واضح آرشیو وب فارسی:پرشین وی: نوجوانان اغلب یک رفتار خاص را ادامه میدهند تا واکنشی معین را از والدین خود مشاهده کنند. برخی از آنها میدانند که گله کردن، غر زدن و بداخلاقی باعث ایجاد واکنشهایی خاص در والدین آنها شده و غالباً سبب میشود به چیزی که میخواهند، دسترسی پیدا کنند. ادامه ی هر رفتار دلیلی دارد و برای تغییر آن نیز باید در واکنشی که والدین در برابر آن رفتار دارند، تغییر داده شود، مثلاً اگر واکنش والدین، نصیحت کردن، غر زدن، دعوا کردن و یا ناراحت شدن باشد، باید این واکنشها را تغییر داده و نسبت به رفتار مورد نظر تسامح داشته باشند. تسامح روشی بسیار موثر در تغییر رفتارهاست اما به دلیل مشقّتی که اجرای آن دارد، کمتر مورد استفاده قرار میگیرد. البته استفاده از روش تسامح در مورد تمام رفتارها مفید نیست و صرفاً باید در مورد بعضی از رفتارها تجویز گردد. تسامح یا خودداری از مجازات فرد، فقط قادر به تغییر بعضی رفتارهاست، اما باید دید در برابر چه رفتارهایی باید تسامح داشت؟ رفتارهایی که باعث مختل کردن فعالیت دیگران میشود یا آسیب و خسارتی به دیگران وارد میسازد، یا به کوتاهی در انجام وظایف منجر میگردد، نباید مورد تسامح قرار گیرد؛ به عنوان مثال، پراکنده کردن وسایل خانه، کتک زدن برادر یا خواهر و کوتاهی در انجام تکالیف منزل یا مدرسه، بخشی از این دسته رفتارهاست. در برخورد با این نوع رفتار، بهتر است از شیوه ی پاداش و مجازات استفاده شود. برای تعیین اینکه چه نوع رفتارهایی باید مورد تسامح قرار گیرد، نخست باید عملکرد فرزندتان را مورد تحلیل قرار دهید و پرسشهایی مطرح سازید: چرا او چنین رفتاری نشان میدهد؟ هدف او از چنین رفتاری چیست؟ اگر پاسخ شما به این سوالات چنین باشد: «او میخواهد مرا ناراحت کند»، «او میخواهد کاری کند که صدای مرا بلند کند»، «میخواهد که من تسلیم شوم» یا «میخواهد به هدفش برسد»، شما باید رفتار او را نادیده گرفته و هیچ واکنشی نشان ندهید. توجه نکردن به رفتاری که برای وادار کردن والدین به نشان دادن واکنش صورت میگیرد، موجب تغییر آن رفتار خواهد شد. تصور کنید شما از فرزندتان خواهش کردهاید لباسهای تمیز را تا کند، او نیز هنگامی که مشغول کار است زیر لب غرغر میکند و میگوید : «آنها فکر میکنند من کارگر آنها هستم، اینها که لباسهای من نیست، چرا باید من لباسهای همه را تا کنم؟ چرا آنها همیشه با من کار دارند و از برادرم هیچکاری نمیخواهند؟» اگر چه او خواسته ی شما را اجرا کرده و لباسها را تا میکند، ولی با زیرلب سخن گفتن باعث عصبانیت شما میشود تا جایی که ممکن است به او بگویید: «بلند صحبت کن، زیر لب راجع به چه حرف میزنی، تو به خاطر اینکه در این خانه زندگی میکنی وظایفی داری که باید انجام دهی، پس لطفاً زیر لب حرف نزن». شما صدایتان را بلندتر کرده و ناراحت میشوید. شاید اصلیترین علتی که موجب میشود فرزند شما زیر لب غرغر کند این است که شما را به چنین واکنشی وادار سازد، از اینرو باید این حرکت او را نادیده بگیرید و واکنشی نشان ندهید. رفتارهایی چون سماجت و پافشاری در درخواست که برای رسیدن به هدف مورد نظر اتخاذ میشود نیز باید نادیده گرفته شوند. اگر فرزند شما سوال کند : «آیا میتوانم به سینما بروم؟» و شما بگویید: خیر، ممکن است او به لجبازی دست بزند و جملاتی مانند این بگوید : « نمیگذاری من هیچجا بروم»، «همه ی همکلاسیهایم به سینما میروند و من تنها کسی هستم که در خانه میمانم»، «همه فکر میکنند که من بچه هستم». بعد از مدتی، اصرار کردن موجب میشود تا شما خسته شوید و اجازه دهید او به سینما برود. اغلب نوجوانان موفق میشوند با اصرار کردن نظر والدین خود را تغییر دهند. اگر چنین شیوهای را مشاهده کردید، آن را نادیده بگیرید و اجازه ندهید تا آنها از این طریق به هدفهای خود برسند. بدیهی است وقتی آنها موفق نشوند، رفتار خود را تغییر خواهند داد. چگونه میتوان رفتاری را نادیده گرفت؟ نادیده گرفتن رفتارهایی که عنوان شد موجب تغییر رفتار فرزند شما میشود اما موثر بودن آن به پیگیری و صبر نیاز دارد. دو روش برای نادیده گرفتن وجود دارد که یکی مشکل و دیگری ساده است. روش دشوار عبارت از این است که به هیچوجه توجهی به فرزندتان نکنید و به اصطلاح او را تحویل نگیرید. با او حرف نزنید و هیچ واکنشی نشان ندهید، گویی اصلاً او را نمیبینید. روش ساده که باید بیشتر مورد استفاده قرار گیرد این است که بازتابی هیجانی نسبت به رفتار فرزندتان نشان ندهید ولی با رفتار او برخورد کنید، یعنی برخوردتان را از حالت عصبانی شدن، دعوا کردن و نظایر آن، به برخوردی صبورانهتر تغییر دهید. به عنوان مثال، اگر شما به فرزندتان بگویید که اجازه ندارد به سینما برود و او اصرار کند، شما باید به او بگویید اگر بیشتر اصرار کند، ادامه ی این کار سبب محروم شدن از یک تفریح یا فعالیت دیگر در این هفته خواهد شد؛ با این برخورد، فرزند شما میبیند که اصرار بیشتر نه تنها او را به هدف خود نمیرساند بلکه محرومیت او از سایر تفریحات را نیز در پی میآورد، لذا به رفتار خود خاتمه میدهد. بنابراین بهتر است در برابر رفتار فرزندتان بازتاب نشان دهید، اما نه بازتابی احساسی، بلکه منطقی و واقعگرایانه. پیش از وقوع رفتارهای ناشایست، مجازات آن را تعیین کنید و در صورتی که با آن رفتار رو به رو شدید، بدون اینکه عصبانی شوید، مجازات تعیین شده را به اجرا در آورید. منبع : بر گرفته از کتاب کلیدهای تربیت نوجوان
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: پرشین وی]
[مشاهده در: www.persianv.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 280]