يافته‌هاي جديد درباره عطارد

واضح آرشیو وب فارسی:هموطن سلام: يافته‌هاي جديد درباره عطارد
آتشفشان‌ها در ساخته شدن دشت‌هاي مسطح عطارد موثرند و هسته بيروني منشا ميدان مغناطيسي سياره است.
مطالعات جديد نشان مي‌دهد هسته بزرگ و سرد شونده عطارد مسئول ميدان مغناطيسي و زمين‌شناسي سطحي سياره است.
30 سال است كه منبع ميدان مغناطيسي عطارد و منشا دشت‌هاي هموار آن ذهن دانشمندان را به خود مشغول كرده است. داده‌هاي جمع آوري شده به وسيله‌ «مسنجر» (MESSENGER)،‌ فضاپيمايي كه ژانويه 2008 از ارتفاع كمي بر فراز عطارد گذر كرد، نشان مي‌دهد كه آتشفشان‌ها در ساخته شدن دشت‌هاي مسطح عطارد موثرند و هسته بيروني منشا ميدان مغناطيسي سياره است.
بحث بر سر منشا دشت‌هاي هموار عطارد به ماموريت آپولو 16 در سال 1972 باز مي‌گردد.‌ در توجيه دشت‌هاي مسطح ماه،‌ اين عقيده مطرح شد كه برخوردهاي بزرگ باعث پس زدن مواد مي‌شوند و اين مواد دشت‌هاي صاف را به وجود مي‌آورند. هنگامي كه «مارينر 10» (Mariner 10) در 1975 از ساختارهاي مشابهي در سطح عطارد عكس‌برداري كرد،‌ گروهي از دانشمندان به اين نتيجه رسيدند كه در سطح عطارد هم فرآيند مشابهي اين دشت‌ها را به وجود مي‌آورد. در مقابل،‌ گروهي نيز معتقد بودند كه فوران گدازه‌ها مواد سازنده اين دشت‌ها را تامين مي‌كند، اما فقدان دهانه‌هاي آتشفشاني يا ساير عارضه‌هاي مرتبط با آتشفشان در عكس‌هاي مارينر، مانع موفقيت اين فرضيه شد.
مسنجر در ماموريت خود اطلاعاتي درباره تغييرات رنگ و بازتابندگي، شيمي سطح و تصاوير پر كيفيتي در طول موج‌هاي مختلف و اندازه گيري‌هاي ارتفاع‌سنجي گرد‌آوري كرده است. با تحليل اين داده‌ها،‌ دانشمندان در مرزهاي حوزه‌ «كالوريس» (Caloris)، يكي از جوان‌ترين دهانه‌هاي برخوردي در منظومه‌ شمسي، شواهدي از وجود دهانه‌هاي آتشفشاني يافتند. نخستين ارتفاع‌سنجي‌ها نشان مي‌دهد كه دهانه‌ها در سطح عطارد حدود دو برابر كم‌عمق‌تر از دهانه‌هاي سطح ماه هستند.
ميدان مغناطيسي، مسبب واكنش‌هاي ديناميكي پيچيده‌اي در درون سياره،‌ سطح، جو بيروني و مغناطيس‌كره آن است. ميدان مغناطيسي عطارد در هسته بيروني توليد مي‌شود و سرد شدن هسته آن را تقويت مي‌كند. حداقل 60% مواد سازنده عطارد در هسته آن جمع شده‌اند، دو برابر بيشتر از هر سياره زمين‌مانند ديگر.
زمين‌شناسي عطارد پيچيده‌تر از آن است كه تا كنون تصور مي‌شد. عارضه تكتونيكي غالب در سطح عطارد، صخره‌هاي چند قسمتي است. اين صخره‌ها علامت گسل‌هاي سطحي هستند كه در اثر انقباض نواحي اطراف به وجود مي‌آيند. اين پديده نشان مي‌دهد كه سرد شدن هسته چقدر در تغيير شكل سطح موثر است. سرد شدن هسته نه تنها دينام مغناطيسي سياره را فعال كرده، بلكه باعث انقباض و در هم فشردگي كل سياره شده است. داده‌هاي جديد نشان مي‌دهند كه مقدار اين انقباض حداقل يك سوم بزرگ‌تر از مقداري است كه تاكنون تصور مي‌شد.
مدار تقريبا بيضي عطارد، چرخش كند، واكنش ذرات جو با مغناطيس‌كره، و بادهاي خورشيدي باعث تغييرات شديد فصلي و شبانه‌ روزي در طرز رفتار ذرات مي‌شود. در جو خارجي نازك و منحصر به فرد عطارد، مولكول‌ها بسيار از يكديگر دورند، به طوري‌كه احتمال برخوردشان به سطح سياره بيش از احتمال برخوردشان به يكديگر است.
سه شنبه 25 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: هموطن سلام]

[مشاهده در: www.hamvatansalam.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 185]