آشنايي با مسايل حقوقي (119): وكالت اتفاقي تسخيري و معاضدتي

واضح آرشیو وب فارسی:ایسکانیوز: آشنايي با مسايل حقوقي (119): وكالت اتفاقي تسخيري و معاضدتي
تهران- خبرگزاري ايسكانيوز: باشگاه خبرنگاران دانشجويي ايران " ايسكانيوز" با هدف رفاه حال مردم عزيز ايران و ايرانيان مقيم خارج از كشور در قالب طرحي نو، اقدام به انتشار و انعكاس مسايل حقوقي و قضايي كرده است .
به گزارش روز شنبه خبرگزاري ايسكانيوز، اين طرح خدمتي در خور براي جامعه به شمار مي رود و شهروندان مي توانند بيش از پيش با حقوق خود آشنا شوند و بنا به اظهار رييس قوه قضاييه با آشنايي مردم با قوانين موضوعه از مراجعات شهروندان به مراجع قضايي كاسته مي شود.
در اين شماره درباره وكالت اتفاقي تسخيري و معاضدتي مطالبي را به اطلاع خوانندگان عزيز مي رسانيم.

*طرح و اقامه دعوي يا دفاع از آن در دادگستري علاوه بر داشتن دانش حقوقي مستلزم دارا بودن مهارتي است كه در بستر زمان و با ممارست به دست مي آيد و عدم آشنايي به اين علم و فن موجب خواهد شد يا اصل حق قابل مطالبه و استيفا نباشد ويا دست كم احقاق آن با معطلي و اطاله مواجه شود. از طرفي دسترسي آسان به عدالت هزينه هايي را نيز درپي خواهد داشت كه تامين آن براي همگان ميسر نيست. در كشور ما براي دسترسي يكسان عامه به دادرسي عادلانه در اصل 35 قانون اساسي آمده است:
" درهمه دادگاه ها طرفين دعوي حق دارند براي خود وكيل انتخاب كنند و اگر توانايي وكيل را نداشته باشند بايد براي آنها امكانات تعيين وكيل فراهم شود".
حال با توجه به اين مهم سوالي كه پيش مي آيد آن است كه آيا براي استفاده قشرآسيب پذيرجامعه، امكانات لازم براي بهره مندي از راهنمايي و مشاوره حقوقي فراهم شده است و همگان قادر به استفاده از وكيل هستند؟ براي پاسخ به اين پرسش وكالت دردادگستري را با عناوين وكالت اتفاقي، تسخيري و معاضدتي مورد بررسي قرار مي دهيم:
- وكالت اتفاقي
برابر قانون، غير از وكلاي مجاز هيچ كس نمي تواند درجلسات دادگاه به سمت وكالت مداخله كند مگر به طور اتفاقي و آن هم به صورت محدود و اين درحالتي است كه شخص داراي معلومات كافي براي وكالت است ولي شغل وحرفه او وكالت در دادگستري نيست و مي تواند براي بستگان سببي (مثل برادر، عمو، و...) يانسبي خود مثل( همسر، پدر و مادر همسر و...) وكالت كند ولي در سال بيش از سه مرتبه چنين اجازه اي به او داده نمي شود.
براي انجام وكالت اتفاقي"موقت" نياز به صدور مجوز است بنابراين متقاضي اين امر بايد با درخواست كتبي كه موارد ذيل در آن گنجانده شده، دردفتر كانون و كلا ثبت كند:
- معرفي كامل خود
- ميزان تحصيلات و تجربيات موثر درقضيه
- مشخصات كامل و نشاني موكل مورد نظر و درجه قرابت با او
- موضوعي كه مي خواهد اقامه كند يا از آن دفاع كند
- كپي شناسنامه و آخرين مدرك تحصيلي و دوقطعه عكس
- كپي شناسنامه موكل يا موكلين و مداركي كه رابطه خويشاوندي بين او و موكل را ثابت مي كند.
- امضاي درخواست كه اين امضا يا توسط كانون يا يكي از دفاتر اسناد رسمي گواهي مي شود.
- اخطاريه يا گواهي مرجع قضايي درمورد مشخصات پرونده و وقت رسيدگي نسبت به دعوي طرح شده
- كپي كارت پايان خدمت يا معافيت دايم"براي مردان"
براي هرمورد وكالت اتفاقي بايد درخواست جداگانه با ضمايم كامل تهيه و تسليم كانون شود. پس از تقديم درخواست كانون حق دارد تا به منظور سنجش توان علمي و تجربي متقاضي از او مصاحبه و اختيار به عمل آورد . درهرحال پذيرش يا رد درخواست با كانون است.

- وكالت تسخيري
دريك تعريف ساده مي توان گفت: وكالتي است كه از طرف دادگاه درامور كيفري براي دفاع از متهم به وكلاي دادگستري ارجاع مي شود.
دردعاوي كيفري شاكي و متهم حق دارند كه از وكيل استفاده كنند واگر متهم توانايي مالي براي انتخاب و معرفي وكيل نداشته باشد مي تواند از دادگاه درخواست كند با براي او وكيلي تعيين كند. اگر دادگاه تشخيص دهد كه متهم قادربه انتخاب وكيل نيست با استفاده از بودجه دادگستري براي متهم وكيل تعيين مي كند. البته درجرايمي كه مجازات آنها حسب مورد اعدام يا قصاص نفس يا سنگسار و يا حبس ابد است چنانچه متهم شخصا وكيل معرفي نكند دادگاه مكلف است براي او وكيل تسخيري تعيين كند حتي اگر شخص متهم چنين درخواستي را به عمل نياورد. البته درجرايم منافي عفت متهم حق دارد از حضور يا معرفي وكيل براي خودش امتناع كند وكيل تسخيري كه از سوي دادگاه براي متهم انتخاب مي شود از سوي متهم قابل تغيير نيست مگر درمواردي كه وكيل تسخيري يا همسر يا فرزند او داراي نفع شخصي درقضيه باشند يارابطه خويشاوندي بين وكيل بايكي از اصحاب پرونده وجود داشته باشد و مواردي از اين دست كه بي طرفي و امانت وكيل را دچار شائبه كند.(موارد مذكور صريحا درقانون شمارش و احصاء شده است.)

- وكالت معاضدتي
وكالتي است كه از طرف كانون درامورمدني "مثل تقسيم ارث، تخليه عين مستاجره، خلع يد، طلاق و ..." به وكلاي دادگستري ارجاع مي شود.
براي بهره مندي از اين تاسيس مفيد، متقاضي "خواهان يا خوانده" بايد درخواست خود را به دبيرخانه موسسه معاضدت مستقر دركانون وكلاي مركز تقديم كند و كساني كه دور از مركز زندگي مي كنند مي توانند اين درخواست را به دفتر دادگستري محل اقامت خود تسليم كنند.
سپس دفتر دادگستري يا كانون تقاضانامه را به انضمام مستندات و مدارك لازم به دبيرخانه معاضدت مي فرستد. اگر موسسه معاضدت قضايي لازم بداند مي تواند از متقاضي توضيحاتي بخواهد وبراي اين امر از او دعوت كند. موارد ذيل بايد به درخواست معاضدت پيوست شود:
- گواهي از كلانتري يا معتمدين محل اقامت متقاضي كه دلالت برعدم توانايي مالي او دارد.
- رونوشت مدارك دعوي
پذيرش يا رد درخواست با موسسه معاضدت قضايي است و اگر موسسه تشخيص داده كه مقصود متقاضي سوء استفاده و شرخري است از تعيين وكيل خودداري و تقاضا را رد مي كند.
پس از وصول درخواست، شعبه عرايض آن را بررسي مي كنداگر درخواست ناقص باشد نواقص را به دفتر اعلا مي كند و اگر كامل باشد عقيده اش را در پيشرفت دعوي نوشته و درصورتي كه پيشرفت داشته باشد آن را به شعبه قضايي تسليم مي كند و شعبه قضايي وكيلي رابراي متقاضي تعيين مي كند.
وكيل منتخب مكلف است قرارداد حق الوكاله تنظيم كند و نسخه دوم قرارداد را با رسيد وكالت نامه به دبيرخانه معاضدت قضايي بفرستد و پس از خاتمه رسيدگي اگر موكل برنده دعوي شود و به اصطلاح محكوم له باشد يك پنجم حق الوكاله را وصول وبه صندوق كانون پرداخت كند.
مگر اينكه ثابت كند كه دريافت حق الوكاله قانونا ممكن نبوده است.
وكيل معاضدتي بايد از جريان كارپرونده و روند رسيدگي، شعبه قضايي كانون را مطلع سازد.
چنانچه تقاضاي انتخاب وكيل معاضدتي رد شود متقاضي مي تواند ظرف ده روز از اين تصميم به هيات مديره كانون شكايت كند. راي اين هيات درخصوص رد يا پذيرش درخواست قطعي است.
همچنين كانون هاي وكلاي دادگستري و هيات اجرايي ماده 2 آيين نامه اجرايي ماده 187 برنامه سوم توسعه مكلف به تامين وكيل معاضدتي براي اشخاص بي بضاعت يا اشخاصي كه قادر به پرداخت حق الوكاله هنگام انتخاب وكيل نيستند، مي باشند. تشخيص بي بضاعت بودن يا عدم توانايي اشخاص براي پرداخت حق الوكاله با دادگاه مرجع رسيدگي به دعوي است وبراي تحقق اين منظور روساي كل دادگاه ها درحوزه قضايي با همكاري موسسات معاضدت قضايي كانون هاي وكلا در استان ها وهيات ماده 2 آيين نامه اجرايي ماده 187 قانون برنامه سوم توسعه برابر مقررات مربوط عمل خواهند كرد.
وكلاي دادگستري و مشاوران حقوقي وظيفه دارند هر ساله در سه دعوي حقوقي به عنوان معاضدت قبول وكالت كنند و اگر موكل محكوم له واقع شد حق الوكاله قانوني از آنچه كه وصول شد به او پرداخت مي شود.
از اين رو كساني كه قدرت پرداخت حق الوكاله ندارند مي توانند از كانون وكلا يا هيات اجرايي ماده 2 آيين نامه اجرايي ماده 187 و يا از روساي حوزه قضايي تقاضاي معاضدت كنند مشروط بر اينكه دعوي واقعي بوده و راجع به شخص متقاضي باشد.
سوال: آيا راه ديگري جهت دسترسي به وكيل معاضدتي وجود دارد؟
جواب: بلي، به موجب دستورالعمل شماره 1 طرح جامع رفع اطاله دادرسي از تاريخ 14/8/84 تمهيداتي در جهت ايجاد تعامل بين دفاتر ارشاد و معاضدت قضايي با كانون هاي فوق اتخاذ شده كه ابتدا در مراكز استان ها سپس شهرستان ها امكان دسترسي به وكيل معاضدتي از طريق دفاتر ارشاد قضايي تسهيل شود.
از همكاري معاونت آموزشي در ارايه مطالب تقدير مي شود.
/06/110
شنبه 29 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ایسکانیوز]

[مشاهده در: www.iscanews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 640]