قصاب در دام قصاب

واضح آرشیو وب فارسی:رسالت: قصاب در دام قصاب
سعيد سبحانى بخش دوم و پاياني

آنچه در ماوراى دستگيرى كاراجيچ خودنمايى مى كند،معامله اى نانوشته بين ايالات متحده،صربستان و اتحاديه اروپاست.البته روسيه از اينكه مطابق معمول در اين بازى از غرب رودست خورده است بسيار خشمگين است.آنچه مسلم است اينكه كشورهايى مانند روسيه،انگلستان،ايالات متحده آمريكا و فرانسه به طور مستقيم در كشتارهاى وحشيانه بالكان دست داشته اند.اين مسئله اى نيست كه كاخ كرملين يا كاخ سفيد بتواند آن را انكار نمايد.هرچند تطهير چهره كاراجيچ توسط برخى صربها و روسها مضحكانه و بلكه وقيحانه به نظر مى رسد،اما نبايد فراموش كرد كه “كاراجيچ”تنها عامل كشتار سربرنيتسا نيست و ردپاى كشورهاى مدعى آزادى و حقوق بشر در اين حادثه تلخ ديده مى شود.

رفتار صربستان در خصوص تحويل كاراجيچ به دادگاه لاهه در جاى خود جالب توجه است.صربستان خواستار عضويت در اتحاديه اروپا ست و در اين راه از هيچ‌گونه تلاشى فروگذار نمى كند.مقامات صرب در اين مقطع ترجيح داده اند كه با تحويل قصاب بالكان به لاهه اعتبار خود را جهت پيوستن به اتحاديه اروپا تقويت نمايند.اگرنه تحويل كاراجيچ بايد از مدتها قبل صورت مى گرفت .كاراجيچ مدتها بود كه از سوى دستگاههاى اطلاعاتى صربستان شناسايى و در پناه آنها قرار داشت.حتى مقامات رسمى اين كشور نيز اعتراف كرده‌اند كه رهبر سابق صربهاى بوسنى و جلاد سربرنيتسا تحت حفاظت سازمان اطلاعاتى صربستان قرار داشته است . بر اين اساس پليس صربستان در ماجراى كاراجيج دخالت نداشت. داچيچ كه رئيس حزب سوسياليست اس پى اس است مخالف بازداشت كاراجيچ بود و فقط در صورتى با اين امر موافقت مى كرد كه كاراجيچ داوطلبانه خود را تسليم نمايد.اگر كاراجيچ به دادگاه جنايى بين‌المللى در لاهه تحويل داده شود، چهل و چهارمين مظنون صرب خواهد بود كه به اين دادگاه تحويل مى‌شود. از سوى ديگر،آژانس امنيتى مسئول كشف ودستگيرى رادوان كاراجيچ معتقد است كه بى شك نخست وزير سابق صربستان “ويسلاو كوشتونيتسا”در تمام مدت اختفاى كاراجيچ از محل زندگى وى با اطلاع بوده واز وى حمايت مى كرده است.

شبكه اى متشكل از نخست وزير سابق صربستان و تعدادى از صربهاى صاحب قدرت كه مسئول حمايت از “استويان وپليانين”جنايتكار جنگى صرب دستگير شده در ماه گذشته بودند ، همچنين از كاراجيچ حمايت مى كرده است و نيز از دو جنايتكار جنگى ديگر يعنى “راتكو ملاديچ و گوران حوجيچ” نيز حمايت مى كند . رادوان كارجيچ مدت يازده سال از دستگاه قضائى بين المللى فرارى بود . از سال 1995 تا 1998 كاراجيچ در خانه اش در شهر باله بود.

كاراجيچ مثل افراد عادى به دفتر كارش مى رفت و در ويلاى خود زندگى مى كرد و خبرنگاران مى توانستند با او مصاحبه كنند‌. اين درحالى بود كه حكم بازداشت بين المللى‌اش صادر شده بود.

سربازان دستورداشتند فقط در صورت ديدار اتفاقى با كاراجيچ وى را بازداشت كنند. ارتش همچنين به هر افسر توصيه هايى براى بازداشت احتمالى كاراجيچ داده بودند. در آن مدت هيچ كس تلاشى براى بازداشت كاراجيچ نمى كرد تا روزى كه ديوان بين المللى از انفعال غربيها در بوسنى ابراز ناخرسندى كرد. بلافاصله كاراجيچ با پنجاه محافظ به جنگلها گريخت. عمليات براى بازداشت وى هر بار به شكست مى انجاميد. مدت پنج سال شايعه شده بود وى به معبدهاى ارتودكس دركوزوو و مونته نگرو و بلاروس پناه برده است. اما در حقيقت همه مى دانستند او كجا مخفى شده است. ظاهرا غربيها و صربها هيچ اراده اى سياسى براى بازداشتش نداشتند.

ارنو دانژان از مسئولان سابق نظامى در منطقه بالكان مى گويد بازداشت جنايتكاران جنگى در آن زمان اولويت نداشت زيرا منطقه بالكان با صلحى شكننده مواجه بود و اگر جنايتكاران بزرگ بازداشت مى شدند ممكن بود صلح به خطر بيفتد. در اوايل دهه2000 كاراجيچ بى پول شد و محافظانش را اخراج كرد. رسما در آن زمان اعلام شده بود كه هيچ اثرى از او نيست اما سرانجام وى در بلگراد در حالى كه باهويت دروغين سرگرم فعاليت پزشكى بود بازداشت شد. اما اين نيز حقيقت نيست. دانژان مى گويد “من به ياددارم كه در اوايل دهه 2000 به ما اعلام شده بود كاراجيچ با محافل پزشكى در بلگراد در ارتباط است.‌“

به عبارتى ديگر همه مى دانستند كاراجيچ است و مى توانستند بازداشتش كنند.

ژنرال رادكو ملاديچ همدست كاراجيچ نيز در وضع مشابه قرار دارد،اما وى از حمايت شبكه هاى قدرتمندى در ارتش و سازمانهاى اطلاعاتى و پليس صربستان برخوردار است و بازداشتش بسيار دشوار تر خواهد بود.

همان‌گونه كه در قسمت قبل اشاره شد،”اسلوبودان ميلوشوويچ” رئيس جمهورى پيشين صربستان نيز از جمله افرادى بود كه در دادگاه لاهه مورد محاكمه قرار گرفت و در نهايت،در حالى‌كه مطابق كنترل شديد مقامات آمريكايى وقايع پشت پرده كشتار بالكان را كتمان نموده بود به زندگى ننگين و خفتبار خود خاتمه داد.

اين در حالى است كه “راتكو ملاجيچ” فرمانده نيروهاى صرب بوسنى كه او نيز در آن زمان به اتهام ارتكاب جنايت عليه بشريت در بوسنى محكوم شده است هنوز تحت تعقيب قرار دارد. رادوان كاراجيچ در نخستين انتخابات بوسنى در سال 1990 به قدرت رسيد. وى و ديگر سياستمداران ملى‌گرا مردم خود را وارد جنگى كردند كه 200 هزار كشته و مفقود به همراه داشت. نيروهاى وى به مدت سه سال شهر سارايوو را تحت محاصره داشتند. زمانى كه جنگ وارد سال چهار خود شد، سربازان حافظ صلح سازمان ملل توسط نيروهاى صربستان بوسنى بازداشت شدند و از آنها به عنوان سپر انسانى در امتداد ديوارى در نزديكى انبار مهمات “پيل” استفاده شد. انبارى كه گفته مى‌شود هدف نيروهاى ناتو قرار گرفت. با وجود آزادى اسرا، حمله ناتو جامعه بين‌المللى را عملا وارد كارزار كرد.

شعله جنگ زمانى افزايش يافت كه نيروهاى صرب بوسنى جنگنده ناتو را هدف قرار دادند. كاراجيچ با حمله شديد لفظى به اين اقدام هوايى به اروپا هشدار داد. كاراجيچ همچنين تلاش كرد ملاجيچ، فرمانده نظاميان خود را بركنار كند اما ملاجيچ از اين امر امتناع كرد و تاكيد كرد كه در سه سال و نيم گذشته رهبرى نظاميان را در دست داشته است. منطقه مسلمان‌نشين بوسنى به دست نيروهاى صرب افتاد و بازماندگانى كه از جنايات صرب‌ها در منطقه جان سالم به در برده بودند اعلام كردند كه اين امر در واقع كشتار مسلمان را به همراه داشت كه ملاجيچ و كاراجيچ در آن شركت داشتند.

شماى سياسى صربستان پس از دستگيرى كاراجيچ ديدنى است.دستگيرى جنايتكار جنگى صرب در صربستان موجب كشمكش بين حاميان و مخالفان اين اقدام بلگراد شده است.

در حالى كه ستايش ظاهرى كشورهاى مختلف غربى از دولت صربستان به علت بازداشت كاراجيچ ادامه دارد، ، اما دستگيرى كاراجيچ به عامل كشمكشهاى داخلى در صربستان بين موافقان و مخالفان اين اقدام تبديل شده است.

دستگيرى كاراجيچ موجب خشم بسيارى از قوم گرايان تندرو شد.

ميودراگ دينيچ مسئول يكى از مجلات در صربستان كه حاضر نشده است خبر بازداشت كاراجيچ را در نشريه خود چاپ كند و به جاى آن نفوذ سازمان سيا در صربستان را به عنوان تيتر نخست انتخاب كرده است معتقد است جنايتكارانى وجود دارند كه بيشتر از كاراجيچ جنايت كرده اند و در راس اين افراد جرج بوش رئيس جمهور امريكا است كه هزاران نفر را در عراق و افغانستان كشته است. همچنين آمريكاييها مسئول قتل مسلمانان و كرواتها در بوسنى هستند. هر چه در بوسنى اتفاق افتاد با اطلاع جامعه بين‌الملل از جمله اروپا بود و انها مسئول اين جنايات هستند زيرا صربستان را تجزيه كردند.

اما اين گونه اظهارات در بين مردم عادى صرب خريدارى ندارد و مردم صربستان عمدتا با بى تفاوتى از كنار خبر دستگيرى كاراجيچ مى گذرند. شايد اين اقدام آنان تلاشى براى عبور از گذشته سياه و دردناكشان باشد.

در محافل سياسى صربستان، بازداشت كاراجيچ و قصد دولت براى تحويل دادن وى به دادگاه بين المللى هنوز هم محور بحث و جدلها است. احزاب مخالف دولت خواستار بررسى اين مسئله در داخل پارلمان هستند ولى تندروها دولت را به خيانت متهم مى‌كنند. گردانا پوبلازيتز معاون رئيس حزب راديكال صربستان مى گويد:

“ دولت صربستان كاراجيچ را براى تامين منافع اتحاديه اروپا فروخت. دولت مرتكب خيانت شد به همين علت در مقابل آن مى‌ايستيم و دولت را مسئول آغاز بحرانى سياسى مى‌دانيم كه پايان آن مشخص نيست. “

در هر صورت،ميان كاراجيچ و ديگر جلادان نظام بين الملل از جمله بوش پسر و تونى بلر هيچ گونه تفاوتى وجود ندارد و همه آنها بايد در دادگاه بين المللى عادل نسبت به جنايات خود پاسخگو باشند.صربهاى تندرو نمى توانند ادعا كنند كه كاراجيچ بى‌گناه بوده است ،زيرا پرونده سياه و كثيف وى چنين ادعايى را انكار مى كند.دستگيرى كاراجيچ درست در زمانى صورت گرفت كه قرار بود وزراى امور خارجه‌ اتحاديه‌ اروپا در بروكسل گرد هم آيند و در مورد دعوت و يا عدم دعوت از صربستان براى عضويت در اتحاديه اروپا تصميم‌گيرى كنند. البته خواسته‌هاى قبل اعضاى اتحاديه براى به عضويت درآوردن صربستان در اين اتحاديه هم تا كنون تقريبا برآورده شده است. غير از راتكو ملاديچ كه يكى از ژنرال‌هاى نيروهاى امنيتى صربستان در بوسنى و هرزه‌گوين بوده است اصلى‌ترين جنايتكار جنگ بوسنى يا رادوان كاراجيچ دستگير شده است.
دوشنبه 7 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: رسالت]

[مشاهده در: www.resalat-news.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 301]