پيمان نامه حقوق كودك

واضح آرشیو وب فارسی:مردم سالاری: پيمان نامه حقوق كودك
در قسمت گذشته مورد اول از خريد و فروش كودكان در قوانين بين المللي را بررسي كرديم. دراين قسمت به ادامه موارد مي پردازيم.
2- پيما ن نامه حقوق كودك مصوب مجمع عمومي سازمان ملل متحد (20 نوامبر 1989)
پيش از تصويب پيمان نامه مذكور، ضرورت ارائه مراقبت ويژه براي كودك در اعلاميه حقوق كودك ژنو (1924) و نيز اعلاميه حقوق كودك مصوب مجمع عمومي (بيستم نوامبر 1959) تصريح شده بود و در اعلاميه جهاني حقوق بشر و ميثاق بين المللي مربوط به حقوق مدني و سياسي (به ويژه مواد 23 و 24)، ميثاق بين المللي مربوط به حقوق اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي (به ويژه ماده 10) و در اساسنامه ها و اسناد سازمان هاي تخصصي و سازمان هاي بين المللي مرتبط با رفاه كودكان نيز به رسميت شناخته شده بود.
در اعلاميه حقوق كودك تصريح شده است: «كودك به دليل عدم رشد كامل جنسي و ذهني، قبل از تولد و نيز پس از آن نيازمند محافظت و مراقت ويژه; از جمله حمايت حقوقي مناسب است.»يكي از مسائل اساسي در اين ارتباط، حقوق مربوط به حمايت و رفاه كودكان با اشاره خاص به امر نگهداري توسط خانواده جايگزين، فرزندخواندگي ملي و بين المللي است; زيرا كشورهاي عضو در مواد زير اين موضوع را پذيرفته اند:
1-2- تولد كودك بايد بلافاصله پس از به دنيا آمدن او ثبت شود و كودك از بدو تولد از حق داشتن نام، حق كسب تابعيت و تا حد امكان از حق شناختن والدين و قرار گرفتن تحت مراقبت آنان برخوردار باشد. (ماده 7- بند يك)
2-2- دولت هاي عضو متعهد مي شوند كه حق كودك براي حفظ هويت خود، از جمله تابعيت، نام و روابط خانوادگي را مطابق قانون و بدون مداخله غيرقانوني محترم بشمارند. (ماده 8- بند يك)
3-2- در مواردي كه كودك به صورت غيرقانوني از تمام يا برخي از حقوق مربوط به هويت خود محروم شود، كشورهاي عضو حمايت و مساعدت مقتضي را براي استيفاي سريع هويت او فراهم خواهند آورد. (ماده 8- بند 2)
4-2- به منظور جلوگيري از ربوده شدن، فروش يا قاچاق كودكان به هر منظور و به هر شكل، كشورهاي عضو تمامي اقدامات مقتضي ملي، دو و چندجانبه را به عمل خواهند آورد. (ماده 35)
3- پروتكل الحاقي پيمان نامه حقوق كودك درباره خريد و فروش كودكان، خودفروشي كودكان و هرزه نگاري كودكان مصوب 18 ژانويه 2000
در مقدمه اين پروتكل آمده است: كشورهاي عضو پروتكل حاضر متوجه هستند كه براي دستيابي به اهداف پيمان نامه حقوق كودك لازم است اقدامات خود را گسترده تر سازند تا حمايت از كودك در مقابل خريد و فروش، خودفروشي و هرزه نگاري را تضمين نمايند و با نگراني عميق، متوجه اهميت و افزايش قاچاق بين المللي كودكان به قصد فروش آنها، خودفروشي و هرزه نگاري شان هستند و معتقدند كه براي تسهيل زمينه از ميان بردن خريد و فروش كودكان، خودفروشي و هرزه نگاري آنها بايد رويكردي جامع به منظور مقابله با عوامل موثر آن از جمله عقب افتادگي، فقر، تبعيض اقتصادي، ساختار نابرابر اجتماعي و اقتصادي، خانواده هاي ازهم پاشيده، كمبود آموزش، مهاجرت روستايي- شهري، تبعيض جنسيتي، رفتارهاي جنسي غيرمسوولانه بزرگسالان، رفتارهاي سنتي زيان آور، درگيري هاي مسلحانه و قاچاق كودكان اتخاذ كرد. اين كشورها اعتقاد دارند كه براي كاستن از اين موضوعات، لازم است درجهت بالا بردن آگاهي عمومي تلاش شود و همچنين تقويت همكاري هاي جهاني در ميان تمامي طرف هاي درگير و بهبود اجراي قوانين در سطح ملي حايز اهميت است. براين اساس، اعضاي پروتكل در زمينه هاي زير به توافق رسيدند:
3-1- كشورهاي عضو، خريد و فروش كودكان، خودفروشي كودكان و هرزه نگاري كودكان را آن گونه كه در اين پروتكل آمده است، منع خواهند كرد. (ماده يك)
3-2- منظور از خريد و فروش كودكان هرگونه اقدام يا معامله اي است كه طي آن يك فرد يا گروهي از افراد، كودكي را در ازاي دريافت مبلغي و يا ساير مسائل به ديگري منتقل مي كند. (بند الف ماده 2)
3-3- هر كشور عضو تضمين خواهد كرد كه دست كم موارد و اقدامات زير به صورت كامل تحت شمول قوانين جزايي و جنايي آن كشور قرار گيرند; خواه در داخل كشور اتفاق افتاده باشند و خواه در خارج از آن و توسط يك نفر انجام شده باشند يا به صورت سازمان يافته:
در مقوله خريد و فروش كودكان -آن گونه كه در ماده 2 آمده است- هرگونه عرضه، تحويل و دريافت كودكان به هر شكل و براي استثمار جنسي، انتقال اندام هاي بدن كودك براي سودجويي، استفاده از او براي سودجويي، كار اجباري و كسب رضايت غيرقانوني، به عنوان واسطه، براي فرزندخواندگي كودك چنانچه مغاير با ابزارهاي قانوني بين المللي براي موضوع فرزندخواندگي باشد. (ماده 3- بند الف)
4-3- كشورهاي عضو، قوانين و مقررات اداري و سياست هاي اجتماعي و برنامه هاي پيشگيرانه از جرايمي كه در اين پروتكل آمده است را ايجاد، تقويت، اجرا و ترويج خواهند كرد و بايد توجه ويژه اي به موضوع حمايت از كودكان كه در مقابل چنين اعمالي آسيب پذير هستند، صورت گيرد. (ماده 9- بند يك)

مقررات داخلي جمهوري اسلامي ايران

1- قانون منع خريد و فروش برده در خاك ايران و آزادي برده در موقع ورود به مملكت مصوب 18 بهمن 1307
ماده واحده: در مملكت ايران هيچ كس به عنوان برده شناخته نشده و هر برده به مجرد ورود به خاك يا آب هاي ساحلي ايران آزاد خواهد بود. هركس انساني را به نام برده خريد و فروش كرده يا رفتار مالكانه ديگري نسبت به انساني بنمايد يا واسطه معامله و حمل و نقل برده شود، محكوم به يك تا 3 سال حبس تاديبي خواهد شد.
تبصره: هريك از ماموران دولتي مكلف است به محض اطلاع يا مراجعه كسي كه مورد معامله يا رفتار بردگي قرار گرفته است، فورا وسايل استخلاص او را فراهم آورده و براي تعقيب مجرم به نزديك ترين پاركه هدايت (دادسراي عمومي و انقلاب فعلي) اطلاع دهد.
2- ماده 3 قانون حمايت از كودكان و نوجوانان مصوب 25 آذر 1381
هرگونه خريد، فروش، بهره كشي و به كارگيري كودكان به منظور ارتكاب اعمال خلاف قانون، ممنوع بوده و مرتكب حسب مورد علاوه بر جبران خسارات وارد شده به 6 ماه تا يك سال زندان و يا به جزاي نقدي از 10 تا 20 ميليون ريال محكوم خواهد شد. درخصوص اين كه خريد و فروش كودكان مشمول اين ماده قانوني مي شود يا خير، در ميان حقوق دانان اختلاف نظر وجود دارد. به موجب نظريه شماره 7/2197 مورخ اول تيرماه 1384 اداره كل امور حقوقي قوه قضاييه، منظور قانون گذار از وضع و تصويب ماده 3 قانون حمايت از كودكان و نوجوانان مصوب 25 فروردين 1381 اين است كه خريد، فروش و بهره كشي كودكان هركدام به تنهايي عناوين مجرمانه مستقلي هستند و به كارگيري كودكان به منظور ارتكاب اعمال خلاف مانند قاچاق نيز عنوان مجرمانه اي مستقل از ديگر عناوين مذكور در اين ماده از قانون ياد شده است. بنابراين صرف خريد و فروش كودكان به هر منظوري از نظر قانون گذار جرم تلقي شده است. علت اختلاف نظر موجود آن است كه گروهي عبارت «به منظور ارتكاب و اعمال خلاف» را به هر 4 عمل «خريد، فروش، بهره كشي و به كارگيري كودكان» معطوف مي نمايند و عقيده دارند كه خريد و فروش كودك زماني مشمول اين ماده مي شود كه با قصد استفاده از وي براي ارتكاب اعمال خلاف مانند قاچاق مواد مخدر صورت گيرد. اما به نظر اداره حقوقي، خريد و فروش كودك به طور مستقل -حتي اگر به قصد به كارگيري او براي اعمال خلاف هم نباشد- جرم است.
*رئيس شعبه 20 دادگاه عمومي (خانواده)
شنبه 5 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: مردم سالاری]

[مشاهده در: www.mardomsalari.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 200]