اعتكاف، فصل زيباي بارش رحمت الهي

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: اعتكاف، فصل زيباي بارش رحمت الهي
فرهنگي. معارف. اعتكاف
مريم جلوداران - اعتكاف فصل زيباي بارش رحمت الهي، شستن آلودگيهاي روح و نوراني ساختن دل است. چونان، بالي است براي پريدن و رها شدن از هر آنچه انسان را در ورطه ماديات به بند كشيده است. اعتكاف در حقيقت نقطه و حلقه اتصال عبد با معبود است.

اعتكاف غبار ماديات از دل زدودن است، بهترين فرصت براي انس با خداست، چشيدن طعم واقعي بندگي است، مناسب‌ترين ميدان براي به زمين زدن وابستگي ها و در نهايت، خدايي شدن است.

اعتكاف بريدن از غير و پيوستن به دوست براي دوباره برگشتن به جامعه است، اعتكاف هجرتي دروني براي سير در دنياي باطن و مروري بر نفسانيات خويش است اعتكاف تمريني است سه روزه، با شب زنده داري و روزه داري و عبادت و راز و نيازهاي عاشقانه با معبود تا يك عمر در معبد نياز و سجده گاه راز و نياز ، معتكف حريم بندگي باشيم.

اعتكاف اهل عبادت را عيد حضور است و اهل غفلت را روزنه

اعتكاف، از شمار عبادت‌هايي است كه انسان را در رسيدن به هدف متعالياش ياري ميرساند و او را تا آسمان بالا ميبرد.

اعتكاف در واقع معجون تمامي عبادتها به شمار مي‌رود، برگرفته از عبادتهايي چون نماز، روزه، حج، جهاد و امر به معروف و نهي از منكر.

سه روز ماندن در مسجد آن هم در ماه رجب المرجب، انسان را از خواسته‌ها و تمايلات مادي و دنيايي دور نگاه مي‌دارد و روزه گرفتن آن به انسان شيريني تقرب به خداوند متعال را مي‌چشاند.

اعتكاف در اصل جهاد با نفس است تا روح انسان به جلاي معنوي صيقل خورد و تمام وجودش سرشار از عشق و ارادت به درگاه الهي شود.

*اعتكاف در روايات
اعتكاف از ديرباز نه تنها در دين اسلام بلكه در ميان ديگر اديان نيز وجود داشته است به گونه‌اي كه از شواهد تاريخي برمي آيد حضرت سليمان (ع) در مسجد بيت‌المقدس اعتكاف ميكرده است.

مرحوم علامه مجلسي در بحارالانوار به نقل از طبرسي آورده است كه: حضرت سليمان (ع) در مسجد بيت‌المقدس به مدت يك سال و دو سال، يك ماه و دو ماه و كمتر و بيشتر اعتكاف ميكرد و آب و غذا براي آن حضرت فراهم ميشد و او در همان جا به عبادت ميپرداخت.

آيات قرآن كريم نيز نشانگر ريشه دار بودن اعتكاف در اديان گذشته است آنجا كه خداوند متعال ميفرمايد: به خاطر بياوريد هنگامي كه خانه كعبه را محل بازگشت و مركز امن براي مردم قرار داديم، و براي تجديد خاطره از مقام ابراهيم، عبادتگاهي براي خود انتخاب كنيد، و ما به ابراهيم و اسماعيل امر كرديم كه: خانه مرا براي طواف‌كنندگان و معتكفان و ركوع‌كنندگان و سجده كنندگان پاك و پاكيزه كنيد.

حضرت موسي (ع) نيز خلوتگاهي براي عبادت داشته است. از آيات شانزدهم و هفدهم سوره مريم نيز مي‌توان دريافت كه حضرت مريم (ع) وقتي به افتخار ملاقات با فرشته الهي نايل آمد، از مردم بريده بود و در خلوت به سر ميبرد.

علامه طباطبايي در تفسير الميزان مينويسد: گويا مقصود از دوري مريم (ع) از مردم، بريدن از آنان و روي آوردن به اعتكاف براي عبادت بوده است.

در خصوص اعتكاف پيامبر اسلام (ص) نيز روايت‌هاي بسياري ثبت شده كه ايشان افزون بر آن كه دهه آخر ماه مبارك رمضان را در مسجد معتكف ميشدند و خيمهاي براي عبادت برپا كرده و بستر خواب خويش را در آن ايام جمع ميكردند ، ديگران را نيز به اين امر سفارش كرده و اعتكاف دهه آخر ماه مبارك رمضان را، معادل دو حج و دو عمره برميشمردند.

در روايات آمده است كه ايشان در سالي كه جنگ بدر در دهه آخر ماه مبارك رمضان رخ داد، موفق به اعتكاف نشدند از اين رو سال بعد، دو دهه اعتكاف كردند و قضاي دهه سال قبل را نيز به جا آوردند.

از صدر اسلام كه پيامبر (ص) احكام و عبادتهاي اسلامي را به مسلمانان آموخت، اعتكاف نيز همپاي نماز و روزه در ميان مسلمانان شكل گرفت.

رسول مكرم اسلام پيرامون مراسم معنوي اعتكاف چه زيبا فرموده است: هركس از روي ايمان و اخلاص اعتكاف نمايد، تمام گناهان گذشتهاش آمرزيده ميشود.

اعتكاف آثار معنوي بسياري دارد كه پاك شدن از گناهان و دوري از عذاب خداوند، گوشهاي از آن است، پيامبر (ص) در اين‌باره مي‌فرمايد: وقتي معتكف از عملش فارغ ميشود و اعتكافش تمام ميگردد، به او ميگويند: از گناه خويش خارج شو، همانند روزي كه از مادر به دنيا آمدي.

همچنين درباره دوري از عذاب الهي، در روايتي ميخوانيم: هر كس براي رضايت خداوند يك روز معتكف شود، خداوند بين او و آتش جهنم سه مانع بزرگ قرار ميدهد.

در روايتي ديگر آمده است كه گناهان معتكف زدوده ميشود و اجر كسي را به او ميدهند كه تمام نيكيها را به جا آورده است.

حضرت علي (ع) فرموده است: معتكف بايد پيوسته به ذكر خدا و تلاوت قرآن و نماز مشغول باشد و هر اندازه كه بتواند، از سخن گفتن لب فرو بندد.

حضرت صادق (ع) نيز در خصوص اعتكاف به نقل از كتب آسماني اينگونه فرموده است:اي فرزند آدم! براي انجام عبادت من فراغتي به وجود بياور تا من دل تو را از بي‌نيازي سرشار سازم و بدون اينكه تو طلب كني، حاجتت را برآورده كنم و من خود را ملتزم مي

و نيز آن حضرت نقل كرده كه پيامبر اكرم (ص) فرمود: با فضيلت

* آداب اعتكاف
سيدبن طاووس يكي از دانشمندان پارسا نيز خطاب به معتكفان اينگونه مي‌گويد : بدان كه كمال اعتكاف آن است كه انسان، عقل و دل و اعضايش را وقف اعمال صالح كند. معتكف بايد فكر و جان و اعضاي خود را با افسارهاي مراقبه، مهار نمايد، هر معتكفي خود را ملزم نموده است كه با تمام وجود، به خداوند متعال روي آورد و روي گرداني و غفلت از حق را يكسره كنار نهد. بنابر اين هر گاه معتكف، نور عقل و جانش را به غير خدا مشغول كند يا عضوي از اعضاي بدنش را در كاري كه طاعت پروردگار نيست به كار گيرد، به همان ميزاني كه غفلت نموده يا كوتاهي كرده، از حقيقت و كمال اعتكاف خود كاسته است.

سيد بن طاووس همچنين در جاي ديگر مي

بنابراين هرگاه معتكف نور عقل و جانش را به غير خدا مشغول كند، يا عضوي از اعضاي بدنش را به غير خدا مشغول كند، يا عضوي از اعضاي بدنش را در كاري كه طاعت پروردگار نيست به كار گيرد، به همان ميزاني كه غفلت نموده، يا كوتاهي كرده، از حقيقت اعتكاف خود كاسته است.

در خصوص روزه ايام البيض در ماه رجب نيز سفارش‌هاي بسياري شده است از جمله پيامبر (ص) فرمود: هر كس سه روز از وسط ماه رجب (سيزدهم و چهاردهم و پانزدهم) را روزه بدارد و در شبهايش به نماز شب قيام كند، از دنيا رحلت نمي

حضرت علي (ع) نيز فرمود: هر كس يك روز از ماه رجب را در اول يا وسط يا آخر آن روزه بگيرد، گناهان او بخشيده مي

امام صادق (ع) نيز در اين زمينه مي‌فرمايد: كسي كه ايام البيض از ماه رجب را روزه بگيرد، خداوند به ازاي هر روز، ثواب روزه داري و شب زنده داري يك سال را براي او بنويسد، و در روز قيامت، در جايگاه ايمن‌شدگان از آتش دوزخ خواهد ايستاد.

روايات فوق بيانگر عظمت و فوايد بي‌نظير اين سنت حسنه يعني اعتكاف است كه هر سال نيز با استقبال چشمگير مردم به ويژه جوانان و نوجوانان مواجه مي شود پس چه زيباست آنانكه استطاعت مالي دارند در اين امر خير سهيم شوند و اگر چه نمي‌توانند شخصا در مراسم معنوي اعتكاف حضور داشته باشند با تقبل بخشي از هزينه‌هاي اين مراسم ثوابي برابر با معتكفين ببرند.
سه شنبه 25 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 387]