بورس و بازار - جدايي در نيمه راه

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: بورس و بازار - جدايي در نيمه راه

بورس و بازار - جدايي در نيمه راه

گروه اقتصاد: بازار همچنان در انتظار روزهاي خوش گذشته به سر مي‌برد، ايامي كه هنوز مقابله‌هاي دولتي با فروشندگان صنفي چنان قوت نگرفته بود كه جدال‌هاي ميان دولت و بازار به ميدان تعيين قيمت كالاهاي اساسي كشيده شود و اصناف نيز براي همراهي با مردان قوه مجريه قدم پس بكشند. هنگامي كه دولت طرح خاموشي‌هاي عصرگاهي اصناف را مطرح كرد بسياري گمانه‌زني كردند كه حلقه وصل ميان اصناف و دولت از هم گسيخته است، چراكه اين بار حتي مردان سرسپرده صنفي نيز به ميدان حمايت از قوه مجريه قدم نگذاشتند تا دولتي‌ها استراتژي‌هاي جديدي را پيش گيرند كه اساس آن بر نافرماني اصناف استوار بود. اگر در نيمه ابتداي سال 85 مردان اقتصادي دولت همگي از اصلاح قانون نظام صنفي براي تعيين نقش‌هاي جديد به اصناف اطلاع مي‌دادند در ابتدايي‌ترين روزهاي سال 87 سازمان تعزيرات حكومتي احيا مي‌شود تا مردان اقتصادي دولت نهم نه بر شعار همراهي با نهادهاي صنفي براي تنظيم بازار پاي فشرده باشند و نه از ايده‌هاي ذهني گذشته خود دفاع كرده باشند. اصناف اين بار نه مجري خواسته‌هاي دولتي كه ميزبان ايده‌هاي فراموش‌شده دهه 70 شدند؛ ايده‌هايي كه روزگاري حتي با مخالفت وزيران چپ‌روي كابينه نيز همراه بود. اما شايد اين از بداقبالي دولت نهم بود كه گراني بدون تورم جهاني رقم خورد و ناكامي تنها دستاورد تكاپوهاي مردان اقتصادي دولت شد. از همين رو شيوه جديدي براي برخورد با واحدهاي صنفي نيز انديشيده شد كه تنها در دوران جدال‌هاي دهه 60 و 70 سراغي از آنها گرفته شده بود.

«400ميليارد ريال براي كنترل بازار اختصاصي مي‌يابد». ميانه‌هاي هفته وزارت بازرگاني چنين خبري را اعلام كرد. دولت كه از كنترل قيمت كالاهاي اساسي بازمانده در جست‌وجوي راه‌حلي براي گريز از بحران مي‌رود. اضطراب‌ها نيز به حدي افزايش يافته كه ديگر سخنراني‌هاي مرسوم چندان كارساز نخواهد بود تا بهاي كالاهاي مصرفي روندي نزولي پيش گيرند. هدايتگران دولت نهم هفته‌ها قبل خبر داده بودند كه رشد بهاي كالاهاي مصرفي تحت تاثير تورم جهاني صورت پذيرفته است ولي واكنش منفي تحليلگران اقتصادي دولت را وادار كرد تا مسير ديگري را براي انكار گراني‌ها پيش گيرد. وزارت بازرگاني طي سه سال گذشته بارها اعلام كرده بود كه اصناف را به عنوان بازوي اجراي تنظيم بازار گزينش كرده است. فرجي نيز همراه ايده‌هاي رئيس‌جمهور شد تا اصناف خود را در مواجهه با اتفاقاتي ببينند كه تا‌كنون آن را تجربه نكرده بودند. اصناف قرار بود تا تنظيم بازار را برعهده گيرند و دولت نيز ناظري براي آنان باشد ولي اوضاع آنگونه كه دولت نهم وعده داده بود پيش نرفت. يك هفته قبل رئيس دولت پرچمدار افشاي گراني‌ها شد و به صراحت اعلام كرد كه عده‌اي از محتكران مسبب افزايش بهاي كالاهاي مصرفي شهروندان شده‌اند. پس از او ديگر مردان اقتصادي كابينه نيز چنين كردند تا بحران به يك قدمي اصناف رسيده باشد. پيام گفتار دولت هنوز به ريش‌سفيدان صنوف نرسيده بود كه ناگهان خبري منتشر شد: «بازار به وسيله بازرسان دولتي كنترل خواهد شد.» متن خبر يك‌خطي بيشتر نبود ولي ذهن‌ها چنان سيال عمل كردند كه باز هم خاطرات روزهاي پاياني دهه 50 و ابتدايي‌ترين روزهاي دهه 60 در خاطره‌ها زنده شد. اگر روزگاري حكومت پهلوي درمانده از همه جا به نيروهاي حزبي خود رداي پليسي پوشاند، در دهه 80 هم تعزيرات حكومتي زنده شد و هم يارانه‌اي براي مقابله با گران‌فروشان اختصاص يافت. دهه 80 شايد اوج‌گيري تفكري جديدي در دولتداري باشد، چراكه روزي مردان دولتي به حمايت از اصناف مي‌پردازند و در فرصتي ديگر براي مقابله با آنان يارانه اختصاص مي‌دهند.
دهه 80 اوج دوران شوربختي صنوف ايراني لقب مي‌گيرد، چراكه از سويي خاموشي‌هاي اجباري مي‌آيد و از طرف ديگر نگراني‌هاي صنفي دلمشغولي دو ميليون و 500 هزار واحد صنفي مي‌شود. دهه سياست‌ورزي تازه ايرانيان با ايام ناكامي همراه شده تا هم خاموشي باشد و هم بازرسي‌هاي صنفي. چنين دهه 80 زمين را به آسمان مي‌دوزد و هم خاطرات دهه 50 را در خاطره‌ها به ياد مي‌آورد و هم ايام انزوا را يادآور مي‌سازد.
راهبران قوه مجريه چنان خود را سرگرم مناقشات سياسي كرده بودند كه فراموش كردند گرماي تابستان با دلنگراني‌هاي تامين برق همراه خواهد شد. يك ماه قبل معاون وزير نيرو در گفت وگوي خصوصي به نمايندگان رسانه‌هاي گروهي هشدار داد كه دولت براي تامين برق هر اقدامي را صورت خواهد داد. او نيز مانند وزير نيرو چندان خوش نداشت از كميابي برق اطلاع دهد.
اما شايد زياد تفاوتي نداشته باشد كه ايام چگونه سپري خواهد شد، چراكه روزگار شوربختي فرا رسيده و گريزي نيز از بحران‌هاي تابستاني نيست. نمايندگان اصناف روايت مي‌كنند كه در ايام سختي چاره‌اي به غير از مواجهه با دولتيان را ندارند، هرچند كه شايد خود چندان همراه چنين اتفاقي نباشند.
يکشنبه 9 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 93]