پلوتو ، سياره كوتوله

واضح آرشیو وب فارسی:سایت رسیک: پلوتو يك سياره كوتوله است و در فاصله بسيار دوري از خورشيد قرار دارد. اين سياره بخشي از مدار خود را كه كمربند كوييپر (Kuiper) نام دارد، در اختيار مجموعه اي از اجرام يخي شبيه به خود گذاشته است. از زمان كشف اين سياره در سال 1930، مردم به شدت دوست دارند كه آنرا سياره نهم منظومه شمسي بنامند. با اينحال به دليل ابعاد كوچك و مدار عجيبش، بسياري از دانشمندان، همگروهي پلوتو با سياراتي مانند زمين و مشتري را زير سوال بردند.
در سال 2006، اين مناظره، انجمن ستاره شناسي بين المللي (مرجع نامگذاري اجرام آسماني) را بر آن داشت كه رسما پلوتو را در گروه سيارات كوتوله معرفي كنند. اين سياره از زمين بدون تلسكوپ ديده نمي شود.

فاصله پلوتو از خورشيد تقريبا 39 برابر فاصله زمين از خورشيد است. ميانگين فاصله آن از خورشيد 5.869.660.000 كيلومتر مي باشد. پلوتو در مداري بيضي شكل به دور خورشيد در حركت است. در قسمتهايي از اين مدار فاصله پلوتو تا خورشيد از فاصله نپتون تا خورشيد كمتر است. اين سياره به مدت 20 سال زميني در داخل مدار نپتون مي ماند. اين پديده هر 248 سال زميني يكبار روي مي دهد. اين زمان معادل يكسال پلوتويي است. آخرين باري كه پلوتو به داخل مدار نپتون وارد شد، 23 ژانويه 1979 تا 11 فوريه 1999 بود. پلوتو علاوه بر گردش به دور خورشيد، دور خودش نيز (حول محور عمودي فرضي) مي چرخد. يكبار گردش سياره به دور خود حدود 6 روز زميني طول مي كشد.

ستاره شناسان به دليل دور بودن اين سياره از زمين، هنوز اطلاعات زيادي درباره آن به دست نياورده اند. قطر آن 2300 كيلومتر يعني كمتر از يك پنجم قطر كره زمين تخمين زده مي شود. سطح اين سياره از سردترين مناطق موجود در منظومه شمسي و احتمالا حدود 225- درجه سانتيگراد است.

بيشتر پلوتو قهوه ايست. به نظر مي رسد كه اين سياره عمدتا ازمتان يخ زده تشكيل شده و جوي از متان دارد. به خاطر چگالي كم آن ستاره شناسان فكر مي كنند كه بيشتر پلوتو از يخ است. دانشمندان ترديد دارند كه نوعي از حيات در اين سياره وجود داشته باشد.

در سال 1905، پرسيوال لاول (Percival Lowell)، ستاره شناس آمريكايي نيروي گرانشي را كشف كرد كه بر دو سياره نپتون و اورانوس تاثير مي گذاشت. در سال 1915، او مكان سياره پنهان را پيش بيني كرده و جستجوي خود براي يافتن آنرا در رصد خانه آريزونا آغاز نمود. او از يك تلسكوپ براي رصد قسمتهايي از آسمان كه او وجود سياره جديد را در آن نواحي پيش بيني كرده بود، سود برد. متاسفانه پرسيوال در سال 1916 و قبل از كشف سياره فوت كرد. 13 سال بعد يعني در سال 1929، كلايد تومبا (Clyde W. Tombaugh)، يكي از دستياران لاول در رصدخانه، از پيش بيني هاي او استفاده كرده و با استفاده از تلسكوپ قدرتمندتري به مشاهده نواحي خاص در آسمان پرداخت. سرانجام در سال 1930، تومبا سه عكس از اين سياره تهيه كرد. سياره اي جديد كه به ياد خداي مرگ روميان باستان، پلوتو ناميده شد. البته دو حرف اول پرسيوال لاول نيز به افتخار وي آغازگر نام سياره پلوتو مي باشند.

در سال 1978، ستاره شناسان رصدخانه نوال (Naval) در آريزونا موفق به كشف قمر پلوتو يعني شارون (Charon) شدند. قطر اين قمر 1210 كيلومتر است.

در سال 1969، ستاره شناسان نخستين تصاوير دقيق از سطح پلوتو را منتشر كردند. اين تصاوير كه توسط تلسكوپ فضايي هابل تهيه شده بود، 12 منطقه تيره و روشن را در سطح پلوتو نشان مي داد. مناظق روشن، كه شامل كلاهك ها قطبي هستند، احتمالا نيتروژن يخ زده مي باشند. مناطق تيره نيز به طور حتم متان منجمد است كه به دليل پرتوهاي فرابنفش خورشيدي دچار تغييرات شيميايي شده است.

در سال 2005، يك گروه از ستاره شناسان كه به بررسي تصاوير هابل مي پرداختند، دو قمر ناشناخته پلوتو را كشف كردند. اين اقمار كه بعدها هايدرا (Hydra) و نيكس (Nix) ناميده شدند، قطري حدود 160كيلومتر دارند و در خارج از مدار شارون قرار گرفته اند.

در سال 2006، ناسا سفينه افقهاي جديد (New Horizons) را با هدف رسيدن به پلوتو به فضا ارسال نمود.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت رسیک]

[مشاهده در: www.ri3k.eu]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 201]