ديداري از «خانه كُرد»سنندج؛ خانه‌‌اي به رنگ آفتاب

واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: ديداري از «خانه كُرد»سنندج؛ خانه‌‌اي به رنگ آفتاب

گردون- شيوا حريري:
ظهر است. مهمان‌ها از راه رسيده‌اند. آصف‌ديوان بلندبالا و ستبر شانه از همين ايوان مي‌رود به استقبالشان. زنجير طلايي ساعتش برق مي‌زند در نور آفتاب.

بعدازظهر است. رسيدگي به زمين‌ها و ملك‌ها. آصف‌ديوان در همين سه‌دري1 نشسته و كارگزارش با دفتر و دستك در كنارش و رعيتي چهارزانو روبه‌رويش و از آب براي آبياري زمين‌ها مي‌گويد.

عصر است. مهماني زنانه. همسرش نشسته در همين اتاق ارسي‌2، كلنجه‌پوش3 و كلاكه4 به سر و دورتادور مهمان.

سحرگاه است. روز حمام. بچه‌هايش غوطه‌ مي‌خورند در آب خزينه همين حمام.

تالار تشريفات - عكس‌ها از شيوا حريري

صبح است. مهمان‌هايي از دور آمده‌‌اند. همسرش در همين مطبخ دستور مي‌دهد به خدمتكارها. بريان (كباب كردي) بپزند و هالاو (آبگوشت غوره) و شله‌گنيم (خوراكي از گندم و گوشت) كه آقا مهمان دارد براي ناهار.

پولك‌هاي پيراهن سرخش در نور مي‌درخشد.

صبح است. روز سركشي به زمين‌ها. آصف‌ديوان دستار برسر و شال به كمر، گيوه‌ها وركشيده، از اندروني طول حياط را مي‌پيمايد تا نيم هشتي ورودي كه اسبش آنجا منتظر است.

زني روستايي نان مي‌پزد

نمي‌دانم آصف‌ديوان، وقتي چشم مي‌گرداند براين خانه زيبا، برآينه‌كاري‌هاي اتاق‌ها و چوب‌كاري‌هاي ايوان، طاق و ستون‌هاي گچ‌بري و ديوارهاي آجركاري و سقف‌هاي گچ‌كاري، بر حوض پرماهي و حمام كاشي‌كاري، همان قدر لذت مي‌برد كه من امروز. امروز كه بعد سال‌هاي سال از زيستن اين خانه، آمده‌ام اينجا تا در هوايش نفس بكشم، كه نفس مي‌كشد هنوز و روزگاري براي خودش دوراني داشت و چرخ بزنم زير آسماني كه مدت‌ها اينچنين آبي نديده بودمش. و انگار در آغوش نرم و گرم مادربزرگي ديرسال آرامش يافته‌ام.

اينجا عمارت آصف است، خانه‌اي دل‌انگيز؛ سنگ‌بنايش در دوره صفويه و ادامه حياتش دوره قاجاريه تا امروز. روزگاري خانه‌اي بوده با اندروني و بيروني و تالار تشريفات و حمام و مطبخ و هشتي و ايوان و امروز موزه‌اي است، نامش «خانه كرد.»

در خانه كرد مي‌توان زندگي مردم كردستان را در روزگاري نه‌چندان دور ديد؛ از اتاق‌ها و آشپزخانه‌هاي شهري و روستايي و مكتب‌خانه گرفته تا صحنه‌هاي شكار و خرمن‌كوبي و قالي‌بافي و گيوه‌بافي و...

در بخشي از اين خانه لباس‌هاي مردان و زنان منطقه‌هاي مختلف كردستان بر تن تنديس هايي تو را مي‌برد به مهماني رنگ‌ها و طرح‌ها و زندگي.

خانه هم كه ديگر گفتني نيست، ديدني است.

----------

1 - سه‌دري: دودري، سه‌دري يا پنج‌دري، اتاق‌هايي هستند با دو، سه و يا پنج‌در در يك سو و معمولاً روبه حياط.

2 - ارسي: نوعي در است كه چهارچوبش با بالا و پايين رفتن باز و بسته مي‌شود.

-3 نيم تنه زنانه.

-4 كلاه زير روسري.

تاريخ درج: 25 تير 1387 ساعت 14:17 تاريخ تاييد: 27 تير 1387 ساعت 11:08 تاريخ به روز رساني: 27 تير 1387 ساعت 11:08
پنجشنبه 27 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: همشهری]

[مشاهده در: www.hamshahrionline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 191]