موج ناآرامي ها در عربستان مردم عليه شاهزاده ها به خيابان ريختند

واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
موج ناآرامي ها در عربستان مردم عليه شاهزاده ها به خيابان ريختند

خبر به ندرت از ديوارهاي ضخيم امنيتي و انتظامي عربستان سعودي عبور مي كند و جهان به ندرت از آنچه درون مناسبات سياسي و امنيتي رژيم آل سعود مي گذرد، آگاهي دارد. دولت رياض به عمد خبرهاي مربوط به اين كشور پهناور را به چند محور خبري محدود كرده است؛ مناسك حج و مراودات مذهبي در دو شهر مقدس «مكه» و «مدينه»، نفت و اوپك، رهبري جهان عرب. اما در مواردي خبري درز مي كند كه پرده از روي واقعيت هاي عربستان سعودي برمي دارد. روز يكشنبه هفته گذشته، اعتراض دانشجويان دختر يك دانشگاه در جنوب رياض - شهر طائف - به پايان زودهنگام مهلت ثبت نام به يك موج سياسي در محافل دانشجويي اين كشور تبديل شد. به گزارش روزنامه صاحب نام «عكاظ» چاپ عربستان اعتراض محدود اين دانشجويان به شروع پيش از موعد ثبت نام و پايان دادن پيش از موعد به آن، موجي از اعتراض سنگين را در پي داشت. بنا به گزارش اين روزنامه، حداقل 3000 دانشجو به حمايت از اين دانشجويان برخاستند و مقامات آموزش عالي را متهم به اعمال «تبعيض هاي مذهبي و قبيله اي» و «دريافت رشوه» كردند و عده اي از آنان در مقابل درب ورودي دانشگاه طائف دست به تحصن زدند كه عليرغم گرماي شديد هوا تاكنون به تحصن خود ادامه داده اند. مقامات مسئول در دانشگاه طائف ابتدا سعي كردند تا اين اعتراضات را صرفا صنفي و فاقد جنبه هاي سياسي نشان دهند ولي وقتي عبدالاله باناجد رئيس اين دانشگاه اعلام كرد كه براي مهار اعتراضات ناچار شده است از نيروهاي امنيتي و انتظامي رياض كمك بگيرد از يك سو عمق و دامنه اعتراضات و از سوي ديگر ماهيت سياسي و ضدحكومتي را برملا كرد. اعتراض دانشجويان و خانواده هاي آنان به اقدامات تبعيض گرايانه دولت به زودي به ساير دانشگاههاي عربستان سرايت كرد و هرچند به دليل پايان يافتن ترم تحصيلي و عدم آغاز ترم جديد اكثر دانشجويان در محل دانشگاههاي خود حضور نداشته اند، اما اين موج دانشجوهاي ساكن خوابگاههاي دانشجويي را به حضور در خيابانها كشانده است. دولت عربستان در اين ماجرا با توسل به نيروهاي انتظامي و بازداشت جمع زيادي از دانشجويان كه تعداد آنان از چند صد نفر هم فزوني گرفته است، تلاش كرد تا به بحران دانشجويي خاتمه دهد. مواجهه دولت سعودي با مراسم نيمه شعبان از سوي ديگر بنا به پاره اي از گزارشات كه عمدتا در سايت هاي شيعيان عربستان ساكن در آمريكا درج شده است، دولت عربستان سعودي طي هفته هاي اخير فشار زيادي را به شيعيان وارد كرده تا از برگزاري آئين هاي جشن نيمه شعبان خودداري نمايند. بنا به گزارش پايگاه خبري الراصد، مقامات عربستان در روز چهارشنبه به روستاي «بني معن» به دليل آذين هاي نيمه شعبان حمله كردند و حداقل 30 نفر از جوانان آن را بازداشت كرده و با خود بردند. از حدود سه هفته پيش موج دستگيري جوانان شيعه و حمله به مراكز شيعيان گسترش پيدا كرده است. در اين بين پايگاه خبري «الوطن» كه به يك مركز پژوهش هاي اسلامي شيعيان ساكن آمريكا تعلق دارد، از بسته شدن دو مسجد شيعيان در عربستان توسط پليس خبر داد و در تحليلي به قلم «سليمان شوارتز» نوشت موج ضد شيعي وهابيت از سوي «شاهزاده نايف» حمايت مي شود. يك گزارش ديگر مي گويد تعداد جوانان شيعه اي كه طي يك ماه اخير توسط مقامات سعودي به اتهام اقدامات ضد حكومتي بازداشت شده اند از صدها نفر هم فراتر رفته است. اين گزارش مي افزايد جوانان شيعه اي كه در برگزاري مراسم مذهبي خود شركت نمايند حداقل به يك ماه زندان گرفتار مي شوند. پايگاه خبري «الراصد» كه به شيعيان عربستان ساكن در آمريكا تعلق دارد نيز گزارش داد روز جمعه 9 مرداد در منطقه شيعه نشين «احساء» نيروهاي امنيتي عربستان پنج تن از جوانان را به اتهام شركت در مراسم مذهبي دستگير كردند. اين سايت نوشت اتهام سيدعبدالله سيد ناصرالعلي، سيدحسين سيدناصرالعلي، صادق الحسين الحماد، يوسف محمدالشلاع و سيدجعفر سيدناصرالعلي كه ساكن شهر «رميله» هستند، تلاش براي برگزاري مراسم ولادت امام حسين -عليه السلام- بوده است. پيش از اين مقامات امنيتي عربستان سعودي، تجمع مذهبي شيعيان در اطراف قبرستان بقيع در روز 28 صفر سال قبل -4اسفند87- را به خاك و خون كشيدند. از اين پس سخت گيري عليه شيعيان فزوني گرفت. مقامات سعودي مدعي اند جمعيت شيعيان در اين كشور حداكثر 10 درصد مي باشد در حاليكه منابع مستقل عدد واقعي شيعيان در اين كشور را بين 30 تا 35 درصد جمعيت عربستان اعلام كرده اند براين اساس از مجموع كمتر از 20 ميليون جمعيت اين كشور كه دولت عربستان به دليل ملاحظات خاص عدد آن را 27 ميليون نفر اعلام مي كند بين 6 تا 7 ميليون نفر از جمعيت عربستان را شيعيان تشكيل مي دهند. يادآوري اين نكته هم ضروري است كه طي سال هاي گذشته هيچگاه در عربستان سرشماري رسمي صورت نگرفته است و بسياري از حقايق اين جامعه از چشم ها پوشيده مانده است. موج اعتراض حدود 7 ميليون شيعه سعودي كه بر 40 درصد از خاك عربستان سكونت دارند يك چالش عمده و كليدي براي دولت اين كشور مي باشد. شيعيان عربستان در منطقه اي استقرار دارند كه منابع عظيم نفت و گاز در اين مناطق قرار دارند. اين در حالي است كه شيعيان از محروميت و تبعيض گسترده رنج مي برند. ساكنان قطيف، الاحساء، نجران و... ايام حج را فرصت مناسب طرح محروميت هاي خود مي دانند و از اين رو همواره شاهد تظاهرات سياسي آنان در موسم حج هستيم. اختلافات در درون خاندان عربستان سعودي عملاً در چنبره حدود 7000 شاهزاده عربستان زنداني است. خاندان آل سعود از حدود 150 سال قبل و از طريق ائتلاف با وهابيت -پيمان محمدبن سعود و محمدبن عبدالوهاب- بر عربستان سيطره يافته اند و اينك قديمي ترين جريان سلطنتي در جهان به حساب مي آيند. در طول اين دوران همواره شاهزاده ها بر مناصب مختلف اين كشور تكيه زده اند. حدود 200 شاهزاده از خانواده هاي مختلف آل سعود مناصب كليدي را در اختيار دارد و بيش از 6 هزار شاهزاده ديگر داراي موقعيت هاي انحصاري در اين كشور مي باشند بدين ترتيب آنان مملكت پهناور و ثروتمند عربستان را بصورت ملك شخصي خود درآورده و با الصاق دائمي واژه «سعودي» به اين كشور در طول 15 دهه گذشته دست به دست چرخانده و مردم اين كشور را از شركت در اداره امور خود برحذر داشته اند. در عين حال در طول اين دوران همواره در درون اين خاندان مناقشاتي بر سر پادشاهي و وليعهدي اين كشور در گرفته كه به مرور بر دامنه آن افزوده شده است. بر اين اساس طي سالهاي اخير ملك عبدالله پادشاه 80 ساله و فرتوت عربستان شورايي مركب از اعضاي عاليرتبه اين خاندان تحت عنوان «هيأت بيعت» تاسيس كرد تا به مناقشات درون خانواده پايان دهد. در عين حال ملك عبدالله در كنار اين شورا و ذيل عنوان جوان گرايي با استناد به بالا بودن سن فرزندان عبدالعزيز-برادران خود- تلاش كرد تا سلطنت را پس از خود از دايره فرزندان عبدالعزيز به فرزندان خود منتقل نمايد. اين مسئله مناقشات تازه اي را در پي داشت. حدود سه ماه پيش رسانه ها از راه اندازي يك كودتا در درون خانواده آل سعود خبر دادند. براساس خبرهاي منتشر شده، بندر بن سلطان بن عبدالعزيز حدود 200 تن از نيروهاي امنيتي عربستان را به انجام كودتا عليه پادشاه تحريك كرده است، اما با گزارش به موقع دستگاه امنيتي امير قطر، با شكست مواجه شده و ملك عبدالله جان سالم بدر برده است از آن روز تا اكنون رسانه هاي سعودي هيچ خبري از بندر منتشر نكرده اند و كسي نمي داند او پس از سفر به ايتاليا در كجا به سر مي برد. بندر بن سلطان در عين حال متهم است كه روابط ويژه اي با جمهوري خواهان آمريكا داشته و آنان را پس از حادثه 11 سپتامبر به اتخاذ تصميم بر ضد عربستان تحريك كرده است. در عين حال بعضي از رسانه ها نوشته اند بندر در رياض و تحت بازداشت خانگي به سر مي برد. از حدود دو سال پيش شاهزاده «سلطان بن عبدالعزيز» پدر بندر كه وليعهد رسمي عربستان سعودي است با سرطان معده دست و پنجه نرم مي كند و پزشكان وي از مرگ او طي يكي- دو ماه آينده خبر داده اند. ملك عبدالله بطور غيررسمي امير «نايب بن عبدالعزيز» وزير كنوني كشور عربستان را به عنوان وليعهد معرفي كرده ولي بسياري از آگاهان سياسي معتقدند اين موضوع چندان جدي نيست و پادشاه براي به قدرت رسيدن فرزندانش پس از خود طراحي هايي را به عمل آورده است. هفته نامه اردني «الحقيقه الدوليه» نيز به نقل از منابع عربستاني نوشت: ملك عبدالله سعي دارد سلطنت را پس از خود به فرزندانش منتقل نمايد. بعضي از منابع خبري از مخالفت آمريكا با ولايتعهدي شاهزاده نايف بن عبدالعزيز خبر داده و او را به همدست بودن با افراط گرايان وهابي و مخالفت با اصلاحات در عربستان متهم كرده اند. فؤاد ابراهيم يك تحليلگر مسائل عربستان سعودي در مصاحبه 11 مرداد با شبكه تلويزيوني العالم معتقد است اين اتهام عمدتا به اين دليل صورت مي گيرد كه در بين مقامات سعودي، نايف مهمترين مخالف قرارداد صلح با رژيم صهيونيستي است و از اين رو به ارتباط با افراط گرايان مذهبي متهم شده است. در عين حال پايگاه خبري «الوطن» كه به شيعيان عربستان تعلق دارد معتقد است شاهزاده نايف عامل اصلي اعمال فشار عليه شيعيان است و از طرح پرونده هاي قضايي عليه تندروهاي وهابي جلوگيري مي كند. «مركز تكثرگرايي اسلامي» نيز كه به شيعيان عربستاني ساكن آمريكا تعلق دارد نيز نسبت به گسترش وهابيت پس از روي كار آمدن نايف بن عبدالعزيز هشدار داد. اقدامات ضد مذهبي سعودي براساس خبرهاي قطعي، رژيم عربستان سعي دارد تا مساجد سبعه را به بهانه بازسازي تعطيل و سپس ويران نمايد. چند سال پيش «شوراي عالي عربستان» تصويب كرد كه اوقاف عربستان يك مسجد بزرگ را به جاي 7 مسجد كوچك در دامنه «كوه سلع» بنا كند. اين مسجد اينك در سه طبقه با هزينه اي بالغ بر 62 ميليون ريال سعودي، بنا شده و گنجايش پذيرش 4500 نمازگزار را دارد و نام آن «مسجد خندق» مي باشد. مقامات سعودي اينك 7 مسجد تاريخي و مهم كه پيامبر در آنها نماز گزارده است را به بهانه بازسازي تعطيل كرده و اجازه ديدار و برگزاري نماز را در آنها نمي دهند اين 7 مسجد كوچك عبارتند از مسجد قبلتين، مسجد فتح، مسجد سلمان فارسي، مسجد ابوبكر، مسجد عمر، مسجد علي بن ابي طالب(ع) و مسجد فاطمه زهرا(س). كوچكترين آنها مسجد حضرت زهرا با 21 متر مربع و مسجد حضرت علي با 55 متر مربع مي باشند. روزنامه عربستاني «عكاظ» در دفاع از اقدام اوقاف و شوراي عالي عربستان نوشت «عربستان مي خواهد اين اماكن آثار باستاني باشند و نه محل نمازگزاردن» اما در عين حال تلويزيون عربستان از تخريب اين مساجد خبر داده است. از مجموعه خبرهاي عربستان مي توان دريافت كه از يك سو تعارض در درون خاندان آل سعود زياد شده و از سوي ديگر افراط گرايي وهابي ها كه گفته مي شد باروي كارآمدن عبدالله مهار مي شوند رو به فزوني گذاشته و شورش هايي را سبب گرديده است. از سوي ديگر با زير سؤال رفتن مشروعيت نظام هاي سلطنتي و موروثي اعتراض هاي رو به گسترش مردم با اين رژيم را شاهد هستيم و در همان حال موج مخالفت هاي دانشجويي آينده اين رژيم را با سؤالات زيادي مواجه كرده است. شايد عربستان بتواند از طريق شوراي داخلي و يا «هيأت بيعت» به مخالفت هاي شاهزادگان غلبه كند ولي شكاف هاي اجتماعي و جنبش هاي اعتراضي جوانان چالش هاي عمده اي را متوجه شاهزادگان كرده است. اين سؤال امروز توسط محافل مختلف مطرح مي شود: آيا رژيم موروثي عربستان وارد دوره اي از بي ثباتي هاي پرشتاب شده است؟ /1001/

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: راسخون]

[مشاهده در: www.rasekhoon.net]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 248]