ديدگاه هاى تحقيرآميز درباره زن

واضح آرشیو وب فارسی:رسالت: ديدگاه هاى تحقيرآميز درباره زن
استاد ايوب حائرى

ترجمه اسلا‌م ملكى معاف

قرآن كريم چگونه به ديدگاه‌هاى تحقيرآميز درباره زن پاسخ مى دهد؟

پاسخ :1

انديشه ها و ديدگاه هاى تحقيرآميزى درباره زن قبل از اسلام وجود داشته كه اسلام آنها را باطل كرد و در اينجا برخى از اين ديدگاه ها را همراه پاسخهاى اسلام به آنها با استناد به قرآن كريم بيان مى كنيم.

يكى از اين ديدگاهها اين است كه “ زن براى مرد خلق شده و تنها بازيچه اى در دست اوست. “ كه قرآن كريم اين ديدگاه را نفى مى كند و مى فرمايد : “هن لباس لكم و انتم لباس لهن”2(” آنان (زنان) لباس شما (مردان) هستند و شما نيز لباس آنان هستيد “) در واقع هريك از زن و مرد براى ديگرى خلق شده اند. ( رابطه دوطرفه است نه يكطرفه )

ديدگاه ديگر اين بود كه عربهاى جاهلى و نيز برخى ملتهاى ديگر تصور مى كردند زن تنها ظرف و جايگاهى براى نطفه مرد است و هيچ نقش مهمى در حفظ اين نطفه و رشد دادن آن ندارد اما قرآن كريم اين ديدگاه را نفى كرد آنجا كه مى فرمايد :” اى مردم ما شما را از يك مرد و يك زن آفريديم و شما را تيره ها و قبيله هايى قرار داديم تا يكديگر را بشناسيد بى شك گرامى ترين شما با تقواترين شماست...”3 در اينجا خداوند زن و مرد را به‌صورت يكسان مورد خطاب قرار داده است4

ديدگاه ديگر همان است كه زن را عامل گناه و شر به شمار مى آورد. بر اساس اين ديدگاه از طريق زن بود كه وسوسه شيطان كارگر شد و آدم فريب خورد. زيرا شيطان ابتدا حوا را فريب داد و سپس حوا آدم(ع) را فريفت.5 اما قرآن كريم قصه آدم(ع) را به گونه ديگرى بيان مى كند. در قرآن اصلا نيامده كه “ شيطان ابتدا حوا را فريفت و سپس او آدم(ع) را فريب داد” بلكه داستان را به‌صورت زير بيان مى فرمايد :

( و گفتيم :” اى آدم تو و همسرت در بهشت ساكن شويد و و از نعمتهاى آن از هرجا مى خواهيد گوارا بخوريد اما نزديك اين درخت نشويد كه از ستمگران خواهيد شد”)6 سپس وقتى خداوند مى خواهد موضوع وسوسه شيطان را مطرح كند ضماير را مثنى مى آورد و بدين‌وسيله از هر دو يكسان ياد مى كند :

( فوسوس لهما الشيطان) و (فدلاهما بغرور) و (قاسمهما انى لكما لمن الناصحين)7

ترجمه : ( پس شيطان آن دو نفر را وسوسه كرد ) و ( پس آن دو را از مقامشان فرود آورد ) و ( براى آن دو سوگند ياد كرد كه من برايتان خيرخواه هستم )

بدين ترتيب قرآن كريم دامن زن را از آنچه به او نسبت داده مى شد پاك كرد.8 همچنين در برخى احاديث آمده كه زن مايه خير و نيكبختى براى مرد است. امام صادق (ع) مى فرمايند : “ بيشترين خيرات و بركات در زنان است. “9

ديدگاه ديگر كه زن را حقير معرفى مى كند نظريه اى است كه رياضت كشيدن و تجرد را سفارش مى كند و ازدواج را امرى نامطلوب مى شمارد. ريشه اين ديدگاه نوعى بدبينى نسبت به جنس زن است و اين تصور كه ميل به زن باعث مفاسد اخلاقى مى‌شود. اسلام بشدت با اين عقيده ى خرافى جنگيده زيرا ازدواج در اسلام امرى مقدس است اما تجرد در اسلام امرى ناپسند به شمار مى آيد. همچنين در اسلام عشق به همسر از جمله ويژگيهاى پيامبران شمرده شده است. پيامبر اعظم (ص) فرمود : “ از دنياى شما سه چيز برايم دوست داشتنى است : عطر ، زن و نور چشمم در نماز است. “ نيز فرمود :” گمان ندارم هيچ مردى از ايمان بهره مندتر شود مگر اينكه عشقش به زن بيشتر گردد. “ 10نيز فرمود :” ازدواج ، سنت من است و هر كس از سنت من روى بگرداند از من نيست.”11و فرمود : “ دو ركعت نماز كه مردى متاهل بجا مى آورد بهتر از آنست كه مردى مجرد شب را به عبادت بگذراند و روز را روزه بدارد.”12

پى‌نوشتها:

-1 پاسخ اين پرسش را از كتاب “ نظام حقوق زن در اسلام” اثر استاد شهيد مرتضى مطهرى وام گرفته ايم.

-2 سوره بقره آيه 187

-3 سوره حجرات آيه 13

-4 به تعبير ديگر خداوند تلويحا نقش هر زن و مرد را در خلقت انسان معادل دانسته و هيچ يك را بر ديگرى برترى نداده است ( مترجم )

-5 اين انديشه ريشه در قصه ى آدم(ع) و حوا به روايت تورات دارد زيرا در متن تحريف شدهء تورات كه مورد اعتقاد يهوديان و مسيحيان است آمده كه ابتدا حوا فريب شيطان را خورد و سپس او آدم(ع) را فريب داد. ( مترجم )

-6 سوره بقره آيه 35

-7 اين عبارات در آيات 20 تا 22 سوره اعراف آمده اند.

-8 قرآن اينگونه به ما مى فهماند كه زن و مرد هر دو به‌طور يكسان در معرض فريب شيطان بوده و هستند.

-9 وسائل الشيعه 10 : 14

-10 اصول كافى 159 : 2

-11 بحار الانوار 51 : 23 و 220 : 103

-12 وسائل الشيعه 328 : 5
جمعه 21 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: رسالت]

[مشاهده در: www.resalat-news.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 109]