معاون وزارت خارجه امريكا براي اولين بار در مذاكرات هسته يي شركت مي كند چرخش غيرمنتظره واشنگتن در برابر تهران

واضح آرشیو وب فارسی:تابناک: معاون وزارت خارجه امريكا براي اولين بار در مذاكرات هسته يي شركت مي كند چرخش غيرمنتظره واشنگتن در برابر تهران
گروه سياسي، نيلوفر منصوريان؛ براي اولين بار در تاريخ گفت وگوهاي هسته يي ايران با اعضاي گروه 1«5 نماينده يي از امريكا حضور مي يابد.كاخ سفيد روز چهارشنبه هفته قبل اعلام كرد كه ويليام برنز معاون وزير خارجه امريكا در مذاكرات هسته يي ژنو كه از امروز با حضور خاوير سولانا مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا و سعيد جليلي دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران برگزار مي شود، شركت خواهد كرد. هرچند به گفته سخنگوي كاخ سفيد قرار نيست هيچ مذاكره مستقيمي ميان مقامات ايران و نماينده امريكا در ژنو صورت گيرد، اما از آنجا كه واشنگتن تاكنون بارها حضور مستقيم در گفت وگوهاي هسته يي با ايران را مشروط به تعليق غني سازي اورانيوم از سوي تهران كرده بود، حضور معاون وزير خارجه امريكا در مذاكرات ژنو كه مرد شماره يك وزارت خارجه اين كشور در امور ايران نيز محسوب مي شود، مي تواند به منزله چرخش غيرمنتظره سياست امريكا در قبال ايران تلقي شود. با اين وجود دانا پرينو سخنگوي كاخ سفيد حضور برنز در گفت وگوهاي هسته يي با ايران را به معني تغيير سياست امريكا در قبال ايران نمي داند و چنين موضوعي را يك «تغيير تاكتيكي» تعبير مي كند. به گزارش ايسنا به نقل از خبرگزاري فرانسه پرينو با بيان اينكه برنز به ژنو مي رود تا به پاسخ ايران به بسته مشوق هاي پيشنهادي 1 « 5 گوش دهد، گفت؛ ما براي مذاكره به آنجا نمي رويم. برنز به عنوان نماينده عضوي از جامعه بين المللي به آنجا خواهد رفت تا اتحاد ما را در اين زمينه نشان دهد كه دو مسير متفاوت براي ايران داريم كه بايد از بين آنها يكي را انتخاب كند. وي افزود؛ يكي از اين دو مسير اين است كه آنها مي توانند بسته مشوق ها را انتخاب كنند و آن گاه پس از آنكه تعليق غني سازي راستي آزمايي شد مذاكرات انجام خواهد گرفت. پرينو در ادامه گفت كه برنز عواقب رد اين بسته يعني تحريم هاي بيشتر را براي ايران آشكار خواهد كرد. وي سپس اظهار داشت؛ برنز احتمالاً بار ديگر پيشنهاد كاندوليزا رايس وزير امور خارجه امريكا را مبني بر اينكه در صورت تعليق غني سازي وي حاضر است در هر زمان و مكاني با همتاي ايراني خود ديدار كند تا مذاكرات را به پيش برد، تكرار خواهد كرد. وي همچنين در پاسخ به اينكه آيا اين اقدام آخرين تلاش براي حل مساله هسته يي ايران بدون توسل به زور است، تاكيد كرد؛ اين اقدام نشان مي دهد وقتي مي گوييم قصد داريم اين مساله را به روش ديپلماتيك حل كنيم، جدي حرف مي زنيم. در همين حال سعيد جليلي دبير شوراي عالي امنيت ملي نيز تلويحاً از حضور نماينده امريكا در مذاكرات استقبال كرد و حضور نماينده امريكا در گفت وگوهاي ژنو را به شرط تغيير رويكرد اين كشور و پرهيز از خطاهاي گذشته، زمينه ساز مذاكرات سازنده خواند.همچنين به گزارش ايرنا وي اظهار داشت پيشنهاد جمهوري اسلامي ايران را در مذاكرات ژنو مطرح خواهد كرد و با طرفين در مورد ايده هاي دو طرف درباره ادامه مذاكرات بحث خواهد كرد. ايران و امريكا از مدت ها قبل روش تازه يي را براي گفت وگو با يكديگر آغاز كرده اند. اگر آغاز اين روند با حضور وزير امور خارجه ايران در نشست شرم الشيخ مصر به رغم حضور وزير خارجه امريكا كليد خورد و پس از آن با مذاكرات سفراي ايران و امريكا در عراق بر سر وضعيت امنيتي اين كشور ادامه يافت، اين بار دو كشور گام جديدي را براي ارتباط با يكديگر در سايه تصميم واشنگتن براي تاسيس دفتر حافظ منافع در تهران و حضور ويليام برنز در مذاكرات هسته يي ژنو برداشته اند.

با اين حال سخنگوي كاخ سفيد بر اين نظر است كه تا پيش از اين زمان براي حضور نماينده امريكا در گفت وگوهاي هسته يي با ايران مناسب نبوده است و امروز نيز راهكار متفاوت شده اما محتواي گفت وگو با تهران و شروط تغييري نكرده است.

بر اين اساس او يك بار ديگر موضع امريكا را به رغم موافقت كشورش براي شركت ويليام برنز در گفت وگوهاي ژنو تكرار كرد؛ موضعي مبني بر تعليق غني سازي در ازاي گفت وگو.

اما به رغم تمامي اين اظهارنظرها حضور نماينده يي از امريكا در مذاكرات هسته يي با ايران، مهم ترين تماس ديپلماتيك ميان دو كشوري خواهد بود كه از سال 1980 روابط با يكديگر را قطع كرده اند.شان مك كورمك سخنگوي وزارت خارجه امريكا بر اين نظر است كه «اين تصميم علامتي پررنگ به جهان و علامتي پررنگ براي دولت ايران مبني بر اين است كه امريكا به ديپلماسي متعهد خواهد بود.»از سوي ديگر كاندوليزا رايس وزير خارجه امريكا نيز در اين باره گفت حضور ويليام برنز در ژنو براي ايران روشن خواهد كرد كه جامعه بين المللي با يكديگر متحد است.

به گزارش ايسنا رايس ادامه داد؛ ما راهي را براي تعامل حقيقي با جامعه بين المللي به ايراني ها پيشنهاد مي كنيم اما همچنين تاكيد داريم كه آنها بايد براي ورود به مذاكرات، برنامه شان را به صورت قابل راستي آزمايي تعليق كنند.

در رويكردي ديگر در اين باره مركز مطالعات راهبردي و بين المللي امريكا نيز حضور برنز در مذاكرات ژنو را به منزله تمايل واشنگتن براي جلوگيري از رويارويي نظامي توصيف كرد.

در همين زمينه گري سيك كارشناس مسائل سياسي خاورميانه و ايران و استاد روابط بين الملل در دانشگاه كلمبيا نيز گفت؛ «امريكا ضمن حفظ شعارهاي تند، از دو سال پيش برخورد خود را نسبت به ايران تغيير داد و در اين مدت شديداً در پي اين بوده تا از طريق تلاش هاي ديپلماتيك روند سياست هاي ناكام خود را معكوس كند.» وي در گفت وگويي با اشاره به امضاي كاندوليزا رايس وزير خارجه امريكا در زير بسته پيشنهادي 1«5 به ايران و نامه وزراي خارجه اين كشورها افزود؛ ايران هم به نظر من منتظر شنيدن چنين پيشنهادي بود. بنابراين به نظر من امريكا در سياست خودش در قبال ايران از دو سال گذشته تغييرات اساسي داده و گرچه بارها سخن از اينكه همه گزينه ها از جمله گزينه نظامي روي ميز است، به ميان آمده ولي نشانه هاي ديگري نيز وجود داشته كه اوضاع دارد به سوي ديگري حركت مي كند.

گري سيك البته تصريح كرد اين تحول جديد به آن معنا نيست كه بحران تمام و همه چيز حل شده، در واقع مشكل همچنان ادامه خواهد يافت.وي افزود؛ به نظر من امريكا به طور بسيار آهسته يي به سوي روابطي با ايران پيش مي رود كه قطعاً يك رشته مذاكرات جدي را در پي خواهد داشت.پيش از اين محمود احمدي نژاد رئيس جمهور نيز در مصاحبه يي تلويزيوني خبر داد؛ «ممكن است در آينده يي نزديك گفت وگوهايي در بخش هاي گوناگون با امريكا صورت گيرد كه البته در سطح دولت نيست و ممكن است در سطوح مختلفي انجام شود.»

در خبري ديگر در اين ارتباط رهبران كنگره امريكا نيز از حضور ويليام برنز در گفت وگوهاي ژنو استقبال كردند.

افزايش احتمال بازگشايي دفتر حافظ منافع امريكا

اما در كنار اين تحول در رابطه ايران و امريكا، ظاهراً تحول ديگري نيز در حال وقوع است؛ تحولي كه به گفته منوچهر متكي وزير امور خارجه مبتني بر «توافق تهران و واشنگتن درباره دفتر حفاظت از منافع امريكا در ايران و پرواز مستقيم ميان امريكا و ايران» خواهد بود.به گزارش ايسنا وي ديروز در جريان گفت وگوهايش با علي باباجان وزير خارجه تركيه اظهار اميدواري كرد اگر اين روند ادامه يابد، نتايج خوبي حاصل شود.منوچهر متكي طي سفرش به سوريه نيز از حضور امريكا در مذاكرات ژنو استقبال كرده و آن را مثبت دانسته بود.

متكي همچنين اظهار داشته بود؛ «حضور نماينده امريكا در ژنو به مقام هاي واشنگتن كمك مي كند كه نماينده شان مطالب ايران در اين نشست را به طور مستقيم بشنود.» به گزارش بي بي سي وي افزود؛ تهران به گفت وگوهاي سازنده چشم دوخته است.در همين حال روزنامه گاردين خبر داد كه امريكا ظرف يك ماه آينده قصد خود براي ايجاد دفتر ديپلماتيك در تهران را براي اولين بار طي 30 سال گذشته اعلام خواهد كرد.روزنامه گاردين در صفحه نخست شماره روز پنجشنبه خود گزارش داد واشنگتن اقدام به گشايش دفتر حفاظت منافع در تهران خواهد كرد كه نيمي از مسير حركت به سوي گشايش سفارتخانه است. جيمز روبين سخنگوي وزارت خارجه امريكا در دولت بيل كلينتون نيز روز دوشنبه هفته گذشته در مقاله يي در ستون آزاد نيويورك تايمز نوشته بود؛ «يك مقام بلندپايه امريكايي به من گفته است كه كاندوليزا رايس، وزير خارجه، سعي دارد براي ايجاد دفتر حفاظت منافع امريكا در پايتخت ايران از جرج بوش مهر تاييد بگيرد.» گاردين در گزارش خود نوشت؛ «اين حركت به معني استقرار ديپلمات هاي امريكايي در آن كشور خواهد بود.» با اين وجود وزارت امور خارجه امريكا از تاييد اين خبر كه امريكا قصد استقرار ديپلمات هايي در دفتر حفاظت منافعش در تهران را دارد خودداري كرده است. يك سخنگوي اين وزارتخانه در گفت وگويي با دفتر بي بي سي فارسي در واشنگتن دي سي، گفته است كه نمي تواند اين خبر را تاييد يا رد كند.

به گفته مقامات امريكايي هدف واشنگتن از ايجاد دفتر حفاظت از منافع ايالات متحده در تهران گسترش ارتباط با مردم ايران و آشنايي آنان با امريكاست و احتمالاً مقامات امريكايي انتظار دارند دفتر حفاظت از منافع آن كشور در ايران از همان امتيازاتي برخوردار شود كه در اختيار طرف مقابل قرار داده اند.اين در حالي است كه در حال حاضر سفارت سوئيس در تهران به عنوان حافظ منافع امريكا فعاليت مي كند.همچنين اين دفتر همانند دفتر حافظ منافع امريكا در هاوانا خواهد بود. امريكا در سال 1961 روابط خود را با كوبا قطع كرد، اما ديپلمات هاي امريكايي در سال 1977 به اين كشور بازگشتند. براساس گزارش ها از نظر پروتكل اين دفتر بخشي از سفارت سوئيس خواهد بود اما از سفارت سوئيس مستقل است و كاركنان امريكايي خواهد داشت.

ايران نيز اعلام كرده است گشايش دفتر حافظ منافع امريكا در ايران را بررسي كرده و از آن استقبال مي كند.

تصويب تشديد فشارها در كنگره امريكا

اما در كنار اين تحولات مثبت در خصوص روابط ايران و امريكا كه شايد بتواند از احتمال درگيري نظامي ميان ايران و اسرائيل و ديگر قدرت هاي جهاني بكاهد، سياست هاي ديگري نيز از سوي واشنگتن در قبال تهران اتخاذ مي شود كه در تضاد آشكار با پالس هاي مثبت اين كشور به ايران است.

تصويب لايحه گسترش تحريم هاي ايران در كميته سناي اين كشور يكي از اين سياست ها است.به گزارش بي بي سي كميته امور بانكي سناي امريكا روز پنجشنبه هفدهم ژوئيه به اتفاق آرا طرح گسترش تحريم هاي ايران را تصويب كرد.اين لايحه با 19 راي موافق در برابر دو راي مخالف در اين كميته تصويب شد كه در صورت تصويب نهايي مي تواند مانع صدور كالا و فناوري هاي پيشرفته و حساس به ايران شود و همچنين تحريم هاي فعلي اعمال شده بر صنعت نفت ايران را تشديد خواهد كرد. همچنين اين لايحه صندوق هاي بازنشستگي را ترغيب خواهد كرد تا از سرمايه گذاري در شركت هايي كه در بخش نفت و گاز ايران فعال هستند، چشم پوشي كنند.

اين لايحه همچنين از دولت امريكا مي خواهد تحريم هايي عليه بانك مركزي ايران اعمال كند.

همزمان با تصويب اين لايحه در كميته امور بانكي سناي امريكا، لوايح مشابهي نيز در مجلس نمايندگان اين كشور در دست بررسي است.در دگر سو معاون وزير خزانه داري امريكا يك تور اروپايي را آغاز كرده است تا كشورهاي اتحاديه اروپا را به محدود كردن روابط تجاري با ايران تشويق كند. به گزارش ايسنا استوارت لوي معاون وزير خزانه داري امريكا در اولين بخش از تور اروپايي خود وارد رم شد و گفت كه ايران به خاطر رفتارش خود را در انزواي هر چه بيشتر از روابط بانكي و روابط قانوني تجاري، مي يابد.به هر ترتيب حضور معاون وزير خارجه امريكا در گفت وگوهاي 1«5 با ايران در ژنو با استقبال چين، انگليس و البته ناخرسندي اسرائيل مواجه شده است.باراك اوباما و جان مك كين كانديداهاي حزب دموكرات و جمهوريخواه امريكا نيز از اين اقدام استقبال كرده اند.

از سوي ديگر خاوير سولانا مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا نيز اظهار اميدواري كرده مذاكرات امروز با ايران در ژنو معنادار باشد. در خبري ديگر در اين راستا ويليام برنز پيش از حضورش در ژنو براي آماده كردن مقدمات نشست با مذاكره كننده هسته يي ايران با خاوير سولانا ديدار كرد. به گفته كريستينا گالاش سخنگوي خاوير سولانا، ويليام برنز و سولانا صبح پنجشنبه و در آستانه مذاكره با سعيد جليلي، با يكديگر در بروكسل ملاقات كردند.ديدار برنز با محمد البرادعي مديركل آژانس بين المللي انرژي اتمي نيز بخش ديگري از برنامه هاي برنز پيش از آغاز گفت وگوهاي هسته يي ژنو بوده است.

ويليام برنز

در همين حال گزارش ها حاكي از آن است كه ويليام برنز كه قرار است به نمايندگي از امريكا در مذاكره هسته يي با ايران حضور يابد، پيش از اين نيز هدايت گفت وگوها با ليبي را كه به از سر گرفتن روابط امريكا و تريپولي پس از سال ها قطع رابطه انجاميد، بر عهده داشته است.

او هفته گذشته نيز در كنگره امريكا گفته بود در تلاش هستند براي مردم ايران روشن كنند در صورت تغيير مسير چه چيزي را به دست خواهند آورد.به گزارش گاردين ظاهراً پيوستن برنز به مذاكرات توصيه وزير خارجه امريكا به جرج بوش بوده است.ويليام برنز كه اكنون 52 سال دارد در سال 1982 به وزارت امور خارجه پيوست. آخرين سمت او قبل از معاونت در وزارت امور خارجه مسووليت سفارت امريكا در روسيه از سال 2005 تا پيش از انتصاب به عنوان معاون امور سياسي وزير امور خارجه امريكا بود. وي جانشين نيكلاس برنز شد كه با وجود شباهت نام هيچ خويشاوندي با وي ندارد.برنز ايده گشايش دفتر حفاظت از منافع امريكا در ايران را طرح جالبي مي داند كه ارزش بررسي با دقت بسيار را دارد.مذاكرات ژنو امروز با دستور كار تعيين چارچوبي براي گفت وگوهاي آتي ميان ايران و 1«5 آغاز خواهد شد.
جمعه 28 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: تابناک]

[مشاهده در: www.tabnak.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 68]