مشكلاتي كه ريشه‌اي بررسي نمي‌شود تئاتر در مشهد و گروههايي كه يك تا 3 ميليون قرارداد دارند

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: مشكلاتي كه ريشه‌اي بررسي نمي‌شود تئاتر در مشهد و گروههايي كه يك تا 3 ميليون قرارداد دارند
خبرگزاري دانشجويان ايران - مشهد
سرويس: فرهنگ و هنر - تئاتر

جمعي از هنرمندان و مسئولان تئاتر مشهد، وضعيت تئاتر را در اين شهر بررسي كردند.

*** سالني كه پيوند بين مخاطب و هنرمندان تئاتر را بريده است

به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)_ منطقه خراسان، در نشست بررسي مشكلات تئاتر مشهد كه در دفتر ايسنا - منطقه خراسان، برگزار شد؛ كمال الدين غراب، كارگردان و نويسنده تئاتر با بيان اينكه هنر تئاتر داراي دو جنبه است، اظهار داشت: يك جنبه به‌ هنرمندان و جنبه ديگر به متوليان مربوط مي‌شود؛ وظيفه متوليان امر مشخص است و آن تامين نيازها، ابزار و لوازم براي برطرف شدن كمبودها است.

وي تصريح كرد: در زمينه تئاتر مشهد، مشكل اصلي عدم وجود سالن مناسب و بودجه لازم براي تامين نيازهاي تئاتر است. چنانكه حمايت مستقيم از يكايك هنرمندان نيز از كمبودهاي بخش مرتبط با مسولين و متوليان امر است.

وي درباره عدم وجود سالن اختصاصي تئاتر در مشهد اظهار داشت: سالن هاشمي‌نژاد از نظر ساختار و موقعيت مكاني، هيچ مناسبتي براي كار تئاتر ندارد.

وي با بيان اينكه تئاتر و هنر جزء نيازهاي ثانويه انسان است، گفت: نمي‌توان انتظار استقبال از سالن هاشمي‌نژاد را از طرف كساني داشت كه براي رفع نيازهاي ثانويه خود به منطقه‌اي بروند كه مردم آنجا شايد براي رفع نيازهاي اوليه خود دچار مشكل هستند.

غراب تاكيد كرد: تئاتر يك هنر انتزاعي، ذهني است و كساني كه تماشاگر تئاتر هستند، مقولات اساسي زندگي بشر درباره هستي، خداشناسي و ... داراي اهميت است، بنابراين در جايي تئاتر بايد ارائه شود كه اين قشر بتوانند به آن رجوع كنند و سالن هاشمي نژاد از اين لحاظ به‌ هيچ‌وجه مناسب نيست.

كمال‌الدين غراب با اشاره به‌اينكه از نمايش‌هايي كه در اين سالن اجرا مي‌شوند، شايد تنها اهالي تئاتر و بستگان آنها استقبال

نويسنده نمايشنامه «درد بودن»، مهلك‌ترين ضربه به بدنه تئاتر مشهد را، اجاره سالن هاشمي‌نژاد دانست و بيان داشت: شايد اگر چنين سالني وجود نداشت و يا در اختيار تئاتر قرار نمي‌گرفت، برون‌شوي بهتري پيدا مي كرد و مي‌توانست در جاهاي ديگر آن را بروز دهد.

غراب در خصوص تاسيس سالن تئاتر مجتمع فرهنگي- هنري امام رضا در مرتفع شدن كمبود سالن تئاتر در مشهد بيان داشت: موقعيت مكاني اين سالن بسيار عالي است، اما با در اختيار گرفتن اين سالن وظيفه اهالي تئاتر نيز سنگين‌تر مي‌شود، زيرا بايد دوباره تماشاگر تئاتر تربيت نمايند، كه اين امر به‌تدريج صورت خواهد گرفت، اما باعث احياء تئاتر مشهد خواهد شد. در حال حاضر تماشاگر خاص تئاتر به غير از خود اهالي تئاتر وجود ندارد؛ كشيده شدن اجراي نمايش به سمت سالن هاشمي‌نژاد، مخاطب تئاتر را از بين برده است و اين سالن باعث بريده شدن پيوند بين هنرمند تئاتر و تماشاگر آن شده است.

وي خاطرنشان كرد: يك نكته قابل تامل اين است كه بودجه ساخت سالن آمفي تئاتر مجتمع فرهنگي-هنري چگونه هزينه

مي‌شود كه كار آن به كندي پيش مي‌رود، براي اينكه ساخت اين سالن از بن‌بست در بيايد بايد بودجه ساخت آن زير نظر انجمن نمايش هزينه شود تا كار ساخت آن به سرعت انجام پذيرد؛ اساسا متمركز كردن بودجه‌هاي اختصاص يافته به تئاتر توسط ارگان هاي مختلف از كارهايي است كه انجمن نمايش مي‌تواند انجام دهد.

*** مهمترين معضل سالن هاشمي‌نژاد بعد مسافت است

كيوان صباغ، كارگردان و نويسنده تئاتر نيز در اين نشست با بيان اينكه اگر متوليان حمايت نكنند و امكانات بيشتري ندهند، تئاتر مشهد رشد نمي‌كند، اظهار داشت: سالن هاشمي‌نژاد به منظور تامين نياز فرهنگي مردم آن منطقه در مشهد تاسيس شد، در ابتدا مردم از اين سالن استقبال كردند، اما بعد از مدتي نتوانستند نياز فرهنگي باب طبعشان را در آنجا پيدا كنند و اين امر باعث شد تا آن سالن با اقبال عمومي مواجه نشود.

وي تاكيد كرد: در حال حاضر نيز اگر كسي هم براي تماشاي تئاتر به اين سالن مي‌آيد، از مردم آن منطقه نيست، زيرا تئاتر مربوط به‌اقليت مي‌شود و همچون سينما براي اكثريت نيست.

كيوان صباغ مهمترين معضل سالن هاشمي‌نژاد را بعد مسافت دانست و گفت: اكثر تماشاگرهاي تئاتر مشهد از قشر روشنفكر و تحصيل كرده هستند كه درصد بيشتر آنها از قسمت ميانه‌شهر به سمت بالاي اقتصادي شهر هستند و اين بعد مسافت باعث

مي‌شود كه در بسياري از مواقع از آمدن به سالن تئاتر صرف‌نظر كنند.

اين نويسنده تئاتر با بيان اينكه حدود 2 سال است كه‌وعده تاسيس سالن تئاتر مجتمع فرهنگي، هنري امام رضا(ع) داده مي‌شود و ما كماكان منتظر افتتاح آن هستيم، اظهار داشت: يكي از امتيازات تاسيس اين سالن، وجود تماشاگر خواهد بود و باعث

مي‌شود كه تئاتر مشهد از لحاظ تماشاگر در فقر به‌سر نبرد.

وي خاطرنشان كرد با افتتاح اين سالن، 60 درصد مشكل تماشاگر حل خواهد شد و مابقي آن به خود هنرمندان برمي‌گردد، زيرا اگر نمايش‌هاي باب طبع مردم اجرا نشود، تئاتر مشهد دوباره با مشكل كمبود تماشاگر مواجه خواهد شد.

صباغ تصريح كرد: بايد اولين نمايش‌هايي كه در اين سالن اجرا مي‌شود هوشمندانه انتخاب شوند تا مخاطب با تئاتر آشتي نمايد، زيرا اگر مردم چيزي را كه در ذهنشان است نبينند، از آن استقبال نخواهند كرد.

كيوان صباغ تاكيد كرد: البته نبايد سالن هاشمي‌نژاد را از محور تئاتر خارج نمود، بلكه بايد علاوه بر آن چند سالن ديگر نيز براي تئاتر تاسيس شود تا مخاطب قدرت انتخاب داشته باشد.

او در رابطه با ميزان اعتبارات تئاتر مشهد با بيان اينكه اگر بودجه تئاتر مشهد حداقل 4 يا 5 برابر نشود، تئاتر مشهد رشد پيدا نمي كند و رو به‌جلو حركت نخواهد كرد، گفت: در سال 86 بيشترين گروهي كه با آن قرارداد بسته شد، 3 ميليون تومان و پايين‌ترين گروه يك ميليون تومان بود، كه اين مقدار تنها هزينه‌هاي نمايش را تامين مي كند و دستمزدي براي كسي نمي‌ماند و نمي‌تواند زندگي يك هنرمند را تامين كند.

اين كارگردان تئاتر در ادامه تصريح كرد: آيا اين بودجه تئاتر مشهد براي يك جمع فعال حدود 300 نفر كفايت مي‌كند، در حالي كه بودجه اختصاص داده شده در سال 86 به مشهد برابر با دستمزد يك گروه درجه «ب» در تهران است.

وي خاطرنشان كرد: البته اين مقدار به‌لحاظ انگيزه خيلي موثر بود و حتي باعث شد علاوه بر انگيزه در بين هنرمندان تئاتر رقابت نيز به وجود آيد، زيرا مبناي اختصاص بودجه اين بود كه نمايشي كه از كيفيت بالاتري برخوردار باشد از بودجه بيشتري برخوردار خواهد شد و اين باعث شد تا هنرمندان تلاش بيشتري بكنند تا نمايش آنها به لحاظ كيفي در سطح بالايي قرار گيرد و اين مساله باعث شد تئاتر رشد بيشتري داشته باشد.

كيوان صباغ با بيان اينكه مبناي ديگر اين بود كه نمايش‌ها مردمي باشد، افزود: اين بخش باعث شد نمايش‌ها تنها جشنواره‌اي نشود و يكي از دلايل موفقيت نمايش‌ها در سال 86 نسبت به سال‌هاي قبل، داشتن همين نيم‌نگاه به مخاطب بود.

اين نويسنده تئاتر تصريح كرد: اگر قرار باشد تئاتر مشهد رو به‌جلو حركت و رشد مضاعف داشته‌باشد، بايد اين بودجه 4 يا 5 برابر شود تا بتوان امسال نيز آن قدمي كه در سال 86 برداشت شد؛ ادامه پيدا كند.

كمال الدين غراب در بخش ديگري از اين نشست در خصوص مشكلات هنرمندان تئاتر با بيان اينكه بحث‌هاي معافيت مالياتي هنرمندان تئاتر، به انجمن نمايش مربوط مي‌شود، اظهار داشت: انجمن نمايش به حدود كارهايي كه مي‌تواند انجام بدهد، واقف نيست و يا با آنها آشنايش ندارد.

وي ادامه داد: متاسفانه هنر در ايران جايگاه محكم و تثبيت شده‌اي در بين نهادهاي دولتي ندارد، يعني هنر يك وظيفه دولتي نشده است و حمايت از هنرمند، وظيفه‌اي دولتي نيست.

غراب خاطرنشان كرد: در حال حاضر و با موجوديت فعلي، هنرمند تئاتر نمي‌تواند به‌اين هنر به‌عنوان يك شغل نگاه كند، اما بايد به اين سمت حركت كرد؛ اگر سالني خاص براي اجراي تئاتر وجود داشته باشد، به تدريج هنرمندان تئاتر مي‌توانند از طريق فروش بليط در گيشه، زندگي خود را تامين نمايند.

كمال‌الدين غراب همچنين به هنرمندان مستعدي كه در تئاتر مشهد هستند و جز هنر تئاتر كار ديگري نمي‌توانند انجام دهند، توصيه كرد: تا وضع به همين منوال است، از مشهد بروند، بايد به جايي كه براي آنها ارزش قائل هستند بروند تا بتوانند زندگي خود را تامين نمايند، البته هرگز راضي نيستيم كه هنرمندان مشهد اين شهر را ترك كنند؛ بايد شرايطي فراهم شود كه جلوي اين امر گرفته شود.

او در عين حال گفت: هنرمند مشهدي نبايد از مشهد برود، زيرا فرهنگ و مردم اين شهر بايد از دستاوردهاي هنري او بهره‌مند شوند، در حال حاضر مردم مشهد تئاتر ندارند، پس بايد كاري انجام شود تا هنرمند بتواند نيازهاي زندگي خود را تامين نمايد ولي تا زماني كه اين شرايط به زيان او و خانواده‌اش تمام مي‌شود، وجدان اجازه نمي‌دهد كه از او به خواهيم استعداد خود را در اينجا تلف كند.

غراب يكي از راهكارها را، افزايش بودجه تئاتر شهرستان‌ها عنوان كرد و گفت: يك راه ديگر اين است كه يك سالن اختصاصي براي تئاتر درست شود تا هنرمند اميدوار به ماندن شود و بداند كه بعد از چند سال تماشاگر مخصوص تئاتر خواهد داشت و بداند كه آنجا محلي است كه مي‌تواند زندگي خود را تامين نمايد.

او اذعان داشت: اگر هنرمندان تئاتر بتوانند از طريق هنر تئاتر امرار معاش كنند و بدانند كه مردم با استقبال از كارهاي آنان زندگيشان را تامين خواهند كرد، باعث محكم‌تر شدن ارتباط مردم با اين هنر و هنرمندان آن مي‌شود.

كمال‌الدين غراب در بخش ديگري از اين نشست، با بيان اينكه كمبود و ضعف در زمينه متن‌هاي نمايشي پخته و خوب ديده

مي‌شود، گفت: ضعف تئاتر ايران و همچنين مشهد، بيشتر فقط در بخش نمايشنامه است، در غيرانصورت از نظر تكنيكي تئاتر مشهد در وضعيت خوبي به سر مي‌برد و اين وظيفه‌اي است كه به قشر روشنفكر جامعه برمي‌گردد.

وي تصريح كرد: يكي از فقرهاي تئاتر مشهد نداشتن يك پشتوانه پژوهشي است و مشكل نمايشنامه‌نويسي فقط با پژوهش برطرف مي‌شود.

*** بخش اعظم تئاتر كشور فرمايشي شده است

غراب با بيان اينكه اكنون بخش اعظم تئاتر كشور فرمايشي شده است، تصريح كرد: اين يعني قالب و محتواي اصلي را به هنرمند ديكته كنند و مي‌خواهند در اين قالب ارائه هنر بكنيم، به عنوان مثال تئاتر رضوي، عاشورايي، دفاع مقدس و ...، البته اين عناوين، بسيار مقدس هستند و هنرمند هيچ مخالفتي با اين عناوين ندارد ولي وقتي اين مساله به صورت فرمايشي در مي‌آيد و از بالا ديكته مي‌شود، ديگر خودجوش و از درون دل هنرمند نيست، اصالت و ارزش خود را از دست مي‌دهند و آثار توليد شده كم محتوا، پرشعار و كليشه‌اي مي‌شوند.

وي افزود: هنرمند و نويسنده بايد آزاد باشد، هنرمند و نويسنده، يك متفكر و يكي از اعضاي اين جامعه است و اگر مي‌خواهد مثلا در ارتباط با دفاع مقدس نمايش بنويسد، بايد انگيزه‌اش در خود او قبلا پديد آمده باشد، تئاتر، هنري انساني است و گذاشتن پسوندهاي اين چنيني در كنار آن نادرست است، مگر مي‌شود گفت تئاتري باشد كه تهي از يك محتواي ايدئولوژيكي باشد؛ در جامعه ما، انساني كه با اين جهان‌بيني و فرهنگ رشد كند خود به خود تئاترش عاشورايي، ديني، انساني و ... مي‌شود.

كمال‌الدين غراب خاطرنشان كرد: متاسفانه جنبه صوري و جذاب نمايشنامه كه تماشاگر با محتواي آن مي‌تواند ارتباط برقرار كند، ضعيف است.

*** براي تئاتر حرمت قائل نمي‌شوند

كيوان صباغ، كارگردان و نويسنده تئاتر نيز پيرامون مشكل هنرمندان تئاتر مشهد با بيان اينكه 70 درصد هنرمندان حايز شرايط تئاتر، بيمه شده‌اند، اظهار داشت: قراردادهاي اجراي نمايش گروه‌هاي تئاتر، از معافيت مالياتي برخوردار نيستند و از تمامي قراردادهايي كه با ارگان هاي مختلف، حتي ارشاد بسته مي‌شود 5 درصد ماليات كم مي‌شود.

او تصريح‌كرد: ارگان‌هاي مختلف به‌ غير از اداره فرهنگ و ارشاد اسلامي كه به هنرمندان روي مي‌آورند، به آنها با ديدي ابزاري و مقطعي براي اجراي اهداف و سياست‌هاي خود در آن مقطع نگاه مي‌كنند و پس از استفاده، آنها را به راحتي رها كرده و بعضي وقت‌ها نيز به وعده‌هاي خود عمل نمي‌كنند.

اين كارگردان تئاتر تاكيد كرد: اينكه يك هنرمند تئاتر براي امرار معاش و مسايل مالي، حاضر مي‌شود كه هر نقشي را بازي كند، در صورتي كه تمايلي به آن ندارد،‌ يكي از معضلاتي است كه هنرمندان ايران با آن دست به گريبان هستند و نمي‌توانند از اين امر فرار كنند.

وي عدم وحدت بين هنرمندان و حمايت نكردن هنرمندان از يكديگر و ادغام نكردن ذوق و خلاقيت و تكنيك هنرمندان با پژوهش را از مشكلات مربوط به بخش هنرمندان دانست و گفت: يك مشكل هنرمندان تئاتر مشهد اين است كه پشتيبان يكديگر نيستند، تئاتر مشهد چند شاخه و باندگرا شده است، البته تئاتر يك كار گروهي است و بايد گروه‌ها به رقابت سالم با يكديگر بپردازند، ‌اما اين كه پشتيبان هم نباشند و از شكست هم خوشحال شوند، صحيح نيست و اين امر در تئاتر مشهد ديده مي‌شود در حالي كه اگر بين هنرمندان همبستگي به وجود آيد، مسوولين نيز بيشتر توجه خواهند كرد، اما اين اتحاد و وحدت بين هنرمندان مشهد وجود ندارد.

وي تاكيد كرد: البته در حال حاضر اين وضعيت بهتر شده است و نسل جوان تئاتر نيز اين اهميت را تا اندازه‌اي پيدا كرده‌اند، اما بعضي از كساني كه خود را حرفه‌اي و پيشكسوت تئاتر مشهد مي‌دانند و گمان مي‌كنند كه تئاتر مشهد از آنها مي‌باشد،

نمي‌گذارند اين وحدت به وجود آيد، زيرا منافع خود را در خطر مي‌بينند.

صباغ در ادامه افزود: آنها سعي مي‌كنند در بين هنرمندان شكاف ايجاد كنند و بعضي از جوان‌ترها نيز بدون دانستن اين مساله و به صورت ناخودآگاه به سوي آن قدم برمي‌دارند.

كيوان صباغ خاطرنشان ساخت: هنرمند تئاتر بايد تئاتر را مانند هر شغلي، كار خود بداند و به آن فكر كند تا بتواند چيزي را كه مي‌خواهد به وجود آورد، اگر يك هنرمند تئاتر خيالي آسوده نداشته باشد و درگير مسائل ديگر باشد، خلاقيت لازم را انجام نخواهد داد و در نتيجه نمايش خوبي نيز به وجود نخواهد آورد.

وي در ادامه افزود: اگر اين هنر براي هنرمند تئاتر، به عنوان يك شغل محسوب شود و هنرمند بتواند از اين راه امرار معاش نمايد آنگاه مي‌تواند نمايش خوبي هم اجرا كند، اما اين امر در تئاتر ايران وجود ندارد و هنرمندان تئاتر داراي شغل ديگري هستند و در كنار آن به تئاتر هم مي‌پردازند.

كيوان صباغ نيز در خصوص مهاجرت هنرمندان تئاتر مشهد به تهران گفت: در مشهد جداي از مسايل مادي، مساله نگاه نداشتن حرمت‌ها نيز مطرح است، در مشهد آنچنان كه بايد براي تئاتر حرمت قائل نمي‌شوند و در نتيجه باعث مهاجرت هنرمند به تهران مي‌شود، زيرا در آنجا دودستگي و باندگرايي وجود ندارد.

اين هنرمند تئاتر خاطرنشان كرد: افتتاح سالن تئاتر مجتمع امام رضا(ع)، باعث مي‌شود كه هنرمندان تئاتر بعد از چند سال خودكفا شوند و اين خود باعث افزايش انگيزه مي‌شود، البته بايد نمايش‌ها مردم پسند باشد، نه باب ميل مسولين و سياست‌ها و گرايش‌هاي آنها.

*** نمايشنامه‌نويسان در حال حاضر مخاطب‌شناسي نمي‌كنند

كيوان صباغ در خصوص متن نمايشنامه‌ها و پخته نبودن آنها، اظهار داشت: اين مشكل برمي گردد به اينكه نمايشنامه‌نويسان در حال حاضر خيلي غريزي مي‌نويسند، يعني مخاطب‌شناسي نمي‌كنند كه يك مخاطب در حال حاضر چه‌نوع تفكر، انديشه و حتي چه نوع ژانري را براي سرگرم شدن انتخاب مي‌كند.

وي نداشتن اهداف بلندمدت نمايشنامه‌نويسان مشهدي را از ديگر علل پخته‌نبودن متن‌هاي نمايشي عنوان كرد و گفت: منظور از اهداف دراز مدت اين است كه اكنون كه نمايشنامه‌نويس، نمايشنامه‌اي مي‌نويسد، براي رسيدن به نقطه يا هدفي باشد تا ايده‌آل و آرمانش شود، در صورتي كه اكنون بسياري از هنرمندان از اين شاخه به آن شاخه مي‌پرند، حتي ديده مي‌شود كه گاه اعتقادات خود را فراموش مي‌كنند و به سمت‌وسويي مي‌روند و باز از آن شاخه به شاخه ديگري مي‌پرند و مدام به لحاظ فكري در حال تغيير و تحول‌اند و اين مساله براي يك هنرمند و براي كساني كه در واقع درون مايه و زير ساخت يك اثر نمايشي را توليد

مي‌كنند بسيار كار نادرستي است.

*** رسالت هنرمند، داشتن روحيه طغيانگر و منتقدانه است

اين هنرمند و كارگردان تئاتر با بيان اين كه رسالت هنرمند، داشتن روحيه طغيانگر و منتقدانه است، افزود: هنرمندان ما اكنون آن روحيه منتقدانه‌اي كه بايد داشته باشند تا رسالت هنرمندانه خود را ادا كنند، ديگر ندارند.

وي گفت: از ديگر معضلات نمايشنامه‌نويس اين است كه به جاي در نظر گرفتن ذائقه مخاطب و مردم، ذائقه مسوولين و متوليان تئاتر را در نظر مي گيرد و اين نادرست است، به دليل اين كه هنرمند مي‌خواهد امرار معاش كند و نمايش نامه‌اش اجرا شود و در سطح نوشتار باقي نماند، در نتيجه مجبور است كه تا حدودي به ذائقه و خواسته‌هاي مسوولين توجه كند.

وي با بيان اين كه متاسفانه ذائقه مردم با ذائقه مسوولين متفاوت است، اذعان داشت: البته در جاهايي وجوه مشترك وجود دارد، اما اختلاف بسياري در زمينه ژانري، موضوع و محتوا مي‌باشد، به عنوان مثال تماشاگر ميل به ديدن نمايش‌هاي مفرح، شاد و يا داستان جذاب را دارد و يا نمايش‌هايي را مي پسندد كه در شيوه اجرايي خيلي خاص باشد، اگر نمايش نامه‌اي هيچ يك از اين موارد را نداشته باشد و تنها جشنواره‌اي و مطابق با ذائقه مسوولين باشد، آنگاه منجر به شكست مي‌شود.

اين نويسنده تئاتر با تاكيد بر اين كه نمايشنامه‌نويسي مقوله بسيار پيچيده‌اي است كه بايد به لحاظ ساختاري و دراماتيك محكم باشد، اظهار داشت: بسياري از نمايشنامه‌نويسان اصلا به‌ بخش دراماتيك نمايشنامه‌ها كه مهمترين بخش است توجه نمي‌كنند و صرفا با توجه به محتوايي كه در ذهنشان است، تنها به اين فكر مي‌كنند كه چه‌طور آن را انتقال دهند و ديگر اينكه چطور آن انديشه را دراماتيك و دراماتيزه كنند و بعد به مخاطب انتقال دهند، فكر نمي‌كنند و اين يكي از صفت‌هاي نمايشنامه‌نويسي است.

صباغ اظهار داشت: هنرمندان شهرستاني دنبال مضاميني هستند كه معمولا ابتدا در تهران اجرا مي‌شود و سال بعد همان مضمون را ادامه مي‌دهند و اين يعني ديگر از خود بن‌ مايه‌هاي خلاقانه به وجود نمي‌آورند تا در نمايش‌هايشان مستقر باشد و ناخودآگاه تحت تاثير نمايش‌هاي موفق سال قبل تهران به آن سمت و سو مي‌روند.

مدير عامل كانون هنرمندان خراسان رضوي گفت: علت نبود ارتباط پذيري با مخاطب، بيشتر از اينكه ضعف اجرايي باشد، ضعف مفهومي و معاني است يعني بحث بينش و نگرش مطرح است.

رضا كمال علوي با بيان اينكه بحث مشكلات تئاتر مشهد يك بحث قديمي و طولاني است، اظهار داشت: وقتي رسانه‌هاي مختلف، مساله مشكلات تئاتر مشهد را مورد بررسي و تحليل قرار داده و با صاحبان امر صحبت كردند، اكثر آنها نگرش اجرايي داشته‌اند، نه يك تحليل و بررسي ريشه‌اي.

وي تصريح كرد: براي اينكه هرشاخه هنري بتواند در دل جامعه يك جايگاه مردمي پيدا كند، ابتدا بايد آن شاخه هنري تعريف روشن و شفاف، يعني يك هويت مشخص را از خود ارايه دهد.

كمال علوي ابراز داشت: تئاتر شهرستان و به‌خصوص مشهد، بسياري از مشكلاتي كه دارد مربوط به گذشته مي‌شود و امروز اين مشكلات چهره عيني‌تر و علني‌تري پيدا كرده است.

وي تاكيد كرد: اگر يك برخورد ريشه‌اي انجام شود، اين برخورد به دوراني طولاني قبل از انقلاب برمي گردد، امروز نيز نتيجه و عينيت آن نگرش هاي غلط و عدم برنامه‌ريزي صحيح پيرامون تئاتر را در دل جامعه مي‌توان مشاهده كرد.

مدير عامل كانون هنرمندان خراسان رضوي با بيان اينكه مشكل امروز تئاتر مشهد سالن نمايش يا كمبود اعتبارات و كم توجهي مسوولان نيست، اظهار داشت: چيزي كه باعث استمرار در يك فعاليت نمايشي مي‌شود، ابتدا نياز به ايجاد رابطه منطقي و تعريف‌پذير بين هنرمند، متوليان امر و خود جامعه دارد.

كمال علوي تصريح كرد: كسي كه در عرصه تئاتر مشهد، عنوان هنرمند تئاتر را يدك مي‌كشد، بايد اول ويژگي، مشخصات و هويت هنر تئاتر را داشته‌باشد تا بتوان گفت كه او هنرمند تئاتر است.

وي در ادامه گفت: در مورد متوليان هنر تئاتر نيز اين موضوع صدق مي‌كند، متوليان امر تئاتر لزوما نبايد همان متوليان سينما و موسيقي و ... باشند بلكه بايد مدير تئاتر باشند و تعريف روشني داشته باشند.

رضا كمال علوي خاطرنشان كرد: همچنين وجود مردم و مخاطب به‌عنوان ركن جدايي ناپذير تئاتر بايد تعريف درستي شود.

وي با اشاره به شعار تئاتر براي همه، اظهار داشت: اين شعار مربوط به امروز نمي‌شود و در ذات هنر تئاتر وجود دارد و هنرمند با درك معناي اين شعار، مي‌تواند اعتبار كسب كند و هويت بدست آورد؛ آن چيزي كه امروز تئاتر شهرستان را با مشكل روبرو كرده، عدم توجه به معناي تئاتر براي همه است.

اين كارگردان تئاتر افزود: همه چيز به‌عنوان مشكل تئاتر مطرح مي‌شود، اما اصل و ركني كه همه اين اتفاقات به خاطر آن شكل مي گيرد، يعني مخاطب و نياز جامعه، در بحث فرعي قرار مي‌گيرد.

وي با اشاره به اينكه امكانات زماني معنا پيدا مي‌كند كه ابتدا مخاطب دليلي براي ارتباط پذيري با تئاتر را داشته باشد، بيان داشت: اگر اعلام شود كه يك سال تئاتر در مشهد اجرا نمي‌شود، چه اتفاقي خواهد افتاد؟ مردم چه كمبودي را احساس

مي‌كنند؟ شايد اين كمبود احساس نشود، زيرا تئاتر نتوانسته با نيازهاي جامعه، خود را هماهنگ كند و هنر تئاتر، رسالت و ابلاغ گري كه در ذات تئاتر است را نتوانسته درست تحليل و تبيين كند.

كمال علوي اظهار داشت: در سال 86 متوليان امر تلاش كردند و تعداد قابل توجهي تئاتر در اجراهاي عمومي، داشتيم اما اگر اين امر با يك برخورد كارشناسي انجام و بررسي شود كه مجموع تئاترهايي كه در سال 86 در مشهد اجرا شده است چند درصد مخاطب را با خود مرتبط كرده، شايد آمار يك رقم نگران‌كننده نشان دهد.

اين كارگردان تئاتر تصريح كرد: براي اينكه مشكلات تئاتر مشهد كم شود، ابتدا بايد داراي سازمان تئاتري شود، يعني بايد اول يك تعريف روشن و شفافي از رابطه متقابل هنرمند تئاتر و مخاطب و نيازهاي جامعه ارائه شود.

او در عين حال گفت: با اين مساله كه مسافت سالن هاشمي نژاد زياد است و باعث دفع مخاطب مي‌شود، مخالف هستم. اگر به‌عنوان مثال اعلام كنند كه استاد شجريان در بيابان‌هاي اطراف مشهد كنسرت اجرا مي‌كند، آيا مردم به آنجا نمي‌روند؟ قطعا مي‌روند زيرا استاد شجريان يك هويت است، يعني ابتدا مردم احساس مي‌كنند دليلي وجود دارد كه با اين حركت فرهنگي همراهي نمايند.

رضا كمال علوي بحث مهاجرت هنرمندان را داراي دو بخش دانست و بيان داشت: خود مهاجرت به خودي خود، حركت بدي نيست، مهاجرت اگر آگاهانه باشد، يك حركت مثبت در مسير فعاليت يك هنرمند محسوب مي‌شود، زيرا هنرمند به جايي

مي‌رسد كه احساس مي‌كند در جايي كه كار مي‌كند، فضا كوچك است و قصد تجربه كردن فضاي وسيع‌تري را دارد اما مهاجرتي كه نگران كننده است، اين است كه هنرمند چون بال پريدن در محيط خود را ندارد، مجبور به مهاجرت شود و اين بسيار بد است، البته بخشي از اين امر به كم توجهي مسوولان به اهالي فرهنگ و هنر بوده و بر مي‌گردد كه منجر به مهاجرت خيلي از هنرمندان شده است و بخش ديگر به سرگردان بودن فعاليت در محيط برمي‌گردد.

اين كارگردان تئاتر اظهار داشت: بايد براي ارتباط بين متوليان هنري و هنرمندان و مخاطب يك تعريف روشن و رابطه جدايي ناپذير مشخص داشت، زيرا ا گر اين امر اتفاق بيفتد، خيلي مشكلات در اين مسير قابل حل است، اما آن چيزي كه باعث

مي‌شود نتيجه درستي از اين قضيه گرفته نشود، به علت اين است كه پيوند درستي بين اين‌ها برقرار نشده است.

وي تاكيد كرد: مشهد به طور بالقوه ظرفيت افزايش سالن هاي تئاتر را دارد اما مشروط بر اينكه درابتدا براي اين شرايط بستر سازي مناسبي انجام شود.

و رييس انجمن نمايش مشهد خبر داد: با توجه به افزايش سالن، 40 نمايش امسال به‌روي صحنه خواهد رفت.

سيد محمد مهدي خاتمي، در گفت‌وگويي با خبرنگار ايسنا _ منطقه خراسان، با بيان اينكه اعتبار تئاتر مشهد در سال 87 حدود 70 ميليون تومان پيش‌بيني شده است، گفت: با اداره فرهنگ و ارشاد اسلامي خراسان رضوي، اداره فرهنگ و ارشاد اسلامي مشهد، معاونت فرهنگي - اجتماعي شهرداري مشهد و حوزه هنري سازمان تبليغات اسلامي خراسان رضوي مذاكراتي در زمينه اعتبارات انجام شده است كه هنوز به صورت رسمي، تفاهمي صورت نپذيرفته است، اما در صورت انجام تعهدات توسط اين ارگان ها، تئاتر مشهد امسال با كمبود بودجه رو به رو نخواهد شد.

خاتمي افزود: با اقداماتي كه شهرداري انجام داده است، علاوه بر سالن هاشمي‌نژاد، سالن هلال احمر نيز به‌زودي از اين سازمان به مدت شش ماه اجاره و در اختيار انجمن نمايش قرار خواهد گرفت.

وي تصريح كرد: همچنين در تالار هنر نگارخانه ميرك و سالن مجتمع امام رضا(ع)، در صورت بهره برداري تا آغاز طرح، ‌اجراي نمايش خواهيم داشت، كه به اين ترتيب امسال در 4 سالن اجراي نمايش صورت خواهد پذيرفت.

رييس انجمن نمايش مشهد با اشاره به اينكه طرح تئاتر مشهد از 27 مرداد و همزمان با نيمه شعبان آغاز خواهد شد، اظهار داشت: كارهاي اساسي سالن امام رضا(ع) انجام پذيرفته است و در صورت افتتاح سعي مي شود كه آغاز طرح تئاتر در اين سالن انجام پذيرد.

وي خاطرنشان كرد: در سال گذشته 24 نمايش در مدت طرح به اجرا درآمد، اما امسال با توجه به افزايش سالن اين تعداد به 40 اجرا، در صورت قابل توجه بودن كارها و قابليت آنها، خواهد رسيد.

خاتمي ابراز داشت: در حال حاضر متون نمايشي به انجمن نمايش رسيده است و در حال بررسي در شوراي انجمن نمايش است، اما هيچ پاسخي در اين زمينه داده نشده است.

وي در خصوص ضعيف بودن متن هاي نمايشي اظهار داشت: بحث ضعيف بودن متون نمايشنامه‌نويسي تنها مربوط به مشهد نمي‌شود؛ حركت‌هايي كه سال گذشته انجام شد، اميدوار كننده بود، زيرا از 24 نمايش اجرا شده، حدود 15 نمايش در سال 86 نوشته شده بود.

وي تاكيد كرد : هنرمندان تئاتر مشهد با همتي كه دارند مي توانند كارهاي كامل‌تري نسبت به سال گذشته داشته باشند؛ با

پيگيري‌هايي كه انجام شده است سعي بر اين است كه كارهايي كه قابليت چاپ و نشر دارند، از طرف ستاد برگزاري چاپ شوند.

وي افزود: در مشهد تئاتر حرفه‌اي نداريم، اما زمينه‌هاي شكل‌گيري آن درحال ايجاد است، اجراهاي مستمر شرايط حرفه‌اي را فراهم مي‌كند، به شكلي كه يك هنرمند بتواند در چند نمايش ايفاي نقش كند و اين امر زمينه‌هايي در جهت ايجاد تئاتر حرفه‌اي فراهم مي‌كند.

خاتمي تصريح كرد: در سال گذشته فروش بليط را به صورت آزمايشي آغاز كرديم، اما به دليل نبود سالن خوب ادامه آن قابل اجرا نبود، اما امسال با توجه به در اختيار داشتن سالن‌هاي مركزي شهر، فروش بليط را خواهيم داشت، البته قيمت آن با توجه به وضعيت و تلفيق كارها مشخص مي‌شود.

انتهاي پيام
يکشنبه 23 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 448]