تفريحات سياه جوانان پايتخت از شمال تا جنوب شهر

واضح آرشیو وب فارسی:هموطن سلام: تفريحات سياه جوانان پايتخت از شمال تا جنوب شهر
گرچه تفريح سياه در تهران، زنگ خطري است كه از مدتها قبل به صدا در آمده اما بي شك هنوز نيز مي توان با نهادينه كردن فرهنگ اوقات فراغت سالم از گسترش ابعاد خطر كاست.
از جمله تفريحات منفي جوانان در شمال شهر، استفاده از مواد مخدر فانتزي است، در كوچه پس كوچه هاي اين مناطق و يا در پارك ها ديگر اثري از فروش مواد مخدري چون هروئين، ترياك و حشيش ديده نمي شود... "پدرام. م" در اين باره مي گويد: حشيش، ترياك و هروئين آخر بي كلاسي است و اينجا اگر كسي دنبال هيجان باشد آخرين مدل قرص هاي شادي آور بي خطر(!) به او عرضه مي شود.در بيشتر كشورهاي جهان، جوانان در برهه اي خاص به تمايلات طغيانگرانه اي رو مي آورند كه گاه جنبه جرم به خود مي گيرد.
فصل تابستان، اوقات فراغت و گرماي هوا خواه‌ناخواه تعداد زيادي از جوانان را به مراكز تفريحي رهسپار مي‌كند. و اين در حالي است كه پديده تفريح درميان جوانان طي چند سال اخير و با جديد شدن تكنولوژي تغيرات زيادي داشته است. ابزارهاي سرگرم كننده مثبت و منفي، تغيير شكل داده و علايق جوانان نسبت به برخي سرگرمي ها كاملا تغيير كرده است.
دراين ميان وضعيت اقتصادي، فرهنگ و ميزان رفاه طبقات مختلف جامعه در كيفيت تفريحات نقش بي چون و چرائي داشته است، بطوريكه حتي مي توان گفت كه سرگرمي جوانان بالاي شهر، وسط شهر و جنوب شهر تهران با يكديگر فاصله اي معنادار يافته است.
تفريح جوانان و ابعاد آن به اندازه اي مهم بوده كه شورايي به نام ستاد ساماندهي امور جوانان برنامه ريزي هاي گسترده اي براي غني‌سازي اوقات فراغت تدارك ديده شده و بودجه هاي سنگيني به آن اختصاص داده شده است.
در كنار اين موضوع، بسياري از كارشناسان اجتماعي با هشدار درباره بي اعتنائي به امر اوقات فراغت تاكيد كرده اند كه تفريح جوانان بايد بيشتر از گذشته جدي گرفته شود زيرا در شرايط فعلي پديده جهاني شدن مانع از ترسيم افق هاي بايد و نبايدي براي جوانان بوده و به عبارتي نوعي سر كشي در پيروي از الگوهاي تفريحي از سوي جوانان مشاهده مي شود.
طغيانگري در پرداختن به تفريحات مساله اي نو و تازه‌اي نيست. در بيشتر كشورهاي جهان، جوانان در برهه اي خاص به تمايلات طغيانگرانه اي رو مي آورند كه گاه جنبه جرم به خود مي گيرد. پديده آتش زدن اتومبيل ها كه سالها قبل در فرانسه رواج يافته بود از اين نوع بود. همچنين رفتارشناسان مي گويند پديده اوباشان فوتبال در اروپا هيچ ارتباطي به مقوله تعصب نداشته بلكه از تفريح جوانانه ناشي شده است.
درايران، كنترل اجتماعي از طريق حضور قانوني نيروهاي انتظامي تاحدي مانع از آن شده كه تفريح جوانان جنبه فاجعه بار پيدا كند اما نكته نگران كننده اي وجود دارد و آن اينكه دسترسي به امكانات تفريحي در ميان جوانان به خصوص در تهران با آنكه متاثر از برخي ويژگي هاي مشترك است، تفاوتهاي ملموسي با هم دارند.

تفريحات شمال شهري
در يك بعدازظهر نسبتا گرم در منطقه الهيه تهران هنگاميكه به خيابان نگاه مي كنيم بي شك از هر 5 راننده 3 نفرا زن هستند. زنان و دختراني كه بايد جولان دهندگان ماهر خيابان‌هاي شمال شهر لقب داد. آنها ديگر مثل گذشته با طمانينه نمي رانند.
لايي كشيدن، سرعت غير مجاز، مسابقه گذاشتن و بلند كردن صداي ضبط ماشين كه تا ديروز مختص رانندگان مرد بود امروز جزء حرفه آنها است. قشر مرفه ازتفريح برداشت هاي خاص خود را دارد. دريك دانشكده غير انتفاعي در منطقه سعادت آباد يك مشكل بزرگ بروز كرده است؛ دختر و پسرهائي كه كوچكترين مشكلي براي پرداخت شهريه شان ندارند و اغلب با اتومبيل هاي مدل بالا به دانشگاه مي آيند.
تا آنجا كه در جلوي در اصلي دانشكده و خيابانهاي ساكت اطراف آن ترافيك سنگيني از اتومبيل هاي مدل بالا وجود دارد. اين افراد كوچكترين توجهي به رويدادهاي سياسي – اجتماعي روز ندارند. از فعاليتهاي صنفي و انجمني در اين دانشكده اثري ديده نمي شود. چون سر گرمي هاي جانبي به قدري زياد است كه فرصت پرداختن به اين مسائل وجود ندارد و قرارهاي آخر هفته درون شهر و سفرهاي بيرون شهري، فرصتي براي پرداختن به ساير مسائل را بدست نمي دهد.
دراين ميان تفريحات دختر و پسرهاي غير دانشجو تا حدي قابل تامل‌تر است بطوريكه در مناطق شمالي تهران فعاليت هاي تفريحي به شدت گروهي شده است. معمولا افراد به صورت گروهي در پارتي هاي مختلف شركت مي كنند و مرسوم است كه گروهها با رعايت برخي پيش شرط ها وارد معاشرت با جنس مخالف مي شوند.
باب شدن تدريجي اين فرهنگ در دوستي ها و تفريحات جوانان شمال شهر، حاكي از نوعي بي قيدي و سهل انگاري در برقراري روابط اجتماعي ميان جوانان است.
از ديگر تفريحات منفي جوانان در شمال شهر، استفاده از مواد مخدر فانتزي است. در كوچه پس كوچه هاي اين مناطق و يا در پارك ها ديگر اثري از فروش مواد مخدري چون هروئين، ترياك و حشيش ديده نمي شود.
"پدرام. م" در اين باره مي گويد: حشيش، ترياك و هروئين آخر بي كلاسي است و اينجا اگر كسي دنبال هيجان باشد آخرين مدل قرص هاي شادي آور بي خطر(!) به او عرضه مي شود. وي درباره عواقب معرف اين قرص‌ها مي گويد: فكر نمي كنم اينجا كسي سيريش اينجور مواد بشه، آخرهاي هفته تو ميهماني ها و يا فرصتهائي كه پا بده از اين قرصها استفاده مي شه.
مصرف مشروب يكي ديگر از تفريحات منفي برخي جوانان بالا شهري است. دراين ميان متاسفانه آمارها حاكي از گرايش نگران كننده دختران جوان به الكل است.
"مريم. ق" دراين باره مي گويد: اينجا ها كمتر از مشروب سگي استفاده مي‌كنند چون خيلي راحت مي شه با 20-15 تومان ويسكي اصل تهيه كرد(!) وي در پاسخ به اين سوال كه خاصيت مصرف مشروب براي جوانان چيست، مي گويد: خوب اينها آدم را از حال و هواي مشكلات بيرون مي آره، مشروب كه صرف مي شه خيلي با حالاتر مي توني تفريح كني، استخر بري يا تو پارتي هنرنمائي كني(!)
بررسي ها نشان مي دهد كه گرايش برخي جوانان به مصرف مشروب ابعاد نگران كننده اي يافته است. چندي پيش نيز اعلام شد كه ميزان فروش الكل صنعتي در اواخر هفته در برخي سوپر ماركت‌ها افزايش قابل ملاحظه‌اي پيدا كرده است.

تفريح خفن، فقط مخفي !
در مناطق مركزي يا وسط شهر، كيفيت تفريحات جوانان تاحدي متفاوت است جوانان طبقه متوسط شهري ضمن برخورداري از انگيزه ها و نيازهاي جوانان شمال شهري از دسترسي كامل به امكانات مجاز و غير مجاز محروم هستند.
دراين مناطق هنوز تربيت خانوادگي مانع از ورود به محدوده آسيب هاي پرخطر است با اين حال در صورت ورود به چنين محدوده اي همه چيز مي بايد مخفيانه انجام شود و هر خيانتي بعضا رنگ خون مي گيرد. روابط مخفيانه و مصارف مخفيانه اصلي ترين مشخصه تفريحات سياه در مناطق مركزي تهران است.
از يك سو سخت گيري خانواده ها و نبود فرهنگ غربي شدن محض و از سوي ديگر الگوهاي تفريحي كه روز به روز ذائقه جوانان رابه سمت و سوي تفريحات سياه سوق مي دهد، پارادوكس هاي چند گانه اي را در برخورد جوانان با جامعه و خانواده در استفاده از تفريحات بعضا منفي موجب شده است.
بااين حال، معدودي از جوانان كه وارد حريم ممنوعه مي شوند، هرروز به راهكارهاي گمراه كننده تري براي لذت بردن از تفريح مبادرت مي كنند.

وقتي بايد و نبايد رنگ مي بازد...
در جنوب شهر، الگوي تفريح جوانان تا حدي آسيب زا تر است. با وجودي كه در اين مناطق پيوندهاي سنتي خانواده ها به شدت قوي است با اين حال فقر مادي و فرهنگي، رعايت ملاحضات در برخورد باتفريحات سياه را كمرنگ كرده است.
همچنين معاشرت هاي جنسي در مناطق پرت و دور افتاده حاشيه ها به علت نبود رعايت برخي بايد و نبايدها تا حدي دستخوش فجايع زيان بار مي باشد.
پديده خانه‌هاي مجردي در اين مناطق بر عمق بحران مي افزايد. جوانان شهرستاني جوياي كار يا شاغل كه توانائي پرداخت اجاره بهاي سنگين در مناطق مركزي و شمالي تهران را ندارند به ناچار به پرت ترين نقاط حاشيه پناه برده و مناطقي به شدت نا امن رابوجود آورده اند.
دختر فراري هاي اين مناطق كه از سر ناچاري و بواسطه فريب يا غفلت به دام مي افتند به خوبي مي دانند كه سرنوشت سياه و شومي در انتظار آنها است. در كوچه پس كوچه هاي خيابانهاي دور افتاده جنوب تهران و در لابلاي ديوارهاي آجري و بعضا بر روي تيرهاي چراغ برق سرنگ هاي خوني آلوده مشاهده مي شود.

زنگ خطر به صدا در آمده
با اين حال مرز ميان تفريح و آسيب بسيار شكننده است. اين دو واژه، عبارات خطر و نشاط رابه ذهن متبادر مي كند. به ديگر سخن در وادي تفريح سياه، خطر كردن، ارزش يك لحظه نشاط را دارد(!) كارشناسان اجتماعي معتقدند تفاوت فرهنگي تاثير قابل ملاحظه اي در افزايش يا كاهش پيامدهاي زيان بار تفريحات سياه دارد.
گرچه تفريح سياه در تهران، زنگ خطري است كه از مدتها قبل به صدا در آمده اما بي شك هنوز نيز مي توان با نهادينه كردن فرهنگ اوقات فراغت سالم از گسترش ابعاد خطر كاست.
شايد بتوان گفت هنوز بخش زيادي از جوانان تهران چه در مناطق شمالي و چه در مناطق مياني و جنوبي از گزند آسيب‌ها در امان مانده اند اما هرگز نبايد از اين نكته غافل شد كه جوانان الگو پذيرند و تمايلات جواني در آنها قوي ، پس چه بهتر كه تا دير نشده كنترل اجتماعي از درون خانواده و از طريق آموزش هاي صريح آغاز شود.
جمعه 14 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: هموطن سلام]

[مشاهده در: www.hamvatansalam.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 197]