مراسم پاياني جشنواره‌ي قلم زرين برگزار شد وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي: در حوزه‌ي نوشتن كم آورده‌ايم

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: مراسم پاياني جشنواره‌ي قلم زرين برگزار شد وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي: در حوزه‌ي نوشتن كم آورده‌ايم

خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: فرهنگ و ادب - كتاب

مراسم پاياني پنجمين جشنواره‌ي قلم زرين با معرفي برگزيدگان روز گذشته (پنجشنبه، 13 تير) در محل انجمن قلم ايران برگزار شد.

به گزارش خبرنگار بخش كتاب خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، محمدحسين صفار هرندي - وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي - در اين مراسم در سخناني گفت: بي‌ترديد همه‌ي ‌شاخه‌هاي فرهنگ‌ و هنر پا بر شانه‌هاي قلم نهاده‌اند و همه‌ي هنرمندان و اهالي فرهنگ، خود را مديون نويسندگان مي‌دانند. رشته‌ي پيونددهنده‌ي ميان عرصه‌هاي گوناگون فرهنگي و هنري، قلم است و مصداق بارز شعر بي‌همگان به سر شود، كه بي او به سر نمي‌شود. اگر قلم نقش‌آفرين نباشد يا آن‌گونه كه از آن انتظار مي‌رود، نباشد، كار همه‌ي عرصه‌هاي هنري لنگ است.

صفار هرندي در ادامه يادآور شد: وقتي پي‌جو مي‌شويم كه ‌ببينيم دليل بخشي از كمبودها‌ي‌مان در چند عرصه‌ي برجسته و مشهور حوزه‌ي هنر و فرهنگ، چيست، به اين‌جا مي‌رسيم كه به ميزان قابل توجهي در حوزه‌ي نوشتن كم‌ آورده‌ايم. در سينما وقتي دلايل كسادي و مشكلاتش را مي‌پرسيم، مشكل فقدان سناريوي مناسب را مطرح مي‌كنند و سناريوي مناسب هم از دل يك رمان مطلوب شكل مي‌گيرد و بالطبع انتظارها هم متوجه اهل قلم در عرصه‌ي ادبيات داستاني مي‌شود؛ همچنين در تئاتر.

او در ادامه گفت: امسال سي‌امين سالگرد پيروزي انقلاب، ما را به برخي نداشته‌ها متذكر كرد؛ تذكري به آن معنا كه به اندازه‌ي 30‌ سال از مهم‌ترين واقعه‌ي قرن‌مان و بلكه قرون، گذشته است؛ اما ما به تناسب اين واقعه‌ي‌ عظيم، چه كرده‌ايم؟ بايد اعتراف كنيم كه در بازنمايي هنرمندانه و زيبايي از اين انقلاب، كاري بزرگ صورت نگرفته است و امسال را به عنوان سال حمايت ويژه از آثاري كه با موضوع انقلاب تناسب دارد و به نوعي با انقلاب مرتبط است، درنظر گرفته‌ايم.

وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي افزود: خوشحالم از اين‌كه اهل قلم يا حداقل بخش قابل توجهي از آن‌ها، پاتوق و محلي دارند و اگر مشابه اين مركز هم مراكز ديگري باشد، مشكلي را ايجاد نمي‌كند و ما مي‌توانيم مجموعه‌هايي را مشابه با سلايق متفاوت در كنار يكديگر داشته باشيم، البته محور مشترك همه‌ي آن‌ها اين است كه حق را ببينيم و از آن عدول نكنيم.

صفار هرندي تأكيد كرد: از وجود رقيبان در كنار يكديگر نبايد نگران بود؛ چون رقيب همواره وسيله‌ي رشد است و اين تحمل كرامتي است كه از همه انتظار مي‌رود و در ميان اهل فرهنگ‌ رواتر و پسنديده‌تر است.

او با اشاره به طرح وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي در معاونت فرهنگي اين وزارتخانه براي حمايت از برخي آثار بر زمين‌مانده، گفت: طرح يادشده مقدمه‌اي بود و بايد بيش از اين، از آثار اهل قلم حمايت شود. در شوراي عالي انقلاب فرهنگي جزو خواسته‌هاي مكرر ما همين طرح بود. اين‌كه بسياري از آثار ارزشمند توليد‌شده در كشور، چگونه مي‌توانند به بازار جهاني راه پيدا ‌كنند و به صورت جدي‌تر در كار ترجمه‌ي آثار به خارج از مرزها بكوشيم؛ چون گويا در اين راستا بسياري از آثار ارزشمند در خارج از مرزها توليد مي‌شوند كه به اصرار برخي كه در كار گزينش آثار براي ورود به كشورمان هستند، آن آثار به داخل راه پيدا نمي‌كنند.

علي‌اكبر ولايتي - رييس انجمن قلم ايران - نيز در سخناني با اشاره به تاريخچه‌ي تشكيل انجمن قلم گفت: با وجود اين‌كه انجمن قلم در شرايط مالي خوبي نبود؛ اما مصر بود كه به نوعي دين خود را به كساني كه اهل قلم هستند و در عين حال پايبند به مباني اسلامي و ملي و به انقلاب وفادارند، ادا و آن‌ها را تشويق كند. تأخيرهايي هم داشتيم كه اميدواريم ديگر تكرار نشود.

او ادامه داد: اگر در عرصه‌ي بين‌المللي هم ارتباط‌اتي با اهل قلم ديگر كشورهاي اسلامي داشته باشيم، گام بزرگي برداشته‌ايم. اهل قلم ما، چه در قبل از انقلاب و چه در بعد از انقلاب اسلامي، از بيرون از مرزهاي خود مدتي غفلت كردند.

علي‌اكبر اشعري - رييس سازمان اسناد و كتابخانه‌ي ملي - نيز در سخناني‌ گفت: دغدغه‌ي اصلي من، انقلاب اسلامي و تحقق همه‌ي آرمان‌هايي است كه در راه انقلاب اسلامي براي آن تلاش كرده‌ايم و ايفاي رسالت جهاني كه اين انقلاب بر عهده‌ي ما گذاشته است.

او افزود: نگاه من به انجمن قلم هم اين‌گونه و از همين منظر است. در سازمان اسناد وقتي با سازمان‌هاي ديگر در دنيا مكاتبه مي‌كنيم، مي‌بينيم آن‌ها استعدادهاي كوچك را كشف كرده و با آن‌ها ارتباط مي‌گيرند و ظرفيت آن را در جهت افكار خود به كار مي‌گيرند.

اشعري همچنين متذكر شد: دور از انتظار نيست كه از اين انجمن با اين شايستگي انتظار مي‌رود كه با ايفاي نقشي خاص چتري را در گستره‌ي جمهوري‌ اسلامي بگستراند تا هركدام از اهل قلم كه براي عضويت در انجمن درخواست كرد، با او ارتباط بگيرد و دايره‌ي اهل قلم را در كشور، هم سر و سامان و هم گسترش دهد. البته مشكل جدي كه در كتابخانه‌ها و مراكز تحقيقاتي در خارج از كشور داريم، اين‌ است كه آثاري كه از ما در آن مراكز وجود دارد، صرف نظر از آثار كلاسيك و شاعران گذشته مثلا مولانا و سعدي نوعا آثاري هستند كه نشان‌دهنده‌ي واقعيت آن‌چه در كشور ما مي‌گذرد، نيستند. در عرصه‌هاي مختلف هم آن‌ها خيلي به تهيه‌ي‌ همه‌ي آثار فاخر ايراني علاقه و اهتمام ندارند و معتمدين آن‌ها هم جانب اعتدال و انصاف را در گزينش آثار رعايت نمي‌كنند.

او در ادامه عنوان كرد: از سويي، بايد مژده دهم كه امروز به‌واسطه‌ي تشكيل شوراهاي علمي متعدد در كتابخانه‌ي ملي در رشته‌هاي مختلف با حضور كتاب‌شناسان زبده و نيز با رصد كردن، آثار را به داخل كشور مي‌آوريم و هرسال صدها ميليون تومان آثار خريداري مي‌شود و در كتابخانه‌ي ملي قرار مي‌گيرد، كه هم براي محققان و هم براي مترجمان مفيد است. بخصوص اخيرا قرار شد با فراخوان، آثار در معرض نمايش مترجمان قرار گيرد و در حوزه‌ي كودك و نوجوان اين حركت خيلي خوب انجام شد. از سويي، همه‌ي كتابخانه‌هاي ملي در دنيا از جريانات سياسي دورند و شايد از اين طريق بتوان با نهادهاي مسؤول آن‌ها بهتر ارتباط گرفت.

همچنين حسن رحيم‌پور ازغد‌ي - مدرس دانشگاه - در اين مراسم گفت: درعالم نخبگان عملا دنبال كميت نبايد بود. عده‌اي معتقدند در عالم هنر ‌و فرهنگ، تقسيم بر ما يا با ما درست نيست؛ اما در جايي بالأخره هنرمند به مؤمن، ملحد و مشرك تقسيم مي‌شوند و آثار هنري هم قابل قسم به اين تقسيم‌بندي هستند. ما چه بخواهيم و نخواهيم، آثارشان را در بيرون مي‌بينيم. شاعران مي‌توانند از يك ماده‌ي واحد، دو تفسير و دستگاه فكري بيرون ‌دهند. نمونه‌اش، حاكم توس كه به دقيقي و فردوسي پول داد تا شعر بگويند و آن‌چه از نفس فردوسي بيرون آمد، روحي كاملا شيعي و اسلامي داشت؛ اما دقيقي نه. حاكميت‌ها در ايران همواره نسبت به قدرت ادبيات و شعر اعتراف داشته‌اند. اين‌ها نشان مي‌دهد كه نفس شاعر و هنرمند چطور مي‌تواند در يك ماده‌ي واحد دخالت داشته باشد. مثلا ناصرخسرو يك چريك است؛ چريك شيعه و مظهر شعر انقلابي و ادبي و شيعي. از سويي، رهبر جنبش ادبي اسماعيلي است و از سويي، جنبش سياسي ايدئولوژيك را رهبري مي‌كند و بسياري از شعرهايش را در خانه‌هاي مخفي و تيمي سروده است.

ازغدي همچنين گفت: هر شعري از هر شاعري ساطع نمي‌شود؛ بين فعل و فاعل بايد تناسب باشد. امروز روشنفكران اسلامي بايد فلسفه‌ي هنر را استخراج و ارائه كنند. پيشنهاد مي‌كنم جايي مثل همين انجمن باشد كه براي كرسي‌ نظريه‌پردازي و نقد و مناظره در باب فلسفه‌ي اسلامي هنر راه‌اندازي شود، به دور از پراكندگي و تحولات دولت‌ها. هنرمند مسلمان هنرمندي است كه سر قرار با خدا حاضر شود.

به گزارش ايسنا، در ادامه‌، بيانيه‌ي هيأت داوران پنجمين جشنواره‌ي قلم زرين توسط پدرام پاك‌آيين - ديبر جشنواره - خوانده شد و برگزيدگان با حضور محمدحسين صفارهرندي، محسن پرويز - معاون امور فرهنگي وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامي، علي‌اكبر اشعري و علي‌اكبر ولايتي معرفي و تقدير شدند.

در بخش شعر اين جايزه با داوري: عباسعلي براتي‌پور (سرگروه)، صابر امامي، پرويز بيگي حبيب‌آبادي، رضا اسماعيلي و پدرام پاك‌آيين، «ترنم داوودي سكوت» قربان وليئي، برگزيده‌ي سال 85 و «دستور زبان عشق» قيصر امين‌پور، برگزيده‌ي سال 86 شد.

در بخش داستان با داوري: سميرا اصلان‌پور (سرگروه)، راضيه تجار، كامران پارسي‌نژاد، سهيلا عبدالحسيني و زهره يزدان‌پناه قره‌تپه، سال 85 برگزيده نداشت و در سال 86، دو رمان «قاعده‌ي بازي» فيروز زنوزي جلالي و «انجمن مخفي» احمد شاكري برگزيده شدند.

در بخش پژوهش ادبي نيز با داوري: شمس‌الدين رحماني (سرگروه)، حميد گروگان، علي معلم، يحيي يثربي و عباس اشرفي، «از اين باغ شرقي» (نظريه‌هاي نقد شعر كودك و نوجوان) پروين سلاجقه، برگزيده‌ي سال 85 و «آيين آينه» (سير تحول نمادپردازي در فرهنگ ايراني و ادبيات فارسي) از حسينعلي قبادي، برگزيده‌ي سال 86 شد.

همچنين به هريك از برگزيدگان، جايزه‌اي معادل 10 ميليون ريال اهدا شد.

نامزد‌هاي بخش شعر سال 85 جايزه‌ي قلم زرين عبارت‌ بودند از: «اقليت» (فاضل نظري)، «ساعت 10 صبح بود» (احمدرضا احمدي)، «ترنم داوودي سكوت» (قربان وليئي) و «شعرهاي ساحلي» (محمد حقوقي).

نامزدهاي بخش شعر سال 86 هم به اين شرح معرفي شده بودند: «دستور زبان عشق» (قيصر امين پور)، «گريه‌هاي حوا» (پانته‌آ صفايي بروجني)، «قوس غزل» (احمد عزيزي)، «مرثيه‌خواني براي باران» (مريم سقلاطوني)، «هر آينه آه» (جواد زهتاب)، «دستم از اين بازتر نبود» (حسين عبدالوند) و «شهر ديري است كه رفته است به خواب» (سهيل محمودي).

در بخش داستان هم نامزدها به اين ترتيب بودند: «نيمه‌ي نارنج» (شمسي خسروي)، «تمشك‌هايي كه سفر نمي كنند» (مريم روزبهانه)، «انجمن مخفي» (احمد شاكري)، «اشك هاي سبز» (محمدعلي گوديني)، «مارها تشنه‌اند» (اميرمحمد اعتمادي)، «قاعده‌ي بازي» (فيروز زنوزي جلالي) و «ما از دوكوهه آمده‌ايم» (مجيد پورولي ‌كلشتري).

فيروز زنوزي‌ جلالي - از برگزيدگان بخش داستان - پس از دريافت جايزه‌اش گفت: تصورم بر اين است كه در ادبيات داستاني‌مان معمولا بسيار كلي‌گويي مي‌كنيم و در رمان از همه‌چيز مي‌گوييم و از هيچ چيز نمي‌گوييم؛ در حالي‌كه در آثار برتر دنيا تحليل موقعيت است. تلاش من در اين رمان، اعتراف است.

احمد شاكري - برگزيده‌ي ديگر داستان - نيز گفت: نكته‌اي كه جشنواره‌ي قلم زرين را از ديگر جشنواره‌ها متمايز مي‌كند، اين‌ است كه اين جايزه از بطن نويسندگان انقلاب شكل گرفته است و دغدغه‌اي را كه ادبيات داستاني انقلاب داشته مبني بر تدوين نظريه‌هايي كه مبتني بر خلق اين آثار باشند، داشته، كه عملا از چنين مجموعه‌اي برخاسته است. انجمن افتخار دارد كه داورانش بر اساس معيارهاي انقلابي و ديني دست به انتخاب بزنند.

همچنين جايزه‌ي قيصر امين‌پور را افشين علاء دريافت كرد و در سخناني گفت: در ارتباط با آقاي امين‌پور چه مي‌توانم بگويم؟ باعث افتخار است كه واسطه‌اي باشم براي رساندن اين لطف به خانواده‌ي او. و تنها مي‌توانم شعر نوجوانانه‌ي او را كه پيامي است به نسل امروز، بخوانم.

جايزه‌ي پروين سلاجقه را نيز همسر اين نويسنده دريافت كرد.

حسينعلي قبادي - برگزيده‌ي بخش پژوهش ادبي - هم گفت: دوست داشتم پس از اين 11 سالي كه مشغول نوشتن اثر بودم، استادم شهيدي بود و كتاب ‌را تقديمش مي‌كردم.

در اين مراسم، افرادي همچون: محمدرضا سرشار، علي شجاعي‌ صائين، حميد سبزواري، مجتبي رحماندوست، حسن بنيانيان، راضيه تجار، سميرا اصلانپور، سيدمحمود دعايي، علي مطهري و مشفق كاشاني حضور داشتند.

همچنين در بخشي از بيانيه‌ي هيأت داوران پنجمين جشنواره‌ي قلم زرين آمده بود: كوشش شد تا در هر يك از مراحل، غربال آثار برتر، گزينش نامزدها و سرانجام انتخاب برترين آثار، شيوه‌نامه‌ي ارزيابي به تناسب حجم كتاب‌ها و دقت لازم در هر مرحله‌ تغيير يابد. چنان‌كه مرحله‌ي نخست با رويكرد سلبي و آسيب‌شناسانه و دو مرحله‌ي پاياني با روش تحليلي و انتقادي همراه بوده است.

هيأت داوران در حوزه‌ي شعر، آثاري را به عنوان نامزد جشنواره‌ برگزيد كه به رويكردهاي متنوع و گاه متضاد دراين حوزه تعلق دارند. در اين بخش، ميزان تسلط شاعر بر زبان‌ فارسي، وحدت و سازگاري دروني، تأثير و انگيزش عاطفي، خيال فعال، پشتوانه‌ي فرهنگي و رويكرد شاعرانه به مضامين آرماني، معيار بوده است.

به باور هيأت داوران بخش شعر، هرچند در بين مجموعه‌هاي شعر سال‌هاي 85 و 86 آثاري چند از جمله نامزدهاي اين بخش در بروز بخش قابل توجهي از ظرفيت‌هاي پيش‌گفته توفيق يافته‌اند؛ اما فقر مضامين نو همراه با ضعف در ايجاد فرم ذهني منسجم و وحدت دروني در شعرهاي بسياري از دفترهاي اين دو سال به چشم مي‌آيد.

در حوزه‌ي داستان در محدوده‌ي سال 85 ، هيأت داوران در دايره‌ي معيارهايي چون تازگي و ارزش درونمايه‌، استحكام و انسجام طرح داستاني، پرداخت عمومي، شخصيت‌پردازي و نيز تناسب و زيبايي لحن و نثر اثر، هيچ‌يك از آثار را واجد دست‌كم 85 از مجموع 100 امتياز لازم و در نتيجه حائز رتبه‌ي برتر نشناخت.

جامعيت، مانعيت، استخدام معيار، تحرير محل نزاع، بهره‌مندي از سازمان سخته‌ي‌ علمي، نقد منطقي اجزاي پژوهش، منبع‌شناسي و گوياسازي منابع، تبويب، فصل‌بندي، نمايه‌سازي و نثر پاكيزه‌ي تحقيقاتي، از جمله معيارهاي بخش پژوهش ادبي بود، كه هيأت داوران، دو اثر منتخب خود را در اين بخش، واجد تركيبي متوازن از غالب شاخص‌هاي پيش‌گفته دانسته بود.

انتهاي پيام
جمعه 14 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 223]