- احيای ميراث علمی شيعه از ضرورت‌ وقف‌های نوين است

واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:

راسخون : حجت‌الاسلام والمسلمين ابراهيم يعقوبيان، مدرس حوزه علميه مشهد با بيان مطالبی پيرامون اهميت و جايگاه وقف در جامعه، اظهار كرد: وقف حبس مالی است كه عده‌ای از آن منفعت می‌برند، اما نكته مهمی كه مسئله را بيشتر توضيح می‌‌دهد، نگاه اسلام به مسئله موقوف عليه است. اين پژوهشگر علوم قرآنی افزود: يكی از شرايط مهم وقف، شرايط موقوف‌ عليه است؛ يعنی كسانی كه بايد برايشان وقف صورت بگيرد كه اگر كتاب‌های فقهی را تورقی نمائيم، متوجه می‌شويم كه علمای متقدم ما حتی وقف بر اهل ذمه (مسيحيان و يهوديان) را نيز بلامانع می‌دانسته‌اند. اين مدرس حوزه علميه مشهد افزود: برخی‌ها نيز بر اين باورند كه اين اهل ذمه بايد از قرباء (نزديكان و بستگان) باشند و برخی از فقهای ديگر از معاصرين، قيد قرباء را ندارند و می‌فرمايند وقف مطلقا جايز است، فقط تنها قيدی كه دارند اين است كه اين وقف از باب اعانه از اثم و گناه نباشد. اجازه وقف بر غير مسلمانان، نشان‌دهنده توجه خاص اسلام به انسان است وی تصريح كرد: بنابراين نظر شريعت مقدس اسلام دايره موقوف عليه را گسترده گرفته است و مورد وقف را انحصاری و در مورد خاصی قرار نداده و حتی وقف بر غير مسلمانان را جايز دانسته است، كه اين نشان‌دهنده توجه خاص اسلام به انسان است. وی در بيان اين مطلب اضافه كرد: 1400 سال قبل، زمانی كه جهان غرب در اوج دوران قرون وسطی قرار داشت، اسلام اين توجه ظريف و دقيق را به موضوع بشر داشته است كه حتی برای كمك به فقرای ساير ملل نيز می‌توان وقف كرد و به ياری آنها شتافت. حجت‌الاسلام يعقوبيان در ادامه گفت: وقف خاص مسلمان‌ها و شيعيان نيست، بلكه يك شخص شيعی می‌تواند مالی را وقف يك غير مسلمان كند و آنها از آن بهره ببرند، بطور مثال مرحوم آيت‌الله خويی (ره) در اين مورد می‌فرمايند «يجوز وقف المسلم علی الكافر بالجهات المختلفه»؛ به اين معنا كه وقف مسلمان بر كافر جايز است به اين شرط كه اين وقف برای رفع نياز آنها صورت بگيرد و برای مقابله با اسلام بكار برده نشود. وی افزود: اين توسعه دايره وقف در اسلام موضوع حائز اهميتی است، به طوری كه حتی وقف برای حيوانات نيز در اسلام جايز دانسته شده است. مدرس حوزه علميه مشهد در پاسخ به اين سؤال كه وقف برای حل چه مشكلاتی از جامعه طراحی شده است، اظهار كرد: عنوانی در مسئله وقف است كه مشخص كننده اين موضوع خواهد بود كه وقف برای چه مواردی در اسلام تعبيه شده است، به‌طوريكه فقها در اين‌باره فرموده‌اند هر كاری كه برای مصلحت امت اسلام انجام شود و بتوان از آن استفاده كرد، متعلق آنرا به خود مسلمان‌ها واگذار شده است يعنی زمام اختيار را به خود واقف داده‌اند و هر چيز كه عنوان صلاح و مصلحت جامعه مسلمين و يا جامعه بشری را بتوان بدان اطلاق نمود، در آنجا وقف، جايز خواهد بود. اين استاد حوزه با اشاره به اين موضوع كه در اسلام وقف بر دو نوع عام و خاص است، افزود: اگر كسی وقفی را برای فرزندان و يا نيازمندان اقوام خود يا امرار معاش و گذران زندگی آنها انجام دهد، اين چنين وقفی را وقف خاص می‌نامند و اگر وقفی و با هر عنوانی بتوان به آن مصلحت عموم را اطلاق نمود، مانند ساخت پل، مدرسه، مسجد و هر چيزی كه بتوان آن را در خدمت مصالح عمومی جامعه و مسلمين قرار داد، در حوزه وقف عام قرار می‌گيرد. وی با اشاره به ضرورت وقف‌های نوين در جامعه امروز عنوان كرد: خيلی‌ها هنوز اطلاع ندارند كه متعلق وقف چه چيزهايی می‌تواند باشد، لذا در درجه اول بايد يك شناخت درست به مردم داده شود كه در چه راه‌هايی می‌توانند وقف بكنند و ‌الان ضرورت چيست. اين پژوهشگر قرآنی با اشاره به عدم رجوع به متخصصان دين در مسائل موضوعه بيان كرد: يكی از مشكلاتمان اين است كه در موضوعات دينی با متخصصان مشورت نمی‌شود، مثلا برای ساخت مناره مسجد مبالغ هنگفتی را هزينه می‌كنند، اما خيلی از ضرورت‌هاست كه به آن پرداخته نمی‌شود. حجت‌الاسلام يعقوبيان در ادامه افزود: اين موضوع معلول اين است كه در اين زمينه اطلاع‌رسانی صحيحی صورت نگرفته است و اين مسئله هنوز مورد توجه قرار داده نشده كه علما، كارشناسان و متخصصان حوزه دين هستند و بهتر از هر كس ديگری می‌توانند تشخيص دهند كه اين امور بايد در كجا صرف شود. وی يكی از عوامل عدم استقبال مردم به وقف‌های نوين را عدم آگاهی نسبت به اين امر دانست و افزود: بايد مردم را به اين سمت و سو ببريم كه اگر وقف هم می‌كنند، اين وقف صرف احياء تراث(ميراث) علمی شيعه باشد و هنوز برای مردم اين موضوع مشخص نشده كه وقف در اين امور چقدر مهم است. هم‌اكنون ترويج معارف قرآن در سطح جهانی نيازمند كمك مردم است اين مدرس حوزه بيان كرد: هم‌اكنون ترويج قرآن، ترويج معارف قرآن در سطح جهانی نيازمند كمك مردم است و هر چه اين وقف سمت و سو جهانی داشته باشد، می‌تواند در گستره وسيع‌تری به نشر اسلام كمك كند. وی در پايان تأكيد كرد: استفاده از ظرفيت‌های تلويزيون و رسانه‌ها و برگزاری همايش‌ها و برنامه‌هايی در اين زمينه، راهكار فرهنگ‌سازی در اين بخش است و بيان ضرورت‌های امروز جامعه می‌تواند به اين امر كمك كند./2759/

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: راسخون]

[مشاهده در: www.rasekhoon.net]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 121]