واضح آرشیو وب فارسی:حيات: كودتاي نوژه، رسوايي ديگري براي آمريكا

تهران – حيات
18 تير سال1359خبر كشف و خنثي شدن يك كودتاي نظامي منتشر شد. اين كودتا كه بعدها به "كودتاي نوژه" شهرت يافت از سوي سازمان جاسوسي آمريكا برنامه ريزي و تدارك شده بود.
مطابق برنامه كودتاچيان، قرار بود عمليات از پايگاه هوايي شهيد نوژه همدان(به دليل شرايط ويژه آن) آغاز شود و پس استقرار يك دولت نظامي شرايط براي روي كارآمدن شاپور بختيار فراهم شود.
• طرح ريزي كودتا
در دي ماه 1358 يكي از هواداران شاپور بختيار نمودار سازماني را تهيه كرد و نام آن را نقاب گذاشت نام نقاب جمع حروف اول "نجات قيام انقلاب بزرگ" بود. گردانندگان اصلي اين سازمان در داخل كشور، هم فكران بختيار در جبهه ملي بودند و اعضاي آن از وابستگان به رژيم سابق بودند كه عمده آن ها از ساواكي ها، نظاميان اخراجي و بازنشستگان و تعداد محدودي ازنظاميان شاغل را تشكيل مي دادند.
محمدي ري شهري رييس وقت دادگاه انقلاب اسلامي ارتش در كتاب خاطرات به نقل از يكي از عوامل كودتا مي نويسد: سازمان نقاب شامل يك ستاد در پاريس بود كه بختيار در راس آن قرار داشت و يك ستاد نيز درايران داشت كه به دو شاخه سياسي و نظامي تقسيم مي شد.
• نقطه شروع عمليات هوايي
كودتاچيان پس از بررسي هاي فراوان پايگاه هوايي شهيد نوژه را براي آغاز عمليات هوايي مناسب تشخيص دادند، با وجود اينكه در طرح ابتدايي قرار بود كودتا از پايگاه هوايي مهرآباد آغاز شود.
ويژگي هوايي شهيد نوژه، برخورداري از هواپيما، نزديكي به تهران، خارج از شهر بودن و عناصر قابل جذب براي كودتا بود.
به اين ترتيب پايگاه هوايي شهيد نوژه براي شروع كودتا انتخاب شد. پايگاه هوايي شهيد نوژه در 50 كيلومتري شهر همدان دور از دسترس مردم قرار داشت. همچنين تيمسار محققي، مهديون، سروان نعمتي و ايران نژاد و چند تن ديگر از سران كودتا در آن جا خدمت كرده بودند و از نزديك شناخت كاملي از پايگاه داشتند.
اين پايگاه قبل از انقلاب به نام "پايگاه شاهرخي" خوانده مي شد و بعد از انقلاب مدت كوتاهي به "پايگاه حر" تغييرنام داد اما به دنبال شهادت سرهنگ دوم محمد نوژه كه در جريان پاسخگويي به فرمان امام در ارتباط با ياري رساندن به شهيد چمران، جهت پيشگيري از سقوط پاوه به افتخار شهادت نايل آمده بود اين پايگاه به نام "شهيد نوژه" نام گذاري شد.
• اهداف كودتا
با شروع عمليات قرار بود ابتدا منطقه جماران، منزل حضرت امام خميني (ره) به طور وسيع بمباران شود و پس از بمباران هوايي، صدا و سيما، ستاد نيروي زميني ارتش، پادگان حر، قيصر، جمشيديه و زندان اوين توسط كماندوهاي تيپ 23 نوهد تسخير شود و سپس حكومت نظامي برقرار گردد.
اين كودتا از لحاظ تجهيزات نظامي به كار گرفته شده در تاريخ كودتاهاي جهان بي سابقه بود بطوري كه سازمان جاسوسي آمريكا(سيا) موفقيت آن را قطعي مي دانست.
• شكست كودتا و رسوايي ديگر آمريكا
ري شهري رييس وقت دادگاه انقلاب اسلامي ارتش معتقد است پيش از آغاز اين كودتا سرنخ هايي از يك توطئه براندازي به رهبري مشخصي به نام نبي عامري، در اختيار دستگاه هاي اطلاعاتي كشور بوده است اما به دليل نوپا بودن اين دستگاه ها و نفوذ كودتاگران در اداره دوم ارتش پيگيريها به جايي نمي رسد، بدين ترتيب تا 48 ساعت پيش از شروع عمليات كودتا، هيچيك از مسوولان نظام از ماجرا خبر نداشتند.
به هرحال نقطه روشن كشف كودتا اطلاعاتي بود كه توسط يك خلبان نيروي هوايي، صبح روز چهارشنبه 18/4/59 به توصيه مادرش در اختيار آيت الله خامنه اي قرار گرفت. چند ساعت پس از افشاي كودتا يكي از درجه داران تيپ نوهد نيز به كميته مستقر در اداره دوم ستاد مشترك مراجعه مي كند و بخشي از طرح عملياتي كودتا را در اختيار كميته فوق قرار مي دهد و عمليات ضدكودتا از همين جا آغاز مي شود.
• ستاد خنثي سازي كودتا
پس از جمع آوري اطلاعات لازم براي مقابله با كودتاگران و دستگيري عوامل كودتا ستادي به نام "ستاد خنثي سازي كودتا" تشكيل شد كه اعضاي اين ستاد مركب از نمايندگان سپاه پاسداران انقلاب اسلامي، كميته انقلاب، كميته اداره دوم ارتش، اطلاعات، ارشاد و انجمن اسلامي نيروي هوايي و گروه ضربت مهديه قصر فيروزه بودند.
عصر روز 18/4/59 تيم هاي عملياتي براي خنثي سازي كودتا و دستگيري كودتاگران وارد عمل شدند، پارك لاله در تهران، پايگاه نوژه و جاده منتهي به آن در همدان تحت كنترل نيروهاي عملياتي قرار گرفت و پس از محاصره پايگاه نوژه، نيروهاي وارد عمل شدند و همه كودتاگران دستگير شدند.
• محكوميت عوامل
احكام بازداشت متهمين به دخالت در توطئه كودتا توسط دادگاه انقلاب اسلامي ارتش صادر شد و همه عوامل و رهبران كودتا از جمله سرهنگ زادنادري، هادي ايزدي، ايرج خلف بيگي، تيمسار محققي، ستوان ناصر ركني، سرهنگ داريوش جلالي، استوار عبدالعلي سلامت، استوار غلامحسين قايق ور، سرهنگ رحمت الله خليفه، سرگرد كوروش آذرتاش و ... در دادگاه انقلاب به اعدام محكوم شدند.
همچنين تعداد 114 نفر از كودتاچيان به مجازات هايي از حبس ابد تا 10 ماه حبس محكوم شدند.
گردآودنده :عباس كلاهدوز
پايان پيام
سه شنبه 18 تير 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: حيات]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 1208]