گفت و گوى «ايران» با دكتر مهدى شحاده، رئيس مركز مطالعات اروپا - عربى لبنان مواجهه با دشمن در ميدان ديپلماسى

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: گفت و گوى «ايران» با دكتر مهدى شحاده، رئيس مركز مطالعات اروپا - عربى لبنان مواجهه با دشمن در ميدان ديپلماسى
] گفت وگو : حسين قنبرى]

از سال ۱۹۹۱ تاكنون شش مرحله آزادى اسرا ميان لبنان و رژيم صهيونيستى انجام شده اما فقط اين دور از عمليات مبادله اسرا عنوان يك رويداد تعيين كننده را گرفته است. شايد براى اثبات اهميت اين رويداد مدركى گوياتر از اين نباشد كه سران تل آويو با امضاى نصرالله مجاهدان در بند فلسطينى را آزاد مى كنند.
به گواهى خود منابع صهيونيستى شرايط اين دور از مبادله را رهبرى حزب الله تعيين كرد و طرف اسرائيلى در موضع ضعف به اين شرايط تن داد. ايهود اولمرت و ايهود باراك هر دو در اظهاراتشان اقرار كردند كه ما ناچاريم از مواضع سابق خود در قبال دشمنانمان كوتاه بياييم. براين اساس انتظار مى رود رويداد مبادله اسرا در صحنه سياسى داخل و خارج لبنان داراى تأثيرات چشمگيرى باشد. براى تحليل ابعاد گوناگون اين اتفاق با با دكتر مهدى شحاده رئيس مركز مطالعات و پژوهش هاى اروپا ـ عربى لبنان گفت وگو كرده ايم.

* آقاى دكتر ! اگر موافق باشيد بحث را از دلايل عقب نشينى اسرائيل در مسأله آزادى اسرا شروع كنيم. فكر مى كنيد كه چرا رژيم صهيونيستى به شرايط جنبش حزب الله در عمليات آزادى اسرا تن داد و اساساً چه عواملى موجب شد اولمرت حاضر شود پاى موضوع مبادله اسرا با حزب الله حاضر شود و به اين كار تن دهد
در پاسخ به اين سؤال شما بايد بگويم كه اولمرت به اين خاطر به مبادله اسرا با حزب الله تن داد زيرا چاره اى جز اين نداشت و اين راه تنها راه پيش روى وى بود بويژه اين كه اوضاع و شرايط فعلى حاكم بر اسرائيل به هيچ وجه به نفع وى نيست. نخست وزير اسرائيل در طول دوران حكومت خود جرائم زيادى را در زمينه هاى سياسى و اقتصادى مرتكب شده است كه آخرين مورد از جرائم وى چنانكه ثابت شده است اخذ رشوه است. به همين دليل اولمرت براى اين كه بتواند بر اين اشتباهات خود سرپوش بگذارد و تصوير منفى خود را در نظر افكار عمومى اسرائيل تغيير دهد مجبور شد تا به نوعى به يك توافق سياسى با حزب الله تن دهد تا شايد با اين روش بتواند تا حدى وجهه تخريب شده خود را بازسازى كند.
البته حزب الله قبلاً نيز چند بار توانسته بود اسرائيل را وادار به مبادله كند و اين تبادل اسرا ميان اسرائيل و حزب الله اتفاقى نيست كه براى بار اول افتاده باشد به همين دليل اولمرت فهميد كه مى تواند با حزب الله به مبادله اسرا بپردازد زيرا قبلاً نيز سابقه اين امر وجود داشت .
مورد سوم اين است كه حزب الله آشكارا چندين بار اعلام كرد كه هرگز از مطالبه اسراى خود دست بر نخواهد داشت. بدين ترتيب همه اين دلايل اولمرت را مجبور كرد تا با ميانجيگرى سازمان ملل متحد و توافق حزب الله اقدام به مبادله اسرا كند.
*اغلب ناظران از آزادى اسرا به عنوان دستاوردى براى جنبش حزب الله يادكرده اند به نظر شما در اين جريانات چه امتيازاتى نصيب حزب الله و مقاومت شد
در اين تبادل اسرا، حزب الله امتيازات فراوانى را بدست آورد. نخستين امتياز حزب الله اين است كه ثابت كرد اين جنبش هرگز اسراى خود را فراموش نمى كند كه البته امر بسيار مهمى است بويژه اين كه تمامى احزاب سياسى فعال در لبنان چه احزاب مقاومت و چه ساير حزب ها تاكنون چنين كارى نكرده بودند اما برعكس اينها، حزب الله نشان داد كه همواره در فكر آزادى اسراى خود و ساير اسيران دربند رژيم صهيونيستى است و آنان را به فراموشى نمى سپارد و همواره براى آزاد كردن آنها تلاش مى كند. علاوه بر اسرا تعدادى از اجساد شهيدان لبنانى نيز در اختيار رژيم صهيونيستى است كه باز اين اقدامات حزب الله به همگان نشان داد كه حتى به دنبال بازگرداندن اجساد شهدايش نيز هست.
دومين امتيازى كه حزب الله بدست آورده است اين است كه نشان داد تفاوتى ميان اسراى لبنانى و اسراى فلسطينى قائل نيست و اين جنبش براى آزادى تمامى اسراى عربى فعاليت مى كند وحال مهم نيست اين اسرا متعلق به خود حزب الله باشد يا نه. به همين دليل ما شاهد هستيم كه بار ها اسيرانى كه به احزاب سياسى عربى اعم از فلسطينى، اردنى، سورى و لبنانى تعلق داشته اند آزاد شده اند.
سومين امتياز بدست آمده آشكار شدن اين واقعيت است كه حزب الله تنها خواهان آزادى اسيران شيعه نيست بلكه براى اين جنبش هيچ فرقى ميان اسراى شيعه يا سنى و يا پيروان ساير اديان و مذاهب كه در بند اسرائيل هستند وجود ندارد كه اين امتياز نيز در بافت طايفه اى لبنان امتياز بسيار مهمى براى حزب الله است به همين خاطر است كه حزب الله خواستار آزادى تمامى اسراى مقاومت چه فلسطينى و چه لبنانى يا شيعه و سنى است.
در حالت كلى مى توان گفت كه اين راهبرد داخلى حزب الله ثابت كرد اين جنبش اكنون تبديل به قدرت بزرگ و غيرقابل اغماضى شده است و قادر است طرفهاى خود را وادار به مذاكره كند و خود در مقابل آنها مقاومت نمايد به عبارتى اين جنبش نشان داد كه توانايى پيروزى در عرصه ديپلماسى راهم دارد. همه اين ها مواردى است كه امتيازات فراوانى از لحاظ سياسى چه در داخل لبنان و چه در منطقه براى حزب الله به ارمغان آورده است.
*آقاى دكتر! چرا اين زمان براى مبادله اسرا انتخاب شد آيا اين امر علت خاصى دارد و به مشكلات درونى رژيم صهيونيستى مربوط مى شود يا دلايل ديگرى مطرح است
در اين باره به احتمالات موجود اشاره كردم اما اين را نيز بايد به خاطر داشت كه موضوع مبادله اسرا بحث مربوط به امروز و ديروز نيست بلكه چندين سال است كه موضوع مبادله اسرا ميان حزب الله و اسرائيل با وساطت سازمان ملل مطرح است ولى به خاطر پيچيدگى هاى موجود اين مذاكرات به نتيجه نرسيده بود اما با ابتكارات ميانجى جديد اين موانع برداشته شد و دو طرف موفق شدند اخيراً به توافقاتى دست يابند و اين تبادل اسرا صورت گيرد اما آنچه مهم است اين كه اين اتفاق در بهترين زمان ممكن براى حزب الله صورت گرفت.
* برخى معتقدند ، رابطه اى ميان راهبردى كه تل آويو براى آتش بس با حماس و سازش باسوريه به اجرا گذاشته است با اين قرار داد مبادله اسرا با حزب الله وجود دارد شما چه فكر مى كنيد
براى پاسخ به اين سؤال بايد به علل آمادگى اين رژيم براى مذاكره با سوريه و همچنين دلايل آتش بس ميان اسرائيل و حماس اشاره مختصرى داشته باشم. چندين سال است كه مذاكرات غير مستقيم ميان اسرائيل و سوريه وجود دارد و همانطور كه مى دانيم مذاكراتى در زوريخ سوئيس ميان اين دو طرف صورت گرفت و پس از آن مذاكرات به تركيه منتقل شد و تمامى مذاكرات صورت گرفته مذاكراتى غير مستقيم بوده است و نمى توان گفت كه مذاكراتى به معناى واقعى كلمه ميان سوريه و اسرائيل صورت گرفته است بلكه تنها تبادل آرا بوده است نه بيشتر از آن. به همين دليل نمى توان گفت كه مشكلات موجود بر سر بلندى هاى جولان به پايان رسيده است و باز به همين علت نمى توان ارتباط زيادى ميان تبادل اسرا ميان حزب الله و اسرائيل و مذاكرات تل آويو - دمشق قائل شد.
از سوى ديگر سياست اولمرت براى اعلام آتش بس با حماس و تبادل اسرا نيز ارتباط خاصى وجود ندارد اما آنچه مسلم است اينكه فلسطينى ها به خوبى مى توانند از اين شيوه حزب الله در تبادل اسرا استفاده كنند زيرا يكى از سربازان اسرائيلى كه هم اكنون در اختيار فلسطينى هاست و فلسطينى ها اكنون مى دانند كه نبايد اين سرباز را رايگان و به طور يك طرفه آزاد كنند و مى توانند امتيازات فراوانى را براى آزادى اين اسير اسرائيلى بدست آورند.
مورد بعدى اين است كه اسرائيل اكنون از سوى چند دولت غربى تحت فشار است تا مذاكراتى را با حماس آغاز كند زيرا اگر دولتى بدون حضور حماس در سرزمين هاى اشغالى به طور يكجانبه اعلام استقلال كند مشكل چندانى حل نخواهد شد زيرا حماس اكنون به وزنه مهمى در فلسطين تبديل شده است پس به اين دلايل اسرائيل وادار شد به آتش بس با حماس تن دهد.
ادامه دارد...
شنبه 29 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 184]