واكنش تاجيكستان به توصيه‌ بانك جهاني در باره نيروگاه آبي راغون

واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: به گزارش ايرنا، نيروگاه راغون در110 كيلومتري شمال شرق دوشنبه پايتخت تاجيكستان در دست ساخت است كه ساخت آن در زمان اتحاد شوروي بر روي رودخانه وخش آغاز شد ولي پس از فرو پاشي اتحاد شوروي سابق و استقلال تاجيكستان عمليات اجرايي اين پروژه در سال 1991ميلادي نيمه تمام رها شد. براي احداث كامل اين نيروگاه افزون بر 5/2 ميليارد دلار اعتبار نياز است. به گزارش سايت خبري، تحليلي و پژوهشي ايراس، بازديد گروه كارشناسي بانك جهاني 10 روز طول كشيد و طي اين مدت كارشناسان بين‌المللي با نمايندگان دولت تاجيكستان، مسوولان ساخت نيروگاه و مديران شركت برق تاحيك رايزني هاي لازم را انجام دادند. ماتا كنيشي رئيس منطقه اي بانك جهاني در آسياي مركزي اظهار داشت كه اين نهاد از نتايج تحقيقات جانبداري مي‌كند ولي در مورد ادامه‌ ساخت نيروگاه هيچ تعهدي بر عهده نخواهد گرفت. اعلام نتايج بررسي هاي 10 روزه بانك جهاني مبني بر توقف امور ساخت مرحله اول نيروگاه در شرايطي صورت گرفت كه قرار است آبان ماه سال جاري ميلادي در ادامه طرح تكميل نيروگاه راغون و در چارچوب برنامه مرحله اول، جريان آب رودخانه وخش مسدود شود. اتخاذ چنين تصميمي از طرف بانك جهاني واكنش هاي گسترده‌اي را در تاجيكستان به همراه داشت و اكثر كارشناسان،شخصيت هاي سياسي و فرهنگي و مسوولان اين عملكرد بانك جهاني را فشار سياسي ارزيابي كردند. اكثر كارشناسان تاجيك بر اين باورند كه مسوولان ساخت نيروگاه راغون را ادامه‌ دهند و توصيه‌هاي بانك جهاني را كه مخالف منافع ملي است، ناديده بگيرند. كارشناسان تاجيك معتقدند، پيروي مسوولان از دستورات بانك جهاني كه دور از واقعيت ها صورت گرفته، تأثير منفي بر مواضع كشورهايي وارد خواهد كرد كه در طرح راغون مشاركت دارند. وفا نيتبيك افيكي از كارشناسان تاجيك در همين ارتباط مي‌گويد، چنانچه احداث سد طي سال جاري آغاز نشود در مجموع اجراي طرح مذكور تحت سووال قرار خواهد گرفت. اين كارشناس معتقد است كه هدف اصلي بانك جهاني اتلاف وقت است. برخي ديگر از كارشناسان بر اين باورند كه هدف نهايي بانك جهاني جلوگيري از تكميل طرح راغون است. در همين حال حامدجان عارف افانديشمند تاجيك معتقد است: تراكم رسوبكه بانك جهاني به عنوان عامل تخريب احتمالي سد به ارتفاع 120 متر(فاز اول احداث سد) از آن ياد كرده است، يك فرآيند طبيعي است كه طي دهها هزار سال و در پي آبخيزي هاي شديد حاصل مي‌شود. وي تأكيد كرد كه بانك جهاني به دنبال بهانه جويي است كه به طرق مختلف طرح تكميل نيروگاه را به تعويق ‌اندازد. وي افزود: همان گونه كه قرقيزستان توصيه‌هاي بانك جهاني را ناديده گرفت و همكاري با بانك جهاني را قطع كرد و به ساخت نيروگاه قمبراته ادامه داد، تاجيكستان نيز همكاري با اين موسسه را قطع كند. شادي شبدال اف عضو كميته انرژي و صنايع پارلمان تاجيكستان در مورد نتايج بررسي هاي بانك جهاني گفت: اين موضع مغاير با منافع تمام منطقه است. وي با بيان آنكه هدف از ساخت راغون تامين فعاليت منظم ديگر نيروگاه ها است، اظهار داشت: از آنجا كه اين سد بر روي رودخانهوخش احداث خواهد شد تبعيت از تصميم بانك جهاني به معناي تخريب تدريجي سيستم انرژي در تاجيكستان است. اين نماينده پارلمان تاجيكستان تذكر داد: توصيه بانك جهاني در نوع خود يك فشار سياسي به دولت دوشنبه محسوب مي شود. عبدالغني محمدعظيم اف رئيس انجمن ملي سياستمداران تاجيكستان نيز ضمن حمايت از ديدگاه هاي شادي شبدال اف، گفت: حق نداريم كار ساخت را متوقف كنيم زيرا تاجيكها با خريد سهام نيروگاه راغون، پشتيباني خود را از اين طرح ملي به نمايش گذاشتند و هرگونه كارشكني در اين راستا، ناديده گرفتن منافع ملي و اراده مردم كشور محسوب مي‌شود. گفتني است كه سال گذشته ميلادي بانك جهاني و دولت تاجيكستان به توافق رسيدند، كه تكميل نيروگاه راغون تا پايان تحقيقات در مورد پيامدهاي احداث اين طرح متوقف شود اما توصيه اخير بانك جهاني كه تا حدي انتظار آن در تاجيكستان مي رفت ، نارضايتي هاي گسترده را در اين كشور دامن زد. گرچه پولاد محي‌الدين اف معاون وزير انرژي تاجيكستان به عنوان مقام رسمي اين كشور تأكيد كرد كه هنوز رايزني ها با بانك جهاني ادامه‌ دارد ولي روشن است كه مقامات تاجيك نيز توصيه‌هاي اين نهاد مالي جهاني را قبول ندارند. در اين مورد بايد گفت كه توصيه بانك جهاني جدا از انگيزه‌هاي سياسي و رقابت قدرت ها نيست. نيروگاه راغون فقط طرح ملي براي تاجيكستان نيست و از اهميت منطقه اي و فرامنطقه اي نيز برخوردار است. انتقال برق آسياي مركزي به جنوب آسيا كه در چارچوب طرحكاسا 1000 پيش‌بيني مي‌شود، فقط با تكميل نيروگاه راغون امكان‌پذير خواهد بود. اين طرح توسط روسيه پشتيباني مي‌شود كه ناشي از تلاشهاي مسكو در جهت تسلط بر بازار انرژي منطقه و طبيعي است كه برنامه‌هاي روسيه به هيچ وجه به نفع آمريكا نيست، زيرا واشنگتن خود نيز هدف تسلّط بر بازارهاي انرژي منطقه را دنبال مي‌كند. بنابراين درك اين موضوع دشوار نيست كه موضع اخير بانك جهاني ناشي از منافع واشنگتن و در راستاي مقابله با برنامه‌هاي مسكو، اتخاذ شده است. در جهان امروز و در چارچوب سياست هاي استعمار جديد، قدرتها اهداف خود را اكثرا غير مستقيم و از طريق نهادهاي بين‌المللي تحت نفوذ خود دنبال مي‌كنند. بانك جهاني از جمله نهادهاي مالي است كه در آن تحقق اهداف غرب و عمدتا آمريكا در اولويت قرار دارند. به بيان ديگر در مقطع كنوني طرح مهم اقتصادي تاجيكستان به محل رقابت روسيه و آمريكا تبديل شده است و علت اصلي مخالفت بانك جهاني با تكميل نيروگاه راغون، مخالفت واشنگتن با برنامه‌هاي توسعه ‌طلبانه مسكو در منطقه است. آمريكا در اين راستا با حمايتهاي آشكار و پنهان از مواضع ازبكستان قصد دارد در مسير تحقق طرحكاسا 1000 مانع ايجاد كند ضمن اينكه واشنگتن اين واقعيت را به خوبي درك كرده كه برق صادراتي ازبكستان به هيچ وجه توان رقابت با برق ارزان تاجيكستان را ندارد. در اين ميان روسيه با سياستهاي پيچيده خود هم مي‌خواهد بازار نفت و گاز ازبكستان را تحت نفوذ داشته باشد و هم كنترل بر صادرات برق تاجيكستان را حفظ كند، دولت دوشنبه را درگير مسائل و مشكلات متعددي كرده است. با توجه به اين منافع ملي تاجيكستان ايجاب مي‌كند كه از مسير قرقيزستان گام بردارد و برنامه‌هاي مهم اقتصادي خود، از جمله طرح راغون را كه ضامن استقلال انرژي اين كشور است با قاطعيت دنبال كند. از سوي ديگر هرگونه تأخير تاجيكستان در اجراي طرحهاي اقتصادي، سرمايه‌گذاران خارجي و كشورهاي حاضر در تكميل اين طرحها را از ادامه‌ فعاليت در اين كشور منصرف خواهد كرد. آساق**1558**2047**

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ایرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 382]