آينده امريكا در خاورميانه در گرو توافقنامه امنيتى با عراق

واضح آرشیو وب فارسی:باشگاه خبرنگاران جوان: آينده امريكا در خاورميانه در گرو توافقنامه امنيتى با عراق
وضعيت فعلى عراق به گونه اى است كه نبرد اصلى در اين كشور هم اكنون نه در خيابان ها و شهرها بلكه در درون دولت اين كشور- جايى كه آينده امريكا در منطقه در آن تعيين مى شود- در جريان است. مقامات عراق و امريكا در حال مذاكره بر سر توافقنامه اى هستند كه در صورت رسيدن به مرحله نهايى به نظاميان امريكايى اين اجازه را مى دهد تا پس از پايان ماموريت نيروهاى سازمان ملل در عراق، براى چندين سال متوالى در اين كشور باقى بمانند. اين مذاكرات در حالى در حال برگزارى است كه اختلافات ميان بغداد و واشنگتن درباره شروط امريكا در اين توافقنامه بسيار پر رنگ است. نتيجه اين مذاكرات نه تنها آينده عراق را در سالهاى آينده به تصوير مى كشد بلكه مهمتر از آينده عراق، موقعيت استراتژيك امريكا در منطقه غنى از نفت خليج فارس را درست زمانى كه قدرت منطقه اى ايران در حال افزايش است مشخص مى كند. امريكا در حال حاضر پايگاه هاى هوايى و دريايى مهمى را در اين منطقه در اختيار دارد اما نيروهاى پياده نظام اين كشور حضور چندانى در منطقه خليج فارس به غير از عراق ندارند. اما اختلافات موجود درباره توافقنامه امنيتى عراق و امريكا فقط مربوط به بغداد و واشنگتن و يا در ميان دولتمردان عراقى نيست بلكه در داخل امريكا نيز ترديدهاى زيادى درباره اين توافقنامه امنيتى وجود دارد. امريكايى ها معتقدند كه اين توافقنامه دستان رئيس جمهور آتى امريكا را براى بازگرداندن هزاران نفر از نظاميان اين كشور از عراق به امريكا خواهد بست، آن هم درست هنگامى كه اغلب امريكايى ها خواهان بازگشت نظاميان خود به كشورشان هستند.از سوى ديگر بسيارى از مردم عراق نيز نگران اين مسئله هستند كه نهايى شدن اين توافقنامه امنيتى كشور آنها را براى چندين سال تحت سلطه امريكا قرار مى دهد. اين در حالى است كه با وجود تمام اين مشكلات امريكا اميدوار است اين مذاكرات را تا پايان ماه جولاى به خاتمه برساند. اما شرايط به گونه اى است كه گويا اين مذاكرات راه به جائى نخواهد برد. در اين ميان هوشيار زيبارى وزير امور خارجه عراق چندى پيش اعلام كرد كه آينده اين مذاكرات با توجه به انعطاف پذيرى امريكا در اين مورد تقريبا روشن است. در اين ميان جورج بوش رئيس جمهور امريكا و نورى المالكى نخست وزير عراق در ماه گذشته از طريق ويديو كنفرانس در اين باره رايزنى كرده و پايبندى خود را به پايان اين مذاكرات اعلام كردند. اما نكته اى كه در اين ميان به چشم مى خورد و تاكيد رهبران دو كشور بر پايان مذاكرات هم تاثير چندانى بر روى آن ندارد اين مطلب است كه با وجود گفته هاى مقامات دو كشور ، بغداد و واشنگتن هنوز اختلافات زيادى با يكديگر در باره اين موضوع دارند كه از مهمترين دلايل اختلاف آنها مى توان به تعداد پايگاه هاى نظامى امريكا در عراق و اينكه اين پايگاه ها در كدام منطقه از عراق داير خواهند شد و مسئله مصونيت نيروهاى امريكايى اشاره كرد.با وجود اين اختلاف ها اگر توافقنامه امنيتى بغداد-واشنگتن به مرحله نهايى برسد، مجلس عراق نيز بايد آن را تا پايان سال جارى ميلادى تصويب كند، امرى كه با توجه به جريانهاى موجود در مجلس عراق تقريبا غير ممكن به نظر مى رسد. سنيان حاضر در مجلس عراق با خواسته هاى ابتدايى امريكا در اين توافقنامه مخالف هستند و شيعيان و كردهاى عراقى نيز به نتيجه رسيدن اين توافقنامه امنيتى را به معناى از دست دادن قدرت مى دانند. در همين رابطه وزير نفت عراق چندى پيش در مصاحبه با روزنامه گاردين چاپ انگليس گفته بود: عراق خواهان حق وتو درباره عمليات هاى نظاميان امريكايى در عراق است. اما فرماندهان ارتش امريكا معتقدند كه آنها نيازمند چنين اختيارى در عراق هستند تا بتوانند از نيروهاى خود در مناطق پرحادثه عراق محافظت كنند. با وجود اين اختلافها، مقامات امريكائى معتقدند كه سرانجام راهى را خواهند يافت كه از طريق آن مى توانند مقامات عراقى را درباره تمام بندهاى اين توافقنامه متقاعد كنند اما آيا در پشت پرده مذاكرات هم وضعيت به همين گونه است!امريكا در انديشه داير كردن پايگاه هاى خود در عراق است كه يكى از مهمترين اين پايگاه ها در بغداد داير خواهد شد. علاوه بر پايگاه هاى جديد، امريكا در حال حاضر چند پايگاه عراق را در اختيار دارد كه از مهمترين اين پايگاه ها مى توان به پايگاه هوايى اسد در غرب عراق، و پايگاه هوايى ديگرى در ۶۰ مايلى شمال بغداد كه هزاران نظامى و پيمانكار امريكايى در آن حضور دارند اشاره كرد.علاوه بر پايگاه هاى جديد هنوز اين نكته مشخص نيست كه امريكا چه تعداد از پايگاه هاى عراق را كه هم اكنون در اختيار دارد همچنان در اختيار خواهد داشت.با وجود اين اختلافها، احتمال شكست خوردن مذاكرات واشنگتن-بغداد درباره اين توافقنامه بسيار زياد است كه در اين صورت عراق و امريكا مجددا مسئله را به شوراى امنيت سازمان ملل متحد ارجاع مى دهند تا اين شورا ماموريت نيروهاى سازمان ملل در عراق را تمديد كند.اين مسئله مى تواند از لحاظ سياسى چالش هاى زيادى را براى بوش در آخرين روزهاى دوره رياست جمهورى خود و همچنين ماه هاى ابتدايى رئيس جمهور آتى امريكا ايجاد كند. به گفته برخى كارشناسان، اختلافات اخير ميان امريكا و عراق از آگوست سال قبل و زمانيكه امريكا به رهبران قبايل مختلف عراقى فشار آورد تا آنها اختلافات خود را كنار گذاشته و متحد شوند ريشه مى گيرد. در آن زمان بيانيه اى صادر شد و اعلام شد كه عراق خواهان روابط امنيتى گسترده با امريكا صرف نظر از قيموميت سازمان ملل بر اين كشور است.چند ماه پس از آن بوش و مالكى بيانيه اى را امضا كردند كه حاوى اصول اوليه مذاكرات دو طرف درباره توافقنامه امنيتى بود. بيانيه اى كه چارچوب كار نظاميان امريكايى و نقش آتى آنها در عراق را به تصوير مى كشيد.مذاكرات عراق و امريكا در اين باره از ماه مارس آغاز شد و اين در حالى بود كه مقامات عراقى از همان ابتدا با درخواستهاى اوليه امريكا مخالف بودند كه مهمترين آنها همان مسئله مصونيت نظاميان و اتباع امريكايى در عراق بود. از ديگر موضوعات مورد اختلافات مى توان به اين نكات اشاره كرد كه اين توافقنامه هيچ بند روشنى درباره دفاع امريكا از عراق دربرابر حملات كشورهاى خارجى ندارد، علاوه بر آن در اين توافقنامه اشاره اى به جدول زمانبندى شده براى خروج نظاميان امريكايى از عراق نشده است. بوش در حالى اميدوار به نتيجه رسيدن اين مذاكرات تا پايان ماه جولاى است كه در ماه گذشته تقريبا تمام جريان هاى سياسى عراق از شروط امريكا در اين توافقنامه انتقاد كرده اند. بسيارى از كارشناسان، شرايط كنونى امريكا درباره اين توافقنامه امنيتى و پيشنهادهاى ارائه شده از سوى واشنگتن در اين توافقنامه را همانند معاهده ۱۹۳۰ عراق-انگليس توصيف مى كنند. معاهده اى كه كنترل عراق را به انگليس سپرده بود و هم اكنون مردم عراق معاهده ۱۹۳۰ را به عنوان سندى براى تحقير عراق قلمداد مى كنند. در اين ميان مالكى در ماه گذشته اعلام كرد كه مذاكرات به نقطه بن بست رسيده و پس از آن «حيدر العبادى» از نمايندگان شيعه و از اعضاى حزب الدعوه در حضور تمامى اعضاى اين حزب اعلام كرد كه مذاكرات عراق و امريكا درباره توافقنامه امنيتى متوقف شده و بغداد در حال بررسى دقيق اين توافقنامه است. در اين ميان نزديكان امريكا تلاش كردند اين مطلب را القا كنند كه منظور مالكى از اين سخنان به معناى پايان مذاكرات نبوده اما با اين وجود سخنان مالكى اين حقيقت را فاش كرد كه بغداد توافقنامه اى را كه خواسته هاى مردم عراق را محقق نكند نخواهد پذيرفت.مالكى چند روز بعد از آن اعلام كرد: ما به نظاميانى كه در خاك ما سلاح حمل مى كنند مصونيت نمى دهيم. چنين اظهارا تى از سوى مقامات عراقى اين حقيقت را به تصوير مى كشد كه تمام شخصيتهاى عراقى نيازمند آن هستند تا در انظار مردم مخالفت خود با خواسته هاى امريكا را اعلام كنند. در اين ميان نبايد اين نكته را ناديده گرفت كه برخى از گروه هاى سنى عراق براى مقابله با شيعيان عراقى خواهان حضور امريكا در كشورشان هستند. و اين در حالى است كه برخى ديگر از گروه هاى سنى عراق در نامه اى خطاب به كنگره امريكا خواهان تعيين جدول زمانبندى شده براى خروج نظاميان امريكايى از كشورشان شده اند. در اين ميان اختلافاتى نيز درباره اين توافقنامه امنيتى در ميان احزاب شيعه عراقى وجود دارد. برخى از احزاب معتقدند كه با توجه به در پيش بودن انتخابات در عراق اين توافقنامه موجب افزايش حمايت هاى امريكا از مالكى در اين انتخابات مى شود اما برخى ديگر از احزاب شيعه عراق در مورد سپردن كنترل كشور خود به نيروهاى امريكايى ترديدهاى زيادى دارند. در اين ميان مالكى نيز به تبعيت از همين طرز فكر چندى پيش اعلام كرد كه: عراق اين حق را به خود مى دهد تا از سازمان ملل بخواهد به حضور نيروهاى خارجى در خاك عراق خاتمه دهد. اكنون با توجه به اين نوشته ها مى توان گفت كه بوش در يكى از آخرين اقدامات خود كه همان نهايى كردن توافقنامه امنيتى امريكا با عراق است در آستانه شكست قراردارد؛ شكستى كه كارنامه هشت ساله او را بيش از گذشته سياه مى كند. منبع: آسوشيتد پرس
يکشنبه 23 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: باشگاه خبرنگاران جوان]

[مشاهده در: www.yjc.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 207]