بشناسيم، حتما مقدمه خوبي خواهد بود براي اينكه بتوانيم به آرمان‌هاي ملي خود دست پيدا كنيم.
مشكل عمده ما اين است كه با عدم درك دست از امروز و نيازهاي آن مي‌خواهيم به فردايي برسيم كه از دالان امروز مي‌گذرد و اين حتما نشدني است.
چهارشنبه 9 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: الف]

[مشاهده در: www.alef.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 125]