من ديگر سكه نمي‌خواهم!

واضح آرشیو وب فارسی:سایت ریسک: جام جم آنلاين: هنوز هم سكه مي‌تواند مهريه‌اي اغواكننده باشد، اما خيلي‌ها ديگر برق سكه‌ها چشمشان را نمي‌گيرد و به دنبال چيزهاي ناب‌تري هستند. وقتي مردي جوان در دفترخانه ازدواج پاي سندي را امضا مي‌كند كه به او مي‌گويد از همين لحظه بايد خودش را براي خريد 500 هزار شاخه گل اركيده آماده كند، شايد هرگز باورش نشود كه همين مهريه به ظاهر خنده‌دار روزي او را به دردسر مي‌اندازد. ولي بالاخره اين اتفاق مي‌افتد همان‌طور كه تا به حال براي مردان جوان زيادي كه خود را آماده كشيدن خط پايان به زندگي مشتركشان كرده بودند (اين اتفاق) افتاده است. بنزين امروز كالاي مهمي شده بويژه بعد از سهميه‌بندي شدن آن، اما وقتي دختري مهريه‌اش را 10 هزار ليتر بنزين قرار مي‌دهد حتما يك جاي كار مي‌لنگد. اما مونا اين كار را كرد و مرد دلباخته او هم پذيرفت. آنها وقتي در دفترخانه شماره... تهران عقدشان را ثبت كردند دهان فاميل به خاطر عجيب بودن بيش از حد مهريه باز ماند؛ 10 هزار ليتر بنزين كه عندالمطالبه است. عسل و شاهرخ هم همين كار را كردند اما مثل مونا و شوهرش تازه‌كار نبودند و بعد از 15 سال زناشويي قصد طلاق داشتند. البته شاهرخ طلاق كم‌دردسري داشت چون مهريه همسرش يك جفت قو بود. از اين ژست‌هاي حيوان‌دوستي باز هم پيدا مي‌شود، چون دختر جواني كه چند سال پيش نيمه گمشده خود را در كنار سواحل درياي خزر پيدا كرده بود مهريه‌اش را 5 هزار مرجان دريايي تعيين كرد. چند سال قبل هم در شعبه... دادگاه خانواده تهران مهريه‌اي عجيب به اجرا گذاشته شد: 10 راس آهوي وحشي. زليخا دختر بوشهري وقتي به مرد مورد علاقه‌اش بله مي‌گفت اين آهوهاي وحشي را به عنوان مهريه‌اش تعيين كرد تا ثابت كند چه روح لطيف و مهرباني دارد، ولي وقتي چند سال بعد از ازدواج اين حس به او دست داد كه ديگر شوهرش او را دوست ندارد، 10 آهوي وحشي‌اش را طلب كرد. اما شايد حكايت امير كه هنگام امضاي سند ازدواج فكر مي‌كرد برنده است و مهريه كم‌قيمت همسرش را هر آن كه او بخواهد مي‌پردازد، شنيدني‌تر باشد. زهره اهل يكي از روستاهاي كويري است و چون پدرش كشاورزي است كه ارزش آب را خوب مي‌داند 24 ساعت استفاده از آب قنات روستا را مهريه دخترش اعلام كرد. تا اينجاي كار مشكلي نيست، اما حالا كه اين زن و مرد مي‌خواهند از هم جدا شوند قنات روستا خشكيده است! مرد جواني نيز كه 3 سال قبل با قبول مهريه‌اي به ظاهر معقول پاي سفره عقد نشست، حالا قهرمان يكي از جنجالي‌ترين پرونده‌هاي طلاق شده است. همسر او ابتدا 1000 سكه طلا براي مهريه‌اش مي‌خواست، اما وقتي خانواده فرامرز زير بار چنين مبلغي نرفتند منصوره دست به ابتكار زد و به خانواده داماد تخفيف داد؛ 300 سكه طلا، يك سفر خارجي بعلاوه 500 هزار شاخه گل اركيده. رقم جديد منصفانه‌تر از هزار سكه طلا به نظر مي‌رسيد اما وقتي فرامرز و منصوره براي رهايي از دست هم در دادگاه خانواده مي‌جنگيدند، تازه مشخص شد كه فقط قيمت گل‌هاي اركيده، هفت و نيم ميليارد تومان است. خرداد ماه امسال هم يكي از عجيب‌ترين مهريه‌ها در دادگاه خانواده شهيد محلاتي تهران به اجرا گذاشته شد تا مردي 27 ساله كه حالا معتاد به شيشه هم شده است، تاوان پذيرش چنين مهريه‌اي را بدهد. همسر اين مرد مي‌گويد چون شوهرش معتاد به شيشه است مي‌خواهد از او جدا شود، اما به شرطي كه او هر چه سريع‌تر 1000 تن پوست پياز كه مهريه اوست را بپردازد. جالب است چون مرد حاضر است اعتيادش را ترك كند و همان‌طوري بشود كه همسرش مي‌خواهد چون جمع كردن 1000 تن پوست پياز او را واقعا مستاصل كرده است. اما عجيب‌تر از مهريه پوست پيازي، مهريه‌اي است كه دختر مورد علاقه خواستگار سمج تعيين كرد. پدر و مادر اين دختر با ازدواج او و نادر مخالف بودند، اما وقتي سماجت‌هاي او را ديدند فهرست گران‌قيمتي از خواسته‌هايشان را مقابل داماد قرار دادند: 1000 سكه طلا، 10 ميليون تومان پول نقد و يك دست و پاي داماد براي دختري كه قرار نيست جهيزيه داشته باشد. زندگي عاشقانه يا ژست روشنفكري؟ بيشتر به يك ژست مي‌ماند، مثل احساس متفاوت بودن، مثل تلاش براي اثبات اين‌كه ما با همه فرق داريم. وقتي كسي مهريه‌اش را بنزين، گل، پرنده، رونويسي از ديوان باباطاهر، خريد يك دوره كامل از كتاب‌هاي دكتر شريعتي يا حفظ چند هزار بيت شعر قرار مي‌دهد، حتما چنين نيتي دارد. اما اين‌كه از داماد خواسته شود به جاي قبول مهريه‌هايي از جنس پول و زمين و سكه مثلا 450 غزل از حافظ يا 8 جزء از قرآن را حفظ كند، بيشتر از آن كه شنونده را به ياد ساده‌زيستي و فرهنگ‌دوستي فرد بيندازد، تلاش براي متفاوت بودن را القا مي‌كند. چون اگر غير از اين بود كار اين مردان و زنان جوان پس از گذشت مدتي به دادگاه خانواده نمي‌كشيد. عشق‌هاي لرزان آنهايي كه تجربه زندگي مشترك دارند، خوب مي‌دانند كه نه پول خوشبختي مي‌آورد و نه مهريه زياد مي‌تواند مرد را پايبند زندگي كند. آنها اين را هم خوب فهميده‌اند كه بي‌پولي و مهريه كم هم نمي‌تواند معياري براي سعادتمند شدن باشد. در زندگي، خوب بودن و انعطاف داشتن حرف اول و آخر را مي‌زند و زوج‌هايي كه بتوانند اين‌گونه رفتار كنند، حتما از زندگي شيرين خود لذت مي‌برند. درواقع دختر و پسري كه به بلوغ فكري رسيده باشند، خودشان راه درست زندگي كردن را ياد مي‌گيرند و بدون كمترين چالش، خوشبخت بودن را تمرين مي‌كنند، اما وقتي انگيزه طلاق يك زوج جوان فراموشي مرد براي خريد چند كيلو خيار مي‌شود و سبب طلاق زوج ديگري ديده شدن مارمولك در آشپزخانه مي‌شود، بايد مطمئن بود كه سنگين‌ترين مهريه‌ها و تعهد‌ها هم نمي‌تواند مانع از هم پاشيدگي خانواده شود. در برخي دفترخانه‌ها چه مي‌گذرد؟ ولي با اين حال خيلي‌ها هنوز به مهريه چه زياد و چه كم اعتقاد دارند. البته شايد در شرايطي كه به بلوغ فكري كمتر جواني مي‌شود اميد داشت و كمتر مي‌شود به حمايت‌هاي قانوني از زن دل بست، مهريه هنوز ابزار خوبي براي جبران بخشي از چيزهاي از دست رفته باشد، ولي آنهايي كه تجربه تلخ شكست را لمس كرده‌اند تاييد مي‌كنند كه با هيچ مهريه كلاني نمي‌شود شكست در ازدواج را جبران كرد. اين جملات را خيلي‌ها شنيده‌اند، ولي افراد كمي به آن اعتقاد دارند. البته زن طبق قانون اختيار دارد تا هر آنچه از مال دنيا را به شرط آن كه با همسرش توافق كند، به عنوان مهريه تعيين كند. اما سوال اينجاست وقتي قانون، به تملك درآوردن دست و پا، دندان، قلب يا هر گوشه از وجود مرد كه قابل داد و ستد نيست را غيرمجاز و غير قابل اجرا مي‌داند، پس در برخي دفترخانه‌ها چه اتفاقي مي‌افتد كه زني با نشان دادن سند ازدواجش درخواست كشيدن 32 دندان شوهر يعني مطالبه مهرش را مي‌كند؟ آنهايي كه تجربه زندگي مشترك دارند، خوب مي‌دانند كه نه پول خوشبختي مي‌آورد و نه مهريه زياد مي‌تواند مرد را پايبند زندگي كند. آنها اين را هم خوب فهميده‌اند كه بي‌پولي و مهريه كم هم نمي‌تواند معياري براي سعادتمند شدن باشد دبير كانون سردفتران ازدواج و طلاق وقتي با خبرنگار ما در اين باره صحبت مي‌كند يك تعبير از اين ماجرا دارد: تخلف در برخي دفترخانه‌ها. كاظم كمالي يزدي مي‌گويد: مهريه بايد ماليت داشته باشد يعني قابل دريافت و استفاده باشد براي همين مهريه‌هايي كه جنبه افسانه‌اي دارند نبايد در سند ازدواج درج شوند. درواقع اگر هنگام عقد دائم چنين مهريه‌اي تعيين شود، اگرچه عقد صحيح است ولي مهريه اثري ندارد. او توضيح مي‌دهد: بهتر است زوج‌هاي جوان بدانند كه تعيين مهريه‌هاي عجيب و غريب هم خلاف شرع و هم خلاف قانون است و اگر كسي بتواند مدركي ارائه دهد كه در فلان دفترخانه چنين مهريه‌اي ثبت شده اين مساله از طريق اداره كل امور اسناد سازمان ثبت اسناد و املاك كشور قابل تعقيب است و دادگاه انتظامي سردفتران نيز با توجه به ميزان خسارت وارد شده، تعيين خسارت خواهد كرد. البته دبير كانون سردفتران ازدواج و طلاق در حالي نسبت به بروز چنين تخلفاتي در مقام انكار بر‌مي‌آيد كه مرور اخبار مربوط به دادگاه‌هاي خانواده ثابت مي‌كند در نبود نظارت‌هاي دقيق و فقدان قوانيني قدرتمند هنوز اين پول است كه به برخي متخلفان جسارت انجام هر كاري را مي‌دهد. اي كاش قانون به بيراهه نرود وقتي بعضي كارشناسان مي‌گويند معقول و منطقي كردن مهريه‌ها فقط كار كارشناسي و تلاش براي فرهنگ‌سازي مي‌خواهد حرف درستي است. الان مدت‌هاست مجلس شوراي اسلامي در تلاش است تا مگر با وضع قوانيني به وضعيت مهريه‌ها سر و ساماني بدهد و كاري كند تا شايد از شمار زندانيان مهريه و خانواده‌هايي كه به همين علت از هم مي‌پاشند كاسته شود، اما آنچه كه از اين تلاش‌ها بيرون آمده تاكنون هيچ بوده است. پيش از آن كه ماده 25 از لايحه حمايت از خانواده حذف شود، قرار بر اين بود تا براي مهريه ماليات تعيين شود و هنگام عقد قرارداد، زن ماليات تعيين شده را بپردازد. به باور موافقان اين ماليات سبب مي‌شد تا زنان براي اين‌كه ماليات كمتري بدهند مهريه كمتري هم براي خود تعيين كنند. اما اين مساله راي نياورد چون مخالفان معترض بودند كه چرا براي مهريه‌اي كه گرفتنش نه به دار است و نه به بار بايد ماليات پرداخت كرد. بعد از اين‌كه از اين طرح ثمري حاصل نشد عده‌اي كوشيدند تا مهريه زنان را با تشخيص قوه قضاييه به 2 دسته متعارف و غيرمتعارف تقسيم كنند به طوري كه اگر مردها توان پرداخت مهريه‌هاي غيرمتعارف را نداشتند به زندان نيفتند. اما اين طرح هم تا به حال به نتيجه‌اي نرسيده تا يكبار ديگر ثابت شود تعيين تكليف كردن براي مهريه زنان بيشتر از آن كه به برخوردهاي قهري نياز داشته باشد نيازمند كار فرهنگي است. درباره مهريه‌هاي عجيب هم همين طور است، چون بي‌شك كسي را كه رويايي فكر مي‌كند نمي‌توان به دنياي واقعيت آورد و كسي را نيز كه به خاطر پول دست به هر كاري مي‌زند، نمي‌توان از كارش منصرف كرد. به همين جهت است كه به نظر مي‌رسد قانون به جاي اين‌كه به بيراهه برود، بايد راهي براي اعمال نظارت و بستن راه‌هاي دررويي كه متخلفان خوب مي‌شناسند پيدا كند. مريم خباز ‌/‌ گروه جامعه سایت ما را در گوگل محبوب کنید با کلیک روی دکمه ای که در سمت چپ این منو با عنوان +1 قرار داده شده شما به این سایت مهر تأیید میزنید و به دوستانتان در صفحه جستجوی گوگل دیدن این سایت را پیشنهاد میکنید که این امر خود باعث افزایش رتبه سایت در گوگل میشود

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت ریسک]

[مشاهده در: www.ri3k.eu]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 238]