- دکتر کلیشادی: خوردن غذا رشوه نیست

واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:

دکتر کلیشادی: خوردن غذا رشوه نیست امروزه هر دو بعد اختلال تغذيه اي يعني كمبود و اضافه وزن سلامت كودكان و نوجوانان را تهديد مي كند و برخورداري از تغذيه متعادل و سالم شامل همة گروه هاي غذايي باعث پيشگيري و كنترل هر دو نوع اين اختلالات تغذيه اي خواهد شد . راسخون:رویا کلیشادی استادیار مرکز تحقیقات قلب و عروق ، متخصص اطفال پیشگیری اولیه از بیماری های قلبی و دارای برد تخصصی بیماری های کودکان می باشد. مطلب زیر حاصل گفتگوی راسخون با این پزشک در خصوص تغذیه کودکان است. لطفا تعريفي از سلامت و تغذيه را ارائه دهيد ؟ سلامت مفهوم وسيعي دارد و تعريف آن تحت تاثير ميزان آگاهي و طرز تلقي جوامع با شرايط گوناگون جغرافيايي و فرهنگي قرار مي‌گيرد ، ضمن اينكه سلامتي يك روند پويا است و با گذشت زمان نيز مفهوم آن تغيير خواهد كرد اگر بخواهيم يك تعريف عملي و عيني از سلامتي ارائه دهيم بايد بگوييم سلامتي عبارتست از فقدان بيماري و داشتن تعادل جسمي و رواني. تعريف سلامت از ديدگاه سازمان جهاني بهداشت: سلامت عبارتست از برخورداري از آسايش كامل جسمي، رواني و اجتماعي و نه فقط نداشتن بيماري و نقص عضو . تعريف سازمان جهاني بهداشت از سلامتي، يك تعريف ايده‌آل و عملا دست نيافتني است زيرا با توجه به اين تعريف نمي توان فردي را پيدا كرد كه در هر سه بعد جسمي، رواني و اجتماعي كاملا سالم باشد، ضمن اينكه در عمل هم نميتوان مرزي بين سلامت و بيماري در نظر گرفت، در حقيقت اين تعريف مشابه قله مرتفعي است كه هيچ كس نميتواند آن را فتح نمايد ولي تلاش همه افراد بايد به سمت آن باشد و از طرفي بايد براي سطح سلامتي، طيفي قائل شد. تغذيه صحيح براي هر سن به معناي استفاده از مواد غذايي مناسب مي باشد كه بدن با سوخت و ساز آن ، مواد مغذي و انرژي كافي بر اساس نيازهاي هر فرد را تامين مي نمايد . به نظر شما نقش تغذيه در سلامت كودكان به چه صورت مي باشد ؟ رژيم غذايي كودكان و نوجوانان بايد به نحوي تنظيم شود كه علاوه بر تأمين رشد و تكامل ايشان ، به پيشگيري از بيماري هاي مزمن مانند بيماري هاي قلبي عروقي و ديابت و پوكي استخوان در سنين بعدي هم كمك كند . چنين رژيم غذايي بايد متنوع و شامل همة گروه هاي غذايي بوده و علاوه بر تامين انرژي و مواد غذايي كافي ، از كيفيت مطلوبي هم برخوردار باشد . دررعايت رژيم غذايي بايستي موارد زيررا مد نظر قرار داد : در يك رژيم غذايي سالم مجموعه اي از همه گروه هاي غذايي بايد قرار داشته باشد و مواد مغذي و انرژي كافي و متناسب با فعاليت فرد را به بدن برساند. اصل تنوع و تعادل بايد در رژيم غذايي همه افراد به ويژه كودكان و نوجوانان كه در حال رشد و تكامل هستند در نظر گرفته شود. همه گروه هاي غذايي بايد مصرف شوند و تناسب ين ميزان دريافت آنها بايد رعايت شود به اين نحو كه ترتيب گروه هاي نان و غلات، سبزي، ميوه جات، لبنيات و مواد پروتئيني استفاده شوند و درصد ناچيزي از مواد غذايي مصرفي به غذاهاي داراي چربي يا شيريني اختصاص يابد . با رعايت كردن نكات زير بايستي الگوى تغذيه به كودكان را در مسير درست هدايت كرد. والدین چه نقشی در تغذیه کودکان دارند؟ والدين بهترين الگو براى كودكان هستند. كودك از والدين تقليد مى كند. والدين بايد بكوشند با كودك خود در يك وعده غذا بخورند و از غذاهاى سالم استفاده كنند تا كودك نيزاز والدين الگو بردارى كند. مقدار بيشترى غذاها و خوراكى هاى خوب نظير ميوه ها، سبزى ها، ماست و لبنيات كم چرب را در دسترس كودك قرار داد. به كودك اجازه داد تا به نسبت اشتها و رغبت خود غذا بخورد، حال هر اندازه كه مى خواهد باشد. با دادن انواع مختلفى از ميوه ها و سبزى هاى خام از همان سنين كودكى آنها را به خوردن اين مواد تشويق كرد . درحضور فرزندان ، تمايل خود را به آماده سازى مواد اوليه و سپس پختن غذا نشان دهيد. اصلا ضرورت وجود ندارد كه به غذاها و يا نوشيدنى ها شكر اضافه كنيد. كره بادام زمينى در صورت عدم حساسيت غذاى مفيدى براى كودك است. خوردن غذا، رشوه نيست، بنابر اين از اين كار به عنوان پاراش استفاده نكنيد.اجازه دهيد هر آن چه را كه دوست دارد بخورد و براى خوردن غذاهاى مختلف او را سرزنش نكنيد . خوردن غذاهاى حاضر و آماده بيرون از خانه را محدود كنيد. با كودكان خود حرف بزنيد و بكوشيد آنها را قانع كنيد تا در حد امكان از مصرف غذاهاي فوري (فست فود) و ميان وعده هاي غذايي چرب و شور بپرهيزند . در كشور ما تا چه اندازه به تغذيه كودكان اهميت داده مي شود ؟ و در صورت كم اهميت بودن چه عوارضي را به همراه داشته است ؟ در سال هاي اخير با ارتقاء وضعيت بهداشتي و گسترش ايمن سازي ، بسياري از بيماري هاي عفوني كنترل شده و حتي به مرحله ريشه كني رسيده است . لذا با توجه به ارتقاء سلامت از طريق بهبود تغذيه مبذول شده است . در اين راستا سوءتغذيه و كمبود درشت مغذي ها تا حد زيادي كنترل شده و برنامه هاي متعددي در رابطه با رفع كمبود ريزمغذي ها در حال انجام است . با توجه به تغييرات سريع شيوه زندگي جامعه و خانواده ها بعد ديگري از اختلالات تغذيه اي يعني اضافه وزن و چاقي در كودكان و نوجوانان رو به افزايش گذاشته و لازم است تدابير بيشتري در اين رابطه مد نظر قرار گيرد . ميزان سلامت كودكان و خصوصا دختران تا چه حد درداشتن آينده اي سالم به آنها كمك مي كند ؟ در صورتی که اگر پدر و مادر به عنوان مدیران خانواده برنامه ریزی مناسبی داشته باشند، نسل های بعد همانند خودشان سر سفره هایی با غذاهای سالم رشد می کنند. در این بین سلامت دختران جوان و وضعیت تغذیه ای آنان به دلیل شرایط ویژه ای که دارند باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد. براي دستيابي به توسعه پايدار، توجه به ابعاد مختلف سلامت در همه افراد ضروري است. در اين ميان، توجه به تغذيه زنان به دليل نيازهاي فيزيولوژي خاص در دوران هاي مختلف زندگي اهميت ويژه دارد. دختران امروز، مادران آينده هستند بی توجهی به نيازهاي تغذيه اي آنان در زمان حال،اثر مخربی بر آینده آنان و سلامت نسل آینده دارد. دختران امروز، مادران فردایند و کلید سلامت نسل کنونی و آینده در دست آن هاست. مطالعات نشان داده است که بسیاری از مشکلات دوره بارداری و تولد نوزادان نارس ارتباط مستقیم با وضعیت تغذیه مادر در زمان قبل از بارداری و سنین قبل از ازدواج دارد. براي تامين سلامت كودكان چه عواملي بايد مهيا شود ؟ تمامي مسائل مرتبط با سلامت کودکان از جمله مسائل حقوقي و قضايي، خشونت عليه کودکان، تبعيض جنسي، رشد و تکامل کودکان، توانمندسازي آنان، تامين شرايط احترام به نظر کودک در جامعه و خانواده، آموزش و تحصيل کودکان، مرگ و مير کودکان ناشي از سوءتغذيه، بيماري ها، مراقبت ها، ايمني و چگونگي تربيت و پرورش کودکان در خانواده و جامعه به گونه يي که سلامت اخلاقي، فرهنگي و اجتماعي آنان منطبق با اصول اسلامي تضمين شود. تغذيه و بهداشت چقدر در مرگ و مير كودكان تاثير دارد ؟ و چند درصد مرگ و مير كودكان مربوط به تغذيه است ؟ تغذيه و بهداشت از عوامل اصلي كاهش مرگ و مير در كودكان است . طبق گزارش منتشر شده از سوی یونیسف در آغاز هفته تغذیه با شیر مادر)تغذیه با شیر مادر بلافاصله پس از تولد به طور قابل توجهی از میزان مرگ و میر نوزادان در کشورهای در حال توسعه می‌کاهد(. از بدو تولد فراهم كردن بستر مناسب فرهنگي با آموزش، تشويق، ترغيب و آماده نمودن مادران براي شيردهي در دوران بارداري و پس از زايمان لازم است زيرا تغذيه با شير مادر يكي از راهكارهاي كاهش مرگ و مير در كودكان و ارتقاي سطح سلامت آنان محسوب مي‌شود. چنانچه مادران از اهميت و مزاياي تغذيه با شير مادر آگاهي يابند و مورد حمايت و پشتيباني خانواده، جامعه و كاركنان بهداشتي و درماني قرار گيرند بدون شك در اين امر مهم و حياتي تلاش مي‌كنند. هر چند علل مرتبط با مرگ و مير کل جمعيت و کودکان و اطفال، به راحتي قابل تفکيک نيستند. در سال‌هاي اخير، پيشرفت‌هاي عمده‌اي در درک عوامل مؤثر بر مرگ ومير اطفال به وجود آمده است. اين عوامل به خوبي از طريق چارچوب ارايه شده توسط موسلي و چن1 (1984) خلاصه مي‌شوند. آنها پنج تعيين‌کننده بلافصل يا عامل را که به طور مستقيم مرگ ومير را تحت تأثير قرار مي‌دهند، ارايه داده‌اند اين عوامل عبارت‌اند از: 1- عوامل مربوط به مادر (سن، تعداد فرزندان به دنيا آمده و فاصله بين مواليد). 2- سرايت محيطي (هوا، غذا، آب و حشراتي که ناقل بيماري هستند). 3- تغذيه (کمبود در کالري، پروتیين، ويتأمین و مواد معدني). 4- صدمات. 5- کنترل شخصي بيماري (اقدام‌های پيشگيرانه و درمان پزشکي). عوامل اقتصادي و اجتماعي (نظير درآمد و تحصيلات) از طريق تعيين‌کننده‌هاي بلافصل عمل مي‌کنند. براي مثال، سطح تحصيلات يک مادر، مي‌تواند شانس بيمار شدن يک طفل و در نتيجه مرگ وي (بعد از دوره‌هاي متعدد بيماري) را تحت تأثير قرار دهد. بسياري از مطالعات جمعيتي بر عوامل مرتبط با مادر و عوامل اقتصادي و اجتماعي متمرکز شده‌اند. عوامل مرتبط با مادر، سن مادر در زمان تولد، تعداد فرزندان قبلي و از همه مهم‌تر، مدت زمان گذشته از آخرين زايمان را در بر مي‌گيرند. نوزاداني که در فاصله کوتاه بعد از يک تولد قبلي به دنيا مي‌آيند، بيشتر در معرض خطر مرگ قرار دارند. مهم‌ترين عوامل اقتصادي و اجتماعي مؤثر بر مرگ ومير كودكان و اطفال، درآمد و تحصيلات هستند. سطح تحصيلات و درآمد بالا اجزايي بسيار مهم در سطح فردي واجتماعي هستند. بسياري از مطالعات نشان مي‌دهد که ميزان مرگ و مير کودکان در بين مادران تحصيلکرده کاهش يافته است. به طور كلي، كشورهاي برخوردار از بالاترين سطح درآمد و تحصيلات آنهايي هستند كه آب سالم، فاضلاب بهداشتي، غذا، مسكن و از همه مهم‌تر، دسترسي به مراقبت‌هاي بهداشتي را براي مردم خود تأمین كرده‌اند. در سطح فردي، منظور از سواد مي‌تواند شامل دانستن بعضي از قواعد اساسي براي جلوگيري از مرگ نوزاد باشد. درآمد نيز با تأمین غذاي بهداشتي و مناسب مادر و طفل و تأمین خدمات بهداشتي و پزشكي مورد نياز در ارتباط است و در نتيجه باعث كاهش مرگ و مير اطفال و كودكان مي‌شود. البته مقاومت در برابر بيماري‌ها، با وضعيت سلامت عمومي كودك ارتباط دارد كه آن نيز به سلامت مادر وابسته است. مادران برخوردار از سلامت مناسب در دوران بارداري، بچه سالم‌تری خواهند داشت. از آنجا كه كشورهاي پيشرفته از سطوح بالاتر سلامت برخوردارند، به طور معمول ميزان مرگ‌ومير اطفال در آنها پايين است. نظرهای مطرح شده در خصوص علل مرتبط با مرگ و مير، به ويژه مرگ و مير كودكان و اطفال نشان مي‌دهد كه كاهش ميزان مرگ و مير كودكان به صورت با واسطه، معلول توسعه اقتصادي و اجتماعي و بهبود شاخص‌هاي مرتبط با توسعه بوده كه طي مراحل مختلف انتقال مرگ‌ومير روي داده است. در مجموع مي‌توان گفت كه متغيرهاي مرتبط با ساختار اقتصادي و اجتماعي از طريق تأثير بر متغير‌هاي بلافصل مرتبط با مرگ‌ومير كودكان باعث كاهش ميزان مرگ و مير كودكان و اطفال مي‌شود. بيشترين مشكلات تغذيه اي كدام است ؟ عمده مشكلات سلامت آنها در چيست ؟ امروزه هر دو بعد اختلال تغذيه اي يعني كمبود و اضافه وزن سلامت كودكان و نوجوانان را تهديد مي كند و برخورداري از تغذيه متعادل و سالم شامل همة گروه هاي غذايي باعث پيشگيري و كنترل هر دو نوع اين اختلالات تغذيه اي خواهد شد . آموزش والدين چقدر در بهبود وضعيت سلامت و تغذيه كودكان موثر است ؟ يكي از موضوعات اساسي به منظور حل مشكل افزايش بي رويه وزن كودكان، آموزش هاي موثر براي والدين است. برنامه هاي آموزشي براي والدين در زمينه بهبود شيوه زندگي نشان داده شده است كه مي تواند در ايجاد حركت و افزايش فعاليت بدني در كودكانشان بسيار مفيد باشد. يكي از معضلات اساسي در كنترل كاهش يا اضافه وزن كودكان، ايجاد دلخوري و ياس در كودكان به دليل توصيه هاي والدين مي باشد. جالب است بدانيد كه در آموزش هاي توام براي والدين و كودكان، والدين از بهتر شدن روابطشان با فرزندانشان و بهبود وضع روحي آنها نيز اظهار خوشحالي مي كردند. اين گونه برنامه هاي آموزشي بايد به صورت گسترده و همگاني درآيد. طي دوره هاي آموزشي تغيير رفتارهاي زندگي والدين باعث خواهد شد كه كودكان نيز بتوانند بدون مقاومت هاي ناشي از دستورات آمرانه والدين در اين امر موفق شوند. شیر بهترین منبع كلسیم و فسفر است چون شیر دارای ویتامینD است ، نسبت كلسیم به فسفر در شیرمناسب است و لا كتوز ( قند شیر) به جذب كلسیم كمك می كند .1035 /1001/

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: راسخون]

[مشاهده در: www.rasekhoon.net]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 10538]