واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: واگن اصلي روي ريل سينما
سينمايجهان- مهدي تهراني:
قطار «اينديانا جونز» بعد از 27 سال هنوز سالم و سرحال روي ريل مانده و به جلو ميتازد.
اين در حالي است كه هرگز اين مجموعه فيلمها به خاطر بازيگرانش مورد توجه واقع نشده؛ هرچند آنها سهم خود را در اين روند داشتهاند اما تيم مديريتي و سازنده فيلمهانقش اول «اينديانا جونز» هستند: فرانك مارشال، جورج لوكاس و اسپيلبرگ. در پشت صحنه هم بايد سراغ «مايكلمان» رفت و «جان ويليامز» و همچنين «فيليپ كافمن» كه در شكلگيري كاراكتر «اينديانا جونز» مساعدتهاي فراواني به جورج لوكاس كردند. مايكلمان كه اكنون خودش ديگر از چهرههاي شاخص سينما است، تدوينگر سه فيلم اول بود و جان ويليامز آهنگساز آنها. ضمن اينكه نوآوري و خلاقيتهاي «داگلاس اسلوكومب» بهعنوان فيلمبردار ارشد اين سري فيلمها يكي از امتيازات اين آثار بود.
يك مجموعه كه از سال 1980 تا 1989 طي 9سال بدون اينكه ياري و نفري را از دست بدهند،سه فيلم از «اينديانا جونز» ساختند، كاري كردند كه در تاريخ بينظير است. تريلوژي «ارباب حلقهها» ميتوانست به اين ساخت و كار تنه بزند كه البته ناكام ماند چرا كه حالا اينديانا جونز چهارم هم ساخته شده و همان مجموعه تقريبا حفظ شده. مجموعهاي كه در واقع نقش واگن اول را در همان قطاري كه اول نوشتار ذكر كردم، ايفا ميكند و جالب اينكه اين ريل و اين خط فقط مختص فيلمهايي با نام «اينديانا جونز»و يك تاريخ 27 ساله نيست.
شايد به گونهاي اين ريل همان ريل سينما باشد كه عمده نوآوريهايش طي 3 دهه اخير توسط «جورج لوكاس» و اسپيلبرگ (و حتي فرانك مارشال با دلارهايش) انجام شده. خيلي از عوامل جواني كه با استعداد فراوان در ساخت فيلم اول يعني «مهاجمان صندوقچه گمشده» در سال 1981 مشاركت داشتند، بعدها يا كارگردان و يا نويسنده صاحبنام و يا حتي تهيهكننده قابلي شدند. آنها با «اينديانا جونز» دوم و سوم هم كاركردند و در حدفاصل سالهاي 1990 تا 2007، در طرحهاي مختلفي شركت داشتند كه به آنها قوام و سبك كاري مناسبي ارزاني كرد. تجربه اين اشخاص بين سالهاي 1980 تا 1989 و طي ساختن «اينديانا جونز»ها اينقدر عالي و منحصر به فرد شكل گرفت كه شايد با 10 فيلم ديگر و متفاوت نيز به دست نميآمد.
براي همين بود كه وقتي اسپيلبرگ 8سال پيش و در ماههاي آغازين هزاره سوم اعلام كرد آمادگي ساخت قسمت چهارم را دارد سيل فيلمنامهها بود كه به سويش سرازير شد كه البته تمام آنها رد شدند و علت اصلي مورد توجه قرار نگرفتن سناريوها اين بودكه لوكاس و اسپيلبرگ سناريويي ميخواستند كه حال و هواي اينديانا جونزهاي قبلي را داشته باشد.
حتي سناريوي «فرانك دارابونت» (او را با مسير سبز به ياد بياوريد) كه در سال 2004 ارائه شد نيز اين شرايط را نداشت. «ام نايت شيامالان» نيز سناريويي در سال 2006 ارائه كرد كه رد شد. تا اينكه باز هم «فيليپ كافمن» وارد ماجرا شد. او همان كسي است كه در سال 1981 در ساختن و آفرينش كاراكتر اصلي به جورج لوكاس كمك كرده بود و سرانجام ايده لوكاس و كافمن و طرح آنها توسط ديويد كوپ (پنجره مخفي را از او ديدهايد) به يك سناريوي خوب تبديل شد؛ فيلمنامهاي كه به قول اسپيلبرگ دقيقا همان اتمسفر فيلمهاي اول و دوم و سوم را داشت.
بعد از داگلاس اسلوكومب كه مدير فيلمبرداري سه فيلم قبلي بود، اسپيلبرگ سراغ «يانوش كامينسكي» رفت؛ انتخابي كه در ابتدا عجيب بهنظر ميرسيد اما توضيحات كامينسكي پس از اكران فيلم بسيار روشنگر بود.
به گفته كامينسكي، اسپيلبرگ او را به دفترش آورده و در جا سه فيلم قبلي را نشانش داده و به او گفته چيزي كه ميخواهم اين است كه دنياي مدرن را كنار بگذاري چرا كه در قسمت چهارم نيز قرار است عمده صحنهها با دوربين گرفته شود و حتي بدلكار هم در كار نيست. از اينرو بود كه كامينسكي حال و هوايي به كار داد كه نتيجهاش همان فضاهاي مربوط به دهههاي 40 تا 50 شد؛ كاري كه به درستي موفق به انجامش شد.
اينگونه بود كه فرانك مارشال، جورج لوكاس و استيون اسپيلبرگ نقصهايي را كه موجود بود برطرف كردند و تعداد كمي كه به گروه اضافه شدند همگي داراي امتيازات و طرز فكر كساني بودند كه جانشين آنها شده بودند.
با اين انتخابهاي هوشمندانه، واگن اول با قدرت بيشتر روي ريل سينما به حركت ادامه داد؛ با همان نظم و همان ترتيب. به زمانهاي اكران توجه كنيد؛ به غيراز فيلم مهاجمان صندوقچه گمشده (1981) كه در 12ژوئن اكران شد، 3 فيلم بعدي در ماه مي و در 22 تا 24 ماه اكران شدند. فيلم اول و دوم از منتقدان درجه A گرفت و از تماشاگران بهترتيب -A و +B ؛ فيلم سوم اين ريتينگ نيز با -A از سوي منتقدين و +B از سوي تماشاگران ادامه يافت تا اينكه به قسمت آخر رسيديم.
منتقدان و تماشاگران براي «اينديانا جونز و قلمرو جمجمه بلورين» بهترتيب درجههاي -A و +B را درنظر گرفتند كه مقايسه اين 4 اثر مبين اين است كه در ديدگاه تماشاگران (بهطور متوسط) نيز تغييري حاصل نشده و از فيلم اول در 1981 تا فيلم چهارم در 2008 و طي اين 27 سال، هم اينديانا جونز حال و هواي ثابتي داشته و هم نوع برخورد تماشاگران و منتقدان ثابت مانده؛يعني همان هوشمندي اسپيلبرگي كه رمز موفقيت دنبالهسازي اينديانا جونز را در ثابت ماندن حال و هواي ذاتي و اوليه ميدانست؛ همان كاراكتري كه مردم 27 سال پيش در 12 ژوئن 1981 با آن آشنا شده بودند.
تاريخ درج: 22 تير 1387 ساعت 09:07 تاريخ تاييد: 22 تير 1387 ساعت 12:56 تاريخ به روز رساني: 22 تير 1387 ساعت 12:47
شنبه 22 تير 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: همشهری]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 266]