واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: تلاش مضاعف هند و پاكستان براي تحقق عملي طرح خط لوله صلح
خبرگزاري جمهوري اسلامي (ايرنا): خبرگزاري جمهوري اسلامي ( ايرنا):اسلام آباد - سفر اخير محمود قريشي وزير امورخارجه پاكستان به هند و گفت وگو درباره حق ترانزيت انتقال گاز ايران ، از تلاش اين دو كشور براي تحقق عملي قرارداد خط لوله صلح حكايت دارد.
براساس اخبارمنتشر شده و اظهارات وزراي نفت ايران و هند ،مذاكرات درباره احداث خط لوله انتقال گاز ماه آينده ميلادي ( جولاي )درتهران برگزار مي شود.
نوذري وزير نفت ايران در ديدار با همتاي هندي خود كه درحاشيه نشست سران كشورهاي توليد و مصرف كننده نفت در جده انجام شد ، از نهايي شدن نشست تهران سخن گفته است.
مورلي دئورا وزير نفت هندنيز درباره حل اختلافات موجود درباره امضاي قراداد خط لوله صلح با پاكستان گفته كه برخي مشكلات وجود داشته كه حل و فصل شده و خيلي زود ما قادر خواهيم بود اين قرارداد را با ايران و پاكستان امضا كنيم .
وي افزوده كه بيشتر موضوعات دوجانبه در ارتباط با اين طرح خط لوله گاز حل شده و احتمال برگزاري نشست وزراي نفت ايران ، پاكستان و هند در ماه آينده در تهران وجود دارد.
ديدار محمود قريشي وزير خارجه پاكستان از هند و گفت وگو با مقام هاي اين كشور نيز از جمله تحولاتي بود كه طي يك هفته گذشته خط لوله صلح را بار ديگر مورد توجه قرار داده است .
قريشي در دهلي نو اظهار داشته "اين خط لوله طرحي است كه به ما كمك مي كند مشكلات مربوط به كمبود انرژي را حل كنيم ."
وي تاكيد كرده كه "پاكستان مصمم است اين طرح را پيگيري كند و من مايلم بدانم كه آيا هند آمادگي دارد بطور كامل با ما همكاري كند و يا اينكه نياز به زمان بيشتري دارد تا در اين مورد فكر كند."
خط انتقال گاز ايران به شبه قاره ، مشهور به خط لوله صلح ، حدود 2700 كيلومتر طول دارد كه 1115كيلومتر در ايران ، 705كيلومتر در پاكستان و 850كيلومتر آن در هند خواهد بود.
طرح خط لوله انتقال گاز ايران به پاكستان و هند در ماه هاي اخير از مهم ترين مباحث روز منطقه و جهان بوده است ، بويژه آن كه اسلام آباد براي نهايي شدن اين قرارداد، تاكنون تمايل بيشتري از خود نشان داده است .
اين طرح از ابتدا قرار بود بصورت سه جانبه ميان ايران ، هند و پاكستان منعقد شود،اما در جريان مذاكرات ، دهلي نو از اين مذاكرات بطور موقت كنار كشيد.
احداث انتقال خط لوله گازايران به شبه قاره دراواسط سال 2007آغاز و تا سال 2010با هزينه اي بالغ بر هفت ميليارد دلار به پايان مي رسد.
برآوردهاي اوليه حاكيست ، پاكستان در ازاي ترانزيت گاز ايران به هند ( در صورت توافق ) سالانه حدود 600ميليون دلار عوايد خواهد داشت و دراين راستا ، اين خط لوله سالانه 300ميليون دلار هزينه واردات گاز هند را كاهش خواهد داد.
* ارزيابي
با وجود منافع و فوايد دوجانبه اين خط لوله براي هند و پاكستان ، چانه زني برسر قيمت و نگراني هند از امنيت اين خط لوله به لحاظ عبور از خاك پاكستان تا قبل از مذاكرات اخير هند و پاكستان ؛ مانع از پيشرفت در روند مذاكرات امضاي قرارداد احداث اين خط لوله شده بود ؛ هرچند قريشي و مورلي اعلام كردند كه اين اختلافات حل شده است .
با توجه به مسايل مطرح شده و اهميت اين طرح براي پاكستان و هند، بنظر مي رسد فرايند امضاي اين قرارداد از بعد اقتصادي خارج شده و جنبه سياسي پيدا كرده و اين مسايل سياسي نيز تنها به ارتباط سه كشور محدود نمي شود بلكه متاثر از تحولات منطقه اي ونقش كشورهاي مذكور در سطح بين المللي است .
درمورد هند بايد گفت كه اين كشور خود را ملزم به همكاري با غرب مي داند و در حقيقت به دنبال كودتاي كه در سياست خارجي هند رخ داد، اين كشور سياست نزديكي به غرب را اتخاذ كرد و در اين زمينه هم موفق به جلب همكاري ايالات متحده ، همچنين كشورهاي اروپايي در زمينه هاي سياسي و اقتصادي شده است .
اما دهلي نو گرچه يك قدرت منطقه اي محسوب مي شود اما فاقد توانايي و قدرت امتيازگيري به مانند چين يا روسيه در روابط خويش با طرف اروپايي و ايالات متحده است .
از سويي ديگر نقش پاكستان و عبور خط لوله از اين كشور براي هند همواره محلي براي ترديد و تشويش بوده است .
البته وجود مشكلات فني نيز عقب نشيني موقت هندي ها از اين طرح را توجيه خواهد كرد.
در حالي كه هند از ايران مي خواهد گاز طبيعي را در مرز هند با پاكستان تحويل دهد؛ تهران براي تحويل گاز مرز ايران با پاكستان را پيشنهاد كرده است .
هند همچنين مخالف شامل كردن بندي براي تجديد نظر در مورد قيمت گاز است كه ايران مي خواهد اين موضوع را در قرارداد خريد و فروش گاز بگنجاند.
** نياز شبه قاره به گاز ايران
هند و پاكستان به دليل نياز روزافزون به گاز و برقراري امنيت انرژي ، توجه خاصي به انعقاد قرارداد با ايران دارند .
1.پاكستان با كمبود روزافزون انرژي رو به رو است و امضاي اين قرارداد براي آنها حياتي است .
پاكستان در حال حاضر 16ميليون تن نفت وارد مي كند كه تا سال 2025به 100 ميليون تن خواهد رسيد.
از سوي ديگر، پاكستان با كمبودعرضه كافي گاز مواجه است ، بنابراين نياز بحراني پاكستان به واردات گاز، نقش آن را به يك كشور ترانزيت انحصاري خط لوله تبديل كرده كه علاوه بر آن برداشت كننده گاز انتقال يافته از خاك خود نيز خواهد بود.
تحت شرايط كنوني پاكستان از ترانزيت خط لوله آينده ايران - هند ، 400تا 600ميليون دلار به دست خواهد آورد و برداشت پاكستان از خط لوله معادل بيش از 30درصد از كل حجم گاز انتقال يافته است .
2 .بسياري از هندي ها نيز بهره گيري از ذخائر انبوه نفت و گاز ايران را براي برطرف كردن نيازمندي هاي بلند مدت خود به انرژي ضروري مي دانند.
هند، كشوري با يكي از بالاترين رشدهاي اقتصادي دنيا، نياز شديدي به انرژي جهت تامين رشد اقتصادي خود دارد.
اين كشور با كمبود ديرينه و فزاينده گاز مواجه است كه پيش بيني مي شود سهم زيادي در تامين انرژي آن داشته باشد.
با حساب نرخ رشد كنوني هند، يك بازار مصرف رقابتي براي منابع انرژي به منظور تغذيه اقتصادش خواهد بود.
هند روزانه 150ميليون متر مكعب گاز نياز دارد در حالي كه عرضه گاز در داخل اين كشور تنها 50درصد اين نياز را برطرف مي كند، در حالي كه نياز اين كشور به گاز در 10سال آينده چهار برابر افزايش مي يابد.
ذخاير در حال كاهش نفتي در هند، اين كشور را مجبور به يافتن جايگزين هايي مي كند كه بتواند به سرعت شكاف بين عرضه و تقاضا را پوشش دهد.
انتقال گاز ايران به شبه قاره به عنوان منبعي امن و مطمئن ، براي هند و پاكستان فقط منفعت اقتصادي ندارد بلكه مي تواند راهبرد صلح سازي و امنيت سازي در شبه قاره را تقويت كند.
در مجموع ايجاد امنيت جغرافياي سياسي منطقه و استحكام پيوندهاي تاريخي و فرهنگي سه كشور، از مزاياي اصلي خط لوله صلح است كه مي تواند در امنيت و صلح منطقه اي به ويژه در شبه قاره تاثير مثبتي داشته باشد.
امروزه قدرت هاي منطقه اي نظير جمهوري اسلامي ايران با درك اهميت روزافزون حوزه انرژي ،پارامترهاي اقتصادي را وارد عرصه امنيت ساز خود كرده اند.
جمهوري اسلامي ايران باوجود ذخاير عظيم گازي ، رويكرد توجه به بازارهاي غرب و جنوب غرب آسيا را نشانه رفته است ، اماآنچه در اين برهه حساس اهميت اين امر را دوچندان مي سازد، حداكثرسازي امنيت در پرتو پيوستگي اقتصاد منطقه اي است .
از: احمد فراهاني
آساق ** 235
شنبه 8 تير 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ايرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 158]