تور لحظه آخری
امروز : دوشنبه ، 9 مهر 1403    احادیث و روایات:  امام علی (ع):با اخلاق نيكو، گفتار نرم مى‏شود.
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1819255960




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
archive  refresh

پرسش و پاسخ در محضر امام رضا (ع)


واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: ایسکانیوز ـ این نوشتار گلچینی از کتاب ارزشمند ( عیون اخبار الرضا (ع) ) نوشته علامه جلیل القدر و عالم بزرگ و بر جسته تشیع شیخ صدوق (قدس سره الشریف) ترجمه علی اکبر غفاری و حمیدرضا مستفید است که به مناسبت میلاد خجسته و نورانی حضرت ثامن الحجج علی بن موسی الرضا (علیه السلام ) نگاشته شده است که حاوی نکات مهمی از این کتاب ارزشمند است تا بتوانیم جرعه ای از چشمه سارهای ولایت رضوی را به جان و دلمان بنوشانیم . به دلیل آنکه درباره زندگانی و تحلیل شخصیت آن حضرت و زندگی سیاسی و معنوی معظم له کتابهای متعددی نوشته شده است، در صدد بر آمدیم که با جستارگری در اذهان جامعه خصوصا جوانان به سؤالهای آنان از زبان امام رضا (ع) پاسخ گوئیم. علاوه بر این لازم است کتابهای منبع را که بیشتر برای محققین و فقها کاربرد دارد به میان عموم مردم و اذهان عمومی جامعه بیاوریم و نظر به تخصصی و حجیم بودن این گونه کتابهای گرانقدر، روش کار آمد برای این مقصد ارزشمند نکته برداری بر مبنای نیازهای فکری و عملی عموم مردم است . امید است به درگاه ایزدی و ولایت رضوی مقبول افتد . شایان توجه است که جوابها از امام رضا (ع) می‌باشد و سؤالها را نویسنده طرح نموده و یا از متن کتاب است و در پایان جواب حضرت، صفحه کتاب مرجع ذکر شده است. سؤال اول: برخی از مخالفان ائمه (ع) گمان می کردند که لقب رضا را مامون به امام هشتم (ع) داده است و وجه آن را چنین بیان کرده‌اند که او به ولایتعهدی مامون رضایت داده است. ابی نصر بزنطی این سؤال را از حضرت جواد (ع) پرسید که آ یا این گمان درست است؟ امام جواد فرمود : «کذبوا والله و فجروا بل الله تبارک و تعالی سماه الرضا لانه کان رضی لله عزوجل فی سمائه و رضی لرسوله و الائمه من بعده صلوات الله علیهم فی ارضه» (ص24) به خدا سوگند که دروغ و خلاف می گویند بلکه خداوند تبارک و تعالی او را رضا نامید زیرا او مورد رضایت خداوند در آسمان و مورد رضایت رسول خدا و همه ائمه بعد از رسول خدا در زمین قرار داشت . سوال دوم : بزنطی مجددا سؤال کرد ، مگر همه ائمه (ع) مورد رضایت خدا و رسول نبوده اند پس چرا از میان همه آنها ، امام هشتم به رضا ملقب گشت؟ امام جواد (ع) فرمود :«لانه رضی به المخالفون من اعدائه کما رضی به الموافقون من اولیائه» زیرا هم مخالفین از دشمنان و هم موافقین از مجیبن و دوستداران آن حضرت او را قبول کردندو به او رضایت دادند . (ص25 ) بر مبنای بیان امام جواد (ع) ، لقب رضا بیانگر بعد هوشمندی و سیاستمداری امام رضا (ع) است که در مقابل تصمیم مکارانه و شیطنت آمیز مامون در مورد ولایتعهدی آن حضرت اتخاذ شده است. هدف مأمون حل بحران مشروعیت حکومت خویش بود زیرا مورد هحجه نهضت های مردمی قرارگرفته بود و نیز جهت کاهش فشارهای علویان بر حکومت انجام می گرفت. اما رضا (ع) با پذیرش ولایتعهدی درمقابل مأمون موضع گیری نمود و درنتیجه دشمنان و در راس آنها مامون دچار خیال خامی شدند و تصور کردند که به اهداف خود خواهد رسید لذا از او راضی شدند و از طرف دیگر آن حضرت شرط پذیرش ولایتعهدی را عدم دخالت در امر حکومت قرار داد و با این درایت در جهت حل بحران مشروعیت حکومت مامون نه تنها قدمی بر نداشت بلکه این بحران را با عدم تایید حکومت و به نمایش گذاشتن سیره زاهد انه رسول خدا در متن حکومت اشرافی گری مامون، آن بحران را شدیدتر نمود و بر این اساس قیام های مردمی بر علیه مامون نه تنها کاهش پیدا نکرد بلکه افرایش یافت و درنتیجه محبین و شیعیان آن حضرت که ابتدا از پذیرش ولایتعهدی و مامون ناخرسندی بودند، خرسند شدند و مامون بخاطر همین شکست آن حضرت را به شهادت رساند. سؤال سوم : روایت واردشده است که (مومنین در خانه های خود در بهشت پروردگارشان را زیارت می کنند. ) با توجه به اینکه خداوند قابل رویت نیست معنی این روایت چیست؟ امام رضا (ع): « خداوند فضیلتی برای حضرت محمد (ص) نسبت به جمع مخلوقات خود قرار داده است و آن اینکه طاعت و تبعیت خود را در طاعت و تبعیت پیامبر قرار داده است و زیارت خود را در دنیا و آخرت ، زیارت پیامبر در دنیا و آخرت قرار داده است و لذا مومنین دربهشت خویش می توانند رسول خدا را زیارت کنند و این زیارت خداوندست . (ص229 230) سؤال چهارم: به چه نکاتی در باب خدا شناسی باید معرفت یابییم تا از انحراف در شناخت خداوند مصون مانیم ؟ امام رضا (ع) : نکته اول: « من وصف الله تعالی بوجه کالوجوه فقد کفر لکن وجه الله تعالی انبیاؤه و رسله و حججه صلوات الله علیهم قال الله تعالی : «کل من علیها فان و یبقی وجه ربک ذوالجلال و الاکرام » «کل شیء هالک الا وجهه » کسی که خداوند را به صورتی از صورتهای موجودات توصیف کند کافر است لکن آنچه وجه خداوند مطرح شده مراد شخصیت پیغمبران و رسولان و حجت های الهی هستند که خداوند درباره شان فرمود : همه چیز فانی می شود و وجه عظیم و کریم پروردگارت باقی می ماندو هر چیزی از بین می رود مگروجه خداوند (ص23) نکته دوم: «من برائت می جویم از کسانی که می خواهند خداوند را به ذات او بشناسند و لذا او را به اشیاء تشبیه می کنند. اگر کسی بخواهداو را تشبیه به اشیاء کند درنتیجه به شرک دچار می شود و کسانیکه چنین کردند نشانه های خداوند را رب خویش قرار دادند . »(ص234 ) نکته سوم: کلماتی که در قرآن گمان تشبیه خداوند به مخلوقات را دراذهان ایجاد می‌کند مانند «خلقت بیدی» یعنی انسان را با دستم خلق کردم و یا وجه ربک یعنی صورت پروردگار، باید متناسب با شان خداوند معنا کنیم بنابراین مراد از دست خدا یعنی قدرت و قوت خداوند و صورت خداوند یعنی انبیا و اولیاء یا و مراد از «ترکهم فی ظلمات لا یبصرون ) رها کردن در تاریکی ها را نباید مانند رها کردن انسان معنا نمود بلکه به معنای این است که بواسطه کفر برای آنها طبیعت ثانویه ایجاد کرد و یا فراموش کردن خداوند کسانی را که خدا را فراموش نمودند، این فراموشی مانند فراموشی انسان نیست بلکه به معنای رها کردن آنها ست و...(ص 235) حقیقت این است که خداوند با انسان بازبان انسانی صحبت می کند و نه با زبان خدایی و لذا کلام خداوند نازل شده است یعنی از مرتبه الوهیت به مرتبه درک و فهم انسانی تنزل یافته است بنابر این در خداشناسی لازم است که کلام او متناسب با شان او معنا شود . بعنوان مثال اگرپدری با کودک خود با زبان کودکی سخن می گوید در شناخت این پدر نباید با توجه به سخنان کودکانه او سخن گفت. نکته چهارم: «اعتقاد به جبر یعنی اعمال ما را خداوند انجام می دهد و ما را بر آ‌ن عذاب می کند کفر است و تفویض یعنی خداوند امر خلق را به حجت‌های خود واگذار نمود ه است شرک است و معرفت صحیح این است که انسان نسبت به انجام امر الهی و ترک نهی الهی دارای اختیار است و نقش خداوند درکمال انسان این است که اراده و مشیت اودر طاعات، صدور اوامر و رضایت نسبت به آن و کمک نمودن انسان در اطاعت و اراده و مشیت الهی در معاصی، نهی و خشم و ایجاد خذلان نسبت به گناهکاران است . (ص251 و 252 ) «واما معاصی به امر خداوند نیست لکن به قضا وقدر و مشیت و علم اوست (اما با اراده انسان انجام می گیرد )و لذا خداوند انسان را به آن عقاب می نماید (ص288 ) سوال پنجم : برخی از روشنفکران مرجعیت علمی امامان معصوم (ع) را نفی کرده اند و دلیل آنها این است که بعد از رحلت پیامبر اکرم (ص) ارتباط با وحی قطع شده است و آنچه به عنوان منبع فهم دین وجود دارد قرآن و کلام پیامبر است که هر کس حق دارد از آن فهم خود را مطابق با زمان خویش داشته باشد و فهم امامان شیعه هم فهمی از فهم های دین می‌باشد و برای زمان خود حجت است زیرا این فهم در کثیری ازموارد مستند به قرآن و کلام رسول خدا (ص) نمی باشد و آنچه حجت است است قر آن و کلام رسول خدا (ص) است که قابلیت برداشت و قرائتهای مختلف رادارد . قرائت امامان یک قرائت است و قرائت دیگران هم قرائت دیگر. اولاسؤال این است که منبع معرفت دینی امامان(ع) و آنچه در تبیین دین و احکام الهی بیان فرموده اند چیست؟ امام رضا (ع): «یکی از علائم امام این است که نزد او کتاب جامعه است که آنچه فرزندان آدم به آن نیاز دارند در آن وجوددارد و نیز نزد او جفر اکبر و اصغر است که جمیع علوم در آن وجود دارد ونیز مصحف فاطمه (س) نزد اوست. » (ص439). « امام بواسطه روح القدس مورد عنایت است و بین او بین خداوند ستونی از نور وجود دارد که اعمال مردم را در آن می بیند و آنچه را بدان احتیاج دارند بر آن آگاه می گردد . »(ص440 ) «خبر هایی که از حوادث آینده می دهد از پدرانش از رسول خدا(ص) به اورسیده است و حضرت رسول نیز از جبرئیل و او از خداوند علام الغیوب تعلیم یافته است .»(ص441 ) سؤال ششم : ثانیا این سؤال مطرح است که آ یا با ختم نبوت ، امامت نیز ختم می شود وآیا اصولا عقول انسان می تواند در حوزه انتخاب امام و درک حقیقت امامت وارد شود؟ امام رضا (ع): «خداوند تبارک و تعالی پیامبر خود را قبض روح نکرد مگر آنکه دین را برای اوکامل نمود و قرآن را براو نازل فرمود که در آن هر چیز به تفصیل بیان شده است ،حلال و حرام و حدود و احکام و جمیع نیازمندیها را کاملا تبیین نمود و لذا فرمود : « و ما فرطنا فی الکتاب من شی )(انعام -31 ) در کتاب چیزی را فرو گذار نکرده ایم و در حجه الوداع در آخر عمر رسول خدا نازل فرمود: «الیوم اکملت لکم دینکم و اتممت علیکم نعمتی و رضیت لکم الاسلام دینا » (مائده -3 ) امروز دین را برای شما کامل گردانیدم و نعمت خویش را بر شما تمام کردم و اسلام را بعنوان یک دین برا ی شما پسندیدم . و بنابر این با امر امامت دین کامل شد و رسول خدا ازدنیا نرفت مگر آنکه برای امت راهنمایان و معالم دین را تعیین نمود و راهشان را واضح گرداند و در مسیر حق قرار داد و علی علیه السلام را بعنوان راهنما و امام برای آنها تعیین کرد . امامت جلیل القدر تر ، عظیم الشأن ترو والاترو منیع تر و عمیق تر از آن است که عقول مردم به آن دست یابند و با آراء و عقاید خویش بخواهند به آن برسند یا با انتخاب خویش بخواهند امام را تعیین کنند ، زیرا امامت را خداوند به ابراهیم بعد از نبوت اختصاص داد و فرمود :«انی جاعلک للناس اماما »(بقره 124 ) من خود، تو را برای مردم امام قرار دادم . سپس با جمله «لاینال عهدی الظالمین » (بقره 124 ) امامت هر ظالمی را تا روز قیامت باطل نمود . سپس خداوند امامت را در فرزندان پاک و بر گزیده او قرار داد و فرمود : «ووهبنا له اسحاق و یعقوب نافله و کلاجعلنا صالحین و جعلنا هم ائمه یهدونا بامرنا و اوحینا الیهم فعل الخیرات» (انبیا73 و 74 ) و اسحاق و یعقوب را به او عطانمودیم و همگی آنها را صالح وامامانی قرار دادیم که به امر ما هدایت می کنند و به آنها انجام خیر ها و اقامه نماز و زکات را وحی نمودیم و آنها برای ما بندگی نمودند. این امامت نسل به نسل در فرزندان ابراهیم به ارث نهاده شده تا اینکه پیامبر صلی الله علیه و آله آن را به ارث برد و خداوند فرمود:«ان اولی الناس بابراهیم للذین اتبعوه و هذا النبی و الذین آمنوا و الله ولی المومنین» (آل عمران 67 )سزا وارترین و شایسته ترین مردم در انتساب به ابراهیم کسانی هستند که ایمان آوردند و خداوند ولی مومنین است . این امامت مختص به رسول خدا (ص) بود تا اینکه به دستور خداوند این امامت را به گردن علی(ع) نهاد با روشی که خداوند واجب نموده بود و در فرزندان برگزیده او که خداوند به آنها علم و ایمان داده داد قرار گرفت و دلیل آن قول خداوند عزوجل است که می فرماید : «فقال الذین اوتو العلم و الایمان لبثتم فی کتاب الله الی یوم البعث فهذا یوم البعث »(روم -56) کسانی که علم و ایمان به آنها داده شده در روز قیامت به مجرمین می گویند : شما طبق کتاب خدا تا قیامت در قبر ماندید و امروز روز قیامت است . و این امامت در فرزندان علی تا روز قیامت خواهد ماند... امام حلال خدا را حلال وحرام خدا را حرام ، حدود الهی را اقامه و ازدین خدا حفاظت می‌نماید و با حکمت و مو عظه حسنه و دلیل نافذ به را ه خدا دعوت می کند . امام مانند خورشید درخشان برای عالم است و او در افقی قرار دارد که دستها و چشم‌ها را یارای رسیدن به آن نیست ... چه کسی می تواند ادعای نیل به معرفت به امام را داشته باشد و او را تعیین و اختیار نماید؟! هیهات، هیهات : نه هرگز هرگز، عقل‌ها در وصف تنها شانی از شوونات و فضلی از فضائل امام سرگشته و سرگردان و اندیشمندان متحیر و دیدگان درمانده و ناتوان گشته چگونه حقیقت امامت قابل دسترسی است؟! انتخاب مردم کجا این حقیقت کجا؟! عقل ها کجا و این حقیقت کجا؟! گمان کرده اند این امامت در غیر آل رسول صلی الله و آله و سلم است بخدا قسم نفسشان به آنان دروغ گفته و اباطیل آنان را به آرزو انداخته است و در نتیجه به پرتگاهی بلند و مشکل و لغزنده پا گذارده‌اند که پاهاشان از آن خواهد لرزید و سقوط خواهند کرد با عقولی سرگردان ، نا قص و بایر و عقایدی گمراه کننده در صدد نصب امام بر آمده اند که جز دوری از مقصد نتیجه ای نخواهند گرفت ... خداوند می فرماید : «ما لکم کیف تحکمون ام لکم کتاب فیه تدرسون ان لکم فیه لما تخیرون ام لکم ایمان علینا بالغه الی یوم القیامه ان لکم لما تحکمون »(قلم 36 تا 41 ) چه شده است شما را چرا چنین حکم می کنید نکند کتابی از آسمان دارید که در آن می خوانید که آنچه خود بخواهید برای شما خواهد بود یا اینکه پیمانی تا قیامت با خدا دارید مبنی بر اینکه هر آنچه حکم می کنید ا زما گرفته اید؟ و خداوند فرمود :(افلا یتدبرون القرآن ام علی قلوب اقفالها» (محمد -24 ) آیا در قرآن تدبرنمی کنند یا بر دل های آ نها قفل زده شده است؟ خداوند می فرماید : (أفمن یهدی الی الحق احق ان یتبع امن لایهدی الا ان یهدی فما لکم کیف تحکمون» (یونس 35 ) آیا آنکه خود ، هدایت کننده مردم به سوی حق است شایسته تر است از او تبعیت کنند یا آنکه تا را هنمایی اش نکنند هدایت نمی یابد ،چه می شود شما را چرا اینگونه حکم می کنید؟! (ص444 تا 455 ) سؤال هفتم : اهل سنت وارثین کتاب را در آیه 32 سوره فاطر که می فرماید: ما بندگان برگزیده خود را وارثین کتاب قرار دادیم را «امت اسلامی» تفسیر کرده اند:«ثم اورثنا الکتاب الذین اصطفینا من عباد نا » و بر اساس این تفسیر معتقدند که فهم و معرفت دینی به مردم واگذار شده است و بر این اساس مرجعیت علمی امامان شیعه و اهل بیت پیامبر اکرم (ص) را نفی می کنند . دکتر سروش دقیقا همین مبنا را پذیرفته و در جدید ترین نظریه خود به صراحت بیان نموده است و این اعتقاد با اعتقاد اهل سنت تطبیق کامل دارد . سؤال این است که مرادازبندگان برگزیده درآیه شریفه چه کسانی هستند و نتیجه این وراثت چیست؟ امام رضا(ع) : « نظر من این است که خداوند از «بندگان برگزیده»، «عترت طاهره» را اراده نموده است زیرا در ادامه این آیه می‌فرماید: بعضی ازبندگان من ظالم به خویشتن هستند و برخی میانه‌رو و برخی دیگر در خیرات پیش قدم هستند: «فمنهم ظالم لنفسه و منهم مقتصد و منهم سابق بالخیرات باذن الله و هوالفضل الکبیر» و سپس در آیه بعد می‌فرماید همه این بندگان برگزیده در بهشت هستند :‌«جنات عدن یدخلونها یحلون فیها من اساور من ذهب» پس اگر مراد از بندگان برگزیده «امت اسلامی» است پس چگونه گروه ظالم نسبت به نفس واردبهشت می‌شوند؟» «خداوند «عترت طاهره» را توصیف به پاکی و زدودن رجس از آنها نموده است :‌«انما یریدالله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت و یطهرکم تطهیراً» (احزاب 33) خداوند اراده کرده است که از شما اهل بیت رجس را بزداید و شما را کاملا تطهیر نماید و پیامبر اکرم آنها را عدل کتاب قرارداده است که در فهم و معرفت دینی مردم را تعلیم می‌دهند: «انی مخلف فیکم الثقلین کتاب الله و عترتی اهل بیتی الا و انهما لن یفترقا حتی یردا علی الحوض فانظروا کیف تخلفونی فیهما ایها الناس لاتعلموهم فانهم اعلم منکم» من دو شی‌ء و گرانبها را درمیان شما باقی می‌گذارم :‌کتاب و عترتم که اهل بیت من هستند بدانید که اینها از همدیگر جدا نمی‌شوند تا در حوض کوثر به من برسند پس دقت کنید که در مورد آنها بعداز من چه می‌کنید ای مردم به آنان چیزی نیاموزید زیرا آنان از شما عالم‌ترند. وبر این اساس مساله طهارت و وراثت کتاب در مورد برگزیدگان هدایت شده مطرح شده است و آنها از فاسقین تفکیک شده‌اند و این حقیقت را خداوند عز و جل چنین می‌فرماید:‌«و لقد ارسلنا نوحا و ابراهیم و جعلنا فی ذریتهما النبوه و الکتاب فمنهم مهتد و کثیر منهم فاسقون» ]حدید 26[ نوح و ابراهیمن را فرستادیم و نبوت و کتاب را در فرزندان آنها قرار دادیم. بعضی ازاین فرزندان هدایت یافته‌آند و کثیری از آنها فاسق‌اند. همچنین خداوند در آیات 45 و 46 سوره هود، فرزند نوح را به علت آنکه فاسق بوده است از اهل بیت او محسوب نکرد: «فقال ربّ انّ ابنی من اهلی و ان وعدک الحق و انت احکم الحاکمین ـ یا نوح انه لیس من اهلک انه عمل غیر صالح فلا تسألن ما لیس لک به علم انی اعظک ان تکون من الجاهلین» نوح گفت: پروردگارا فرزند من از اهل من است و وعده تو که نجات اهل من است حق می‌باشد و تو بهترین حکم کنندگان هستی (خداوند فرمود:) ای نوح او از اهل بیت تو نیست بلکه او عمل غیرصالحی است و از من به آنچه علم نداری درخواست نکن و من تو را بیم می‌دهم که اگر از جاهلین باشی.» (ص 468 تا 473) سؤال هشتم: گفته می‌شود که امامان شیعه مطالبی را می‌گویند که نه در کتاب آمده و نه در کلام رسول خدا (ص) و چون با رحلت پیامبر اکرم (ص) وحی و ارتباط مستقیم با خداوند منقطع شده است بنابراین آنچه امامان شیعه می‌گویند و مستند به قرآن و کلام رسول خدا (ص) نیست یا باید تشریع باشد و یا باید فهم و قرائتی از دین ، و چون هیچکدام مستند به وحی نیست پس برای دیگران حجت نمی‌‌باشد. (نظریه دکترسروش) سؤال این است که آنچه امامان عظیم القدر شیعه می‌گویند و مستقیما به آیه‌ای از قرآن یا سنت رسول خدا (ص) استناد نمی‌کنند، آیا تبیین کلام وحی است و یا مطالب جدیدی است که به نظر آنها رسیده است؟ و به تعبیر دیگر کلام آنها نسبت به وحی، تبیین است یا اجتهاد؟ امام رضا (ع): «رسول خدا (ص) آنچه از حلال و حرام و فرائض و احکام بیان نموده است کاملا تابع وحی و تسلیم امر و رساننده از سوی خدا بوده است و این حقیقت در کلام خداوند آمده است که: «ان اتبع الا ما یوحی الی» ]یونس 15[ من تبعیت نمی‌کنم مگر آنچه به من وحی شده است. ما اهل بیت تجویز نمی‌کنیم آنچه را که رسول خدا (ص) تجویز نکرده باشد و همچنین امر نمی‌کنیم خلاف آنچه را او امر کرده است به آن مگر به خاطر خوف و ضرورت ]تقیه[ و هرگز آنچه را او حرام کرده است حلال نمی‌کنیم و آنچه را او حلال کرده است حرام نمی‌کنیم زیرا ما تابع رسول خدا (ص) و تسلیم او هستیم چنانکه رسول خدا (ص) تابع و تسلیم امر پرودگار خویش بود. کلام ما بر مبنای این آیه است که: «ما آتیکم الرسول فخذوه و ما نهیکم عنه فانتهوا» [حشر7] آنچه را رسول خدا برای شما آورد بپذیرید و آنچه شما را از آن نهی کرده است باز ایستید.» (ص 685 تا 687) نویسنده: حجت الاسلام احمد امید




این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: نیک صالحی]
[مشاهده در: www.niksalehi.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 551]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن