واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: معرفی برج های استان یزد
برج و باروی قدیمی یزدبراساس کهن ترین اسناد در باره حصار یزد می توان گفت که حصار گرد این شهر، توسط "ابویعقوب اسحاق دیلمی"، "ابو مسعود بدر بهشتی"، "ابو جعفر (کیانرسو)" و "ابو یوسف"، چهار سرهنگ از اعضای حکومت "امیر عضدالدین علاء الدوله ابو جعفر کاکویه"، در سال 432هـ. ق ساخته شد.همچنین در این زمینه می توان از چهار دروازه به نام های "دروازه قطریان (دروازه شاهی)"، "دروازه کوشک نو"، دروازه مهریجرد (مهریز)" و "دروازه کیا (حظیره)" در یزد یاد کرد.با جاری شدن سیل عظیمی در سال 673 هـ. ق، قسمت های بسیاری از شهر از جمله حصار آن خراب شد. هنگامی که "اتابک یوسف شاه بن طغیان (طغی شاه)" به سلطنت یزد رسید (سال های 714 . 658 هـ. ق)، به مرمت حصر ویران شده پرداخت و آن را باز سازی کرد. "مبارزالدین" در سال 747 هـ. ق تعدادی از محلات خارج شهر را جزء محدوده شهر کرد و از دروازه "قطریان (دروازه شاهی)" تا دروازه "مادر امیر" باروی نوکشید و خندق حفر کرد. حصار جدید دارای هفت دروازه شد: مهریجرد، قطرین، ایلچی خانه، کوشک نو، مادر امیر، سعادت و نو، او همچنین برج های متعدد دیگری ایجاد کرد و طبق مندرجات کتاب "تاریخ یزد"، در دوران حکومت او، مساحت شهر به بیش از دو برابر تصرفات "محمد بن مظفر" افزایش یافت.امروزه از حصار یزد و برج های گسیخته و متصل به آن که در عهد "جامع جعفری" تعداد نود برج بود و هر برج، بیست مستحفظ داشت، قسمت هایی به شرح ذیل باقی مانده است:1- قسمتی از دیوار و برج های محله "لب خندق".2- قسمتی از برج ها و حصار مقابل مقبره "سید گل سرخ،.3- قسمتی از دیوار و برج دروازه "مهریز"، در ابتدای بازارهای "خان"، "افشار" و "صدری".4- دیوار و برج های دروازه "شاهی".5- دیوار و برج های "شازده فاضل".6- قسمتی از دیوار حصار و برج نزدیک باغ "گندم".7- دیوار برج های حدود "فهادان" و "مالمیر".8- دیوار و برج های واقع در خیابان "فرمانداری".برج ارجناناین برج در روستای "ارجنان"، در بیست کیلومتری جنوب غربی شهرستان اردکان واقع و از برج های دوره قاجاری است. ارتفاع این برج هشت متر و ساختمان آن از ارتفاع سه متری شروع شده و دارای سه اتاقک است. این برج در سمت شمال جاده و رو به روی رباط "ارجنان" قرار دارد. در گذشته که این روستا در کنار جاده یزد- نایین قرار داشت، این برج از رونق بسیار برخوردار بود و کاروانسرای مجاور آن محل استراحت رهگذران بود. ولی اکنون به علت دور افتادن روستا از جاده اصلی، کل روستا و محدثات آن به صورت مترو که در آمده است.برج پاگندهاین برج از مجموعه آبادی های روستای "میرزا حکیم"- از کلانتران شهریزد، معزول شده به سال 1046 هـ. ق- شهرستان اردکان است.برج پاگنده با قطر تقریبی نه متر و نمای ساده آجری و کنگره هایی برلبه بام، در دو طبقه ساخته شده است. در طبقه اول، صفه ای با پوشش طاق و تویزه بنا شده است. هر چند پوسته بیرونی برج تماماً از آجر است، لیکن در قسمت های داخلی از خشت و اندود کاهگل استفاده شده است.برج خواجه نعمتبرج خواجه نعمت یا "دیوار خواجه نصیر" مجاور بقایای حصار قدیمی روستای عقدا از توابع شهرستان اردکان قرار دارد.این برج ساختمانی سه طبقه از مصالح خشت و گل یا به کارگیری آجر فرش در بام، شرفی بام، پوشش چلیپایی سقف غرفه های داخلی و کف است. هر سه طبقه بنا در فاصله های یک متری، دارای روزنه های دیده بانی و تیرکش است. ورودی اصلی بنا در ضلع شرقی و در ارتفاع چهار متری زمین قرار دارد.داخل برج، حیاطی مربع شکل و غرفه هایی در اطراف آن دارد و پوشش سقف غرفه ها به صورت طاق و تویزه و بعضاً از اندود کاهگل پوشیده شده و با گچ سفید کاری شده است. در کف طبقات در قسمت مشرف به حیاط، در بعضی از قسمت ها اثراتی از شبکه آجی بر جای مانده است.منبع: کتاب میراث فرهنگی استان یزدتهیه و تنظیم : زهره پری نوشلینک: معرفی بقعه های استان یزد معرفی امامزاده های استان یزد معرفی مساجد تاریخی استان یزد معرفی مساجد تاریخی استان یزد (3) معرفی مساجد تاریخی استان یزد (2)
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 725]