واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: نارسايي رشد قواي ذهني
خوانديم كه در اوايل قرن نوزدهم پزشك فرانسوي به نام «ايتارد» به تربيت كودكي وحشي پرداخت. اين كودك توسط دو شكارچي در جنگل¬هاي «آويرون» فرانسه پيدا شده بود.
شاگرد و همكار ايتارد دكتر «سگن» در سال 1837 مؤسسهاي براي عقبماندههاي ذهني در پاريس ايجاد كرد و در سال 1846 يعني 10 سال بعد كتابي به نام «درمان اخلاقي بهداشت و آموزش كودكان عقبمانده» نوشت. او دو روش «حواسي ـ حركتي» را در آموزش كر و لالها بهكار برد.
وي در سال 1848 به آمريكا رفت و در سال 1881، يك سال قبل از مرگش، كتابي به نام «ابلهي و درمان آن با روش فيزيولوژيك» نوشت. يكي از اقدامات مهم «سگن» تهيه دستگاه سادهاي بود به نام آزمون مهرهاي. اين دستگاه براي آزمايش استعداد كودكان و پرورش حركات حسي مانند بينايي و شنوايي بهكار ميرود. در اين آزمون كودك بايد مهرههاي چوبي را كه به شكلها و اندازههاي مختلف بريده شدهاند، در محل خودشان كه به همان شكل و اندازه در تختهاي چوبي كنده شده است، بگذارند. به همين جهت بعضي به اين آزمون نام «آزمون تخته چوبي» دادهاند. لازمه اجراي اين آزمون تشخيص شباهت شكل و اندازه مهرهها با جاهاي خالي در تخته است كه گواه خوبي براي رشد عقلي كودكان است. اين آزمون را كه جنبه علمي دارد در كودكان خردسال، نابينايان و ناشنوايان ميتوان بهكار برد و از آنجا كه انجام آن احتياج به تكلم ندارد و شخص فقط ميتواند با مهارت خود مهرهها را در تخته چوبي جاي دهد، لذا در همه كشورها قابل اجراست. نمره آزمودني به سرعتي كه كار را انجام داده و تعداد اشتباهاتي كه مرتكب شده است، بستگي دارد.
روش فيزئولوژيك سگن از نظام خاصي برخوردار بود. سگن معتقد بود كه رشد عمومي بدن را اعم از قسمتهاي جسماني و رواني ميتوان با روشهاي خاص تربيتي بهبود بخشيد. همانطوري كه با فعاليتهاي ورزشي و انجام دادن حركات بدني ميتوان به تربيت عضلات اقدام كرد، همانطور هم ميتوان با تمرينهاي خاص دقت، اراده، ادراك و حافظه را تقويت كرد؛ اگر چه كودكان عقبمانده در تمام فعاليتها با كودكان عادي فرق دارند.
در اوايل قرن بيستم توجه به اصلاح نژاد بشر در دستور كار قرار گرفت و تأكيد شد كه 90 درصد عقبماندگيها به علت عوامل ارثي است. لذا موضوع نازا كردن عقبماندهها بر سر زبانها افتاد و تا سال 1955 در 28 ايالت آمريكا به توصيه بخش اصلاح نژاد كميته پژوهشي انجمن زاد و ولد آمريكا، نازا كردن عقبماندهها به صورت قانون درآمد كه به موجب آن هزاران عقبمانده نازا شدند. بالاخره در قرن بيستم بود كه عقبماندگيهايي كه به علل اختلالات متابوليكي، نقصهاي كروموزومي، بيماريهاي مادر در دوران بارداري و عوارض زايمانها و هزاران علت ديگر به وجود آمده بودند، كشف شد و راه را براي پژوهش و درمان اين افراد هموار ساخت.
در آمريكا اگرچه تا سال 1950 براي كودكان عقبمانده ذهني از طرف عدهاي از اولياي اين كودكان انجمنهايي افتتاح شده بود، ولي از سال 1960 به بعد به دستور رئيس جمهور وقت، برنامه مفصل و دقيقي تهيه شد و عقبماندگي ذهني از نظر پزشكي، آموزشي، روانشناسي، اجتماعي و غذايي توسط متخصصان و كارشناسان مورد مطالعه قرار گرفت.
شرايط خلقت در تمامي جهان و براي تمامي كودكان يكسان است. همه افراد بشر به يك نحو پا به اين دنياي خاكي ميگذارند و نطفه آنان نيز به يك طريق بسته ميشود ولي حتي دو كودك را در اين جهان پهناور نميتوان يافت كه از نظر خصوصيات جسماني و رواني كاملاً يكسان باشند. تفاوت موجود در اثر انگشتان افراد بشر خود بهترين دليل بر متفاوت بودن انسانها از نظر خلقت است. بررسيهاي انجام شده نشان ميدهد كه در ميان مخلوقات خداوند عدهاي با ديگران تفاوتهايي از نظر جسمي و روحي دارند. علاوه بر برخي تفاوتهاي ظاهري چون قد و رنگ مو و رنگ چشم، عدهاي از ابناء بشر تفاوتهاي ديگري نيز با همنوعان خود دارند.
مثلاً عدهاي از نظر ديد با ديگران متفاوتاند و يا از نظر شنوايي چون ديگران نيستند و گروهي از نظر هوش و استعداد، فراگيري قدرت ديگران را ندارند و يا به عكس از ديگران برترند. به طور كلي اينگونه كودكان را كودكان استثنايي ميناميم كه معلولان ذهني نيز در زمره اين گروه از كودكان هستند.
لذا به تعريف عام، عقبمانده ذهني به گروهي از كودكان استثنايي اطلاق ميشود كه از نظر هوشي با ديگران متفاوتاند، بهره هوشي آنان از حد طبيعي كمتر است و در گذران زندگي با مشكلاتي مواجه هستند و به همين دليل نيازمند حمايت خانواده و جامعه هستند.
شايد به جرأت بتوان گفت كه عقبماندگان ذهني جزء پاكترين گروه و طبقه در بين افراد يك جامعه هستند، زيرا آنان علاوه برآنكه خود مسئول كمبود و نقص خويش نيستند، به سبب نارسايي ذهن، در مقابل اعمال خويش نيز مسئوليتي ندارند و به همين سبب تصميمگيري درباره آنان اكثراً توسط ديگران انجام ميگيرد. لذا بيپايه نخواهد بود اگر آنان را پاكترين پاكان و راهيان بهشت قلمداد كنيم.
شنبه 15 تير 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: اطلاعات]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 213]