واضح آرشیو وب فارسی:موج: گزارشنقش صنعت حمل و نقل در توسعه گردشگري
خبرگزاري موج - گروه اقتصاد اجتماعي .
حميد مير كاظمي
يكي از اركان اصلي صنعت جهانگردي صنعت حمل و نقل است . صنعت حمل و نقل حاصل مسافرت و اقامت مردم در خاج از مناطق بومي خود مي باشد . توسعه حمل و نقل در بخش دولتي و خصوصي تاثير عمده اي بر رشد و هدايت اين صنعت داشته است . فراهم بودن امكانات حمل و نقل مناسب ، مطمئن ، راحت و سريع و ارزان پيش شرط توسعه گردشگري جمعي است . زيرا گردشگران در تصميمات خود دو عامل هزينه و زمان را مد نظر دارند و براي دسترسي به مقاصد گردشگري انتخاب نوع سيستم حمل و نقل و يا فراهم بودن سيستم مناسب بر اين دو عامل تاثير مي گذارد . به همين دليل در پنجاه سال گذشته سفرهاي هوايي رونق بيشتري يافته زيرا در سفرهاي طولاني استفاده از هواپيما از نظر زمان و همچنين هزينه مقرون به صرفه تر مي باشد . به اين ترتيب توسعه حمل و نقل هوايي به گسترش گردشگري جمعي در قرن بيستم كمك شاياني كرده است .
در قرن بيستم با پيشرفت فن آوري در صنايع هوايي مسافرت با هواپيما رونق بيشتري يافت . زيرا راحتي ، سرعت و امنيت بيشتري فراهم شده بود و هزينه ها را نيز كاهش مي داد . پيشرفت تكنولوژي در اين بخش باعث رونق روزافزون اين بخش شد و همچنين شاهد استقبال تعداد زيادي از مسافران جهت انجام سفرهاي خود قرار گرفت . ظرفيت هواپيماها افزايش يافت و كارآيي موتورها بيشتر شد و اين موجب كاهش ميزان مصرف سوخت گرديد . اما اين پايان كار نبود در سال هاي بعد با توجه به گراني سوخت مشكلاتي در جهت بازاريابي براي شركتهاي مسافرتي به وجود آمد و متخصصين صنعت حمل و نقل را بر آن داشت تا تحقيق و بررسي پيرامون مسائل به وجود آمده را سرلوحه كار خود قرار دهند و با برنامه ريزي هاي صحيح ، مداوم و منظم اين مشكلات را برطرف كنند . لذا آنها پيشنهادها و راه حل هايي چون معرفي تورهاي جمعي ، ارائه نرخ هاي خاص بليط براي گردانندگان تورهاي گردشگري و روشهاي قيمت گذاري متغير ازجمله نرخ بليط براي خريد رفت و برگشت از قبل و همچنين نرخ خاص بليط براي مسافران در ليست انتظارارايه كردند كه موجب تشويق برنامه ريزان سفر و استفاده كامل از ظرفيت هواپيما ها شد .
جالب است بدانيد كه كه تا پيش از گسترش حمل و نقل هوايي ، حمل و نقل آبي بيشترين نقش را در سفرهاي طولاني و به خصوص بين قاره ها ايفا مي كرده است و تاريخ سفر و دريانوردي به گونه اي جدي به هم پيوند خورده اند كه هم اكنون با طرح شيوه هاي جديد گردشگري رونقي دوباره به حمل و نقل دريايي بازگشته است .
از سوي ديگر به رغم سابقه طولاني راه آهن به عنوان يك وسيله نقليه ، هنوز در بسياري از كشورها اين صنعت نتوانسته است نيازهاي بازار انبوه خود را به طور بايد و شايد تامين كند . در نيمه اول قرن بيستم در بسياري از كشورهاي صنعتي امروز و به خصوص در اروپا قطار به عنوان يك وسيله حمل و نقل مهم نقش داشته است . اما با رشد استفاده از اتومبيلهاي شخصي تقاضا براي اين وسيله كاهش يافته است . علاو بر اين به دليل افزايش هزينه ها و لوزم صرفه جويي ، ميزان رفت و آمد در بسيار از مسيرها كاهش يافته و يا كاملا حذف شده است. افزايش نرخ بليط و پايين بودن سرعت اين وسيله از جذابيت استفاده از آن كاسته است اما در مسير هاي پر رفت و آمد هنوز قطار يك وسيله مورد تقاضا و مطلوب منظور مي شود . امروزه قطارهاي سريع السير مراكز شهرهاي بزرگ را به هم متصل كرده و از نظر زمان با هواپيما رقابت مي كنند و از نظر راحتي بسيار بهبود يافته است . همچنين قطارهاي سبز و سيمرغ در ايران نيز نمونه هايي از اين نوع هستند اما اين نوع آوري چقدر مي تواند موجب جلب بازار شود؟!
بر اساس اين گزارش تعداد فزاينده اي از گردشگران از بخشهاي متفاوت بازار و معمولا قشر جوان كه به دنبال ارزاني هستند براي مسافرت اتوبوس را انتخاب مي كنند . شركت هايي كه اتوبوسهايي براي استفاده گردشگران برنامه ريزي كرده اند ممكن است اتوبوس اجاره اي در اختيار گردشگران داخل شهري و بيرون شهري بگذارند . اما هزينه به نسبت پايين ، بهبود كيفيت راهها ، مدرن شدن اتوبوسها و جذابيت هاي مسير از عناصري هستند كه تقاضا براي استفاده از اتوبوس ، در سفرهاي طولاني و بين المللي را تقويت كرده است .
در بخش حمل و نقل هوايي همانگونه كه گفته شد گردشگران بسيار از مسافرتهاي خود را از طريق اين بخش انجام مي دهند اما وضعيت حمل و نقل هوايي در ايران به چه شكلي مي باشد . متاسفانه آنچه كه همه مسافران و استفاده كنندگان اين بخش به عنوان اعتراض بيان مي كنند وجود تاخير هاي زياد در بروازها مي باشد . موضوع ديگر كم بودن تعداد پروازها و حجم فراوان مسافر به شكلي كه اكثر پروازهاي داخلي ( به عنوان مثال تهران يزد ) دو تا سه روز قبل از پرواز ليست پرواز بسته مي باشد . پايين بودن كيفيت هواپيماها و عمر زياد آنها نيز يكي از مشكلاتي است كه اين بخش با آن سرو كار دارد . در تعداد كمي از فرودگاهاي ايران پرواز هاي بين المللي انجام مي شود . بسيار از پروازها از مراكز استانها به پايتخت و بلعكس مي باشد . اما چندي پيش در يكي از نشريات تخصصي ميراث فرهنگي خبر از وجود بازار سياه در تهيه بليط هواپيما داده بود كه اين نيز به نوبه خود يكي از مشكلات حمل و نقل هوايي مي باشد . از مشكلات ديگري كه پيرامون حمل و نقل هوايي مي توان به آن اشاره كرد كم بودن بليط هواپيما در ايام عيد نوروز . زيرا دراين ايام بسيار از دفاتر مسافرتي هواپيما ها را چارتر نموده و بليط را فقط در قالب تور هاي گردشگري مي فروشند .
در قسمت حمل و نقل ريلي خوشبختانه شرايط بهتري حاكم است اما انچه كه به عنوان نقطه ضعف مي توان به آن اشاره كرد بالا بودن عمر قطارها و پايين بودن كيفيت آنها در بعضي از مسيرها و داشتن تاخير مخصوصا براي مسافراني كه در ايستگاههاي بين راهي سوار مي شوند.
در بخش حمل و نقل هنوز تكيه اصلي روي امكانات حمل و نقل جادهاي است كه به صورت سنتي اداره ميشود و در دو دهه اخير تغيير چنداني در روشهاي مديريتي آن رخ نداده است .
در حال حاضر مهم ترين معضل حمل و نقل جاده اي، فرسودگي ناوگان ها از يك سو و رشد روز افزون تصادفات رانندگي است و چون حمل و نقل جاده اي بيش از ۹۰ درصد مسئوليت جابه جايي بار و مسافر مربوط است و استفاده بيش از اندازه از ماشين هاي شخصي براي سفرهاي بين شهري، هر روز عرصه جاده ها را تنگتر ميكند بنابراين، درصوتي كه اقد امات سريعي براي بهبود اين وضعيت انجام نگيرد، بايد درانتظار بدتر شدن وضعيت اين بخش باشيم. البته نمي توان از تلاش دولت و بخشهاي خصوصي به آساني گذشت . اميد واريم كه در آينده نه چندان دور صنعت حمل نقل كشور ما خود را به بالا ترين حد استانداردهاي بين المللي برساند و باعث توسعه و رو نق صنعت گردشگري و در مقياس كلان باعث رونق اقتصاد ايران شود .
يکشنبه 16 تير 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: موج]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 108]