آثار بخار آب در اتمسفر يك سياره خارجي

واضح آرشیو وب فارسی:سایت رسیک: دانشمندان مي گويند براي نخستين بار موفق به رديابي بخار آب در اتمسفر سياره اي در خارج از منظومه شمسي شده اند.

اين سياره آنقدر به ستاره مادر نزديك است كه اتمسفر آن
اين سياره موسوم به "اچ دي 209458بي" يك سياره گازي شبيه به مشتري در فاصله 150 سال نوري از زمين در صورت فلكي فرس اعظم (اسب بالدار Pegasus) است.

اين درحالي است كه گروه ديگري از دانشمندان در ماه فوريه گزارش دادند نتوانسته اند شواهد وجود آب را در اتمسفر اين سياره و همچنين يك سياره ديگر مشابه مشتري بيابند.

جزئيات مطالعه تازه در نشريه "استروفيزيكال" به چاپ رسيده است.

انتظار مي رود بخار آب در اتمسفر اكثر سيارات شناخته شده خارجي، حتي آنهايي كه در مدارهايي نزديكتر از عطارد به ستاره مركزي مي گردند، وجود داشته باشد. به سياراتي كه در اطراف ساير ستاره ها غير از خورشيد مي گردند خارجي گفته مي شود.

اما براي اكثريت سيارات خارجي، مجاورت آنها به ستاره مركزي باعث شده است رديابي آثار آب و ساير عناصر در آنها دشوار باشد.

در مطالعه تازه براي رديابي بخار آب از اين مزيت بهره برداري شد كه سياره "اچ دي 209458بي" از نقطه نظر تلسكوپ هاي زميني، هر سه روز و نيم يك بار درست از برابر ستاره مركزي مي گذرد.

با عبور سياره از برابر ستاره، اتمسفر آن مقدار متفاوتي از نور خورشيد را در طول موج متفاوتي مسدود مي كند.

به ويژه، جذب نور توسط بخار آب موجود در جو يك سياره عظيم باعث مي شود سياره در بخش مشخصي از طيف نوري مادون قرمز در مقايسه با طول موج هايي در نور قابل رؤيت، بزرگتر از اندازه واقعي به نظر برسد.

معماي كيهاني

تراويس بارمن، از رصدخانه لوئل در شهر فلگ استف آمريكا آنچه را به گفته او شواهد قدرتمند جذب نور در اثر وجود بخار آب در اتمسفر يك سياره درحال گذار است پيدا كرده است.

اين نتيجه گيري بر تحليل هاي هدر ناتسون، منجم دانشگاه هاروارد، كه با كمك تلسكوپ فضايي هابل انجام داده و همچنين يك مدل تازه نظري كه دكتر بارمن ابداع كرده استوار است.

وي گفت كه يافته هاي او دليل خوبي براي اين باور فراهم مي آورد كه در اتمسفر ساير سيارات وراي منظومه شمسي نيز بخار آب پيدا مي شود، عليرغم اين موضوع كه ساير محققان موفق به يافتن آثار آب در همين سياره نشده اند.

دكتر بارمن گفت: "اطمينان زيادي دارم. اين مسلما خبر خوبي است زيرا از مدتي قبل پيش بيني شده بود كه آب در اتمسفر اين سياره و بسياري سيارات ديگر وجود دارد."

وي افزود خيلي بعيد است كه يك سياره عظيم گازي از نوع مشتري، مانند اين يكي، ميزبان هرگونه آثار حيات باشد.

وي توضيح داد: "مسلما اين بخشي از معماست - درك نحوه توزيع آب در ساير منظومه هاي شمسي مهم است چون كمك مي كند بفهميم آيا شرايط براي وجود حيات در آنها مهياست يا خير."

هم اكنون فن آوري هاي تازه اي در صنعت تلسكوپ سازي درحال توسعه است تا بتوان نور بسيار محو و كمرنگ اين سيارات را براي يافتن آثار تلويحي حيات رديابي كرد.

اينها همان "نشانگرهاي حيات" هستند كه در نور منعكس شده از زمين نيز قابل شناسايي هستند.

اين نشانه ها حاوي علائمي از وجود آب و گازهايي مانند اكسيژن و متان است.

"اچ دي 209458بي" به دسته اي از سيارات موسوم به "مشتري هاي داغ" تعلق دارد. اين سيارات به فاصله خيلي كم حول ستاره مركزي مي گردند.

لايه خارجي اتمسفر سياره در اثر حرارت خورشيد مركزي چنان داغ و منبسط شده كه در حال گريز از قوه جاذبه سياره است.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت رسیک]

[مشاهده در: www.ri3k.eu]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 177]