گزارشي از وضعيت سازندگان چيپ هاي پردازشي: خون به پا خواهد شد!

واضح آرشیو وب فارسی:هموطن سلام: گزارشي از وضعيت سازندگان چيپ هاي پردازشي: خون به پا خواهد شد!
دوگانگي ساده دنياي قديم توليدكنندگان اين بازار، جاي خود را به سياست بازي پيچيده بين جبهه هاي متعددي داده كه در آن سهم و سود گروكشي مي شود.
جواد زارعي- در اين نوشتار بر آن شديم كه مختصات كلي بازار فعالان چيپ هاي پردازشي كنترلي، مانند چيپ ست هاي مادربرد، پردازنده هاي مركزي و موتورهاي گرافيكي را بررسي كنيم. چيپ هاي حافظه هرچند فاميل دور چيپ هاي پردازشي هستند، اما بهتر است آنها در جايگاه خود به عنوان ذخيره ساز مورد بررسي قرار گيرند كه فرصت و مجال ديگري را مي طلبد.
تغييرات بزرگي در حوزه طراحي و توليد چيپ هاي پردازشي كنترلي به وجود آمده است. اصل بازي همان است كه بود، اما شكل آن مانند ديگر تغييرات دنيا و آدم هاي آن چنان تغييركرده است كه شائبه عوض شدن اصل بازي هم مطرح شده است. گفته هاي نگارنده شايد گنگ باشد، اما اگر ما را در پيگيري اين سطور همراهي كنيد، حتم دارم كه پيچيدگي گفته فوق را به سرعت فراموش خواهيد كرد.
دوگانگي ساده دنياي قديم توليدكنندگان اين بازار، جاي خود را به سياست بازي پيچيده بين جبهه هاي متعددي داده كه در آن سهم و سود گروكشي مي شود. پيچيدگي و درهم شدن حوزه هاي به ظاهر منفك قديمي دليل ديگري بود كه توجه ما را بدين موضوع جلب كرد. دنياي قديمي كه چندبار از آن نام برديم،مربوط به عهد دقيانوس و بازارهاي برده فروشي بيزانس نمي شود بلكه اشاره به دهه پاياني هزاره قبل دارد، يعني شش هفت سال پيش!
مرزبندي ها در دنياي قديمي ديجيتال به نظر ساده تر مي آمد و تشخيص جبهه گيري ها به طور قابل فهمي مشخص بود و نياز چنداني به تعمق و تحقيق نداشت. در آن روزگار Intel حد و حدود تعريف شده اي داشت و مشخص بود كه اين شركت چه كاره است و در كدام حوزه قدم مي زند. بيرون از حيطه Intel نيز معلوم بود كه امثال nVIDIA و VIA Technologies حق گام نهادن در كدام وادي را دارند.
اما دنيا به اين شكل نمانده و دچار تحولات فراواني شده است، به گونه اي كه ترسيم مختصات دقيق اين بازار نياز به همراهي مداوم و رصد دقيق رفتارها دارد. چه، جهان كنوني، عصر صنعتي را به طور كامل پشت سر نهاده و قرار است كه با شرايط و ضوابط جديد در عصر فراصنعتي (اطلاعات) تنفس كند. دوران گذار بدون شك با تحولات و آشوب هايي همراه خواهد بود كه هم اكنون تا خرخره در بعضي از آنها گرفتار آمده ايم. به همين دليل ساده كه جامعه ما برخوردي غيرمستقيم با بازار جهاني و بالطبع تحولات آن دارد، امواج پسين اين تحولات در حداقل ارتفاع و توان به ساحل ما خواهند رسيد. از اين رو سعي داريم كه در اين نوشتار حد و حدود شركت ها و حركت هاي بعدي آنها را به صورتي ساده بيان كنيم.
دسته بندي محصولات
چيپ هاي پردازشي كنترلي را مي توان به سه دسته پردازنده هاي مركزي (CPU)، پردازنده هاي گرافيكي (GPU) و چيپ ست هاي مكمل مادربردها، شامل چيپ ست اصلي (Northbridge) و چيپ ست فرعي (Southbridge) تقسيم كرد. چيپ ست هاي مورد استفاده در مادربردها چند ويژگي خاص دارند كه بنا بر اين ويژگي ها مي توانيم آنها را در كنار پردازنده ها قرار دهيم. اول اين كه بخش قابل توجهي از اين چيپ ست ها توسط سازندگان پردازنده ها طراحي و توليد مي شوند و دوم اين كه چيپ ست ها نزديك ترين عنصر روي زمين به پردازنده ها هستند. البته اين دليل را نيز مي توان اضافه كرد كه در برخي مواقع چيپ ست هاي اصلي مادربرد همراه با يك موتور پردازشي ارائه مي شوند. اين نوع چيپ ست را در اصطلاح IGP خطاب مي كنند. يادمان نرود كه دنياي سيستم هاي پردازشي، همچنان كه اشاره خواهيم كرد در حال دگرگوني است. شايد تا چند سال آينده چيزي به نام پردازنده گرافيكي وجود نداشته باشد، يا شايد چيپ ست هاي جنوبي و شمالي در هم ادغام شوند و فقط يك چيپ ست داشته باشيم كه در همين نوشته به تجربيات nVIDIA در اين باره اشاراتي خواهم داشت. البته اگر فرصتي شد درباره طرحي كه براي كاهش تعداد رابط هاي مادربرد در حال تهيه است نيز مختصري خواهيم گفت. به بيان ديگر بلاي مشابهي قرار است بر سر رابط هاي متعدد كامپيوتر بيايد تا در آخر دو سه رابط بيشتر نداشته باشيم. قبل از ادامه بحث بر اين موضوع تاكيد مي كنم كه تحولات بازار در اين سه حوزه به طور قطع موجب تحولاتي بس شگرف بر دنياي لپ تاپ ها و ديگر سيستم هاي قابل حمل خواهد داشت كه در فرصتي ديگر بدان خواهيم پرداخت.
فصل اول: چه كسي AMD را كشت؟
تصور مي كنم در دهه آينده ميلادي اولين كلمه اي كه هر كودك يكي دو ساله به زبان خواهد آورد Intel يا AMD خواهد بود، البته بسته به اين كه پدر و مادر كودك طرفدار كدام يك از اين بزرگان باشد! به غير از اين دو شركت بايد از حضور جدي اما نه چندان محسوس IBM نيز نام ببريم. به تعبيري مي توان گفت كه IBM بر روي تكنولوژي پردازنده ها فعاليت كرده و نتايج علمي خود را به فروش مي رساند. به غير از اين شركت فعاليت هايي نيز توسط hp بر روي پردازنده هاي سرور در دست انجام است كه چندان عموميت ندارد. شركت Sun Microsystems نيز از توليدكنندگان مطرح پردازنده هاي حرفه اي است. اگر دور IBM، hp و Sun را به عنوان پردازنده سازان حرفه اي خط بكشيم، چهار شركت Intel، AMD، VIA و Transmeta مي مانند كه محصولات خود را برمبناي معماري x86 طراحي و توزيع مي كنند. دو شركت VIA و Transmeta بيشتر بر روي طراحي پردازنده هاي كم مصرف مورد استفاده در سيستم هاي قابل حمل فعاليت كرده و دو شركت Intel و AMD نيز كه رفتارشان براي مخاطب داخلي اهميت بسياري دارد در سه عرصه طراحي و توليد پردازنده هاي حرفه اي (Server)، پردازنده هاي عام (Desktop) و پردازنده هاي موبايل (Mobile) فعاليت مي كنند. توجه داشته باشيد كه مقصود از پردازنده هاي موبايل گونه اي است كه در لپ تاپ ها و ديگر سيستم هاي قابل حمل مانند دستگاه هاي PDA مورد استفاده قرار مي گيرد.
اندكي آمار
اگر اوضاع آماري بازار پردازنده هاي خانواده x86 را ، كه يكي از آنها بر روي دستگاه شما نصب شده است، از سال 2002 بررسي كنيم به حقايق جالبي دست خواهيم يافت. از اواسط دهه نود ميلادي بود كه AMD سعي كرد كه راه خود را به تنهايي پيدا كند. در اين ميان كمك هاي فراواني از سوي IBM دريافت كرد و بالاخره توانست با ارائه پردازنده هاي تحسين برانگيز Duron به استقلال واقعي خود از Intel جامه عمل پوشاند. تا قبل از آن AMD پردازنده هاي Intel را توليد مي كرد. سپس نوبت به معرفي پردازنده Athlon رسيد كه همچون آوار بر سر خاندان فوق العاده Pentium3 فرود آمد. ديگر زماني كه AMD خانواده بي باك Athlon XP را روانه بازار كرد و طعم لذيذ قدرت را در بازار چشيد، كار به جاهاي باريك كشيد! خانواده Athlon و سپس Athlon XP سهم AMD را از بازار پردازنده ها تا 18.2 درصد افزايش دادند. البته كم تجربگي مديران AMD كار دست اين شركت داد و ميزان سهم در ماه هاي بعدي سال 2002 به 15.6 درصد و اندكي بعد به 12.4 درصد رسيد كه فاجعه اي بزرگ محسوب مي شد. اما در همان زماني كه Intel با خانواده Pentium4 در بازار يكه تازي مي كرد، زمزمه هايي مبني بر ورود پردازنده هاي 64 بيتي به گوش رسيد. سهم AMD از ابتداي سال 2003 ميلادي تا اوايل سال 2005 ميلادي بين 16.6 درصد و 14.7 درصد در نوسان بود. از آن سوي ميدان سهم Intel از بازار به طور همزمان با كاهش سهم AMD افزايش يافته بود. طوري كه در اواخر سال 2002 ميلادي حدود 85.9 درصد بازار از آن Intel بود. در اين فاصله سهم دو شركت ديگر ميدان يعني Transmeta و VIA بين 1.6 تا 1.5 درصد در نوسان بود.
اما آغاز سال 2006 ميلادي همزمان با عرضه وسيع مدل هاي Athlon64 X2 اوضاع Intel به هم ريخت و سهم اين شركت از بازار جهاني از 80.8 درصد تا 72.9 درصد كاهش پيدا كرد. سهم VIA و Transmeta در اين گير و دار تا 5.5 درصد افزايش يافت و 21.6 درصد سهم باقيمانده از آن AMD شد. البته ارائه پردازنده هاي فاخر Intel Core 2 وضعيت را اندكي بهبود بخشيد و سهم Intel را تا 76.1 درصد در سه ماهه سوم سال 2006 ميلادي و تا 80.5 درصد در سه ماهه اول سال 2007 ميلادي افزايش داد. ناگفته نماند كه VIA و Transmeta تنها به مدت يك سال با افزايش فروش مواجه بودند و پس از بهبود شرايط Intel و جهش دوباره AMD به وضعيت قبلي خود بازگشتند و پس از مدتي VIA اعلام كرد كه كمتر در بازار پردازنده ها ديده خواهد شد. سهم اين دو عضو كوچك بازار هم اكنون بين 0.3 در صد تا حداكثر 0.8 درصددر نوسان است.
در پايان سال گذشته ميلادي AMD با اختيار كردن 23.5 درصد از سهم بازار در مقابل Intel با سهم 76.3 درصد دوباره قد برافراشت. شركت AMD با پردازنده هاي Opteron خود در كمال تعجب حدود 14 درصد بازار پردازنده هاي سرور را در اختيار دارد. همچنين به سختي مي توان باور كرد كه اين شركت با پردازنده هاي Turuion64 X2 بتواند بيش از 18 درصد بازار پردازنده هاي موبايل را در اختيار بگيرد.
اما شركت هايي كه بازار پردازنده رادر اختيار دارند به نوعي وضعيت بازار چيپ ست ها و به شكلي غيرمستقيم بازار مادربردها را نيز مشخص مي كنند. نكته جالب اين جاست كه اين دو شركت به صورت مستقيم در بازار چيپ ست ها هم سر شاخ هستند. آماري كه براي سهم شركت ها در بازار پردازنده ها ارائه شد حد و حدود آمار توليد چيپ ست و به تبع آن توليد مادربرد را مشخص مي كند. با اطمينان مي توان گفت كه مادربردسازان بزرگ فرمان بردار اوامر پردازنده سازان اصلي بازار هستند. Intel و AMD را دست كم نگيريد.
البته يك نكته را از ياد بردم كه اندك اندك بايد Transmeta را از ياد برد، چرا كه اين شركت در سال گذشته جنجال به پاكرد كه Intel از اين شركت دزدي ايده كرده است. درواقع Intel با اندكي شيطنت از تكنولوژي كاهش گرماي هسته هاي پردازشي مورد استفاده در پردازنده هاي بي نهايت خنك Crusoe و Efficeon بدون كسب مجوزهاي لازم استفاده كرده بود. اين ماجرا با پرداخت مبلغ 250 ميليون دلار غرامت از سوي Intel فيصله يافت، گرچه اين مبلغ براي شركتي كه سود سالانه آن كمتر از 50 ميليون دلار است قدري زياد بود. ناگفته نماند كه AMD نيز برخي از قسمت هاي تكنولوژي مديريت مصرف انرژي پردازنده هاي جديد خود را در ازاء هفت ميليون دلار از Transmeta خريداري كرده است.
سرنوشت VIA نيز عبرت انگيز است. اين شركت آسيايي تمركز خود را از بازار پردازنده به سوي سيستم هاي پردازشي كمكي سوق داده است. البته پردازنده هاي جديد بانام VIA Nano توسعه يافته اند كه به همراه بستر C7- M در لپ تاپ هاي فوق ارزان قابل استفاده خواهد بود. به هرحال VIA تجربياتي دارد كه نمي توان از نظر دور داشت. nVIDIA پس از شكست در راه خريد AMD يا ATI رو به سوي VIA كرده كه البته پاسخ مطلوبي دريافت نكرده است. هر چند اين دو شركت همكاري هايي را در زمينه طراحي چيپ ست آغاز كرده اند. كمي آن سوتر
شركت AMD ديگر آن شركت نحيف بيچاره اي نيست كه دنباله روي Intel بود. هم اكنون IBM همكاري نزديكي با AMD دارد. حتم دارم كه خبرهاي داغ بازار درباره هوس خريد AMD را نيز خوانده ايد. جايگاه اين شركت آن قدر وسوسه انگيز است كه شركتي مانند nVIDIA ، كه پول از پارويش بالا مي رود و در بازار كارت هاي گرافيك از رقباي سرسخت ATI به عنوان بخشي از AMD محسوب مي شود، پيشنهاد چرب و نرمي براي خريد سهام AMD ارائه كرده و شواهد اين گونه نشان مي دهد كه به ديوار سختي برخورد كرده است. از سوي ديگر شايعاتي مبني بر حضور IBM به عنوان مدعي خريد AMD مطرح شده كه نمي تواند صحيح باشد.
AMD ظرف يكي دو سال آينده بازار پردازنده هاي مركزي و گرافيكي را با پروژه Fusion خود يكي خواهد كرد، بدين صورت كه هسته هاي چندگانه پردازشي در پردازنده هاي يكي دو سال آينده مي توانند به صورت مستقل از يكديگر فعاليت كنند و نيز امكان اختصاص هسته يا هسته هاي پردازشي به انجام امور گرافيكي مهياست. پس جنجال به وجود آمده بسي منطقي و قابل پيش بيني است. بين خودمان بماند، اما آينده از آن AMD است و شك نكنيد كه اين شركت محوشدني نيست.
بازي تازه آغاز شده است.
فصل دوم: آليس در سرزمين عجايب
nVIDIA گرچه پير شده اما بسيار پخته رفتار مي كند. شايد تصور كنيد كه بازار كارت هاي گرافيك در دستان چنين شركتي قرار دارد، اما شايد باورتان نشود كه Intel بر بازار موتورهاي گرافيكي سروري مي كند. از اصطلاح موتورهاي پردازش گرافيك به جاي كارت هاي گرافيك نام برديم. دليل آن بسيار ساده است، چرا كه Intel از بزرگ ترين سازندگان چيپ ست IGP در دنياست و همان طور كه در ابتداي نوشتار گفته شد، چيپ ست هاي IGP نوعي چيپ ست اصلي (Northbridge) هستند كه يك موتور پردازش گرافيكي دارند. از اين رو سهم قابل ملاحظه اي كه در بخش آماري بدان خواهيم پرداخت در اختيار Intel قرار دارد.
اما چند نكته؛ اول اين كه چهار شركت Intel، nVIDIA، ATI و VIA در طراحي چيپ ست هاي IGP براي مادربردها فعاليت مي كنند. تازه ترين پژوهش ها به دقت نشان داده كه كيفيت پردازش گرافيك توسط چيپ ست هاي ATI در رده اول قرار دارد و nVIDIA جايگاه بعدي را اختيار كرده است. چيپ ست هاي IGP شركت Intel از اين لحاظ جايگاه مناسبي ندارند، اما جالب است كه خيلي خوب مي فروشند!
دوم اين كه بيشترين فروش مادربردها مربوط به مادربردهايي است كه مبتني بر چيپ ست هاي IGP توليد مي شوند. اين مادربردها ارزان تر بوده و طبيعي است كه پرفروش باشند. فروش بيشتر مادربرد مترادف با فروش بيشتر چيپ ست IGP است. از آنجا كه بيش از سه چهارم سهم بازار پردازنده هاي دنيا در اختيار Intel قرار دارد طبيعي است كه سهم بيشتري از چيپ ست هاي IGP نيز از آن Intel باشد.
سوم اين كه در فصل قبل گفته شد كه در پروژه AMD Fusion يكي از هسته هاي پردازشي پردازنده هاي آتي به طور اختصاصي به امر پردازش گرافيكي مي پردازد. تحقق اين موضوع بدون شك بر بازار كارت هاي گرافيك و چيپ ست هاي IGP تاثير مستقيم خواهد داشت.
چهارم اين كه اگر طيفي داشته باشيم كه يك طرف آن توان مالي و طرف ديگر آن توان علمي فرض شود، مطمئنا Intel در طرف توان مالي و ATI در سوي توان علمي قرار گرفته و nVIDIA نيز در اين ميانه سرگردان است.
ATI آن شركت كانادايي نيست كه با وزيدن نسيمي ملايم به لرزه مي افتاد. ATI در آغوش AMD قرار گرفته و به نوعي از جد خود IBM نيز كمك مي گيرد. در حال حاضر پردازنده هاي تمامي سه كنسول بازي دنيا توسط IBM و موتور گرافيكي آنها توسط AMD/ATI طراحي مي شود كه اين سهم قابل توجه در آمارهاي جهاني لحاظ نمي شود.
اندكي آمار
اگر براي مدت كوتاهي Intel را نديد بگيريم، دنيا به هم نمي ريزد! چرا كه اين شركت كارت گرافيك مجزا توليد نمي كند. بيشترين فروش كارت هاي گرافيك مربوط به سه ماهه پاياني سال 2007 ميلادي است. از ابتداي سال 2006 ميلادي تعداد كارت هاي گرافيك فروخته شده بالغ بر 22.2 ميليون قطعه مي شود و حداقل آن مربوط به ميانه هاي سال 2006 ميلادي با فروش 18.7 ميليون قطعه است. از اين زمان تا ميانه هاي سال 2007 ميلادي متوسط فروش كارت ها بين 2.59 ميليون تا 21.69 ميليون قطعه تغيير مي كرد. از ميانه هاي سال 2007 ميلادي بود كه فروش كارت هاي گرافيك با حضور مدل هاي جديد nVIDIA و البته معرفي خاندان Radeon HD رويه صعودي يافت و پس از ثبت ركورد 25.74 ميليون قطعه در پاييز سال 2007 به رقم 31.65 ميليون قطعه در پايان سال 2007 رسيد. نكته جالب اين است كه بيشترين سود حاصل از فروش كارت هاي گرافيك با رقم 273.29 ميليون دلار به ميانه هاي سال 207 مربوط مي شود.
اما اگر Intel را وارد بازي كنيم، شرايط بسيار دگرگون خواهد شد. در بازار موتورهاي گرافيك به وضوح مي توان از شركت هاي Intel، nVIDIA، AMD/ATI، VIA/S3، Matrox و SiS نام برد.
Intel از سال ها پيش با متوسط سهم 40 درصدي در صدر جدول قرار گرفته است. AMD/ATI كه در سال 2004 ميلادي حدود 30 درصد بازار را در اختيار داشت از ميانه هاي سال 2006 ميلادي جاي خود را به nVIDIA داده و هم اكنون به سهم متوسط 20 درصدي خود رضايت داده است. در يال جدول هم جدال شديدي بين VIA و SiS در جريان است. VIA همواره با دو، سه درصد اختلاف بالاتر از SiS قرار گرفته است، هرچند سهم متوسط هفت درصدي VIA و سه درصدي SiS در سال هاي قبل، از اواخر سال 2007 ميلادي به ترتيب به چهار و يك درصد كاهش يافته است.
براساس جديدترين آمار، Intel حدود 42 درصد، nVIDIA حدود 32 درصد، AMD/ATI حدود 18 درصد، VIA حدود 4 درصد، SiS حدود 1.5 درصد و Matrox نيز حدود 0.1 درصد بازار موتورهاي پردازش گرافيكي را در اختيار دارند.
به صورت تجربي مي توان گفت كه در سيستم هاي خانگي و اداري حدود دو سوم موتورهاي پردازش گرافيكي به صورت چيپ ست هاي IGP به فروش رفته و يك سوم باقيمانده در قالب كارت گرافيك در بازار توزيع يافته است.
همچنين در لپ تاپ ها نيز حدود سه چهارم از تعداد عناصر گرافيكي به صورت چيپ ست هاي IGP و مابقي در قالب پردازنده هاي گرافيكي فروخته شده است.
و اما بعد...
شركت هاي حاضر در بازار موتورهاي پردازشي هم به دليل تخصص و هم به دليل سودي كه حاصله از اين كار، از جمله طراحان چيپ ست براي مادربردها نيز هستند. حضور و اهميت چيپ ست ها در اين ميان به قدر كافي محسوس و قابل توجه است. در واقع تخصص اين شركت ها را مي توان در قالب پردازنده هاي گرافيكي مشاهده كرد كه سودشان از طريق طراحي چيپ ست هاي IGP حاصل مي شود. Matrox در اين ميان استثنا است كه فقط به طراحي پردازنده گرافيكي آن هم از نوع تخصصي مي پردازد.
خبرها حكايت از عزم جزم Intel براي حضور در بازار كارت هاي گرافيك دارد. يكي دو سال پيش بود كه اين شركت آگهي استخدام نيروي متخصص در زمينه طراحي پردازنده هاي گرافيكي را به صورتي محدود منتشر كرد. البته دست Intel در اين ميان خالي ماند، چرا كه nVIDIA همه نيروهاي موجود در اين عرصه را خريده بود و Intel به ناگاه با فقر متخصص روبه رو شد. طبق توافق نامه اي كه شركت Intel، nVIDIA و ATI امضاكرده اند هيچ يك از شركت ها حق جذب نيروهاي متخصص طرف ديگر را ندارد.
شايد به همين دليل است كه nVIDIA دست به دامان VIA شده است. پس از پيوستن ATI به AMD حرف هايي بين Intel و nVIDIA مبني بر جذب nVIDIA در بطن Intel مطرح شد كه مورد موافقت قرار نگرفت. اندكي بعد nVIDIA موضوع خريد ATI و در صورت امكان تمام AMD را مطرح كرد كه ناكام ماند. VIA گزينه بعدي بود، چرا كه در سه حوزه پردازنده هاي اصلي و گرافيك و نيز طراحي چيپ ست تجربه هاي گران قدري است. نتيجه حاصل مطابق مذاق جماعت nVIDIA نبود و اين شركت به همكاري محدود با VIA رضايت داد.
nVIDIA به خوبي از فعاليت AMD/ATI در پروژه Fusion و نيز هوس پيرانه سر Intel در ورود به بازار پر تلاطم اما شيرين كارت هاي گرافيكي خبر دارد و برهمين اساس است كه در پي ادغام با شركتي است كه در طراحي پردازنده تجربه داشته باشد.
كمي آن سوتر
دو اتفاق مهم در اين حوزه روي خواهد داد؛ يكي معرفي پروژه Fusion توسط AMD است كه تحولي شگرف محسوب مي شود، ديگري نصب مستقيم پردازنده گرافيكي روي مادربرد است كه اين هم گرچه موافقان و مخالفان بسياري دارد، اما حركتي بديع محسوب مي شود.
دو اتفاق بالا توسط دو پردازنده ساز بزرگ كنوني هدايت مي شود. حتي مي توان ردپاي Intel و AMD رادر بازار كارت هاي گرافيك به وضوح مشاهده كرد. در فصل بعدي حضور اين حضرات محسوس تر خواهد شد.
اين را هم بگوييم كه nVIDIA خوب مي داند كه دير يا زود از گردونه رقابت با ATI باز خواهد ماند. AMD با صلابتي كم نظير در پس پرده قرار دارد و تصور نمي كنيم مشاوره هاي محدود VIA براي اين شركت كارساز باشد. nVIDIA يا بايد با يكي از بزرگان اين حوزه ادغام شود يا در دكان خود را تخته كند.
فصل سوم: دار و دسته نيويوركي ها
سال ها قبل Intel به عنوان سازنده اصلي پردازنده براي بازار جهاني، اجازه مي داد كه شركت هاي ديگر هم در توليد پردازنده و طراحي چيپ ست فعاليت كنند. قدري كه گذشت، برخي همكاران سابق براي خود دم و دستگاهي درست كرده و راه خود را از Intel جدا كردند. از آن پس Intel نيز اجازه نداد هيچ شركتي در توليد پردازنده ياريگرش باشد. شايد اين رويه در توليد چيپ ست پيش روي Intel بود، اما عدم توان پاسخ گويي به تقاضا، قدري ترس بر دل دست اندركاران اين شركت انداخت و اجازه داد تا همكاراني جديد با نام nVIDIA، VIA، SiS و ATI وارد ميدان شوند. VIA و SiS رويكرد خود را طراحي چيپ ست براي مادربردهاي ارزان انتخاب كردند و nVIDIA پذيرفت كه كاستي هاي Intel را جبران كرده و همراه AMD باشد. اندكي كه گذشت ATI توسط AMD جذب شد، اما هم چنان به طراحي چيپ ست براي Intel ادامه مي داد. nVIDIA همكاري خود را با AMD كاهش داد و بيشتر به Intel نزديك شد. اوضاع AMD به هم ريخت، چرا كه ATI درگير تحولات بود و AMD نيز گرفتار Athlon64 X2 كه كم كم داشت نبض بازار را در دست مي گرفت. دروان ركود براي AMD/ATI آغاز شد و در مقابل بازار nVIDIA رونق خوبي گرفت. VIA و SiS هم در آن سوي بازار يقه همديگر را سفت چسبيده بودند.
اندكي آمار...
سال 2004 ميلادي VIA و SiS هريك بيش از يك پنجم بازار چيپ ست ها و nVIDIA و ATI قبل از پيوستن به AMD حداكثر يك بيستم بازار را در اختيار داشتند. اما اين ارقام در سال گذشته چيز ديگري را نشان مي دهد. nVIDIA چنان رشد كرده كه حتي ممكن است تا چند وقت ديگر Intel را نيز تهديد كند. AMD/ATI جان دوباره اي گرفته و با كيفيتي كه ATI در طراحي چيپ ست عرضه كرده، تصور نمي كنيم محصولات SiS يا VIA خريدار داشته باشد.
آمارهاي جديد بازار خوبي را براي AMD/ATI و نيز Intel پيش بيني مي كنند. وضعيت پايدار nVIDIA نيز براساس نتايج آماري اين چنين نخواهد ماند و شكلي نزولي خواهد داشت.
و اما...
يكي از دلايل كاهش اهميت nVIDIA در بازار چيپ ست ها اين است كه سازندگان پردازنده ها به صورت مستقيم وارد بازي شده اند و به طور حتم بازيگران اصلي اين بازار خواهند شد. پشتيباني از پردازنده هاي گرافيكي همزمان تنها منطقه امني است كه امكان ورود بدان ممكن نيست. براين اساس دو شركت nVIDIA و ATI حيطه هاي امني براي خود تدارك ديده اند كه هر بار به شكلي آن را تراش داده و روانه بازار مي كنند. nVIDIA، VIA و SiS همواره در درجه دوم اهميت قرار دارند و جايگاه برتر از آن Intel و AMD است. مخاطب كنوني اول پردازنده را مي شناسد و بعد مادربرد را و به همين دليل ساده سران حوزه پردازنده بر اين بازار نيز نظارت خواهند كرد.
به خوبي پيداست كه دو شركت AMD و Intel در سه حوزه ياد شده حضور جدي داشته و رفتارهاي بازارهاي مختلف را به خوبي كنترل مي كنند. قصد ساختن قول از اين دو شركت را نداريم، اما آمار و ارقام و نيز تحولات بازار نشان مي دهد كه نبض بازار در دست آنهاست و بس!
موخره
در بازار امروز كسي سروري مي كند كه صاحب تكنولوژي بوده و قادر به عرضه آن باشد. تلاش هاي VIA و Transmeta به عنوان كوچكترين هاي بازار از اين امر حكايت دارد. شركت هاي بزرگ از يك سو در جبهه هاي متحد در حال جدال با يكديگر هستند و از ديگر سو توافقات پنهاني بسياري با هم دارند. به طور حتم آشفتگي امروز به نظمي محكم در سال هايي نه چندان دور ختم خواهد شد. شايد IBM وارد معركه شود تا بتواند Intel و nVIDIA رادر مقابل يافته هاي AMD مديريت كند. واقعيت اين است كه مسيري كه AMD در پيش گرفته براي امثال Intel قابل پذيرش نيست. اين شركت تكنولوژي هايي را در قالب محصول عرضه مي كند كه Intel سال ها از آن كسب درآمد كرده و اين امر ناخوشايند است.
بازار بسيار پيچيده شده و بسياري از امور در لايه هاي پنهان مي گذرد. مديريت اين بازار بدون توافقات پنهاني محال است. در فرصتي ديگر به جنبه هاي ديگر بازار جهاني خواهيم پرداخت.
جمعه 7 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: هموطن سلام]

[مشاهده در: www.hamvatansalam.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 433]