توضیح کامل لینوکس

واضح آرشیو وب فارسی:سایت رسیک:
[تصویر: compics00168a.jpg]

لینوکس(Linux) یک سیستم عامل رایانه ای مانند یونیکس است.لینوکس یکی از معروف‌ترین مثالهای نرم افزار آزاد و گسترش متن باز(open source) است. اگر بخواهیم دقیق باشیم فقط باید هسته لینوکس را لینوکس بنامیم اما به طور معمول این کلمه به سیستم عامل های یونیکس مانندی (یا گنو/لینوکسی) اطلاق می‌شود که بر مبنای هستهٔ لینوکس و کتاب‌خانه‌ها و ابزارهای پروژه گنو ساخته شده‌اند. به مجموعه‌ای از نرم‌افزارهای بنا شده بر اجزای گفته شده توزیع لینوکس (linux distribution) می‌گویند که به طور معمول شامل ابزارهای توسعه نرم افزار ، پایگاه های داده، سرویس دهنده های وب مثل آپاچی، محیط های رومیزی مثل گنوم و کی دی ای و مجموعه‌های اداری مثل اپن آفیس هستند.
لینوکس برای استفادهٔ ریزپردازنده‌ها با معماری ۸۰۳۸۶ اینتل طراحی شده بود اما امروزه انواع مختلف معماری‌ها را پشتیبانی می‌کند و در انواع و اقسام وسایل از کامپیوترهای شخصی گرفته تا ابررایانه‌ها و تلفن‌های همراه به کار می‌رود. این سیستم عامل که در ابتدا بیشتر توسط افراد مشتاق توسعه پیدا می‌کرد و به کار گرفته می‌شد توانسته‌است پشتیبانی شرکت‌های سرشناسی چون آی بی ام و هیولت-پاکارد را به دست آورد و با بسیاری از نسخه‌های خصوصی یونیکس رقابت کند. طرفداران لینوکس و بسیاری از تحلیل‌گران این موفقیت را ناشی از استقلال از فروشنده، کم هزینه بودن پیاده‌سازی،سرعت بالا, امنیت و قابلیت اطمینان آن می‌دانند.

تاریخچه

در سال ۱۹۸۴ میلادی ‏ریچارد استالمن که رئیس بنیاد نرم افزار آزاد بود پروژه گنو(GNU) را آغاز کرد. در این پروژه که یک جنبش نرم‌افزاری محسوب می‌شد برنامه‌نویسان با یکدیگر همکاری می‌کردند (این همکاری تا به حال نیز ادامه دارد).
آن زمان بیشتر ابزارهای پروژه گنو که با زبان برنامه نویسی C و اسمبلی نوشته شده بود آماده کار بود اما تنها چیزی که کم بود وجود یک سیستم‌عامل مناسب و رایگان بود. حتی سیستم‌عامل مینیکس نیز (با وجود در دسترس بودن متن کد آن) رایگان نبود و حق نشر مخصوص به خودش را داشت. کار در پروژه گنو به سمت طراحی یک هسته مناسب متمرکز می‌شد اما به نظر می‌رسید که برای ایجاد این هسته حداقل چند سال دیگر زمان احتیاج است.
این تأخیر برای لینوس قابل تحمل نبود. بنابر این خودش دست به کار شد و با الهام از کد مینیکس کار را آغاز کرد. سرانجام در ۲۵ اوت سال ۱۹۹۱ ساعت ۲۰و۵۷ دقیقه شب به وقت گرینویچ پیامی تاریخی به گروه خبری comp.os.minix ارسال شد. ارسال کننده این پیام کسی نبود جز «لینوس بندیک توروالدز». او یک دانشجوی فنلاندی بود که آن زمان در دانشگاه هلسینکی درس می‌خواند.
متن پیام او چنین بود:
«سلام به هر کس آن بیرون از مینیکس استفاده می‌کند.
در حال حاضر روی سیستم عاملی رایگان برای رایانه‌های AT (۴۸۶)۳۸۶ کار میکنم (فقط برای سرگرمی؛ مانند پروژه گنو بزرگ و حرفه‌ای نیست). از ماه آوریل کار را آغاز کرده‌ام و هم‌اکنون این سیستم‌عامل آماده است و کار می‌کند.
من دوست دارم از عقیدهٔ دیگران در مورد سیستم‌عاملم با خبر شوم. چه آنهایی که مینیکس را دوست دارند و چه آنهایی که آن را دوست ندارند. چرا که سیستم من تا حدی شبیه به آن است. در حال حاضر (۱٫۰۸)bash و(۱٫۴۰) gcc را بر روی آن دارم و چیزهای دیگری که به نظر می‌رسد همه درست کار می‌کنند. این بدان معناست که طی چند ماه آینده یک چیز کاربردی فراهم خواهم کرد.
دوست دارم بدانم که مردم به کدام یک از خصوصیات این سیستم بیشتر علاقمند هستند. به هر پیشنهاد و نظری خوش آمد می‌گویم اما قول نمی‌دهم که آن را انجام دهم! لینوس ([email protected]).
پ.ن. - بله آن رایگان است. البته قابل انتقال بر روی انواع دیگر رایانه نیست (چرا که دستورات AT۳۸۶ را به کار می‌برد) و ممکن است غیر از سخت‌دیسک AT چیز دیگری را پشتیبانی نکند. این همه چیزی است که من دارم!»
لینوکس مانند مینیکس (یک سیستم عامل ساده نوشته شده توسط پروفسور آندرو تاننبام که برای آموزش طراحی سیستم‌ عامل به کار می‌رفت) طراحی شده بود. اولین نسخهٔ لینوکس در سپتامبر ۱۹۹۱ بر روی اینترنت منتشر شد. دومین نسخه‌ٔ آن به فاصلهٔ کمی در اکتبر همان سال منتشر شد. از آن پس هزاران برنامه‌نویس (هکر) در سراسر دنیا در این پروژه شرکت کردند. مقالهٔ «کلیسای جامع و بازار» مدل توسعه هسته لینوکس و نرم افزارهای مشابه را تشریح می‌کند.
پنگوئن تاکس نشانه و مایه خوش شانسی لینوکس است. لینُس تُروالدز مالک علامت تجاری لینوکس است که به عنوان « نرم افزار سیستم عامل رایانه برای تسهیل در استفاده و عملیات رایانه » به ثبت رسیده‌است.

مجوز

هستهٔ لیونکس و اغلب بخش‌های گنو تحت اجازه نامه عمومی همگانی گنو (gpl) منتشر می‌شوند. Gpl لازم می‌داند که تغییرات کد منبع و کارهای مشتق شده نیز تحت مجوز gpl منتشر شوند.

-------------------------------------

گنو/لینوکس

از آن‌جایی که ابزارهای گنو که بخش عمدهٔ توزیع‌های لینوکس را تشکیل می‌دهند از پروژه سیستم عامل آزاد گنو (که بسیار سابقه‌دارتر از هستهٔ لینوکس است) ریشه گرفته‌اند، ریچارد استالمن و بنیاد نرم افزار آزاد درخواست کرده‌اند که سیستم ترکیب شده (از هستهٔ لینوکس و ابزارهای گنو) بدون توجه به نام توزیع‌اش، گنو/لینوکس خوانده شود.
علیرغم این که بعضی از توزیع‌ها، گنو/لینوکس دبیان به طور خاص، از این نام استفاده می‌کنند بسیاری تنها به گفتن لینوکس اکتفا می‌کنند. تفاوت بین هستهٔ تروالدز و سیستمی که شامل این هسته‌است، همیشه باعث سردرگمی ست و نام‌گذاری همچنان بحث‌انگیز باقی مانده‌است.

توزیع‌های لینوکس

لینوکس تقریباً همیشه یکی از اجزاء یک توزیع لینوکس (Distro) است. توزیع‌های لینوکس توسط افراد، گروه‌های نه چندان متشکل و سازمانهای حرفه‌ای گوناگون ایجاد می‌شوند. این توزیع‌ها شامل تعدادی نرم افزار سیستم و برنامه‌های کاربردی به همراه روالی مشخص برای نصب آنها بر رایانه هستند. توزیع‌ها معمولاً برای منظورهای مختلفی از جمله محلی سازی، پشتیبانی از یک معماری خاص، کاربردهای بلادرنگ (real-time applications) و سامانه های توکار (embedded systems) به وجود می‌آیند و بعضی از آن‌ها آگاهانه تنها از نرم افزارهای آزاد استفاده می‌کنند.
یک توزیع همه-منظورهٔ معمولی شامل هسته لینوکس، کتاب خانه ها و ابزارهای گنو، پوسته های خط فرمان و انبوه بی شماری از نرم افزارهای کاربردی از مجموعه های اداری و سیستم های پنجره ای اکس گرفته تا مفسرها، ویرایش گرهای متن و ابزارهای علمی است.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت رسیک]

[مشاهده در: www.ri3k.eu]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 261]