نگاهي به اهميت سفر سرگئي لاوروف به تركيه

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: نگاهي به اهميت سفر سرگئي لاوروف به تركيه
سفر لاوروف به تركيه به عنوان وزير امور خارجه كشوري كه در دوره اخير به بزرگترين شريك تجاري تركيه تبديل شده، در واقع پاسخ به سفر بهمن ماه سال گذشته علي باباجان وزير امور خارجه و رييس هيات مذاكره‌كننده تركيه در اتحاديه اروپا، به فدراسيون روسيه است.

به گفته كارشناسان سياسي در آنكارا، دولت اردوغان به سفر وزير امور خارجه روسيه از اين نظر كه اين اولين سفر يك مقام بلند پايه روسيه پس از روي كار آمدن ديميتري مدودف رييس جمهور جديد روسيه به تركيه است و در شرايط حساس حاكم برمنطقه صورت مي‌گيرد، اهميت خاصي مي‌دهد.

سرگئي لاوروف آخرين بار در سال ‪ ۲۰۰۶‬ميلادي به تركيه سفر كرده بود و علي باباجان نيز در فوريه امسال به مسكو رفت.

وزير خارجه روسيه در سفر دو روزه خود به تركيه علاوه بر ديدار و گفت وگو با علي بابا جان با عبدالله گل رييس جمهور و رجب طيب اردوغان نخست وزير تركيه نيز به طور جداگانه ديدار و گفت وگو خواهد كرد.

وزارت خارجه تركيه روز گذشته با صدور اطلاعيه‌اي در اين ارتباط اعلام كرد: در سفر لاوروف به آنكارا ابعاد مختلف روابط روبه رشد دو كشور و امكانات همكاري‌هاي جديد مورد بحث و رايزني قرار خواهد گرفت.

به گفته كارشناسان بخش مهمي از دستور كار مذاكرات لاوروف با مقامات بلندپايه تركيه را تحولات مربوط به خاورميانه از قبيل مساله فلسطين و مذاكرات سوريه و رژيم صهيونيستي با ميانجي گري تركيه، ادعاهاي غرب و در راس آن آمريكا در خصوص برنامه هسته‌اي صلح آميز ايران، تحولات عراق، تحولات قفقاز و بالكان تشكيل خواهد داد.

مسكو از تلاش‌هاي تركيه براي مذاكرات غيرمستقيم سوريه و رژيم صهيونيستي حمايت مي‌كند، ولي از شناسايي كوزوو از سوي آنكارا و همچنين از گسترش روابط تركيه با گرجستان ناخرسند است.

در ارتباط با مسائل قفقاز نيز انتظار مي‌رود موضوع روابط تركيه با ارمنستان و مساله قره باغ نيز مورد بحث دو طرف قرار گيرد.

كارشناسان با اشاره به اين كه هدف تركيه توسعه راهبرد شراكت چند بعدي آنكارا و مسكو است، مي‌گويند: سفر لاوروف به تركيه در شرايطي صورت ميگيرد كه روابط تركيه و روسيه در دوره اخير شاهد رشد و توسعه كم نظيري است و روسيه نه تنها با كنار زدن شريك تجاري سنتي اين كشور يعني آلمان، به بزرگترين شريك بزرگ تجاري تركيه تبديل شده است بلكه در زمينه انرژي به ويژه گاز طبيعي، تركيه وابستگي شديدي به روسيه پيدا كرده است و در بعد سياسي و ديپلماتيك نيز نزديكي قابل ملاحظهاي بين دو كشور پديد آمده است.

حجم تجارت تركيه و روسيه در سال ‪ ۲۰۰۲‬ميلادي برابر پنج ميليارد دلار بود كه در سال گذشته به ‪ ۲۷‬ميليارد دلار رسيد يعني بيش از پنج برابر در پنج سال رشد پيدا كرد.

تركيه درآمد ارزي مهمي از سفر گردشگران روسي به كشورش دارد و در زمينه پيمانكاري نيز فقط در سال گذشته ميلادي حجم پيمانهاي شركتهاي سازه تركيه در روسيه به شش ميليارد دلار رسيد.

در اين ميان حجم تجارت دوكشور در چهار ماه اول سال جاري ميلادي به ‪۱۲‬ ميليارد و ‪ ۷۵۶‬ميليون دلار رسيد كه با اين روند انتظار مي‌رود در سال جاري ميلادي حجم تجارت دوكشور به ‪ ۳۸‬ميليارد دلار برسد كه رقم بسيار قابل توجهي است.

البته تركيه در سال گذشته با كسري ‪ ۱۶/۷‬ميليارد دلاري در تجارت خود با روسيه روبهرو بود كه بيشتر ناشي از رشد سريع قيمت نفت و گاز در بازارهاي جهاني است.

حدود ‪ ۷۰‬در صد واردات تركيه از روسيه را نفت و گاز و فرآوردههاي نفتي تشكيل ميدهد.

حجم پيمانهاي شركتهاي سازه تركيه در روسيه به ‪ ۲۳‬ميليارد دلار ميرسد و شركتهاي تركيه بيشترين سهم را در بازار اين كشور دارند.

روسيه سال ‪ ۲۰۰۸‬ميلادي را سال تركيه ناميده است و تركيه در نظر دارد اين بازار مهم را براي خود حفظ كرده و توسعه دهد.

به گفته كارشناسان روابط بينالمللي روابط تركيه و روسيه به دنبال سفر تاريخي ولاديمير پوتين رييس جمهوري فدراسيون روسيه به اين كشور در ‪ ۱۵‬آذر سال ‪ ۱۳۸۳‬شمسي نقطه عطفي در روابط دو كشور بود. اين اولين سفر در سطح رييس جمهوري از روسيه و شوروي سابق به تركيه بود.

بالاترين مقامي كه تا آن زمان از سرزمين روسيه به تركيه سفر كرده بود، نيكلاي پادگورني بود كه به عنوان رييس هيات حاكمه (جمهوري) اتحاد جماهير شوروي (سابق) به آنكارا آمد.

با توجه به اين كه مقام رييس جمهوري در نظام شوروي سابق سمبليك بود و در واقع كشور را لئونيد برژنف رهبر حزب كمونيست شوروي اداره ميكرد، ميتوان گفت كه پوتين اولين رهبر از سرزمين روسيه بود كه در تاريخ ‪۵۰۰‬ ساله روابط دو كشور به تركيه سفر كرد.

مشاركت چند بعدي در روابط، عبارتي نسبتا جديد در روابط دو كشور است كه خود گوياي روند رو به تعميق و گسترش در روابط تركيه و روسيه است.

به گفته كارشناسان روابط بينالمللي در آنكارا، چنين تعريفي از روابط تركيه و روسيه به ويژه در دوران اقتدار حزب عدالت و توسعه بيشتر جلب توجه ميكند و آن را ميتوان رويكرد جديد در سياست خارجي و يكي از ويژگيهاي سياست خارجي دولت رجب طيب اردوغان به شمار آورد كه معمار آن پروفسور احمد داود اوغلو مشاور عالي سياست خارجي اردوغان است.

بيانيه دوستي و مشاركت چند بعدي تركيه و روسيه در سفر پوتين به آنكارا امضا شد.

آن بيانيه در حقيقت بازسازي سند همكاري بين دو كشور بود كه در سال ‪ ۱۹۹۲‬با تاكيد بر احترام متقابل به تماميت ارضي و هدف تقويت همكاري در مبارزه با تروريسم و اعتمادسازي به امضا رسيده بود.

بيانيه، همچنين بازسازي موافقتنامه امضا شده بين اسماعيل جم و ايوان ايوانف وزيران خارجه وقت تركيه و روسيه در سال ‪ ۲۰۰۱‬در نيويورك بود كه به موجب آن دو طرف طرح عمل همكاري در اورسيا را تدوين كردند.

با توجه به اين كه منطقه قفقاز و آسياي مركزي در سياست خارجي هر دو كشور جايگاه ويژهاي دارد، تحولات در روابط آنكارا و مسكو در سالهاي اخير نشان ميدهد كه اين دو كشور به جاي دامن زدن به اختلافها و نقطه نظرات مخالف خود در قبال آسياي مركزي و قفقاز، به نزديك‌سازي مشتركات خود در منطقه اهميت ميدهند.

روسيه و تركيه با استفاده از موقعيت راهبردي خود در اروسيا سعي ميكنند ضمن حفظ منافع ملي و فرا ملي خود، اين منافع را توسعه داده و تحكيم بخشند.

روسيه به لحاظ رابطهاي كه در گذشته با اين منطقه داشت، اين منطقه را حيات خلوت خود ميداند و تحمل حضور نيروهاي فرامنطقهاي را در آن ندارد.

تركيه نيز با مطرح كردن مشتركات زباني، تاريخي و فرهنگي و موقعيت ژئو استراتژيك خود سعي دارد ضمن تقويت روابط خود با كشورهاي منطقه، با حمايت هاي غرب، خود را به يك پايانه مهم انرژي در منطقه اروسيا و خاورميانه تبديل كند.

برخي از تحولات منطقهاي و بينالمللي و مطلوب نبودن پيشرفت دو كشور در راه تحقق خواستهها و انتظارات خود در اروسيا، تركيه و روسيه را بر آن داشت تا راه همكاري با يكديگر را پيش بگيرند.

به اين دليل سفر لاروف به تركيه را مي‌توان به عنوان فصل جديدي در مناسبات دو كشور مورد ارزيابي قرار داد.
سه شنبه 11 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 236]