آيت‌الله مقتدايي با اشاره به برگزاري اجلاس جامعه مدرسين: بدنبال بازشناسي نقش روحانيت در برقراري و تثبيت انقلاب هستيم

واضح آرشیو وب فارسی:فارس: آيت‌الله مقتدايي با اشاره به برگزاري اجلاس جامعه مدرسين: بدنبال بازشناسي نقش روحانيت در برقراري و تثبيت انقلاب هستيم
خبرگزاري فارس: آيت‌الله مقتدايي با اشاره به برگزاري ششمين اجلاس سراسري جامعه مدرسين حوزه علميه قم گفت: در اين اجلاس به دنبال بازشناسي نقش روحانيت در برقراري و تثبيت انقلاب هستيم.
به گزارش خبرگزاري فارس به نقل از ويژه نامه ششمين اجلاس سراسري جامعه مدرسين حوزه علميه قم، آيت‌الله مرتضي مقتدايي در مصاحبه اي به بررسي نقش جامعه مدرسين حوزه علميه قم در مسايل كشور پرداخت كه متن مصاحبه به شرح زير است:

_ لطفا نقش و جايگاه جامعه مدرسين حوزه علميه قم را تبيين بفرماييد؟

جامعه محترم مدرسين حوزه علميه قم تاريخچه بسيار طولاني و درخشاني دارد؛ مدت زمان تشكيل جامعه مدرسين به بيش از چهل سال مي‌رسد كه توسط تني چند از علماي طراز اول حوزه علميه قم و با هدف سازمان بخشيدن به وضع و امور حوزه و با تاييد و حمايت مراجع عظام وقت تاسيس شد.
در ابتدا مهمترين و اصلي‌ترين برنامه جامعه مدرسين اصلاح ساختار حوزه و خروج از آشفتگي‌ها و نابساماني‌هايي بود كه حوزه علميه قم با آنها مواجه شده‌بود لكن رفته رفته و با شروع نهضت حضرت امام خميني‌(ره)، سمت و سوي برنامه‌ها مقداري تغيير كرد. پيشامد‌هايي از قبيل انجمن‌هاي ايالتي و ولايتي، شروع نهضت حضرت امام خميني(ره)، تبعيد ايشان و ساير پيشامدهاي انقلاب باعث شد تا جامعه مدرسين كه متشكل از علما و مدرسين طراز اول حوزه علميه قم بودند و از نظر علمي و تقوايي وزنه‌هاي عصر خود به شمار مي‌رفتند، حتي عده‌اي از آن علما جزء مراجع بودند، وارد مبارزات و جهت‌گيري‌هاي سياسي شده و با درك صحيح از مقتضيات عصر خود، به رسالت جديدي به نام «مبارزات سياسي» عمل نمايد.
جامعه مدرسين به بازو و ياور اصلي حضرت امام خميني(ره) تبديل شده بود و با تمام توان و قدرت در اختيار امام(ره) و انقلاب و حمايت از مبارزات مردمي و اسلامي قرار داشت. در دوراني كه حضرت امام خميني(ره) تبعيد شده بودند، جمعي از اعضاي جامعه مدرسين، مرجعيت امام(ره) را امضا كردند و اعلان همين امر باعث مصونيت حضرت امام(ره) در مقابل گستاخي‌هاي رژيم طاغوت شد. حمايت‌هاي بي‌دريغ و مبارزات شبانه‌روزي اعضاي جامعه مدرسين، منتهي به تبعيد، شكنجه، زندان و گاهي شهادت اين علماي بزرگوار مي‌شد.
قضيه بسيار مهم «خلع شاه از سلطنت» در جلسه جامعه مدرسين مطرح و امضا شد. حل قضيه شريعتمداري و تشخيص اينكه حمايت كردن از كساني كه بر عليه نظام اسلامي قيام مي‌كنند، مخالف با شأن و جايگاه مرجعيت است و نتيجتا خلع ايشان از مقام مرجعيت اقدامي بود كه جامعه مدرسين انجام داد.
بعد از پيروزي انقلاب شكوهمند اسلامي نيز، حمايت‌هاي مادي و معنوي جامعه مدرسين از حكومت اسلامي، هميشه مايه دلگرمي و نقطه اميد نظام بوده و هست به طوري كه اعضاي محترم جامعه مدرسين تا حد توان به صورت تمام وقت و نيمه وقت در تصدي مسئوليت‌هاي مهم انقلاب، پيشقدم بوده و در سنگر ابتدايي قرار داشته و دارند.
اين سابقه ممتد و طولاني و درخشان براي هيچ گروهي در كشور متصور نبوده است در جلسه‌اي كه خدمت مقام معظم رهبري (مدظله‌العالي) بوديم، ايشان به همين وقايع و همين نكات اشاره كرده و جايگاه جامعه مدرسين را در نظام اسلامي بي‌بديل و بي‌نظير خواندند و تعبيري زيبا ايراد نمودند كه «اعتبار جامعه مدرسين ذاتي است نه اعطايي» و اين به دليل همين سابقه تاريخي درخشان جامعه مدرسين است. كسي حرمت و اعتبار جامعه مدرسين را اعطا نكرده كه روزي در صدد باز پس گيري آن باشد بلكه منشاء اين اعتبار همان شخصيت‌هايي كه عضو جامعه بوده‌اند و موضع‌گيري‌هاي جامعه مدرسين در طول مدت تاريخ خدمتش به اسلام و انقلاب و مردم است. ايشان تعبيري ديگر نيز داشتند كه «جامعه مدرسين نماد هويت حوزه» است يعني تنها كسي كه مي‌تواند از طرف حوزه علميه خبري بدهد، حرفي بزند، نظري اعلام كند، جامعه مدرسين است، ايشان مي‌فرمودند: «شما در يك زماني پس از فوت مرحوم آيت الله العظمي اراكي و گلپايگاني (رحمه الله عليه) مرجع تقليد تعيين و به مردم اعلام كرديد. در اين بين كسي به جامعه مدرسين نگفت شما چه كاره بوديد كه مرجع تقليد تعيين مي‌كنيد. نه تنها در كل كشور بلكه در خارج از كشور هم تلقي به قبول شد و اين مطلب بسيار مهم و در خور توجهي است». يكي از مراجع بزرگ در مورد جامعه مدرسين تعبير زيبايي دارد كه «نگوييد جامعه مدرسين حوزه علميه قم بلكه جامعه مدرسين حوزه جهان اسلام».
حضرت امام خميني (ره) نيز بارها به طلاب جوان در حوزه مي‌فرمودند كه «اگر مي‌خواهيد در دام اسلام آمريكايي گرفتار نشويد به جامعه مدرسين بپيونديد.»
بحمدلله اين جايگاه همچنان محفوظ بوده و امروز جامعه مدرسين در سطح كشور نقش بسيار عظيم، حساس و مهمي چه در وقايع يوميه و چه در مسايل انتخابات و چه در ساير مباحث سياسي، ديني و اجتماعي ايفا مي‌كند. نقش جامعه مدرسين در انتخابات اعم از رياست جمهوري، مجلس، خبرگان رهبري قابل انكار و ترديد نيست. در انتخابات خبرگان كه نامزدها بايد داراي اجتهاد باشند، اين جامعه مدرسين است كه با تاييد اجتهاد آقايان، آنها را معرفي مي‌كند، لذا انتخابات اخير خبرگان رهبري نشان داد كه بيش از نود و چند درصد منتخبين از ليست معرفي اعضاي جامعه مدرسين بودند و در انتخابات رياست جمهوري و مجلس شوراي اسلامي، جامعه مدرسين به بيان شاخص‌هاي كلي نمايندگان و كانديداها اكتفا مي‌نمايد و غالبا مردم با اعتمادي كه به جامعه مدرسين و اعضاي محترم آن دارند، نظرات آنها را تلقي به قبول مي‌كنند. در انتخابات مجلس شوراي اسلامي در قم، جامعه مدرسين ليستي اعلام نكرد لكن از سه نفر از آقايان كه مورد تاييد بودند، اعلام حمايت نمود كه بحمدلله هر سه نفر با قاطعيت راي آورده و اختلاف فاحشي با نفرات بعدي داشته و اين نشانگر جايگاه ويژه جامعه مدرسين در بين مردم است.
جامعه مدرسين در امور سياسي كشور به صورت پدرانه دخالت مي‌كند، گاهي تذكر مي‌دهد، گاهي ارشاد مي‌كند، گاهي نصيحت مي‌كند، گاهي راه نشان مي‌دهد و در مواردي كه به ضرر مصالح اسلام و انقلاب است تذكر جدي مي‌دهد. انتظار مقام معظم رهبري (مد ظله العالي) از جامعه نيز همين است.
ايشان در جلسه‌اي ‌فرمودند: «جامعه مدرسين در مقابل وقايع كشور «لا و نعم» داشته باشد. وزراء را احضار كند، تذكر بدهد، جواب و توضيح بخواهد، در جايي كه خلاف مي‌بيند، تذكر دهد، اگر لازم بداند، اعلام كند، اگر تاثيري نديد، متخلفان رابه مردم معرفي كند». لذا جامعه مدرسين در جايگاه بسيار رفيع و شان بسيار عظيمي قرار دارد.

_ همانطور كه فرموديد، هدف اصلي جامعه مدرسين از همان ابتدا ساماندهي و اصلاح امور حوزه بود، لطفا توضيحي پيرامون برنامه‌ها و عملكرد جامعه محترم مدرسين در اين مورد چه قبل از انقلاب و چه بعد از انقلاب، ارايه بفرماييد؟

در ابتدا هدف از تشكيل جامعه مدرسين، سامان بخشي به برنامه‌هاي حوزه بود و اقداماتي هم در آن مقطع تاريخ انجام شد لكن همزماني فعاليت‌هاي جامعه مدرسين با نهضت حضرت امام خميني(ره) و قضاياي انقلاب، باعث عدم گستردگي فعاليت‌هاي اين حيطه شد و جامعه با تمام توان به مبارزات سياسي و انقلابي ملحق شد و بعد هم تبعيد‌ها، زندان‌ها، شكنجه‌ها مزيد بر علت گشت.
بعد از پيروزي انقلاب شكوهمند اسلامي، جامعه مدرسين دوباره به هدف اصلي خود بازگشت لكن به خاطر حساسيت شرايط در اول انقلاب، اين هدف به كندي دنبال مي‌شد لذا شورايي به فرمان حضرت امام خميني(ره) و يكي از مراجع عظام قم(حضرت آيت‌الله العظمي گلپايگاني) متشكل از شش نفر تشكيل شد، دو نماينده از سوي حضرت امام(ره)، دو نماينده از طرف مرحوم آيت الله العظمي گلپايگاني (ره)، و دو نماينده از سوي جامعه مدرسين كه مسئوليت مديريت و برنامه‌ريزي حوزه علميه قم و حوزه‌هاي شهرستانها را برعهده داشتند.
حضرت آيت الله العظمي فاضل لنكراني(ره) به دبيري اين شورا انتخاب شد. پس از مدتي نتيجه اين شد كه كار شورايي مناسبت زيادي با مديريت اجرايي ندارد لذا بين شورا و مديريت تفكيك حاصل شد، شورا كه بعدها به شوراي عالي حوزه تغيير نام داد، متكفل تعيين مدير براي مديريت حوزه علميه قم شد، در آن مقطع رياست شوراي عالي حوزه به عهده آيت الله العظمي مكارم شيرازي(دامت بركاته) و مديريت حوزه‌ها به عهده آيت الله مومن(دامت بركاته) بود. وظيفه شوراي عالي، سياستگذاري كلان حوزه، تعيين مديريت براي حوزه علميه قم، تدوين و تعيين برنامه‌هاي درسي حوزه‌ها، ايجاد رشته‌هاي تخصصي(رشته تخصصي كلام، زير نظر حضرت آيت الله سبحاني، رشته تخصصي تفسير زير نظر حضرت آيت الله العظمي مكارم شيرازي، رشته تخصصي قضا زير نظر بنده و ...) بود.
اساسنامه شوراي عالي حوزه و آيين‌نامه داخلي آن تدوين شد كه طبق آن مقرر گشت تا اعضاي محترم شوراي عالي توسط جامعه مدرسين انتخاب شوند؛ به اين شكل كه افراد كانديدا شده و پس از راي‌گيري محرمانه در جلسه جامعه مدرسين، اعضا مشخص شده و خدمت مراجع محترم عظام و مقام معظم رهبري(مد ظله العالي) معرفي مي‌گردند تا به تائيد و تنفيذ حضرات برسند.
اخيرا از سوي بزرگان و اساتيد و فضلاء حوزه پيشنهادي راجع به تحول در حوزه مطرح شده است چرا كه پيشرفتها و نيازهاي جديد جوامع بشري به حدي است كه با روند كنوني نمي‌توان پاسخگوي سوالات و مشكلات حادثه شد. در همين راستا، مقام معظم رهبري (مد ظله العالي) در جمع نخبگان، اساتيد و فضلاي حوزوي، تحول و به روز شدن را مطالبه جدي خود از حوزه علميه و بزرگان و اساتيد معظم جامعه مدرسين و شوراي عالي حوزه خواند و تحول در مقطع كنوني را عامل احيا و كوتاهي را زمينه ساز فنا و مرگ حوزه‌هاي علميه دانستند. از اين جهت باز، جامعه مدرسين مانند هميشه نوك پيكان قرار گرفت و احساس وظيفه نمود، پس از بحث و بررسي‌هاي مكرر و جلسات متعدد قرار بر تشكيل مركز فرابخشي به نام «شوراي ارتقاء و پيشبرد حوزه علميه» شد چرا كه مراكز زيادي مثل دفتر تبليغات اسلامي، جامعه الزهرا(س)، از حوزه‌هاي علميه خواهران، جامعه المصطفي(ص) العالميه وجود دارد كه صبغه حوزوي داشته لكن زير نظر جامعه مدرسين و شوراي عالي نيستند لذا تشكيل شوراي فرابخشي به هماهنگي و جمع‌بندي بين همه مراكز به محوريت جامعه مدرسين كمك شاياني مي‌نمايد. حركت سنجيده جامعه مدرسين در لبيك به دغدغه‌هاي مراجع عظام و مقام معظم رهبري(مد ظله العالي)‌ باعث شد تا عده‌اي كه قصد حركتهاي خودجوش داشتند آرام شده و تحت تبعيت جامعه مدرسين قرار گيرند و از تشتت و چند دستگي پرهيز شود و اين به نفع حوزه‌هاي علميه است. هم اكنون شوراي پيشبرد، اساسنامه، ‌آيين‌نامه و كميسيون‌هاي تخصصي تشكيل داده كه نمايندگان مراكز حوزوي مذكور و نمايندگاني از حوزه‌هاي علميه مشهد و اصفهان در اين كميسيون‌ها حضور مي‌يابند و به صورت كارشناسانه، و عالمانه كارها را پيگيري مي‌كنند تا حدي كه قرار شد حوزه مباركه مشهد و اصفهان كه استقلال عملكردي دارند به اين شورا دعوت شده و نماينده ارسال دارند، الان حدود 70 نفر از فضلا و نخبگان حوزوي در 5 كميسيون براي برنامه ريزي حوزه قم و حوزه‌هاي شهرستانهاي اقداماتي انجام داده است.

- جامعه مدرسين اجلاسيه‌هاي سراسري و اجلاسيه‌هاي منطقه‌اي متعددي برگزار كرده در هر كدام موضوع مهمي دستور كار جلسات بوده است. نظر حضرتعالي راجع به اهداف جامعه مدرسين در برگزاري اجلاسيه‌هاي سراسري و منطقه‌اي چيست؟

جامعه مدرسين در برهه‌اي از زمان احساس كرد كه يكي از اموري كه مي تواند به نفع اسلام، انقلاب، امت اسلامي و به ويژه روحانيت اصيل باشد، اين است كه جلساتي داشته باشيم كه طي آن علما دور هم بنشينند، گفتگو بكنند و جامه عملي باشد بر فرمايش حضرت امام(ره) كه فرمودند« دوست دارم علما در جلسه‌اي دور هم بنشينند ولو يك چايي بخورند حتي اگر حرف سياسي و علمي هم زده نشود.» لذا اعضاي محترم تصميم گرفتند كه اجلاسيه‌هاي سراسري با حضور علماي سرشناس و طراز اول كشور برگزار شود تا وحدتي مضاعف ايجاد شده و آرمان‌هاي حضرت امام(ره) به تحقق بپيوندد. اين تصميم با استقبال پرشور علماي محترم بلاد مواجه شد تا حدي كه پس از اجلاسيه‌هاي دوم و سوم، علما پيشنهاد مي‌كردند كه اجلاسيه سالانه كافي نيست، بلكه بايد ساز و كاري فراهم شود كه علما لااقل سالانه چند بار همديگر را ببينند و به بررسي مشكلات بپردازند. عده‌اي از علما نظرشان اين بود كه اجلاسيه در استانشان برگزار شود لذا جامعه مدرسين تصميم به برگزاري اجلاسيه در استانهاي مختلف گرفت كه برگزاري سه اجلاسيه منطقه‌اي حاصل همين تلاشهاست. اجلاسيه اول منطقه‌اي در مشهد با استقبال چشمگير علما و اعلام مشهد برگزار شد، اجلاسيه دوم منطقه‌اي در استان آ‌ذربايجان غربي تاثيرات چشمگير و شگفتي است و باعث اجتماع همه علماي سرشناس منطقه در كنار هم شد و نهايتا اجلاسيه سوم در منطقه غرب كشور و متشكل از چهار استان كرمانشاه ، همدان، ايلام و كردستان با مركزيت كرمانشاه برگزار شد.
مسايل بسيار مهم و اساسي از جمله مباحث مربوط به منطقه، اهل سنت، تبليغ در روستاها و ... در كميسيونها تخصصي روحانيت، حوزه‌هاي علميه و فرهنگي اجتماعي بحث و برررسي شد. نتايج مباحث مطرح شده در كميسيون‌هاي اجلاسيه كرمانشاه جمع‌بندي شده و به خدمت مقام معظم رهبري (مد ظله العالي) ارسال شد كه مورد تقدير و تفقد معظم له قرار گرفت.
ششمين اجلاس سراسري كه به نام « روحانيت و نظام» است در همين راستا و با بازشناسي نياز زمان تحت سه كميسيون تخصصي جهت برگزاري در تاريخ 29 و 30 خرداد ماه 1387 برگزار خواهد شد. انشاء الله.

- علت نامگذاري اجلاسيه ششم به نام « روحانيت و نظام» چيست؟

الان سه دهه از پيروزي انقلاب و تشكيل حكومت اسلامي به رهبري فكري و عملي روحانيت مي‌گذرد و شكي نيست كه در اين سه دهه، روحانيت نقش بسيار بالايي در برقراري، تثبيت و استمرار نظام داشته و دارد؛ پس هيچگاه نمي‌توان اين جايگاه را ناديده گرفت. لذا آقايان به اين فكر افتادند كه نقش روحانيت در برقراري و تثبيت انقلاب مورد بازكاوي قرار گيرد تا نقاط قوت و ضعف شناخته شده و اگر نواقصي در تعامل حكومت و روحانيت است رفع شود چرا كه هر قدر ارتباط حكومت اسلامي با پايگاه ايدئولوژيك خود يعني روحانيت كم رنگ شود به همان ميزان آسيب‌پذير خواهد بود. لكن فعلا بحث مان در تعامل روحانيت و نظام اين نيست كه هم از نظام، مسئولين را دعوت كنيم و هم از حوزه‌ها علما را فرا بخوانيم تا جلساتي در راستاي تعامل طرفيني داشته باشند بلكه فعلا روحانيت مي‌خواهد نقش خودش را بازشناسي كند، كاستي‌ها و نقاط قوتش را باز خواني نمايد لذا تصميم‌گيري فعلا درون سازماني و داخل خود روحانيت است. بنابراين در اين اجلاسيه مي خواهيم به اين نكته برسيم كه آيا روحانيت در طول سه دهه توانسته نقش خودش را به خوبي ايفاء نمايد يا نه؟ اگر روحانيت نقش خودش را به خوبي انجام داده، نوبت به نظام مي رسد كه به وظايف متقابل در قبال روحانيت جامعه عمل بپوشاند كه اگر چنانچه همين موضوع به قانوني شدن نياز داشت، در مجلس مطرح شده و امور سامان خاص خودش را بيابد، لذا احتمال دارد موضوع روحانيت و نظام به تشكيل اجلاسيه‌هاي بعدي نيازمند باشد.
با تشكر از حضرتعالي كه وقت ارزشمند خود را در اختيار ما گذاشتيد.
چهارشنبه 29 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]

[مشاهده در: www.farsnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 346]