فشار اوكراين براي اخراج ناوگان روسيه از درياي سياه

واضح آرشیو وب فارسی:واحد مرکزي خبر: فشار اوكراين براي اخراج ناوگان روسيه از درياي سياه

سعيد طباطبايي : در پي افزايش تنش ها بين مسكو و كي يف درباره عضويت اوكراين در ناتو و صادرات گاز روسيه به اين كشور، اوكراين نيز خواستار خروج ناوگان دريايي روسيه از آب هاي خود شده است.ويكتور يوشچنكو رئيس جمهور اوكراين در يك كنفرانس مطبوعاتي گفته است مذاكره با روسيه درباره خروج ناوگان اين كشور از قلمرو دريايي اوكراين در درياي سياه موضوعي تعيين كننده در روابط آينده مسكو- كي يف است.

رئيس جمهوري اوكراين دولت اين كشور را موظف كرد ظرف دو ماه اقدامات لازم براي خاتمه بخشيدن به توافقنامه مربوط به حضور ناوگان درياي سياه روسيه در اين كشور را انجام دهد. ويكتور يوشچنكو رئيس جمهوري اوكراين دولت اين كشور را موظف كرده بود تا تاريخ 20 ماه ژوئن سال جاري لايحه قانوني مربوط به خاتمه يافتن توافقنامه مربوط به حضور ناوگان درياي سياه روسيه در اين كشور را تهيه كند. بر اساس توافقات صورت گرفته بين دو كشور در سال 1997 اين ناوگان مي تواند تا سال 2017 در خاك اوكراين باقي بماند. در دستور رئيس جمهوري كه در نشست شوراي امنيت ملي اوكراين و در جريان تصميم گيري در مورد «اقدامات لازم براي تامين توسعه اوكراين به عنوان يك كشور دريايي» صادر شد، آمده است دولت اوكراين موظف است ظرف مدت دو ماه اقدامات لازم در خصوص تهيه مجموعه اي از ارزيابي هاي مربوط به عواقب حضور ناوگان درياي سياه روسيه در خاك كشورش را انجام داده و لايحه قانوني مناسبي را به منظور پايان يافتن توافقنامه بين دولتي در اين زمينه تهيه كند. علاوه بر اين دولت بايد تهيه توافقنامه حقوقي- قراردادي مرزهاي دريايي بين روسيه و اوكراين در درياي آزوف، درياي سياه و خليج كرچنسكي را به اتمام رسانده و نيز تا اول اكتبر مجموعه اقدامات لازم در جهت نشان دادن واكنش مناسب به خطراتي كه امروزه ممكن است امنيت ملي اوكراين از طرف دريا مورد تهديد قرار دهد را تهيه و تصويب كند. بدين ترتيب كي يف در بالاترين سطح دولتي نارضايتي و عدم تمايل خويش براي ديدن ناوگان هاي دريايي روسيه در منطقه ساحلي كريمه را اعلام كرده است. اين دستور از يك سو مي تواند جنبه تشريفاتي داشته باشد چرا كه ضميمه توافقنامه امضا شده بين دو كشور مربوط به 28 ماه مه سال 1997 به منظور فراهم سازي شرايط براي خروج ناوگان درياي سياه روسيه از خاك اين كشور شود ولي در اوكراين مدت هاست اين بحث در سطح كارشناسان وجود دارد كه اين مساله در عمل بايد به چه صورت به نظر آيد. كارشناسان مسائل حقوقي در اوكراين بر اين عقيده اند روند خروج ناوگان درياي سياه روسيه از خاك اين كشور به صورت مفصل و با ذكر جزئيات مورد توافق قرار نگرفته و هيچ اشاره اي به عواقب احتمالي مربوط به معطلي و تاخير در خروج اين ناوگان از خاك اوكراين نشده است. ناوگان دريايي روسيه از 20 سال قبل در آب هاي سرزميني اوكراين حضور دارد و طبق قرار قبلي دو كشور تا سال 2017 اجازه ماندن در اين آب ها را دارند.از آنجا كه تنش گازي بين دو كشور و به ويژه تنش درباره پيوستن اوكراين به ناتو روابط مسكو-كي يف را به شدت تحت تاثير قرار داده است، موضوع خروج ناوگان دريايي روسيه از آب هاي اوكراين بهانه اين كشور براي گرفتن امتيازات بيشتر است. سخنگوي وزارت خارجه اوكراين نيز اعلام كرده كي يف قصد معامله بر سر ادامه حضور ناوگان درياي سياه روسيه در «كريمه» را ندارد و اين ناوگان بايد تا 29 ماه مه سال 2017 خاك اوكراين را ترك كند. معامله بين مسكو و كي يف در خصوص استقرار ناوگان درياي سياه روسيه در كريمه كه نام ديگري نمي توان بر آن نهاد، ظاهراً به صورت نهايي به بن بست رسيده است. «واسيلي كيريليچ» سخنگوي رسمي وزارت امور خارجه اوكراين در توضيح پيشنهاد «گريگوري كاراسين» معاون وزير خارجه روسيه در خصوص امكان افزايش اجاره بها براي ادامه حضور ناوگان درياي سياه در منطقه كريمه بعد از سال 2017 زماني كه توافقنامه مربوطه بين دو كشور به پايان مي رسد، مي گويد: «چنين پيشنهادي حتي مورد بررسي هم قرار نخواهد گرفت. موضع گيري دقيقي در ميان مقامات دولتي در اين زمينه وجود دارد، مبني بر اينكه مساله استقرار ناوگان درياي سياه روسيه به هيچ وجه موضوع معامله قرار نخواهد گرفت.» كاراسين روز 23 ژوئن گفته بود روسيه ممكن است به اوكراين پيشنهاد بدهد توافقنامه ديگري در مورد ادامه حضور ناوگان درياي سياه اين كشور در كريمه پس از سال 2017 با شرايط جديد منعقد سازد. به گفته كريليچ ناوگان روسيه بايد تا تاريخ 29 ماه مه سال 2017 پايگاه و خاك اوكراين را ترك كرده باشد. در حال حاضر ميزان اجاره بهاي حضور ناوگان درياي سياه در كريمه حدود 98 ميليون دلار در سال است كه اين مبلغ از بدهي هاي دولت اوكراين به روسيه كاسته مي شود. يوليا تيموشنكو نخست وزير اوكراين نيز در سفر اخير خود به اوكراين اعلام كرده اوكراين با دقت قرارداد حضور ناوگان سرفرماندهي روسيه در درياي سياه را واقع در سواستوپل اوكراين مورد نظر قرار خواهد داد. وي مي گويد: «ما تا سال 2017 با روسيه قرارداد داريم. با اين قرارداد نيز همانند ديگر قرارداد هاي بين المللي رفتار خواهد شد.»اما فرمانده نيروي دريايي روسيه مي گويد قرارداد روسيه و اوكراين در مورد بندر «سواستوپل» براي حضور 100 كشتي نظامي است كه روسيه از اين امكان استفاده نمي كرده است و تاكنون تنها 35 كشتي نظامي در بندر سواستوپل مستقر كرده بود كه قرار است تعداد آنها را به عدد 100 برساند. او مي گويد: «درياي سياه بسيار براي روسيه مهم است و البته شرياني حياتي براي امنيت روسيه محسوب مي شود.» همچنين نيروهاي نظامي روسيه حاضر در بندر «سواستوپل» 110 هزار نفر هستند كه قرار است تعداد آنها به 250 هزار نفر افزايش يابد. اين افزايش نيروي روسيه در اوكراين را مي توان به لغو قرارداد CFE كه براي كنترل نيروهاي متعارف در سطح قاره اروپا بود مربوط دانست. شايان ذكر است روسيه در دسامبر گذشته از پيمان فوق به صورت يك طرفه خارج شده است. وزارت امور خارجه روسيه اعلام كرده بررسي زمان حضور ناوگان درياي سياه روسيه در اوكراين كمكي به تقويت جو اعتماد بين دو طرف نكرده و بر روند مذاكرات مربوطه تاثير منفي دارد. به اعتقاد وزارت امور خارجه روسيه دستور رئيس جمهوري اوكراين در خصوص ناوگان درياي سياه روسيه كمكي به تقويت جو اعتماد متقابل بين مسكو و كي يف نكرده و مي تواند تاثير منفي بر روند مذاكرات مربوط به حضور ناوگان درياي سياه روسيه در خاك اوكراين داشته باشد. در بيانيه وزارت امور خارجه روسيه كه انتشار يافت، آمده است: «طرف روسي معتقد است در حال حاضر بررسي مساله زمان استقرار ناوگان درياي سياه بسيار زودهنگام است. اين مساله بايد موضوع توافقات روسيه و اوكراين در آينده باشد و با توجه به مجموعه توافقات دوجانبه در اين زمينه مورد بررسي قرار گيرد.» در اين سند تاكيد شده چنين تصميم گيري هايي ضمن اينكه شتاب در اين خصوص براي مسكو قابل درك نيست، مسلماً نمي تواند كمكي به تقويت جو اعتماد متقابل بين روسيه و اوكراين شود و تاثير منفي خواهد داشت.وزارت امور خارجه روسيه همچنين بررسي چنين مسائلي را با توجه به باقي ماندن زمان طولاني تا پايان زمان حضور ناوگان درياي سياه روسيه در منطقه، بسيار زودهنگام مي داند.وزارت خارجه روسيه همچنين نگران برخي اهداف كاملاً ضدروسي و مشاركت قدرت هاي فرامنطقه اي در مانور نظامي مشترك آمريكا-اوكراين در حال انجام در سواحل درياي سياه است. وزارت امور خارجه روسيه نگران برخي خصوصيات و ويژگي هاي مانور نظامي مشترك آمريكا و اوكراين تحت عنوان «سي- بريز» است كه اين روزها در سواحل درياي سياه در حال انجام است. دفتر اطلاعات و انتشارات وزارت خارجه روسيه اعلام كرده است، برخي خصوصيات اين مانور گوياي اهداف كاملاً ضدروسي است و در عين حال شركت برخي قدرت هاي غيرمنطقه اي در اين مانور نمي تواند سوال برانگيز نباشد و در هر صورت نگراني هايي را به وجود آورده است چرا كه به طور دقيق درياي سياه براي انجام چنين مانوري با اهداف مشكوك در نظر گرفته شده است. به عقيده مقامات ديپلماتيك روسي كشورهاي حوزه درياي سياه در شرايطي قرار دارند كه خود به تنهايي قادرند بر پايه مكانيسم هاي همكاري موجود، بدون دخالت «كفالت گونه» قدرت هاي فرامنطقه اي مسائل مربوط به تامين امنيت و ثبات منطقه را حل وفصل كنند. وزارت خارجه روسيه در ادامه تاكيد مي كند اين در حالي است كه مانورهايي از اين قبيل طي سال هاي اخير باعث ايجاد موجي از اعتراضات مردمي در اوكراين شده است و به همين دليل و با در نظر گرفتن روند اوضاع سياسي پيرامون اين مانور، وزارت دفاع روسيه نيز از شركت در آن خودداري كرده است. به گفته مقامات ديپلمات روس، هدف از انجام اين مانور به طور رسمي افزايش سطح همكاري ها و هماهنگي بين ستادهاي عملياتي كشورهاي شركت كننده در آن هنگام انجام عمليات صلح جويانه و انسان دوستانه اعلام شده است در حالي كه در روند اين مانور اقداماتي همچون عمليات شناسايي- جاسوسي، تجسس زيردريايي هاي دشمن فرضي، كنترل آمد و شد كشتي ها، پاسخ به حملات هوايي و دريايي و نيز فرود چتربازان و درگيري نظامي مورد تمرين قرار مي گيرد. علاوه بر اين اعتراضات گسترده مردمي بر ضد اينگونه مانورها، نشان دهنده نقطه نظرات افكار عمومي در اوكراين با توجه به سياست كنوني رهبران اين كشور براي تسريع در روند پيوستن به ناتو است كه مسلماً نمي تواند باعث تحكيم روابط حسن همجواري با روسيه شود.
يکشنبه 6 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: واحد مرکزي خبر]

[مشاهده در: www.iribnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 153]