دو سال پس از جنگ 33 روزه ؛ پيروزي همچنان ادامه دارد

واضح آرشیو وب فارسی:قدس: دو سال پس از جنگ 33 روزه ؛ پيروزي همچنان ادامه دارد
گروه سياسي- آرش خليل خانه: هفته اي كه سپري شد همزمان بود با دومين سالگرد شكست رژيم اشغالگر قدس در جنگ 33 روزه لبنان.

اين حادثه به تعبير رايس وزير خارجه آمريكا گام نخست براي يك جراحي بزرگ براي تحقق ايده اسرائيلي خاورميانه جديد بود كه با اقتدار حزب ا... لبنان در نطفه، خفه شد.
اينك و پس از دو سال از اين رخداد كه به تعبير سيدحسن نصرا... با تولد نوزاد ناقص الخلقه آمريكا و اسرائيل به پايان رسيد در تمامي تحليل ها و بازخواني هاي مفسران از مسايل منطقه به عنوان يك نقطه عطف و عامل تغيير در روند تحولات آن ياد مي شود.
به اين بهانه، گروه سياسي قدس در گفتگو با حسين كنعاني مقدم، پژوهشگر و كارشناس مسايل منطقه به بازخواني تأثيرات اين واقعه پرداخته است.
* پرسش نخست اين است كه چه چيز موجب شده اين جنگ در همه محاسبات و تحليل هاي سياسي يك نقطه عطف و مبدأ لحاظ شود؟
** براي ريشه يابي رخدادهاي خاورميانه در سالهاي اخير بايد به دكترين امنيتي و دفاعي آمريكا در منطقه توجه كرد. در اين دكترين، اسرائيل به عنوان يك پادگان نظامي و سرپلي براي سلطه هژموني بر خاورميانه تعريف شده بود و در استراتژي جديد براي تحقق طرح خاورميانه اي آنها مي بايست به هر شيوه ممكن با تحريك و فتنه مانع نزديكي كشورهاي آن بويژه نزديكي اعراب و ايران شوند.
اساس شيوه به كار گرفته شده از سوي اسرائيل تا پيش از اين شكست بر اين شعار استوار بود كه همواره بايد در منطقه جنگ باشد، اما با شكست طرحهايي چون نقشه راه، انتخابات فلسطين و پيروزي حماس، تلاش براي تضعيف حزب ا... و لبنان با خروج سوريه و تحميل برخي كنوانسيونها و حضور يونيفل در لبنان و حتي شكست طرح خاورميانه بزرگ و جديد و بن بست آناپوليس، آنها استراتژي خود را به اين وضع تغيير دادند كه «صلح مي كنيم تا بجنگيم».
بنابراين اسرائيل، هم از در صلح و مذاكره با فلسطينيها درآمد، هم با سوريه به مذاكره و لابي پرداخت و هم نقشي جديد براي مصر و عربستان تعريف كرد تا زمينه را براي جنگ در موقعيتي مناسب تر آماده كند كه البته تاكنون روند تحولات در مسير اين هدف آنها جريان نداشته است.
* تفاوت دو طرح خاورميانه بزرگ و جديد در جايگزين شدن ايده ايجاد اختلاف ميان اعراب و ايران يا دقيق تر ميان شيعيان و اكثريت سني در منطقه بجاي تزريق دموكراسي به كشورهاي عرب، پروژه اي كه با طرح مسأله هلال شيعي شروع شد و حزب ا... يك رأس آن بود. شكست در جنگ 33 روزه چه تغييري در اين سياست ايجاد كرد سياستي كه هنوز هم با ابزارهاي مختلف حتي در همين اجلاس مديترانه دنبال شد و مي شود؟
** كاري كه آمريكايي ها با شعار دموكراسي سازي در كشورهاي عربي آغاز كردند بعد از انتخابات فلسطين و پيروزي حماس مشخص شد به دليل ساختار افكار عمومي در منطقه و گرايش مردم به مقاومت نتيجه اي معكوس براي آنها رقم مي زند، بنابراين به اين نتيجه رسيدند كه بايد براي ايجاد تغييرات در خاورميانه از محور امنيتي وارد شوند.
روند رخدادها در لبنان و فلسطين بيانگر آن بود كه ايران در شكل گيري دموكراسي در منطقه و حل و فصل مناقشات فرقه اي، مذهبي و منطقه اي نقش محوري دارد و تكيه بر اين مشي به تقويت بيش از پيش جايگاه ايران منتهي مي شود، از اين رو به اين نتيجه رسيدند كه براي دخالت مستقيم و هدف دار در منطقه داشتن بهانه اي براي حضور؛ دخالت نظامي و سياسي آنها بايد با تكيه بر حضور و وجود عوامل ناامني بي ثباتي در منطقه باشد.
جنگ 33 روزه اولين هدف در اين مسير بود تا به تعبير آنها يكي از ابزارهاي قدرت و نفوذ ايران را خلع سلاح كنند و اين جنگ در صورت پيروزي علاوه بر منافع اقتصادي متصور در آن براي اسرائيل مي توانست اين تصور را نيز بار ديگر احيا كند كه اسرائيل هيمنه اي شكست ناپذير است و اعراب جز نزديك شدن به آن و مصالحه با رژيم اشغالگر راهي ندارند.
اما شكست اسرائيل نشان داد محور مقاومت و در رأس آن ايران است كه ظرفيت ايجاد همگرايي و امنيت پايدار در منطقه را در همكاري با ديگر كشورها دار است.
نتيجه ديگر هم اين بود كه قواي پادگاني آمريكا در منطقه يعني رژيم اسرائيل ديگر كارايي ندارد و به موجودي هزينه بر و بي فايده بدل شده كه سرمايه گذاري بيش از اين بر آن مقرون به صرفه نيست.
* محور امنيتي كه شما توصيف كرديد از ايران شروع شده شيعيان عراق را شامل مي شود و در غرب خاور ميانه به حزب ا... لبنان مي رسد. نقطه آغاز برخورد با اين محور چرا لبنان انتخاب شد؟
** از دوازده سال پيش «شيمون پرز» كتاب خاورميانه جديد را نوشت، اسرائيل و آمريكا سرمايه گذاري عظيمي براي تحقق تغييرات جغرافياي سياسي منطقه انجام دادند كه همين تلاشها به گسترش محور مقاومت و اقبال عمومي ملتهاي منطقه به آن منجر شد بنابراين آنها بر آن هستند تا نخست با اصل مقاومت و ابزارهاي آن مواجه شده و آنها را از كار بيندازند.
در حقيقت بايد گفت اكنون در منطقه دو محور وجود دارد؛ محور مقاومت و محور سازش و برنامه آمريكا تقويت و برتري دادن به خط سازش عربي در خاورميانه است.
حذف ابزارهاي مقاومت در منطقه مي تواند به ارعاب ديگر كشورهاي عربي منجر شود و حزب ا... لبنان از نظر آنها يكي از عوامل قدرتمند ايران به شمار مي رفت كه حذف آن تحولات منطقه همجوار سرزمينهاي اشغالي را به نفع آنها تسهيل مي كرد و نيز راه را براي حركت به سمت پايگاه اصلي مقاومت هموار مي كرد و آمريكايي ها مي توانستند آن را براي ديگر كشورها مثال و نمونه بياورند.
اما اكنون نتيجه كاملاً برعكس شده و پيروزي حزب ا... بويژه با تشكيل دولت وحدت ملي در لبنان تا حد زيادي مقاومت اسلامي در منطقه را به عنصر اصلي قدرت و ثبات تبديل كرده است.
نتيجه آنكه كشورهاي محور سازش امروز به هراس افتاده و احساس غبن مي كنند و بخش زيادي از توان آمريكا و متحدانش مثل فرانسه و انگليس صرف جلب نظر مجدد آنها مي شود تا نگراني آنها را كاهش دهند. امروز مي بينيم كه كشورهايي مانند ليبي، مصر و حتي عربستان احساس مي كنند سر آنها كلاه رفته است.
بايد خاطرنشان كنم كه جنگ لبنان همان 33 روز نبود و در شكلي ديگر تا امروز ادامه يافت و حقيقت اين است كه تشكيل دولت وحدت ملي در لبنان با وجود كارشكني هاي جريان 14 مارس تداوم شكست اسرائيل و آمريكا به شمار مي رود.
* در اين ميان اما وضع سوريه متفاوت است. سوريه قسمتي از جريان مقاومت بوده است، اما مذاكرات و رايزنيها براي مصالحه ميان سوريه و اسرائيل چه پيوندي با وضعيت پس از جنگ دارد؟
** سوريه به لحاظ آنكه در خط مقدم مقاومت قرار دارد از نظر ژئوپولوتيك و ژئواستراتژيك اهميت بسياري دارد. علاوه بر اين سوري ها بدون حمايت ايران نمي توانند خط مقدم را حفظ كند. از اين رو ديديم قبل از جنگ 33 روزه فشارهاي شديدي براي خروج سوري ها از لبنان به عمل آمد تا نيروهاي نظامي آنها كه از زمان جنگ داخلي تأمين صلح در لبنان را برعهده داشتند در نهايت با قطعنامه سازمان ملل آنجا را ترك كردند و از نظر آمريكا با اين اتفاق در عمل، دست ايران از حمايت مستقيم مقاومت در لبنان كوتاه شد.
پيروزي حزب ا... اما موجب شد سوريه بازگشتي با قدرت به عرصه سياسي منطقه داشته باشد و توطئه ها از جمله انتساب دمشق به مسايل تروريستي به آنها نيز ناكام ماند.
در سوريه هم پيروزي حزب ا... موجب فشار افكار عمومي به دولت بشار شده است تا براي باز پس گيري جولان اقدام كند و مردم معتقدند وقتي حزب ا... با تواني اندك مي تواند اسرائيل را شكست دهد، ارتش سوريه به راحتي بايد قادر باشد جولان را از اسرائيل ضعيف باز پس گيرد و بنابراين اسرائيل و آمريكا ناچار از مذاكره با سوريه هستند.
من سال گذشته در ديداري كه با آقاي بشار اسد داشتم، ايشان تأكيد داشتند كه جولان هم بخشي از سرزمينهاي اشغالي است و بايد در ادبيات مقاومت همواره مورد توجه قرار گيرد و تفكيك نشود. احساسم اين بود كه اسد در برابر موج افكار عمومي براي باز پس گيري جولان قرار دارد و در صورت اقدام آنها اسرائيل حتماً شكستي ديگر را متحمل مي شود، پس ترجيح مي دهد زودتر مذاكره كند. پس بعد از جنگ 33 روزه ديگر دول عربي نمي توانند براي امتياز دادن به اسرائيل افكار عمومي خود را توجيه كنند.
* در طرح خاورميانه بزرگ قرار بود عراق پس از اشغال به عنوان نمونه و مدلي از دموكراسي اهدايي آمريكا به منطقه ارايه شود اما آمريكا در اين پروژه شكست خورد و مقاومت در عراق قدرتي روزافزون يافت، لذا مي توان تغيير سياست آمريكا در عراق را هم با تغيير محور از دموكراسي به بحث امنيت كه شما تشريح كرديد انطباق داد. آيا قرارداد امنيتي كه بوش به دنبال تحميل آن به دولت مالكي است، حتي براي آن تهديد به كودتا در عراق هم كرده رابطه اي با پيامدهاي شكست در جنگ 33 روزه دارد؟
** آمريكا پانصد ميليارد دلار هزينه بي فايده در عراق داشته و به هيچ يك از اهداف اصلي خود نرسيده است. توافقنامه اي كه آنها دنبال مي كنند صرفاً امنيتي نيست و شامل محورهاي نظامي، سياسي، اقتصادي و حتي فرهنگي هم مي شود و در عمل، در اين طرح عراق مستعمره آمريكا مي شود.
دولت عراق در برابر اين طرح استعماري مقاومت مي كند اما پشتوانه اين مقاومت مرجعيت شيعه در عراق و قدرت مردمي آن است از همين رو آمريكايي ها در برابر جريان مقاومت در راهبرد خود يك هلال القائده اي داير كرده اند كه جمعي از گروههاي طالباني، القائده، سلفيون و وهابيت است. نمونه آن در لبنان فتح الاسلام وابسته به سعودي ها، در عراق القائده و سلفيون هستند و تحركاتي هم در ايران دارند و مي كوشند يك هجوم عقيدتي در برابر رشد مقاومت قرار دهند كه البته همين گروهها امروز وبال گردن قدرتها هستند.
* در تمامي بحث ما رد پاي قدرت و هژموني ايران و اينكه هدف اصلي، برخورد با ايران است، وجود داشت در حوزه هاي چالشي فرا روي كشور ما چه تحولاتي متأثر از اين رخدادها بروز يافت؟
** براي درك اين تحولات بايد مهندسي معكوس كنيم. يعني ببينيم اگر اسرائيل، حزب ا... را نابود و با اشغال مجدد جنوب لبنان بر بيروت مسلط مي شد، غزه را هم سركوب مي كرد و سوريه را محدود و محصور مي ساخت چه شرايطي پديد مي آمد؟
در اين صورت، همه كشورهاي عربي از ترس پاي ميز مذاكره و قرارداد صلح با اسرائيل مي رفتند و امتيازهاي اساسي زيادي به آن مي دادند، دوم اينكه خط مقاومت در منطقه با شكست روبرو مي شد و حلقه محاصره ايران تنگتر مي شد و تهديدها خيلي به مرزهاي ما تسري مي يافت و سوم اينكه اسرائيل با پيروزي در لبنان و فلسطين حتماً به سمت ايده نيل تا فرات حركت مي كرد و خود را به مرزهاي ما مي رساند. در اين صورت تصرف و تخريب بيت المقدس و قدس شريف و تسلط بر عراق بسيار راحت تر بود و تغيير نقشه خاورميانه ممكن مي شد اما تمام رخدادها به فضل الهي و آن گونه كه حضرت حق مي فرمايد «وان ا... خيرالماكرين» مكر آنها به خودشان باز گشت.
جمله چند روز پيش رئيس جمهور ما كه گفتند آمريكا براي حفظ تعادل در منطقه بايد به سمت ايران بيايد متوجه همين واقعيت و يادآوري توان ايران در تأثيرگذاري بر امورات منطقه و تغيير دادن آنها است و اين واقعيت ساير حوزه هاي چالشي با ايران را نيز تحت تأثير خود قرار داده است.
چهارشنبه 26 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: قدس]

[مشاهده در: www.qudsdaily.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 121]