شاعران زن ایران

واضح آرشیو وب فارسی:سایت ریسک: bidastar05-02-2009, 05:31 PMآماری که برخی طرفداران حقوق زن منتشر کرده اند ، در سراسر ادبیات فارسی ، از رودکی تا امروز ، در برابر ۸۰۰۰ شاعر شناخته شده مرد ، تنها ۴۰۰ شاعر زن وجود داشته اند! این رقم در فرهنگنامه زنان پارسیگو که شاعران سراسر قلمرو زبان فارسی را در بر می گیرد - یعنی ایران و افغانستان و تاجیکستان و پاکستان و...- به ۱۰۰۰ نام افزایش می یابد. در دنیای عرب نیز طبق گزارش معجم الشاعرات فی الجاهلیة و الاسلام از دوره جاهلیت تا دوره اسلامی - به استثنای روزگار معاصر- می توان به نام و زندگی نامه بیش از ۵۰۰ شاعر زن اشاره کرد.راستی چرا این چنین است و چرا شاعران زن ، نسبت به مردان ، کم شمار به نظر می رسند؟ اگر پاسخ این سوال را از مردگرایان روزگار طلب کنیم، پوزخندی می زنند و می گویند: پر واضح است که زن جماعت استعداد شاعری ندارند و نمی توانند با مردان در این عرصه رقابت کنند! و اگر همین پرسش را با یکی از جماعت فمنیست - کثرالله امثالهم ! - مطرح کنیم ، چینی به ابروان می افکنند و تقصیر را یکسره به گردن "پیشینه تاریخی مرد سالار " و " زیربنای فرهنگی جامعه" می افکنند که در طی قرون متمادی با ظلم و ستم و تبعیض هر گونه امکان رشد و شکوفایی و خلاقیت را از زن ایرانی و شرقی سلب کرده است! واقعیت آن است که این هردو نگاه به شدت بسته و اسیر نگرش جنسیتی هستند و هیچ به این نکته توجه ندارند که شاعری از سرچشمه شعور انسانی می جوشد و زنانگی و مردانگی و پیری و جوانی و عوارضی از این دست نمی تواند فی نفسه آن را محدود کند. هر شاعری پیش از آنکه زن یا مرد باشد ، انسانی است با شعوری خلاق و احساس و عاطفه ای معمولا سرشارتر و نیرومند تر از انسانهای معمولی! اگر سنتی که در گذشته در زمینه نگارش تذکره (زندگی نامه ) شاعران زن وجود داشت و آثاری چون اشعار النساء (تالیف ابوعبدالله مرزبانی خراسانی ، متوفی ۳۸۴ ه ق ) و اشعار الجواری (تالیف مفجع بصری، متوفی ۳۲۷ ه ق) و الاماء الشواعر (تالیف ابوالفرج اصفهانی ، متوفی ۳۵۶ ه ق ) و النساء الشواعر ( تالیف ابن الطراح ، متوفی ۷۲۰ ه ق) و کتاب بلاغات النساء از ابن طیفور (متوفی ۲۸۰ ه ق) را در تاریخ ادبیات این سوی جهان پدید آورده است ، تداوم می یافت ، ما امروز بهتر و علمی تر از این می توانستیم در مورد صحت و سقم این آمارها و دیدگاهها سخن بگوییم. بی آنکه بخواهیم تاثیر شرایط اجتماعی گذشته را - با وجود سیاه نمایی ها و مبالغه هایی که در مورد آن صورت می گیرد - یکسره نادیده بگیریم ، می توانیم به عامل واقعی تری اشاره کنیم که باعث می شده زنان ، در گذشته کمتر به شعر و شاعری رسمی و حرفه ای روی بیاورند. این عامل به ماهیت "ادبیات رسمی" ما در گذشته بازمی گردد. شاعری در گذشته سرزمین ما- جدا از ادبیات خانقاهی و عرفانی که آن هم از ادبیات مردانه دیگری حمایت می کرد - عمدتا در دو وادی "قصیده گویی" و مدیحه گستری و "غزل" و سخن عاشقانه منحصر و محصور بوده است. شاعران قدیم یا باید "مدح ممدوح" می گفتند و از طریق گرفتن صله از پادشاهان و دیگر اصحاب قدرت و ثروت ، چیزی به جیب می زدند ، یا باید زبان به "تغزل" می گشودند و می کوشیدند با شعری دلاویز در دل معشوق رخنه کنند و دامن وصالی به کف بیاورند! ورود به این دو عرصه در گذشته به مقتضای طبع و سرشت مردان ، برای آنان امری طبیعی و دست کم متداول بود ، اما برای زنان ، به واسطه سرشت و خوی زن شرقی ، امری مطلوب و خواستنی شمرده نمی شد. زنان فرهیخته روزگارقدیم که اندک هم نبودند ، ترجیح می دادند به جای چاپلوسی برای اصحاب قدرت و جاه و یا فرود آمدن از اریکه معشوقی و ناز و روی آوردن به عجز و لابه و نیاز عاشقانه بر درگاه جنس مرد - به شیوه برخی از زنان شاعر این زمانه! - عطای شاعری رسمی را به لقای آن ببخشند و راه دیگری برای بیان احساسات و عواطف خودشان انتخاب کنند. این راه ، همانا ادبیات غیر رسمی و به اصطلاح "عامیانه" بود. اگر به لالایی های مادرانه و بسیاری از تصنیفها و ترانه های محلی و اغلب متلها و قصه های روستایی و ...گوش بسپاریم ، صدای زنی را می شنویم که احساسات و رنجهای فروخورده خود را نجیبانه نغمه سرکرده است! اگر نام و نشان شاعران و آفرینندگان ادبیات عامیانه که اغلب یا بسیاری از آنها زن بوده اند ، بخلاف نوع شاعران رسمی ، برجای نمانده ، به این علت است که هیچ دربار و نهاد رسمی از آنها حمایت نکرده است و این سروده ها که از قضا صمیمانه ترین بخش از ادبیات ما را تشکیل می دهد ، سینه به سینه به ما رسیده و بخش عمده ای از آنها نیز در غوغای زمان - مثل نام آفرینندگانشان - از یادها رفته است! t.s.m.t21-02-2009, 09:26 PM------------------------------------------------------------------- t.s.m.t21-02-2009, 09:31 PM------------------------------------------------------------------------------ karin21-02-2009, 11:15 PMسلام چه اهمیتی داره که شعر شاعران زن صرفا مورد بررسی قرار بگیرد؟ اینکه با توجه به شرایط اجتماعی، فرهنگی و یا هر چیز دیگری شاعران زن بسیار کم اند و حتا انگشت شمارند کاملا صحیح اما وقتی اسم بیوگرافی، بررسی، نقد و هر چیز دیگه میاد فکر نمی کنم اهمیتی داشته باشه یک شعر رو یک زن سروده یا یک مرد! تفکیک جنسیتی برای مقوله ای مثل شعر واقعا لازم است؟ شما برای شاعران مرد ایران هم تاپیکی خواهید زد؟ اگر هدف شناساندن شعر و شاعر باشه چه دلیلی داره که ما بخوایم با تفکیک جنسیتی مثلا شاعران زن رو از اقلیت در بیاریم؟ شاعر با شعرش شناخته میشه نه با جنسیتش! t.s.m.t21-02-2009, 11:29 PMسلام چه اهمیتی داره که شعر شاعران زن صرفا مورد بررسی قرار بگیرد؟ به خاطر این که مطمئن باشید اگر در یک تاپیک واحد انجام گیرد رغبت مخاطبان بیشتر به سوی شاعران مرد خواهد بود(شاید به خاطر کثرت شاعران مرد)و شاعران زن کمتر مورد توجه قرار می گیرند در حالی اشعار برخی غنی تر از بعضی شاعران مرد است. اینکه با توجه به شرایط اجتماعی، فرهنگی و یا هر چیز دیگری شاعران زن بسیار کم اند و حتا انگشت شمارند کاملا صحیح اما وقتی اسم بیوگرافی، بررسی، نقد و هر چیز دیگه میاد فکر نمی کنم اهمیتی داشته باشه یک شعر رو یک زن سروده یا یک مرد! خوب من هم به خاطر برقراری این موازنه این کار را انجام داده ام تفکیک جنسیتی برای مقوله ای مثل شعر واقعا لازم است؟ از دیدگاه من نه،ولی از دیدگاه مخاطبانی شاید بلی! باید همه درک کنند که شاعر ،شاعر است صرفاً ربطی به زن و مرد بودن ندارد. اما اگر باز تکرار می کنم در تاپیک مشترک این کار انجام گیرد زنان شاعر در میان مردان گم خواهند شد. شما برای شاعران مرد ایران هم تاپیکی خواهید زد؟ این کار خیلی وقت پیش انجام شده است (آنالیز شعری) اگر این تاپیک پا برجا ماند شاعران زنی که در آن معرفی شده اند به این تاپیک منتقل می شوند.(توجه کنید که تاپیک آنالیز شعری صرفاً شاعران ترک سرای ایران نیست،حال بقیه رغبت نشان نمی دهند) اگر هدف شناساندن شعر و شاعر باشه چه دلیلی داره که ما بخوایم با تفکیک جنسیتی مثلا شاعران زن رو از اقلیت در بیاریم؟ شاعر با شعرش شناخته میشه نه با جنسیتش! فکر کنم شما منظور من رو درست متوجه نشدید!من برای آشنا کردن مردم با شاعران زن مجبور به این کار شده ام و گرنه شعر اکثر آنها برای من به عنوان شعر پایه محسوب شده است مثلاً شعر لیلا خانم که بارها در مورد آن سخن گفته ام. همچنین درست است که تعداد شاعران زن به نسبت مردان کمترند ولی در حدود بالای 100 نفرند انشاءالله فرصت باشد به همه خواهیم رسید karin22-02-2009, 02:03 PMبه خاطر این که مطمئن باشید اگر در یک تاپیک واحد انجام گیرد رغبت مخاطبان بیشتر به سوی شاعران مرد خواهد بود(شاید به خاطر کثرت شاعران مرد)و شاعران زن کمتر مورد توجه قرار می گیرند در حالی اشعار برخی غنی تر از بعضی شاعران مرد است.اصلا قبول ندارم حرفتون رو شعر غنی در میان انبوه اشعار هیچ وقت گم نمیشه تنها برداشتی که من می کنم اینه که اشعار شاعران زن در حدی نیستند که با شاعران مرد مقایسه بشوند پس ما لطف می کنیم در یک تاپیک جدا بهشون می پردازیم که دلشون نشکنه وگرنه به هیچ عنوان برای من قابل قبول نیست که شعری بسیار خوب باشه و مخاطب چون شاعرش زنه اون رو نبینه و شما لطف می کنید و یه تاپیک می زنید تا اون رو به مخاطب بشناسونید خوب من هم به خاطر برقراری این موازنه این کار را انجام داده اماین موازنه نیست عین تبعیضه! از دیدگاه من نه،ولی از دیدگاه مخاطبانی شاید بلی! باید همه درک کنند که شاعر ،شاعر است صرفاً ربطی به زن و مرد بودن ندارد. اما اگر باز تکرار می کنم در تاپیک مشترک این کار انجام گیرد زنان شاعر در میان مردان گم خواهند شد.از دیدگاه شما هم بله! شما اگر یک همچین دیدگاهی نداشتید هیچ وقت یک همچین تاپیکی نمی زدید اگر همه باید درک کنند شاعر، شاعر است و به زن یا مرد بودن ربطی ندارد و در واقع این تفکیک جنسیتی غلط است، شما چرا خودتون به این تفکیک دامن می زنید؟ ما تفکیک می کنیم تا بگیم تفکیک بد است؟!؟! این کار خیلی وقت پیش انجام شده است (آنالیز شعری) اگر این تاپیک پا برجا ماند شاعران زنی که در آن معرفی شده اند به این تاپیک منتقل می شوند.(توجه کنید که تاپیک آنالیز شعری صرفاً شاعران ترک سرای ایران نیست،حال بقیه رغبت نشان نمی دهند)اصلا بحث شاعران ترک و غیر ترک مطرح نیست و من با اون قضیه کاری ندارم اما برداشتی که من از این کار شما می کنم اینه که کل جامعه ی شعر و ادب برای مرد هاست و تاپیک کلی و اصلی با عنوان آنالیز شعری مال اون هاست! یک جای کوچکی هم برای زن ها موجود است در صورتی که اگر قراره تبعیضی در کار نباشه شما یا باید در یک تاپیک به همه ی شاعران می پرداختید یا دو تاپیک جدا می زدید، یکی برای شاعران مرد، یکی برای شاعران زن نه یک تاپیک برای شاعران و یک تاپیک برای شاعران زن!! ( که از نظر من مورد اول درسته ) فکر کنم شما منظور من رو درست متوجه نشدید!من برای آشنا کردن مردم با شاعران زن مجبور به این کار شده ام و گرنه شعر اکثر آنها برای من به عنوان شعر پایه محسوب شده است مثلاً شعر لیلا خانم که بارها در مورد آن سخن گفته ام.نه! هیچ مجبوریتی در کار نیست من همون طور که گفتم شاعر با شعرش شناخته میشه و هیچ نیازی نداره ما در حق اش لطف کنیم و بگیم حالا تو چون به خاطر جنسیتت گمنام موندی ما می آییم و تو را به مردم می نمایانیم اگر شعری خوب باشه ماندگار میشه و شاعرش هم شناخته میشه و اگر کسی اونقدر عقاید بسته ای داره که یک شعر رو به خاطر اینکه شاعرش زنه نمی خونه در همون عقایدش بمونه و برای تغییر عقیده اش به این شکل اقدام نشه بهتره!! t.s.m.t22-02-2009, 06:53 PMدر مورد تمامی حرف های شما ببینید شما جزء مدیر های این انجمن هستید،اگه با این تاپیک به هر دلیلی مخالفید میتونید حذفش کنین،ما هم که تا حالا هیچ اعتراضی نداشتیم و تابعیت مدیریت هستیم. اما اگر نظر شخصی تون این هست،فکر کنم برداشت اشتباه از کار من کردید.در واقع اگر فکر می کنید تاپیک مجزا برای شاعران زن و پرداختن بیشتر به ایشان تبعیض هست!من با کمال میل تو هون آنالیز شعری کارم رو ادامه می دم. ولی مطمئن باشید که شما بیشتر از من ،عاشق شعر نیستید! ولی هدف من خیلی روشن بود تعجب می کنم که این چنین برداشتی داشتید! در ضمن، امیدوارم منظورتان از این کارها ،از سر دلسوز ی برای هنر این مملکت باشد وگرنه اگر قصد دارید با این سخنان طرز فکر بنده را در نظر دیگران این گونه جلوه دهید تا دیگر تاپیک های بنده را زیر سؤال ببرید،راه درستی انتخاب نکرده اید. t.s.m.t22-02-2009, 07:01 PMو تاپیک کلی و اصلی با عنوان آنالیز شعری مال اون هاست! یک جای کوچکی هم برای زن ها موجود است البته این جمله یتان یادم رفت،اگر این گونه بود مطمئن باشید در تاپیک آنالیز شعری تا به حال به هیچ شاعر زنی نمی پرداختیم،حال اینکه در مورد لیلا شاعر قرن 7 به طور مفصل در همان تاپیک توضیح داده شده است،در ضمن به یاد داشته باشید اگر به هر نحوی مجبور به پرداختن تمامی شاعران در یک تاپیک شوم(آنالیز شعری)بدانید که این کار بر من تحمیل شد.و گرنه، نه این که من اشتباهی کردم که برای جبران آن دست به کاری بزنم. karin22-02-2009, 07:02 PMببینید شما جزء مدیر های این انجمن هستید،اگه با این تاپیک به هر دلیلی مخالفید میتونید حذفش کنین،ما هم که تا حالا هیچ اعتراضی نداشتیم و تابعیت مدیریت هستیم. اما اگر نظر شخصی تون این هست،فکر کنم برداشت اشتباه از کار من کردید.در واقع اگر فکر می کنید تاپیک مجزا برای شاعران زن و پرداختن بیشتر به ایشان تبعیض هست!من با کمال میل تو هون آنالیز شعری کارم رو ادامه می دم. ولی مطمئن باشید که شما بیشتر از من ،عاشق شعر نیستید! ولی هدف من خیلی روشن بود تعجب می کنم که این چنین برداشتی داشتید! در ضمن، امیدوارم منظورتان از این کارها ،از سر دلسوز ی برای هنر این مملکت باشد وگرنه اگر قصد دارید با این سخنان طرز فکر بنده را در نظر دیگران این گونه جلوه دهید تا دیگر تاپیک های بنده را زیر سؤال ببرید،راه درستی انتخاب نکرده اید. تاپیک شما خلاف قوانین نیست و هیچ مورد دیگری نداره که بخواد حدف بشه من هیچ وقت یک تاپیکی که مخالف سلیقه ام باشه حذف نمی کنم با شما هم هیچ دشمنی ای ندارم و قصد تخریب شخصیت شما رو هم ندارم فقط با هدف این تاپیک مخالف بودم و اون رو اعلام کردم فکر نمی کنم بی احترامی ای به شما کرده باشم من عاشق شعر نیستم و دلسوزی ای هم برای هنر مملکت ندارم ولی با این دیدگاه جداسازی به هر دلیلی مخالفم، در خیلی زمینه ها از جمله ادبیات بیشتر از این هم بحث رو ادامه نمیدم چون هر کدوم از ما نظر خودش رو داره و اختلاف نظر ما هیچ ربطی به موضوع تاپیک نداره شما هم طبق روال قبل به تاپیک تون ادامه بدید موفق باشید t.s.m.t22-02-2009, 07:24 PMاز نظر من این تاپیک بسته شده هست،و شاعران زن نیز به تاپیک آنالیز شعری انتقال می یابند. شما هم موفق باشید. خوشحالم که پست اول من توسط...دزدیده شد،خوشحال شدم از آن جهت که 1 درصد شکی هم که در مورد برخی مسائل و شخصیت ها داشتم از بین رفت و دیگر جایی برای سخن راندن نیست ،البته این اتفاق تازه ای در عرصه ی هنر این مملکت نبود،به هر حال با توجه به مشاجره های قبلی انتظار می رفت که سایر ،داوری بی طرفانه داشته باشند،که نداشتند، سایت ما را در گوگل محبوب کنید با کلیک روی دکمه ای که در سمت چپ این منو با عنوان +1 قرار داده شده شما به این سایت مهر تأیید میزنید و به دوستانتان در صفحه جستجوی گوگل دیدن این سایت را پیشنهاد میکنید که این امر خود باعث افزایش رتبه سایت در گوگل میشود

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت ریسک]

[مشاهده در: www.ri3k.eu]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 556]