در گفت‌وگو با كارشناسان مطرح شد: بررسي لزوم تفكيك وظايف رسانه‌ها در كشور

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: در گفت‌وگو با كارشناسان مطرح شد: بررسي لزوم تفكيك وظايف رسانه‌ها در كشور

خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: رسانه

تعدد و تكثر رسانه‌ها در دنياي امروز در كنار رشد سريع تكنولوژي‌ و فن‌آوري‌هاي نوين عرصه‌ي اطلاعات و ارتباطات باعث شده است كاركرد اغلب اين رسانه‌ها در يكديگر ادغام شده و در نتيجه محصولاتي مشابه از آن‌ها شاهد باشيم.

از اين منظر بر آن شديم تا در گفت‌وگو با كارشناسان ارتباطات و رسانه‌ به لزوم توجه به تفكيك وظايف ميان رسانه‌ها كه به عقيده‌ي برخي در دنياي رسانه‌يي امروز به خودي خود اتفاق افتاده است به عنوان راه حل مناسبي براي جهت‌دهي رسانه‌ها به انجام وظايفي خاص و البته تخصصي بپردازيم.

به گزارش خبرنگار رسانه‌ي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، حميد ضيايي‌پرور ـ مدرس ارتباطات ـ در اين‌باره معتقد است: تفكيك وظايف ميان رسانه‌ها مسيري غيرطبيعي براي جهت‌دهي آن‌ها به سمت عملكرد حرفه‌يي و تخصصي است كه نتيجه‌ي مثبتي را در پي نخواهد داشت.

او با تاكيد بر اينكه تفكيك وظايف ميان رسانه‌ها ضرورتي ندارد، اظهار كرد: رسانه‌ها در يك بستر تدريجي و بر اساس نيازهاي مخاطبان، كاركردهايشان را تعريف مي‌كنند و در اين زمينه نيز نمي‌توان تفكيك و خط ‌كشي‌ خاصي براي آن‌ها انجام داد، مثلا به طور طبيعي از خبرگزاري انتظار مي‌رود خبرهاي فوري و زمان‌دار را منتشر كند، در حالي كه در مواقعي حتي خبرگزاري‌هاي معتبر دنيا نيز تحليل و تفسيرهاي مفصلي از اخبار مختلف را بر روي سايت‌هايشان قرار مي‌دهند.

وي افزود: پيدايش رسانه‌هاي جديد، بويژه رسانه‌هاي مبتني بر فضاي مجازي، روش كار تمامي رسانه‌هاي كشور را تغيير داده و در عين حال پيچيده‌تر شدن آن‌ها را نيز باعث شده است، با توجه به اين امر مي‌توان اينگونه نتيجه گرفت كه عملكرد رسانه‌ها در دنياي كنوني و به تبع آن در ايران به قدري پيچيده شده است كه ديگر نمي‌توان وظايف خاصي را براي آن‌ها در نظر گرفت.

به عقيده‌ي او وضعيت مطلوب زماني اتفاق مي‌افتد كه هر رسانه‌اي روايت خود را از رويدادها داشته باشد كه متاسفانه در ايران چنين روايت اختصاصي در رسانه‌ها بسيار كم ديده مي‌شود.

تفكيك وظايف ميان رسانه‌ها تقريبا در تمامي دنيا انجام شده است

اما حسين قندي - مدرس روزنامه‌نگاري - در اين‌باره مي‌گويد: تفكيك وظايف ميان رسانه‌ها تقريبا در تمامي دنيا انجام شده است البته بايد توجه داشت كه گرچه اين عمل رويكرد مثبتي است، اما به عملكرد تخصصي رسانه‌ها ارتباط چنداني ندارد.

او با تاكيد بر اين‌كه تفكيك وظايف ميان رسانه‌ها و واگذاري خبررساني فوري به خبرگزاري‌ها و ارايه‌ي گزارش، تحليل و مصاحبه به روزنامه‌ها كاري است كه تقريبا در تمامي دنيا انجام شده است، اظهار كرد: انتشار اخبار توسط روزنامه‌ها در تمام دنيا تقريبا منسوخ شده است و آن‌ها اغلب به گزارش خبري، تحليل يا مصاحبه درباره‌ي اخبار مي‌پردازند، چراكه تمامي خبرها تقريبا از طريق راديو، تلويزيون و يا سايت‌ها منتشر مي‌شوند و انتشار آن‌ها توسط روزنامه‌ها تنها يك دوباره‌كاري تقريبا بي‌نتيجه است.

وي افزود: انتشار خبر فوري وظيفه‌ي خبرگزاري‌ها و پس از آن راديو، تلويزيون و سايت‌هاي خبري است كه پس از اين انتشار روزنامه‌ها مي‌بايست با استفاده از پيشينه، مصاحبه و غيره اين اخبار را كامل كرده و در اختيار مخاطبان قرار دهند.

اين مدرس روزنامه‌نگاري درباره‌ي نقش تفكيك وظايف ميان رسانه‌ها در جلوگيري از انتشار اخبار تكراري در آن‌ها نيز گفت: توجه بيش‌تر به تحليل، گزارش، مقاله و غيره در رسانه‌هاي مكتوب به جاي خبر كه بر اساس ديدگاه‌هاي خاص و متفاوت هر رسانه نگارش مي‌شود، مي‌تواند مخاطب بيش‌تري را به خود جذب كند.

عملكرد پراكنده‌، رسانه‌ را از توجه تخصصي به حوزه‌هاي مختلف باز مي‌دارد

رضا صابري - مدير مسوول روزنامه‌ي اعتدال - هم در اين‌باره معتقد است: انتشار اخبار متنوع و غيرتكراري به توانمندي‌هاي رسانه‌ها بستگي نزديك دارد و توجه و گرايش رسانه‌ به تخصصي‌تر شدن و هم‌چنين اخبار توليدي، از ميزان اخبار تكراري در آن‌ مي‌كاهد.

او با تاكيد بر اين كه اصل تفكيك وظايف ميان رسانه‌ها، با توجه به گستردگي رشته‌هاي مختلف و غيرممكن بودن حضور و عملكرد تخصصي در همه‌ي آن‌ها مانعي ندارد، اظهار كرد: گستردگي حوزه‌هاي مختلف خبري، در حال حاضر به گونه‌اي است كه يك نشريه‌ي عمومي كمتر مي‌تواند در زمينه‌ي تمامي آن‌ها اطلاع‌رساني كاملي داشته باشد، بنابراين تفكيك وظايف به آن‌ها كمك مي‌كند تا بتوانند بر بخشي خاص، تمركزي مناسب داشته و تمام توانمندي‌ها و استعدادهاي در اختيارشان را در مسيري مناسب جهت‌دهي كنند.

وي با اشاره به اين كه تفكيك وظايف ميان رسانه‌ها بايد به شكلي قانونمند انجام شود، افزود: عملكرد پراكنده‌ي رسانه‌ها آن‌ها را از توجه تخصصي به حوزه‌هاي مختلف باز مي‌دارد كه اين نوع فعاليت غير تخصصي نيز در درازمدت مخاطب را از رسانه‌ي مورد علاقه‌اش دلزده مي‌كند.

ضعف رسانه‌ها در اخبار توليدي عامل مهم ارايه‌ي اخبار تكراري است

مينو بديعي - مدرس روزنامه‌نگاري - نيز در اين‌باره مي‌گويد: دليل اصلي وجود اخبار تكراري در رسانه‌ها ضعف آن‌ها در پرداختن به اخبار توليدي است و تفكيك وظايف در انجام موثر نقش‌ها به آن‌ها كمكي نمي‌كند.

او با تاكيد بر اين كه از نظر متخصصان وسايل ارتباط جمعي و جامعه‌شناسان ارتباطي تمامي رسانه‌ها داراي وظايف و رسالت‌هايي هستند كه موظفند همه‌ي آن‌ها را به انجام برسانند، اظهار كرد:‌ به عقيده‌ي هارولد لاسول - جامعه‌شناس ارتباطي - سه نقش خبررساني، آموزش و تفريح و سرگرمي وظيفه‌ي تمامي رسانه‌هاست و همه‌ي آن‌ها بايد به اين سه وظيفه عمل كنند.

وي افزود: همه‌ي رسانه‌ها اعم از ديداري، شنيداري و الكترونيكي بايد به طور مستقيم و يا غير مستقيم به آموزش مخاطبانشان در هر گروه سني اقدام كنند، ضمن اين كه تمامي آن‌ها بايد بخش‌ها و صفحاتي را نيز به امور تفريحي و سرگرمي اختصاص دهند.

اين مدرس روزنامه‌نگاري با اشاره به اين كه تعدد رسانه‌ها دليل قابل قبولي براي تفكيك وظايف آن‌ها نيست، اضافه كرد: رسانه‌ها در دنياي امروز، هر كدام كاركرد و مخاطبان خاص خود را دارند كه مي‌بايست تمامي وظايف اشاره شده را در قبال اين مخاطبان به انجام برسانند؛ بدين معنا ديگر نمي‌توان وظايف رسانه‌ها را به بخش خاصي محدود كرد.

او در پاسخ به اين سوال كه آيا نبود تفكيك وظايف در رسانه‌ها به وجود اخبار تكراري در آن‌ها و كاهش گرايش مخاطبان به مطالعه‌ي اين اخبار و در نهايت نيز به كاهش تيراژ روزنامه‌ها منجر مي‌شود يا خير، خاطر نشان كرد: دليل اصلي وجود اخبار تكراري در رسانه‌ها ضعف آن‌ها در پرداختن به اخبار توليدي است. اگر هر يك از رسانه‌هاي داخلي با توجه به خط مشي و سياست‌هاي خود به توليد و انتشار خبر بپردازند، مطمئنا با انبوهي از اخبار متفاوت مواجه خواهيم بود.

پرداختن به زواياي پنهان خبر وظيفه‌ي اصلي رسانه‌هاي مكتوب است

عطاءالله ابطحي - عضو هيات علمي و مدرس دانشگاه - هم در اين‌باره معتقد است: تفكيك رسانه‌ها به گونه‌هاي خبري و غيرخبري در تخصصي‌تر عمل كردن آن‌ها بسيار موثر است.

او با تاكيد بر اين كه تفكيك وظايف ميان رسانه‌ها، در دنياي امروز عملاً اتفاق افتاده است، اظهار كرد: گرچه خبررساني، زماني كاركرد اول روزنامه‌ها محسوب مي‌شد، اما امروزه به عمق رساندن خبر، تحليل و تفسير آن و هم‌چنين پرداختن به زواياي پنهان آن به وظيفه‌ي اصلي رسانه‌هاي مكتوب تبديل شده است.

وي افزود: در جهان امروز وظيفه‌ي خبررساني بيش از هر چيز به خبرگزاري‌ها و سايت‌هاي خبري سپرده شده و روزنامه‌ها، به عنوان رسانه‌ي‌ مكتوب، نقش ماندگار كردن اين اخبار و تفسير و تحليل آن‌ها را به عهده گرفته‌اند.

اين عضو هيات علمي دانشگاه ادامه داد: تفكيك رسانه‌ها به رسانه‌هاي خبري و غيرخبري، در تخصصي‌تر عمل كردن آن‌ها نيز موثر است به گونه‌اي كه رسانه‌هاي خبررسان به سمت تربيت خبرنگاران زبده در عرصه‌ي توليد خبرهاي حرفه‌يي فوري و رسانه‌هاي تحليل‌گر نيز به سمت آموزش خبرنگاران كارشناس و صاحب‌نظر حركت خواهند كرد كه بدين شكل لايه‌هاي پنهان مانده‌ي اخبار را به‌طور دقيق‌تري براي مردم خواهند شكافت.

به عقيده‌ي برخي كارشناسان چنين تفكيك وظايفي، تنها در بخش فعاليت‌هاي خبري و غيرخبري قابل پذيرش بوده و در حوزه‌هاي خبري مانند سياسي، اجتماعي و غيره به‌هيچ‌وجه درست نيست، چرا كه نمي‌توان رسانه‌اي را تنها به انتشار اخبار سياسي و ديگري را به اخبار اجتماعي و يا فرهنگي و غيره ملزم كرد.

تفكيك وظايف رسانه‌ها شايد در كوتاه مدت اقدام مناسبي به نظر نيايد، اما كم‌كم مخاطبان را به سمت رسانه‌هاي دلخواه خود با وظايف خاص سوق خواهد داد، در چينن فضايي، نه تنها به تعدد رسانه‌ها به عنوان مشكل و تهديد نگريسته نخواهد شد، بلكه فرصتي آفريده مي‌شود كه رسانه‌هاي غيرحرفه‌يي نيز حرفه‌يي‌تر و موثرتر عمل كنند.

بررسي نظرات مخالف و موافق در اين گزارش حاكي از آن است كه تفكيك صرف وظايف ميان رسانه‌ها در حالي كه اغلب آن‌ها از اخبار توليدي و يا به بيان ديگر روايت اختصاصي رويدادها گريزانند، نمي‌تواند كمك موثري به بهبود روند جذب مخاطب، افزايش تيراژ و غيره در عرصه‌ي رسانه‌يي كشور داشته باشد؛ بنابراين به نظر مي‌رسد اين تفكيك وظايف در كنار توجه به عوامل ديگري چون آموزش خبرنگاران، حضور موثر خبرنگار در صحنه‌ي رويداد، استفاده از كارشناسان و صاحبنظران عرصه‌هاي مختلف و غيره است كه مي‌تواند به بهبود شرايط موجود كمك كند.

انتهاي پيام
جمعه 7 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 177]