بررسي مهدويت، فرجام‌انديشي تاريخ و فلسفه تاريخ هگل در فصل‌نامه «شيعه‌شناسي»

واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاري قرآني ايران: بررسي مهدويت، فرجام‌انديشي تاريخ و فلسفه تاريخ هگل در فصل‌نامه «شيعه‌شناسي»
گروه انديشه: مقاله «مهدويت، فرجام‌انديشي تاريخ و فلسفه تاريخ هگل»، نوشته دكتر «علي فلاح‌رفيع» در آخرين شماره فصل‌نامه «شيعه‌شناسي» منتشر شده است.
به گزارش خبرگزاري قرآني ايران (ايكنا)، نوشتار حاضر، با مروري اجمالي بر اصول تفكرات فلسفي «هگل»، موضوع مهدويت را از نگاه وي بررسي كرده است.

در چكيده اين مقال مي‌خوانيد: هر چند آينده‌نگري از ويژگي‌هاي انسان در طول تاريخ بوده و اديان و متفكران بسياري به اين موضوع پرداخته‌اند، اما نگاه واقع‌بينانه و برخوردار از پشتوانه فكري و عقلاني به پايان تاريخ بشري و تفسير و تحليل عالمانه از چگونگي پهلوگرفتن كشتي رها شده در اقيانوس تاريخ، هنوز جاي تحليل و نقادي بسيار دارد.

در بين اديان، اسلام با طرح روشن و مستدل خود از پايان تاريخ بشري، كاملا موفق بوده است. اعتقاد به مهدويت در عالم تشيع، آينده بشر را در قالبي معقول، زيبا و اميدبخش طرح كرده است. فيلسوفان نيز با تكيه بر اصول عقلاني و دلايل مستدل فلسفي، كما بيش به اين موضوع پرداخته‌اند.

به اعتقاد نويسنده، «هگل» از جمله فيلسوفاني است كه علي‌رغم اطلاعات كم وي از باورهاي اسلامي در اين زمينه، بر مبناي مقولات فلسفي خود، هم‌چون پديدارشناسي روح، آزادي و خودگشايندگي روح در تاريخ، ديالكتيك و عقلانيت تاريخ، به طور مستوفي به اين موضوع پرداخته و در صدد يافتن پاسخي عقلاني بر آن برآمده است.

همان‌طور كه عنوان شد، اين جستار با مروري اجمالي به طرح اديان گوناگون درباره اين موضوع، به عقيده تشيع در عالم اسلام اشاره مي‌كند و ضمن بيان گوشه‌اي از امتيازت عقلاني، وضوح‌بخشي و تعين و تشخص‌محوري اين بحث در شيعه، به طرح و بررسي آن نزد فيلسوفان مي‌پردازد.

به عقيده نگارنده اين سطور، هگل از جمله فيلسوفاني است كه با بهره‌گيري از اصول فلسفي خود، هم‌چون پديدارشناسي روح در تاريخ، عقلانيت تاريخ، مقوله آزادي و تفسير خاص او از ديالكتيك روح، به نظريه‌اي از فرجام‌شناسي تاريخي مي‌رسد.

به زعم نويسنده، به عقيده هگل، تاريخ در نهايت و فرجام خود، به سويي مي‌رود كه همه امكانات خود رابه فعليت برساند. او اين فعليت، ظهور و بروز را در گرو همت مردان بزرگي مي‌داند كه كلي برتر از غايت خويش ساخته‌اند و آن غايت را كه با مفهوم برتر روح مطابق است، تحقق مي‌بخشند.

شماره آخر فصل‌نامه تخصصي «شيعه‌شناسي»، به صاحب امتيازي مؤسسه شيعه‌شناسي، مدير مسئولي دكتر «محمود تقي‌زاده داوري» و سردبيري دكتر «سيدرضا مؤدب» به تازگي وارد بازار نشر شده است.
جمعه 14 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبرگزاري قرآني ايران]

[مشاهده در: www.iqna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 338]