سينما - سينماي كودك با جشنواره رونق نمي‌گيرد

واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: سينما - سينماي كودك با جشنواره رونق نمي‌گيرد
سينما - سينماي كودك با جشنواره رونق نمي‌گيرد

گلاويژ نادري: جشنواره فيلم‌هاي كودك و نوجوان با پشت سر گذاشتن 21 دوره اول تا پنجم تيرماه در همدان برگزار مي‌شود. پس از گذشت 21 سال از اولين دوره برگزاري اين جشنواره، مي‌توان گفت سينماي كودك و نوجوان در ايران فراموش شده است و كارگرداناني كه در دهه 60 از نامداران اين سينما بوده‌اند، طي سال‌هاي اخير يا به ساخت فيلم‌هاي خارج از اين گونه پرداخته‌اند يا اينكه اصلا از سينما كناره گرفته و به كار ديگري مشغول شده‌اند. در اواسط دهه 60 فيلم‌هاي كودك و نوجوان پرفروش‌ترين و موفق‌ترين فيلم‌هاي سينماي ايران بودند و كارگردان‌هاي اين نوع چنان موقعيتي براي خود كسب كرده بودند كه كارگردانان ژانرهاي ديگر از آن بي‌بهره بودند. همگي ما به خوبي به ياد مي‌آوريم، صف‌هاي مربوط به فيلم‌هايي مثل «شهر و موش‌ها»، «گلنار»، «گربه آوازخوان» و... تا چندين ماه ادامه پيدا مي‌كرد و اين فيم‌ها در سانس‌هاي فوق‌العاده به نمايش گذاشته مي‌شدند. در آن دوران افرادي چون، مرضيه برومند، محمدعلي طالبي، ايرج طهماسب، كامبوزيا پرتوي و... از جمله سردمداران سينماي ايران بودند و تهيه‌كنندگان روي آنان حساب ويژه‌اي باز مي‌كردند. به دليل سودآور بودن فيلم‌هاي كودك و نوجوان در آن دهه، تهيه‌كنندگان تمايل و اصرار بسياري براي ساخت اين نوع فيلم‌ها داشتند و سالانه تعداد قابل توجهي فيلم در اين ژانر توليد مي‌شد. همين بالا بودن آمار توليد، باعث برگزاري جشنواره‌اي مستقل براي فيلم‌هاي كودك و نوجوان شد و فيلم‌هاي اين ژانر فرصت پيدا كردند در كنار يكديگر به رقابت پردازند. اما رفته‌رفته با پشت‌سر گذاشتن دهه 60 و در اواسط دهه 70 توليدات كودك و نوجوان در سينماي ايران كاهش پيدا كرد و به دليل عدم حمايت از فيلمسازان اين ژانر، آنان تمايل خود را براي ساخت اين فيلم‌ها از دست دادند.

جشنواره لازم است اما كافي نيست
به گفته مجيد شاه‌حسيني مديرعامل بنياد سينمايي فارابي و دبير جشنواره بيست و دومين فيلم كودك و نوجوان، سال گذشته تنها 9 فيلم در اين حوزه توليد شده است. البته تمامي اين فيلم‌ها به قصد ساخت فيلمي درباره كودك و نوجوان ساخته نشده‌اند و فقط به صرف حضور چند بازيگر كودك به حساب فيلم كودك و نوجوان گذاشته مي‌شوند، مديرعامل فارابي توليد اين چند فيلم را مطلوب نمي‌داند اما معتقد است با همين تعداد هم سينماي كودك به حيات خود ادامه مي‌دهد و جشنواره كودك هم محلي براي عرضه همين فيلم‌ها و ارتباط توليدكنندگان فيلم‌هاي كودك و نوجوان در سينما و تلويزيون است. امسال بخش عمده‌اي از فيلم‌هاي شركت‌كننده در جشنواره توليدات ويدئويي و تلويزيوني است. شاه‌حسيني به بالا بودن اين توليدات در جشنواره مباهات مي‌كند و بر اين اعتقاد است كه كودكان امروزي به رسانه‌هاي مختلف از جمله تلويزيون و شبكه نمايش خانگي دسترسي دارند و تنها توليداتي كه شأن سينمايي دارند بايد در سينما جلوي دوربين بروند. او در عين حال فارابي را موظف به توليد فيلم كودك و نوجوان نمي‌بيند و كانون پرورش فكري كودك و نوجوان را متولي اصلي اين نوع سينما مي‌داند.
بازنگري بدون حب و بغض بايد باشد
«جشنواره فيلم كودك و نوجوان بايد هر سال برگزار شود و هيچ‌چيز نبايد مانع برگزاري يك جريان فرهنگي باشد.» اين جمله را محمدعلي طالبي مي‌گويد. او بر اين باور است كه برگزاري جشنواره‌ها در سراسر دنيا با تغيير مديران و سياست‌ها ادامه پيدا مي‌كند و در ادامه كار آنها هيچ شكي نبايد كرد اما در اين مسير بعضي مديران شانس مي‌آورند و در فضاي پرشوري كه فيلمسازان ايجاد مي‌كنند، جشنواره‌ها را برگزار مي‌كنند و بعضي ديگر از مديران در دوره‌هاي سرد و بي‌رمق مجبور مي‌شوند، جشنواره را ادامه دهند. او يكي از كارگرداناني است كه در گذشته در عرصه فيلم كودك و نوجوان فعال بوده اما در سال‌هاي اخير تمايل چنداني را به كارگرداني اين نوع فيلم‌ها ندارد: «مديران عملا كاري براي سينماي كودك و نوجوان نكردند. بي‌توجهي‌ها باعث شد كه همه دلسرد و خسته شوند اما اگر از ما حمايت مي‌شد هر سال يك فيلم براي كودك و نوجوان مي‌ساختيم. در سال‌هاي اوج سينماي كودك، كشورهاي ديگر منتظر بودند كه فيلم‌هاي ما را در جشنواره‌شان به نمايش بگذارند حتي آموزش و پرورش كشورهايي مثل انگليس و سوئد، فيلم‌هاي ما را مي‌خريدند و در مدارس نشان مي‌دادند. در فرانسه بعضي از فيلم‌هاي ايراني كودك و نوجوان جزء واحدهاي درسي شده بود. اين جريان علاوه بر اينكه در خارج از ايران وجود داشت در داخل هم بسيار قدرتمند بود اما از يك زماني به بعد همه‌چيز از بين رفت.» طالبي نتيجه بي‌توجهي به سينماي كودك و نوجوان را بلاتكليفي نزديك به 100 فيلم اين ژانر در فارابي مي‌داند. اين فيلم‌ها هنوز به اكران در نيامده‌اند و هيچ‌كس هم به فكر اكران آنها نيست. «تو آزادي» يكي از فيلم‌هاي طالبي است كه به اين سرنوشت دچار شده است. او بر بازنگري بدون حب و بغض در سياست‌هاي مربوط به سينماي كودك و نوجوان تاكيد مي‌كند و مي‌گويد: «مديري كه بر سر كار مي‌آيد، نبايد فكر كند كه بايد همه آدم‌ها را كنار بگذارد و يك تيم جديد بي‌تجربه را دور خود جمع كند. چيدمان جديد هميشه با شكست روبه‌رو مي‌شود. در كنار مراكز دولتي مانند كانون پرورش فكري كودك و نوجوان، تعداد زيادي تهيه‌كننده خصوصي و دولتي در اين عرصه فعال بودند. فارابي خود تجربيات بسياري در زمينه سينماي كودك و نوجوان دارد كه مي‌تواند به عنوان متولي اين سينما فعاليت كند اما متاسفانه هيچ‌كس به فكر نيست.»
برگزاري جشنواره به معني حمايت از فيلم كودك و نوجوان نيست
ابراهيم فروزش هم زماني يكي از فعالان سينماي كودك و نوجوان بود كه پس از وقفه‌اي چندساله، سال گذشته دو فيلم «هامون و دريا» و «زماني براي دوست داشتن» را در سينماي كودك و نوجوان كارگرداني كرد. او برگزاري جشنواره را به معني حمايت از سينماي كودك نمي‌داند و معتقد است تنها كاركرد آن عرضه توليدات يك ساله است: «برگزاري جشنواره به معني حمايت از سينماي كودك و نوجوان نيست تنها جايگاهي براي عرضه توليدات سينماي شاخص يك كشور است. جشنواره‌هاي كوچك و بزرگ دنيا هم وجهه حمايتي ندارند. جشنواره‌هاي كن، تورنتو و... حمايت از توليدات سينمايي نمي‌كنند و فقط محلي براي مقايسه و رقابت فيلم‌ها هستند، اگر مي‌خواهيم كار مثبتي انجام دهيم بايد بدون چشمداشت به جشنواره، سياست‌هاي ديگري در پيش بگيريم.» به اعتقاد فروزش كانون پرورش فكري كودك و نوجوان طي سال‌هاي گذشته به وظيفه خود در قبال سينماي كودك و نوجوان عمل كرده است: «مركز كوچك سينمايي كانون با بودجه‌اي قليل، توليدات مستند كوتاه و بلند، انيميشن و فيلم بلند داستاني ساخت و افراد بسياري را تربيت كرد كه در دنيا درخشيده‌اند. نبايد فقط به كانون چشم داشت. مديريت سينما، بخش خصوصي و وزارت آموزش و پرورش بايد سياست‌هاي حمايتي پيش گيرند تا مشكلات اين سينما حل شود.»
برگزاري جشنواره، مسوولان را ناچار به توليد فيلم مي‌كند
فريدون حسن‌پور جشنواره فيلم كودك و نوجوان را فانوس حيات اين نوع سينما مي‌داند و بر اين باور است، اگر فتيله اين فانوس پايين كشيده شود، كاملا پرونده سينماي كودك و نوجوان هم بسته خواهد شد. حسن‌پور تاكيد مي‌كند، نوك پيكان تهاجم فرهنگي به سمت كودكان و نوجوانان است و همه مسوولان كشور از وزارت ارشاد گرفته تا مجلس و دولت بايد با همت عالي زمينه‌اي را فراهم كنند كه سينماي كودك و نوجوان پربارتر شود. او مي‌گويد: «سالانه بايد 15 تا 20 فيلم در اين سينما توليد شود، در اين راستا بايد از كارگردانان قديمي و فيلمسازاني كه تازه وارد اين عرصه شده‌اند، كمك گرفته شود، از ميان اين تعداد، حتما پنج فيلم خوب در خواهد آمد و تماشاگران هر فصل فيلم خوب و جذاب براي ديدن در سينماها خواهند داشت.»

فيلمسازان كودك و نوجوان خسته‌تر از آن هستند كه به دنبال راهي براي بازگشتن به دوران رونق اين ژانر سينمايي باشند. تنها مسوولان سينمايي هستند كه بايد به فكر چاره باشند و اگر به دنبال راهي براي مقابله با تهاجم ماهواره‌اي سينماي هاليوود و فرهنگسازي درست هستند، سينماي كودك و نوجوان را جدي بگيرند و با برگزاري جشنواره فقط به فكر رفع تكليف از خود نباشند.
يکشنبه 2 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]

[مشاهده در: www.donya-e-eqtesad.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 194]