پايان عمر شاهد سقوط سلطنت در ايران

واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: پايان عمر شاهد سقوط سلطنت در ايران
ويليام جردن هميلتون را برخي با عنوان رييس ستاد جيمي كارتر، رييس‌جمهور اسبق آمريكا نيز مي‌شناسند.

اين عنوان ريشه در توانايي‌هاي بي‌بديل وي در هدايت استراتژي‌هاي سياسي كارتر در زمان جواني داشت.
او در سن 26‌سالگي توانست با اجراي يك مبارزه انتخاباتي بدون نقص براي كارفرماي خود، عنوان فرمانداري ايالت جورجيا را براي وي به ارمغان آورد.
دو سال بعد در سال 1972 تصميم گرفت طرح بزرگ‌تر خود را براي كارتر فاش كند. او يك نقشه راه 72 صفحه‌اي را در اختيار فرماندار دموكرات قرار داد كه نحوه راهيابي به كاخ سفيد را نشان مي‌داد. بر اساس اين نقشه راه، كارتر بايد تلاش‌هاي انتخاباتي خود را روي ايالت‌هاي كوچكتر متمركز مي‌كرد تا به اين وسيله در هيات يك سياستمدار ناشناخته راه خود را به دور نهايي انتخابات رياست‌جمهوري هموار سازد.
كارتر اين شيوه را در دستور كار قرار داد و پيش از اين كه در مقابل جرالد فورد قرار بگيرد، به عنوان نامزد نهايي حزب متبوع خويش برگزيده شد. اين شيوه در نهايت به ثمر نشست و بعدها به چراغ راهي براي برخي ديگر از نامزدهاي انتخاباتي در آمريكا تبديل شد.
پس از اين دوران بود كه جردن نقش خود را به عنوان استراتژيست انتخاباتي و سياسي در دولت كارتر تثبيت و لقب رييس ستاد كارتر در كاخ سفيد را از آن خود كرد. رييس ستاد در كاخ سفيد بالاترين مقام دفتر اجرايي رييس‌جمهور آمريكا است كه باعث شده است برخي دارنده آن را دومين مرد قدرتمند در واشنگتن توصيف كنند.
گرچه سياست خارجي در حوزه مسووليت هميلتون قرار نداشت، اما به دليل نزديكي وي به رييس‌جمهور وقت آمريكا بارها به عنوان نماينده او راهي مذاكراتي شد كه اعضاي دولت از شركت در آنها واهمه داشتند.
در سال 1986 هميلتون تصميم گرفت شانس خود را به عنوان سياستمداري مستقل بيازمايد و تصميم به شركت در انتخابات كنگره از ايالت جورجيا گرفت. اما بالاخره در مقابل ويچه فاولر - هم حزبي خود - متوقف شد.
پس از پيروزي انقلاب و گروگانگيري، جردن از معدود اعضاي كابينه كارتر بود كه مذاكره با دولت ايران را تا ماجراي طبس ادامه داد و حتي يكبار در جريان بحران گروگانگيري، با يك مقام ارشد ايراني در پاريس ملاقات كرد. گرچه او از اين مقام در خاطراتش نام نمي‌برد، با اين حال در‌ترجمه فارسي كتاب خاطرات او «بحران» از صادق قطب زاده به عنوان اين مقام ياد شده است.
او همچنين كوشيد با دور كردن شاه از آمريكا و مصر از انگيزه انقلابيون در دشمني با آمريكا بكاهد. مقصد پيشنهادي او كشور پاناما بود؛ جايي كه هميلتون خود را از دوستان نزديك ديكتاتور حاكم «ژنرال توريخوس» مي‌دانست. شاه كه از همه جا خود را رانده مي‌ديد، به شرط آن كه در صورت به خطر افتادن سلامتش بتواند به آمريكا باز گردد، در ملاقاتش با هميلتون در پايگاه هوايي لك لند با رفتن به پاناما موافقت كرد.
اما پس از ورود شاه به آمريكا، واقعه گروگانگيري رخ داد و هميلتون اين حادثه را مشكل و در عين حال فرصتي ديد تا از طريق حل آن وجهه از دست رفته رييس‌جمهور و همچنين اعتبار خود را نزد آمريكايي‌ها بهبود بخشد.
جردن در اين مورد نوشته است: من از طريق كمك به آزادي گروگان‌هاي آمريكايي مي‌خواستم خود را ثابت كنم. اين كار مي‌توانست تصوير بد من در اذهان را پاك كرده و در عين حال مي‌توانست به رييس‌جمهور كمك كند.
با اين حال تلاش‌هاي او بي‌نتيجه بود و مساله گروگان‌ها تا پايان دوره رياست‌جمهوري كارتر لاينحل باقي ماند. كارتر در انتخابات به ريگان پرچمدار و پدر محافظه كاري نوين باخت. هميلتون به ايالت زادگاهش جورجيا بازگشت. او در 1986 در دور مقدماتي انتخابات سنا شركت كرد و شكست خورد. دو دهه پاياني عمر او به مبارزه با سرطان و كمك به كودكان مبتلا به آن گذشت.
در سال 2001‌ هميلتون جردن دومين كتاب خود را منتشر كرد كه خاطرات يك سرطاني بود با عكسي از وي روي جلد كه بعد از شيمي درماني گرفته شده بود و از موهاي پرپشت هميشگي وي در آن اثري نبود.
هميلتون جردن در سن 63 سالگي و بعد از حدود ده سال مبارزه با سرطان لنف درگذشت. به نوشته مجله تايم، مهم‌ترين فعاليت‌هاي او در چهار سال حضورش در كنار جيمي كارتر در كاخ سفيد معاهده پاناما كه به موفقيت انجاميد و بحران گروگان‌گيري بود كه به شكست سختي منتهي شد.
گفته مي‌شود كه با مرگ مشاور ويژه جيمي كارتر يكي از شاهدان لحظه‌هاي مهم تبديل ايران و آمريكا از دوست‌ترين به دشمن‌ترين كشورها از دنيا رفت.
منبع: irDiplomacy.ir
شنبه 8 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]

[مشاهده در: www.donya-e-eqtesad.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 245]