«جام‌جم» از ضرورت تغيير در سيستم اخذ كرايه تاكسي گزارش مي‌دهد تاكسيمترهاي تشريفاتي‌

واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین: «جام‌جم» از ضرورت تغيير در سيستم اخذ كرايه تاكسي گزارش مي‌دهد تاكسيمترهاي تشريفاتي‌
جام جم آنلاين: ديگر نوشتن از خاموشي تاكسيمترها، افزايش خودسرانه نرخ كرايه تاكسي‌ها، تخلفات رانندگان تاكسي، نارضايتي مسافران و حتي وعده‌هاي مسوولان سازمان تاكسيراني در خصوص برخورد با متخلفان براي من خبرنگار و شماي مخاطب مدت‌هاست به داستاني تكراري تبديل شده است.

اما شايد نوشتن اين گونه گزارش‌ها دو حسن داشته باشد، اول اين‌كه با پرداختن به اين موضوع هر بار ابعاد جديدتري ازآن آشكار مي‌شود و دوم اين‌كه طرح اين مساله گاهي به ما يادآوري مي‌كند كه معضلات و نارسايي‌هاي موجود در سيستم حمل و نقل عمومي از جمله تاكسيراني در كلانشهر تهران همچنان به قوت خود باقي است، درحالي‌كه مسوولان و متوليان امر هنوز نتوانسته‌اند راهكارهاي موثري براي رفع مشكلات موجود بينديشند.

انگار همين چند وقت پيش بود كه مديرعامل سازمان تاكسيراني از تجهيز تمام تاكسي‌هاي گردشي شهر تهران به تاكسيمتر خبرداد و گفت كه ديگر هيچ بهانه‌اي براي عدم محاسبه نرخ كرايه تاكسي‌ها با تاكسيمتر وجود ندارد و راننده‌هاي تاكسي‌ موظفند كرايه مسافران را بر مبناي تاكسيمتر دريافت كنند.

اما حالا با گذشت بيش از يك ماه از الزام رانندگان تاكسي‌هاي گردشي شهر تهران به محاسبه نرخ كرايه تاكسي‌ ها بر اساس تاكسيمتر ، مشاهدات خبرنگار ما در سطح شهر و گفتگو با تعدادي از مسافران تاكسي بيانگر اين واقعيت است كه در عمل تاكسيمترها همچنان خاموش است و از محاسبه نرخ كرايه تاكسي بر مبناي تاكسيمتر خبري نيست، گويي حتي جريمه 13 هزار توماني و تهديد به اخراج رانندگان متخلف تاكسي هم كارساز نشد.

تاكسيمتر هم ديگر كارايي ندارد

اما از بحث خاموش بودن تاكسيمترها و زير بار نرفتن رانندگان تاكسي براي محاسبه نرخ كرايه بر مبناي تاكسيمتر كه بگذريم، نكته مهم ديگر نارضايتي آن دسته از مسافران و رانندگان تاكسي است كه در اين مدت يكماهه محاسبه نرخ كرايه بر مبناي تاكسيمترهاي روشن را تجربه كرده‌اند.

به نظر مي‌رسد تاكسيمترها هم ديگر از كارايي موثر در محاسبه نرخ كرايه‌ها برخوردار نيستند و اين را مي‌شود از سخنان مسافران و رانندگان تاكسي كه معتقدند استفاده از تاكسيمتر نه تنها به نفعشان نبوده، بلكه موجب تضييع حقشان نيز مي‌شود، درك كرد.

اين يك واقعيت است كه آنچه سازمان تاكسيراني سال‌هاست به عنوان سيستم عادلانه محاسبه نرخ كرايه تاكسي ‌ها ، سعي در نهادينه كردن اجراي آن توسط رانندگان تاكسي مي‌كند، سال‌ها پيش در ديگر كشورها اجرا شده درحالي‌كه راننده‌هاي تاكسي و مسافران شهر ما همچنان براي اجرا كردن يا نكردن آن مشغول چانه زني با يكديگرند.

شايد وقت آن رسيده باشد كه براي محاسبه نرخ كرايه وسايل حمل و نقل عمومي مانند آنچه نه در كشورهاي اروپايي بلكه حتي در برخي از كشورهاي همسايه آسيايي، اجرا مي‌شود به فكر استفاده از سيستم‌هاي به روز شده و كارآمدتري باشيم. سيستمي كه در آن ضمن محاسبه عادلانه نرخ كرايه، حقوق و منافع هر دو قشر راننده‌ و مسافر در نظر گرفته شود و در نهايت رضايت هر دو گروه را در محاسبه نرخ كرايه‌ها جلب كند.

راننده‌ تاكسي و مسافر ؛ هر دو ناراضي

وقتي از يك راننده ‌تاكسي گردشي كه مسافرانش را از زير پل سيد خندان به مقصد يكي از ايستگاه‌هاي مترو مي‌برد، دليل خاموش بودن تاكسيمترش را جويا مي‌شويم، بصراحت مي‌گويد كه استفاده از تاكسيمتر نه به نفع مسافر است و نه به نفع راننده تاكسي.

او با تاكيد بر اين‌كه اگر تاكسيمتر روشن كنيم ممكن است با مسافران بحثمان شود و اگر روشن نكنيم طور ديگري مي‌شود، ادامه مي‌دهد: بارها امتحان كرديم و ديديم با استفاده از تاكسيمتر در هر دو حالت راننده و مسافر با هم متضرر مي‌شوند.

حالت اول اين است كه يك ورودي در نظر مي‌گيرند و بقيه بر اساس همان نرخي است كه تاكسيمتر محاسبه مي‌كند به طوري كه اگر مسافت كوتاه باشد، راننده راضي است؛ يعني فقط وروديه و نرخ تاكسيمتر را مي‌گيرد و اينجاست كه مسافر اعتراض مي‌كند كه چرا بايد براي اين مسافت كوتاه، نرخي زياد بپردازد.

حالت دوم هم اين است كه گرفتار ترافيك مي‌شويم. در اينجا نرخ ورودي كه ثابت است، اما هر چه از زمان ترافيك مي‌گذرد، تاكسيمتر، هزينه بيشتري را مي‌اندازد در اين صورت باز هم مسافر اعتراض مي‌كند، ولي اين بار خود ما هم راضي نيستيم چون مسافر با داد و بيداد مي‌گويد كه ماندن در ترافيك ارتباطي به او ندارد، آن وقت است كه دوباره بايد براي صد تومان با هم سر و كله بزنيم.

يك شهروند: مسافران بيشتر ضرر مي‌كنند

يك شهروند مي‌گويد: روز گذشته درحوالي ميدان ونك به مقصد ميدان هفت تير سوار يك تاكسي شدم، با كمال تعجب راننده به محض سوار شدن، تاكسيمتر را روشن كرد كه البته از اين كار خوشحال شدم كه چه خوب بالاخره ما هم استفاده از تاكسيمتر را تجربه كرديم، اما اين خوشحالي زياد طول نكشيد، زيرا هنگام پياده شدن راننده براي يك مسير 15 دقيقه‌اي بر خلاف هميشه كرايه 400 توماني را 500 تومان گرفت و اين در حالي است كه مسير خلوت و از ترافيك هم خبري نبود.

اين خانم با تاكيد بر اين‌كه اگر استفاده از تاكسيمتر اين نتيجه را مي‌دهد، همان بهتر كه رانندگان تاكسي از تاكسيمتر استفاده نكنند ، مي‌افزايد: شنيده بوديم كه با استفاده از تاكسيمتر در صورتي كه مسير با ترافيك همراه باشد، نرخ كرايه نيز بر مبناي اتلاف زمان افزايش مي‌يابد، اما جاي تعجب است كه چرا در مسيري كه از ترافيك هم خبري نيست، باز هم تاكسيمتر نرخ ناعادلانه‌اي را مي‌اندازد و در اين ميان باز مسافران بيشترين ضرر را متحمل مي‌شوند.

اما انتقاد يك شهروند از عملكرد رانندگان تاكسي و محاسبه نرخ كرايه بر مبناي تاكسيمتر نيز شنيدني است، او كه روزي دوبار از مسير رفت و برگشت از منزل تا محل كار را با تاكسي طي مي‌كند، با تاكيد بر اين‌كه اولا هنوز استفاده از تاكسيمتر در ميان رانندگان تاكسي جا نيفتاده و تعداد كمي از آنها از تاكسيمتر استفاده مي‌كنند، مي‌گويد: اما درخصوص آن دسته از رانندگاني كه تاكسيمتر خود را روشن مي‌كنند، اين سوال مطرح است كه واقعا آنها با چه معيار و فرمولي نرخ كرايه را از روي تاكسيمتر محاسبه مي‌كنند؟

اين شهروند ادامه مي‌دهد: در حال حاضر آنچه مسافران از تاكسيمتر مي‌بينند، جعبه سياه رنگي است كه تايمر آن مانند ثانيه شمار يك‌سري عدد و رقم را نشان مي‌دهد و عاقبت هم راننده تاكسي يك رقم نجومي را به عنوان كرايه مسير به مسافر اعلام مي‌كند كه معلوم نيست با چه معياري به اين رقم رسيده و در برابر اعتراض مسافر با اين جمله كه اين نرخ به وسيله تاكسيمتر تعيين شده است، كار خود را توجيه مي‌كند.

رانندگان قانونمند نامرئي !

حتما شما هم به اندازه ما از شنيدن اين جمله كه 45 درصد تاكسي‌هاي گردشي شهر تهران از تاكسيمتر استفاده مي‌كنند، تعجب مي‌كنيد. اين آمار را مديرعامل سازمان تاكسيراني در گفتگو با «جام‌جم» بر اساس گزارش گشت‌هاي بازرسي و ماموران كنترل نامحسوس سازمان تاكسيراني مي‌دهد اما سوال اينجاست؛ اين 45 درصد كجا هستند كه شهروندان تهراني، آنها را نمي‌بينند؟!

سوال ديگر اين‌كه اگر 45 درصد رانندگان تاكسي از تاكسيمتر استفاده مي‌كنند، پس 55 درصد باقيمانده همچنان به اقدام خودسرانه‌شان ادامه مي‌دهند؟

به گفته حسين تيموري كرماني، هم اكنون تاكسي‌هاي تلفني فرودگاه، راه آهن، پايانه‌ها و همچنين تاكسي‌هاي گردشي شهر تهران از تاكسيمتر استفاده مي‌كنند كه اين رقم 45 درصد كاملا قابل قبول است.

وي با تاكيد بر اين‌كه تاكسيراني به هيچ عنوان از سرپيچي رانندگان تاكسي‌هاي گردشي در خصوص استفاده از تاكسيمتر، چشم‌پوشي نمي‌كند، تصريح مي‌كند: تا كنون 70 تاكسي گردشي در سطح شهر تهران كه از تاكسيمتر استفاده نكرده‌اند، به تاكسي خطي تبديل شده اند و ديگر اجازه تردد گردشي در سطح شهر را ندارند.

پس از اجباري شدن محاسبه نرخ كرايه تاكسي‌ها بر اساس تاكسيمتر، اين بار مسوولان سازمان تاكسيراني از راهنمايي و رانندگي به عنوان اهرم اعمال قانون نيز بهره گرفتند تا شايد از طريق جريمه بتوان اميدي به نهادينه شدن استفاده از تاكسيمتر داشته باشند، اما آيا اين راهكار نيز كارساز بوده است؟

كنترل متخلفان وظيفه تاكسيراني است

رئيس راهنمايي و رانندگي تهران بزرگ در گفتگو با خبرنگار «جام‌جم» با تاكيد بر اين‌كه كنترل نحوه عملكرد رانندگان تاكسي از جمله استفاده از تاكسيمتر جزو وظايف ذاتي سازمان تاكسيراني است و راهنمايي و رانندگي بيشتر جنبه نظارتي دارد، تصريح مي‌كند: از ابتداي طرح الزام رانندگان تاكسي به استفاده از تاكسيمتر، روزانه 1400 دستگاه تاكسي به دليل عدم نصب يا استفاده نكردن از تاكسيمتر در محاسبه نرخ كرايه مسافران، 13 هزار تومان جريمه مي‌شدند كه طي روزهاي اخير، اين تعداد به 300 مورد در روز كاهش يافته است.

سرهنگ هاشمي با تاكيد بر اين‌كه ماموران راهنمايي و رانندگي به دليل كمبود نيرو و اين‌كه غير از اين كار بايد بر تخلفات نيز نظارت داشته باشند، تنها امكان نظارت به صورت رندمي را دارند و نمي‌توانند به صورت مستمر و لحظه به لحظه بر رانندگان تاكسي نظارت كنند، مي‌گويد: ماموران راهنمايي و رانندگي تنها مي‌توانند در صورت گزارش مسافران در صحنه با راننده متخلف برخورد كنند يا اين‌كه اگر راننده تاكسي مرتكب تخلفي شد همانجا وضعيت تاكسيمتر او نيز كنترل شود و در صورت نداشتن يا خاموش بودن، راننده را جريمه كنند.

اما رئيس راهنمايي و رانندگي تهران بزرگ همچنان معتقد است؛ وظيفه اصلي نظارت و كنترل رانندگان تاكسي در بحث استفاده از تاكسيمتر به طور مستقيم به عهده سازمان تاكسيراني است و مسوولان اين سازمان بايد به دنبال تدابير جدي تري براي ملزم كردن رانندگان تاكسي‌هاي گردشي به استفاده از تاكسيمتر باشند.

به هر حال، اگر بپذيريم 45 درصد رانندگان تاكسي‌هاي گردشي شهر تهران از تاكسيمتر استفاده مي‌كنند ( اگرچه تا كنون چشم ما به ديدن يكي از آنها روشن نشده است) نمي‌دانيم مسوولان و متوليان امر با قانونمند كردن 55 درصد باقيمانده چه تدابيري خواهند انديشيد؟

اين در حالي است كه به نظر مي‌رسد ديگر بحث فقط بر سر روشن يا خاموش بودن تاكسيمترها نيست بلكه مساله اصلي، تداوم تنش‌ها و نارضايتي مسافران و رانندگان تاكسي است كه با وجود استفاده از تاكسيمتر هم هنوز به صورت معضل حل‌نشده مانده است. گويي مشكلات موجود در سيستم محاسبه نرخ كرايه تاكسي‌ها فراتر از اينهاست كه تنها با روشن كردن تاكسيمتر حل شود.

ظاهرا بايد اين واقعيت را پذيرفت كه سيستم تاكسيمتر كه سال‌هاست مسوولان و متوليان امر براي نهادينه كردن فرهنگ استفاده از آن در ميان رانندگان تاكسي و مسافرانشان تلاش مي‌كنند، ديگر پاسخگوي سيستم فعلي حمل و نقل عمومي شهر تهران نيست و بايد به دنبال سيستم‌هاي جديد تري براي محاسبه نرخ كرايه مسافران تاكسي‌ها بود.

پوران محمدي
سه شنبه 1 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: جام جم آنلاین]

[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 119]