واضح آرشیو وب فارسی:قدس: قدس در گفتگو با كارشناسان بررسي مي كند؛ تورم، در كمين اجراي شتابزده طرح تحول اقتصادي
* محمد هرمزي
گروه اقتصادي: اكثر كارشناسان اقتصادي شاه بيت طرح تحول اقتصادي دولت را پرداخت نقدي يارانه ها عنوان كرده اند، هر چند كه
تغيير در نظام مالياتي بانكي، توزيع كالا، ارزشگذاري پول ملي، مديريت قيمت ارز، ساماندهي بازار مسكن از شاخص ترين محورهاي چندگانه طرح مذكور مي باشد.
دولت نهم كه به نظر مي رسد ريسك بيشتري را نسبت به دولتهاي قبلي در قبال برخي تحولات اقتصادي پذيرفته است پس از سهميه بندي بنزين و عرضه نيمه يارانه اي آن بنا دارد براي يك بار هم شده ساختار اقتصاد كشور را تغيير دهد.
نفس پيگيري چنين برنامه هاي ملي از سوي قريب به اتفاق كارشناسان اقتصادي مورد تأييد قرار گرفته است، اما به باور آنها اجراي شتاب زده و بدون اتخاذ ساز و كار مناسب ممكن است به مانند شمشير دو لبه اي عمل و بقول صاحب نظري نعمت را به نقمت تبديل كند.طبق ديدگاه آنان جدي ترين خطري كه طرح نقدي كردن يارانه ها ممكن است به همراه داشته باشد اثرات تورمي آن است و به زعم آنان ممكن است شيريني و حلاوت پرداخت نقدي را در كام مردم تلخ كند.در عين اينكه هنوز جزييات طرح نقدي كردن يارانه ها تدوين و منتشر نشده است به نظر مي رسد ارزيابي دقيقي نسبت به آن امكان پذير نباشد، اما كليت طرح نقدي كردن يارانه ها از سوي كارشناسان مورد بحث قرار گرفته است.
جابجايي دهكها
دكتر مهدي تقوي كارشناس ارشد اقتصادي در گفتگو با خبرنگار ما مي گويد: اجرايي كردن چنين طرحي به اين راحتي امكان پذير نيست، زيرا شناسايي گروههاي هدف دشوار است.
اين استاد دانشگاه با اشاره به اينكه اگر پرداخت نقدي به صورت هدفمند باشد به دليل عدم شناسايي گروههاي هدف دهكها جابه جا مي شوند، مي گويد: نكته جالبي را كارشناسان اشاره كرده اند مبني بر اينكه عده زيادي از افراد با درآمد بالا در اقتصاد زيرزميني فعاليت مي كنند اما چون درآمد آنها ثبت نمي شود جزو دهكهاي پايين درآمدي قرار مي گيرند و يارانه قابل ملاحظه اي دريافت خواهند كرد.
* چرخش نقدينگي در دست دولت و مردم
وي با به چالش كشيدن ديدگاه برخي از كارشناسان مبني بر تحميل تورم شديد از ناحيه پرداخت نقدي يارانه ها تأكيد مي كند: دولت در گذشته هزينه كالاهاي يارانه اي را پرداخت مي كرد اما حال همان پول را به مردم مي دهد يعني اساساً روي نقدينگي اثر چنداني ندارد بخصوص اينكه دولت با ارائه پول و آزادسازي قيمت كالاها دوباره همان پول را دريافت مي كند.
دكتر تقوي در عين حال اذعان مي كند: اگر پولي كه در اختيار افراد قرار مي گيرد به سمت پس انداز و سرمايه گذاري سوق داده شود تقاضاي اضافي خريد كالا در پي ندارد، اما اگر اين پول صرف خريد كالاهاي مصرفي شود ممكن است كه به تورم دامن زند.اين استاد دانشگاه پرداخت نقدي يارانه ها به قشر حقوق بگير را تصميم درستي عنوان مي كند و مي افزايد: معمولاً قشر حقوق بگير از تورم آسيب مي بيند، زيرا در عين اينكه افزايش حقوق وي مطابق با نرخ تورم نيست اين پرداخت موجب افزايش قدرت خريد آنها مي شود.وي تصريح مي كند: دولت بايد بين پرداخت نقدي يارانه كه به توزيع عادلانه ثروت مي انجامد و يا ايده هايي كه تورم در پي نداشته باشد يكي را انتخاب كند.
به گفته وي پرداخت نقدي يارانه ها از طريق توزيع درآمدي به كاهش فقر مي انجامد و رويكرد مثبتي است، اما اينكه اين شيوه چه قدر تورم ايجاد مي كند هنوز معلوم نيست، بنابراين اينكه اعداد متفاوتي براي تورم ناشي از آن ذكر مي شود نادرست است.
وي در پايان تأكيد مي كند: اگر تورم ناشي از يارانه نقدي بين دو تا 4 درصد باشد قابل قبول است، اما اگر به عللي اين طرح با تعجيل اجرا شود مي تواند تورم شديدي را تحميل كند.
7 ايده خوب اما...
اما دكتر لطفعلي پور كارشناس مسايل اقتصادي بحث در مورد طرح تحول اقتصادي دولت را معطوف به ماهيت خود طرح مي كند و پيش از آنكه بخواهد ره آوردها و پيامدهاي اين طرح بزرگ را به بحث بگذارد كليت اين طرح را مورد بررسي قرار مي دهد.وي با اشاره به محورهاي اصلي طرح رئيس جمهور نظير اصلاح مقررات گمركي، بانكي، ارزش گذاري پول ملي، پرداخت نقدي يارانه ها، ساماندهي مالياتها و... ادامه مي دهد. اين مقوله ها مسائل اساسي و مبتلا به كشور است كه از دهه هاي گذشته وجود داشته است، بنابراين ضروري است كه كار كارشناسي در مورد آنها انجام شود.
توجه به برنامه ها
وي با اشاره به اين نكته كه ايران جزو كشورهاي برنامه ريز است، مي گويد: پس از انقلاب براي اولين بار سند چشم انداز 20 ساله تدوين شد كه چشم انداز 20 سال آينده را ترسيم مي كند، در كنار آن برنامه هاي 5 ساله را داريم، بنابراين هر نوع ناهماهنگي بين تصميمات دولت و برنامه ها به نوعي تناقض ايجاد مي كند.
وي در همين ارتباط اضافه مي كند: چه بسا اگر در زمينه اي رشد داشته باشيم معني آن اين نيست كه در همه ابعاد پيشرفت داشته ايم و حتي ممكن است رشد در يك بعد باعث ركود در بخشهاي ديگر شود.اين استاد دانشگاه با اشاره به اهميت طرح تحول اقتصادي دولت تأكيد مي كند: اين گونه طرحها ضرورتاً بايد در چارچوب نخست اسناد بالا دستي از جمله سند چشم انداز باشد، ثانياً از طريق كانالهاي قانوني مثل مجلس الزام اجرايي پيدا كند و قائم به شخص نباشد.
اثرهاي تورمي بيش از يارانه نقدي
دكتر لطفعلي پور همچنين تأكيد مي كند: ثبات رويه يكسان، مشخص و از پيش تعيين شده و مدون در مورد طرحهاي اقتصادي ضروري است، زيرا مردم زندگي خود را بر اساس اين رويه ها نظم مي دهند، در غير اين صورت زندگي مردم دچار مشكل مي شود.اين كارشناس مسائل اقتصادي مي افزايد: نبايد طرحي از نيمه سال اجرايي شود بخصوص اينكه مجلس هم در انجام اين طرح كمي دچار ترديد است.
وي در عين حال با بيان اينكه اثرات رواني بر جامعه از ناحيه پرداخت نقدي يارانه ها با عدد قابل سنجش نيست، اضافه مي كند: نقدينگي سرگردان يك تورم ناخواسته را به جامعه تحميل مي كند.
وي خاطرنشان مي كند: آزادسازي قيمت انرژي و كالاهاي يارانه اي تورم انتظار بالايي را در پي دارد، بخصوص در كالاهايي كه كمبود آن نيز در بازار تجربه شده است، بنابراين اثرات تورمي اين كالاها بيش از يارانه نقدي خواهد بود.
چهارشنبه 26 تير 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: قدس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 148]