غار شناسي

واضح آرشیو وب فارسی:سایت ریسک: bb29-04-2006, 06:19 PMغار کتل خور در استان زنجان و در 155 کیلومتری جنوب آن و 173 کیلومتری شمال همدان و 70 کیلومتری شرق بیجار و پنج کیلومتری (روستا – شهر) گرماب قرار گرفته است. در گویش فارسی کتل بمعنی کوه کم ارتفاع و خور کوتاه شده خورشید است، پس "کتل خور" یعنی کوه خورشید و نام غار بر گرفته شده از نام این کوه است که درون آن زایش یافته است. این نام با معنا با توجه به وجود چند گور نزدیک دهانه و یافت شدن تعدادی سفال شکسته در درون غار، چند احتمال را در مورد گذشته غار پیش می آورد. یکی آنکه با توجه به یافت شدن جمجمه پلنگی درون یکی از گودالهای غار و نبود هر گونه استخوان دیگری از پلنگ شاید غار مکان مورد احترامی بوده و همانند غار بابا جابر در آن مراسم آئینی انجام می شده است. احتمال دیگر اینستکه درون غار ماده مومیایی که معالج شکستگی استخوان و امراض دیگر بوده و مالکیت آن در اختیار شاهان قرار داشته یافت می شده زیرا نام دیگر کوه که سقزلو (دارنده سقز) است مؤید وجود ماده ای قابل تغییر و انعطاف مانند موم است که مومیایی به آن شباهت دارد و نزدیک منطقه قرارگیری غار و کوه چنگ الماس یافت می شود. بهر حال غار از گذشته های دور شناخته شده بوده و نام پر معنا و پر رمز خورشید بر آن بر فزون ارزشی آن دلالت دارد. تاریخچه کوتاهی از غار : غار در سال 1330 توسط زنده یاد آقای اسدالله جمالی از پایه گذاران و پیشکسوتان ورزش کوهنوردی زنجان مورد شناسایی قرار می گیرد. سپس در سال 1331 کوهنوردان باشگاه نیرو و راستی به راهنمایی آقای اسدالله جمالی غار را مورد بازدید فنی قرار می دهند. وجود دهلیز سقف کوتاه چهار صد متری ورودی غار که باید نشسته از آن عبور کرد همیشه مانعی سر راه ورود به غار بوده و همین مشکل ورود سبب سالم ماندن غارسنگها از تاراج بازدید کنندگان بوده است. از سال 1365 به بعد غار توسط گروههای کوهنورد از همدان مورد بازدید مکرر قرار می گیرد و در این بازدیدها از کله پلنگ و اسکلت دو گوسفند و بقیه جاذبه های غار عکسبرداری می شود. و از همه برتر نقشه درون توسط یکی از گروههای بازدیدکننده غار ترسیم می شود سپس در سالهای بعد تصمیم به توریستی کردن غار گرفته می شود و با گشاد کردن دهلیز چهار صد متری ورودی به ابعاد (4×3) متر و اقدامات دیگر غار را به شکل امروزیش در می آورند. غار کتل خور از یک ورودی دهلیز مانند به درازای چهار صد متر و تعدادی دالان اصلی دنبال هم که در بعضی از بخشها دالانها وسعت یافته و به تالارهای وسیعی تبدیل می شوند، تشکیل شده است. این استخوانبندی ادامه یافته تا غار در مسیر اصلی به پایان می رسد. دالان و تالارهای دیگری از این مسیر جدا می شوند که همگی در حاشیه قرار داشته و راه به جاي ديگري ندارند. غار شامل سه طبقه است كه از راه دهليزهاي چاه مانند به يكديگر ارتباط مي يابند. طبقه دوم شامل دو بخش جدا از هم است كه هر يك از راهي به طبقه اول وصل مي شوند. بخش غربي طبقه دوم از طريق يك دهليز به طبقه سوم متصل مي شود عميق ترين بخش غار در انتهاي طبقه سوم قرار داشته و فاصله عمودي آن تا دهانه ورودي پنجاه متر است. كتل خور از پيچيده ترين غارهاي ايران از ديدگاه زايش و غار سنگ بوده و از بيشتر غارهاي ايران در خود نشاني دارد آنجا كه با چكيده غول پيكر شيري رنگ (الهه نگهبان) روبرو مي شويم نشان از چكيده آدمك در غار كرفتو مي بينيم. جاي ديگر كه با بلورهاي زايش يافته درون دخمه ها بر مي خوريم نشان از چاه غار بگليجه پديدار است و در تالار ستونها مانند اينستكه در غار كهك هستي و با مشاهده آبشار سنگهاي رنگارنگ خود را داخل غار علي سرد تصور مي كني. غار در منطقه اي آهكي به وسعت (1500×2000) متر با گسلها و تركهاي متقاطع يكديگر و در ارتفاع 1700 متر از سطح دريا پديده آمده است دو عملكرد در زايش غار نقش داشته اند يكي آبهاي فرو رو و اسيدي حاصل از بارندگي و ديگر نفوذ آب چشمه اي ماگمائي از اعماق زمين به همراه گازها وبخارهاي حاصل از فعاليتهاي گسل دروني كه با نيروي محركه خود آبهاي فرو رو منطقه را به بالا فرستاده است فعاليت اين چشمه همراه افزايش و كاهش فراوان در طول زمان بوده است . چشمه پس از ايجاد استخوان بندي غار حركتي بسيار آهسته اما سراسري در تمام پهنه غار آغاز مي كند كه نمود عيني آن موارد زير است . قارچها و ستون تقريبا چهار گوش تالار عروسي و اسكلت بيضي شكل كيك سقفي كه مواد رسي و غير قابل انحلال و باقيمانده فعاليت هاي اوليه فضاسازي غار بوده اند در اين زمان در اثر عبور بسيار آهسته آب محتوي بيكربنات كلسيم با غلظت اشباعي از اطراف آنها و قانون جاذبه ملكولي مقداري از كربنات كلسيم در حين گذر بوسيله آنها جذب شده و چتر زيباي قارچها پديد مي آيد و ستون داراي سر ستون مي شود و اما پايه قارچها بدون پوشش ميماند زيرا در حركت افقي در محيطهاي بسته، حركت آب در سطح انجام مي شود نه در عمق. فرآيند گردش آب حاوي بيكربنات كلسيم و تماس با ديوارهاي غار سبب زايش لبه هاي قرنيز مانند و پوشش لايه شيري رنگ در دو سطح آنها مي شود. اين عملكرد به شكل افقي و هم سطح در سراسر غار قابل مشاهده است. وجود سقف كاملا افقي و شيري رنگ در بخشي از غار كه در تالار نيم طاق كريستالها مشاهده مي شود و وسعتي حدود سيصد متر مربع دارد. عملكرد ابتدائي فضا سازي غار در اثر حركت آب و سپس ايجاد پوشش كربناته شيري رنگ را در بخش بالائي غار به نمايش مي گذارد. احتمالا بنا به علل درون زميني نيروي محركه آب چشمه ماگمائي تقليل يافته و دريائي از آب با غلظت اشباعي از بيكربنات كلسيم و ساير املاح درون اسكلت ساخته شده غار حالت سكون نسبي يافته و حركت ديگري كه زايش كريستالها در دخمه ها و برخي دهليزها و كف بوده آغاز مي شود. (به خاطر داشته باشيم براي زايش يك تكه كوچك الماس تحت شرايط لازم يك ميليون سال لازم است.) در حين انجام فرآيند بلور سازي ورود آب از طريق چشمه ماگمائي به درون غار به تدريج فروكش كرده و با خروج آب موجود در غار از مسير چشمه غار ساز و در نتيجه تخليه آن از آب فرآيند غار سنگ سازي در فضاهائي كه قبلا بعلت وجود آب ممكن نبوده آغاز ميگردد در پايان با كاهش آبدهي چشمه ماگمائي ، آب موجود در غار از مسير چشمه غار ساز تهي گرديده و غار به شكل امروزيش در مي آيد. ضمن آنكه عملكرد آبهاي فرورو در غار تا امروز ادامه داشته و چشمه ماگمائي نيز به كل از حركت باز نايستاده است. ورودي چشمه ماگمايي احتمالا در اعماق غار است اما چشمه غار ساز كه همان سراب قرار گرفته در مسير غار است و آب آن از طريق چشمه ماگمائي و آبهاي فرورو بالاتر از سطح ايستابي آن تامين مي شود فعال ميباشد. سراسر غار مملو از ويژگي و پديده هاي خاص است اما در بين آنها كيك سقفي و قارچها منحصر بفرد ميباشند. ديگر نيمكره هائي هستند در كف غار كه همانند پاتيل نبات سازي ميباشند. داخل اين پاتيلها مملو از بلورهاي زيبا بوده كه اكنون تهي شده آنها باقي مانده است و با جستجوي بيشتر درون دهليزها مي توان نظير آنها را يافت و از همه جالبتر گودالهاي آب است كه پيش آمدگي لبه ها و رنگهاي گوناگون لايه هاي آنها تغييرات سطح ايستابي را در مقاطع مختلفي از زمان نشان ميدهد . توصيه: غار محلي بي نظير و جهاني بوده و سرمايه اي ملي و مانا است كه بايد براي استفاده نسلهاي چند هزار سال آينده باقي بماند. هر نوع حفاري در محيط غار حداقل به شعاع ده كيلومتر و براي استحصال آب از درون زمين در منطقه بايد ممنوع شود و هر نوع انتقال آب به ناحيه بايد سطح ايستابيش پائين تر از سطح ايستابي سراب پائين غار باشد تا از نفوذ آب به درون غار جلوگيري شود. غار يك مجموعه زنده و مرتبط بهم است كه هر آسيبي به يكي از بخشهاي آن اثرش در تمام مجموعه منعكس خواهد شد. مصطفی سلاحی bb22-06-2006, 06:40 AMدر فاصله چهاركيلومتري شمال شرقي آثار بيشابور و نقش برجسته‌ها در بالاي كوهستان در سمت چپ تنگه غار بزرگي قرار دارد كه يكي از آثار ديدني تاريخ ايران باستان در آنجاست. در اين غار مجسمه عظيم شاپور اول وجود دارد. به دستور شاپور اول صخره بزرگي را كه در وسط غار به صورت طبيعي قرار داشته تراشيده و مجسمه را از آن در آورده‌اند ارتفاع مجسمه در حدود 7 متر و پهناي شانة آن نزديك به دو متر است. http://i5.tinypic.com/156xs2w.jpg bb22-06-2006, 06:44 AMغار پريان در 23 ارديبهشت سال 1379 توسط كميته غار نوردي گروه چكاد كوهستان اصفهان كشف گرديد, و تاكنون بیش از 20 برنامه در آن اجرا شده است. اين غار در فاصله هشت كيلومتري ابيانه و هيجده كيلومتري روستاي سه قرار دارد. با توجه به ورودي آن كه با شيب 45 درجه و سنگي است نياز به كار فني احساس گرديد كه اين مهم در بازديد چهارم با نصب دو كارگاه انجام پذيرفت. كارگاه اول : متشكل از يك سيم بكسل ثابت به طول پانزده متر كه در شروع و خاتمه آن با رول به بدنه سنگي اتصال دارد. كارگاه دوم : با فاصله ده متري از كارگاه اول, متشكل از يك سيم بكسل ثابت, يك رول و يك قطعه سنگ كه بصورت بلوك جهت فرود و صعود از آن استفاده مي شود. خصوصيات غار عبارتند از: 1-کروکی دسترسی به غار پریان 2- نام غار: غار پريان 3- تاريخ اولين ديدار:23/2/1379 4- تعداد و برنامه هاي اجرا شده: 20 برنامه و در هر برنامه 4 تا 6 نفر شركت داشته اند 5- فاصله دهانه غار از روستاهاي مهم: الف) از ابيانه هشت كيلومتر جاده خاكي ب) از سه 19 كيلومتر جاده خاكي ماشين رو ج) از وزوان 42 كيلومتر جاده خاكي ماشين رو د) از چشمه رشك ابيانه 5 كيلومتر جاده خاكي ماشين رو ( ماشين هاي دو ديفرانسيل و شاسي بلند ) ه) فاصله دهانه غار پريان از دهانه غار پري هول 2 كيلومتر خاكي ماشين رو 6- ارتفاع دهانه غار از سطح دريا: 2850 متر 7- ارتفاع دهانه غار از كف دره: 200 متر 8- ابعاد دهانه غار: 180*120 سانتيمتر 9- شيب دهانه ورودي غار: 45 درجه با طول تقريبي 15 متر 10- جنس غار: آهكي, خاكي, تركيبي, گلي 11- وجود آب در غار: آب آشاميدني دارد, جريان ندارد 12- اختلاف ارتفاع انتهاي مسير شناسايي از دهانه غار: 200متر 13- فاصله طول انتهاي مسير شناسايي شده از دهانه غار از مسير اول 5/2 كيلومتر و از مسير دوم 500 متر میباشد. 14- تعداد چاههاي مسير شناسايي شده: 8 حلقه 15- عميق ترين چاه: چاه سوم با عمق 30 متر 16- بزرگترين دهانه چاه: 20 متر مربع 17- تعداد تالارهاي مسير شناسايي شده: 9 تالار 18- بزرگترين تالار شناسايي شده در مسير: تالار پنجم (25*40*150 ) متر 19- چكنده و چكيده دارد: به ويژه در تالار نهم كه به تالار استاد بنان نام گذاري شده است 20- وسايل فني مورد نياز: دو حلقه طناب, به تعداد افراد كارابين و صندلي فرود, هشت فرود, يك عدد نردبان بكسلي 10 متري يك حلقه 21- تعداد كارگاههاي فرود: دو كارگاه http://i6.tinypic.com/156xyef.jpg bb21-10-2006, 10:00 PMتعريف غار حفره اي نسبتا بزرگ بر روي زمين يا در زير آن مخصوصا زماني که طبيعي باشد و در زمين دهانه يا مدخلي داشته باشد. غارها به 2 نوع طبيعي و مصنوعي تقسيم مي شود: 1-غارهاي طبيعي: غارهاي طبيعي در اثر عوامل مختلفي چون نفوذ آب در طبقات آهکي، وقوع زمين لرزه يا چين خوردگي زمين، اثر آبشارها و امواج دريا، وجود آتشفشان يا گدازه هاي حاصل از آن و انواع غارهاي بادي و يخي به وجود مي آيد. غارهاي طبيعي بيشتر در اثر نفوذ آب در طبقات آهکي به وجود مي آيند و به فراواني در دنيا يافت مي شوند. تعداد اندکي از آن ها در سنگ هاي گرانيتي، آتشفشاني و يا سنگ هاي شني وجود دارند. بنابراين اکثر غارهاي طبيعي از سنگ هاي آهکي تشکيل شده که ارتباطي مستقيم با تشکيلات سنگ هاي رسوبي دارند. منشاء اين سنگ ها در اصل شيميايي يا بيوشيميايي است و تشکيل دهنده عمده آنها کربنات کلسيم Caco3 مي باشد. مهمترين خاصيت سنگ هاي اهکي انحلال آنها در آبهاي محتوي دي اکسيد کربن CO2 است. اين گاز ترکيبي از دو عنصر کربن و اکسيژن است که به فراواني و به صورت گسترده در سطح زمين وجود دارد و همواره در فعل و انفعالات بيولوژيکي شرکت مي کند. (عناصري چون اکسيژن، نيتروژن، هيدروژن و کربن در تمامي موجودات زنده وجود دارد و موجودات براي حفظ انرژي خود با مصرف ترکيب عناصر کربن دار به حيات خود ادامه مي دهند). دي اکسيد کربن گازي است که در هوا وجود دارد، اين گاز در جايي که سنگ هاي آهکي در داخل غار تشکيل شده اند، از غلظت بيشتري برخوردار است. دي اکسيد کربن بيش از همه در فضا از بين مي رود و از بدو پيدايش در روي زمين مقدار اين گاز به تدريج رو به افزايش بوده است. محلول دي اکسيد کربن در آب اسيدکربنيک (H2CO3) توليد مي کند. کلسيم محلول در آبها يا ترکيب اين اسيد کربنات کلسيم به وجود مي آورد که در آب قابل حل بوده و طبقات سنگ هاي آهکي را تشکيل مي دهد. سنگ هاي آهکي احتمالا از دوره پرکامبرين (2000 تا 3500 ميليون سال قبل) وجود داشته اند. همزمان با تشکيل سنگ هاي جديد آهکي، سنگ هاي قديمي در اثر فعل و انفعالات هواي روي زمين و اسيد کربنيک ناپديد مي شوند. CaCO3 + CO2 + H2O---------Ca (H2 CO3) 2 البته اين فعل و انفعالات ساده نيست و قابل تغيير نيز نمي باشد و نهايتا موازنه هاي شيميايي که هميشه در آب وجود دارد، انجام مي گيرد. برقراري موازنه در اثر شرايط خاص به صورت فعل و انفعالاتي از چپ به راست يا از راست به چپ انجام مي گيرد. زماني که فعل و انفعال اين فومول از چپ به راست انجام گيرد، در حقيقت آبهاي جاري از طريق زمين هايي که داراي پوشش گياهي هستند، از گاز CO2 غني شده و به لايه هاي تحتاني سنگ هاي آهکي نفوذ مي کنند و مقدار مساوي از کربنات کلسيم به محلول بي کربنات کلسيم تبديل مي شود. حال اگر اين محلول به داخل غاري جاري شود يا در لايه هاي سنگ هاي آهکي نفوذ کند با فضايي که داراي دي اکسيد کربن کمتري است، مواجه مي شود. قسمتي از محلول دي اکسيد کربن به فضايي که تحت تاثير ته نشيني کربنات کلسيم است باز مي گردد، در اين حالت فعل و انفعال فرمول از راست به چپ انجام مي گيرد. در اين صورت آب مدت بيشتري نمي تواند تمامي کربنات کلسيم را که به شکل رسوب باقي مانده است، حل نمايد، لذا رسوب يا ته نشين نازکي از آهک در سقف يا ديواره غار يا به صورت آهک کريستاليذه آويخته از شقف باقي مي ماند. وقتي که اين تشکيلات آهکي که به طور عمودي از سقف به پائين آويزان باشند، آنها را استالاگتيت و Stalactite يا چکنده مي نامند. ته نشين هاي آهکي به وجود آمده از چکه هاي آب از سقف به سمت پائين در کف غار رو به بالا مي روند که استالاگميت Stalagmite يا چکيده ناميده مي شوند. شکل رشد پيدا کرده آنها يکسان است اما در انتها ضخيم تر و همگي در مقابل جريان هوا يا آب مقاوم هستند. تزئينات آهکي در ايران به نام هاي پرده اي، سوزني، جرقه اي، گل کلمي، فندقي، اسفنجي و نقل بادامي وعروف است. اين دو تشکيلات در طول هزاران سال گسترش پيدا مي کنند و رشد آنها گاهي فقط به چند سانتي متر در يک قرن محدود ميشود که به نظر عده اي از زمين شناسان رشد آنها در هر قرن 5/2 سانتي متر مکعب است. گاهي اين دو تشکيلات در طول قرون متمادي بهم رسيده و تشکيل ستوني را مي دهند که از سقف به زمين مي رسد و اين ستون ها گاهي به ديواره غار مي چسبد که به آنها جرز Piliers مي گويند. آبي که در امتداد طول سقف غار جريان مي يابد، بتدريج سقف غار را از کربنات کلسيم مي پوشاند که روانه (Coulee) Flow ناميده مي شود. -چرا تزئينات آهکي در مواقعي به رنگ هاي مختلف ديده مي شوند؟ زماني که آب وارد لايه هاي زمين مي شود، ممکن است در حين حل کردن آهک به رگه هايي از فلزات و مواد معدني ديگر برخورد کند و مقداري از آن ها را حل کرده و با خود به فضاي درون غارها ببرد و در زمان شکل گرفتن تشکيلات آهکي، اين رنگ در آن تاثير بگذارد. رنگ سفيد شيري که در مواقعي به زردي مي زند، رنگ خالص تشکيلات آهکي است و ديگر رنگها در نتيجه املاح موجود در کربنات کلسيم است. البته مواقعي پيش مي آيد که يک قسمت از تزئينات آهکي به چند رنگ ديده مي شود که اين امر وجود چند نوع ماده مختلف را در درون لايه هاي زمين نشان مي دهد. اين مواد و املاح باعث ايجاد رنگ هاي زير مي شوند: سياه رنگ (آهني)، سبز رنگ (مسي)، قرمز رنگ (هماتيت)، سياه رنگ (زغال سنگ) و يا نارنجي متمايل به قرمز رنگ (جيوه) مي باشد. عوامل مختلف در حين عمل شکل گيري استالاگتيت باعث به وجود آمدن اشکال غير عادي آنها مي شود. اين عوامل اندازه و شيب دهانه اصلي، نحوه و جهت نفوذ آب، مقدار اسيد آب، درجه حرارت و رطوبت غار، تاثير جريان هوا و غيره است. غار لاسکو از جمله غارهاي طبيعي بوده و از سنگ هاي آهکي تشکيل شده است. اين غار به خاطر موقعيت مکاني خاص خود تا به امروز سالم مانده و عوامل ذکر شده در به وجود آوردن قشر کربناته (کربنات کلسيم تبلور يافته ريز بلور) نقش اساسي را داشته است و با توجه به عمق قابل ملاحظه غار و اين که غار در دامنه تپه اي وسيع قرار دارد که توانسته است از گزند حوادث محفوظ بماند. بدونه شکل غار مذکور محلي امن براي اسکان انسان هاي اوليه بوده است زيرا آنها با اطمينان خاطر و داشتن فرصت و وقت مناسب توانسته اند آثاري گرانبها را از خود بر جا بگذارند و موجب شگفتي انسان هاي عصر حاضر شوند. بعضي از غار ها حاوي مقداري گچ و بلورهاي گچ هستند، چه به شکل پوسته اي و چه به شکل دسته گلهاي سفيد که اغلب ديواره و سقف و روي استالاگتيت ها را آرايش مي دهند که در نتيجه نفوذ آب به داخل ترکهاي صخره ها شکل مي گيرند. در اين دنياي زيبا و اسرار آميز، جستجو گران غار هنوز بايد درباره شلاين تشکيلات و تزئينات آهکي آموزش بگيرند و پژوهشگران به تحقيق ادامه دهند. آزمون هاي راديو کربن روش بسيار خوبي است که امروزه مي تواند در بسياري از شاخه هاي پژوهشي مانند ژئولوژي، باستان شناسي، تاريخ گذاري صخره ها، درختان ، مواد معدني تا سفال و ابزار پيش از تاريخ و حتي موميايي هاي مصري به کار رود. مقدار بسيار کمي از کربن بدست آمده در جوي که دي اکسيد کربن در آن وجود دارد، راديو اکتيو است و از نيتروژن به عنوان نتيجه پرتو افکني پر انرژي کيهاني شکل گرفته و وزن اتمي آن دو واحد بيش از کربن عادي به فرمول C12 است، بنابراين C14 ناميده مي شود. اين کربن راديواکتيو ماده اي زوال پذير است، اگر مقدار کامل مشخصي از C14 در محفظه اي محبوس شود، نيمي از مقدار اتم هاي آن پس از 5568 سيال از ميان مي روند که اين نيمه عمر ناميده مي شود. بدين ترتيب مقدار مشخصي از کربن راديو اکتيو وارد آب ترادش شده مي شوند و بخشي از آن، صخره آهکي را حل کرده و مي تواند در توف آهکي و تشکيلات راه يابد و در آن باقي بماند. مشکل بعدي اندازه گيري و شناخت نحوه آهکي شدن آن است. اگر قطعه اي از يک استالاگتيت پيدا شود که دقيقا حاوي نيمي از آنچه در راديو کربن بوده، باشد، اين راهيابي تازه شکل گرفته را ممکن است. تاريخ 5568 سال عمر دهند که معادل نيمه عمر راديو کربن است و اگر مقدار کمتري در اين قطعه استالاگتيت پيدا شود، نشان مي دهد که عمر آن بيشتر است. اما اگر اين مقدار کمتر باشد، اين تشکيلات بايد جديدتر و جوانتر باشد. در هر 2 حالت C14 موجود که حاوي دي اکسيد کربن هوا و خاک است، تغيير نکرده و به ميزان نسبتا خوبي تاريخ گذاري آن تائيد مي شود. آزمايشات راديو کربن نشان داده که ماده ارگانيک از آنچه درس زده شده، کهن تر است و در ژئولوژي و ديرين شناسي و باستان شناسي و زمينه هاي وابسته اهميت قطعي دارد. آزمون راديو کربن صراحتا، عمري بيش از 50000 سال را براي تشکيلات آهکي نشان مي دهد. نمونه هاي استالاگتيتي که از غارهاي زير دريايي جزيره کفالينيا در درياي ايوني به دست آمده بين 16000 تا 20000 سال عمر دارند. منشاء استالاگتيت ها ضاهرا به طور محسوسي کم شده است. گاهي آثاري از ساير مواد راديو کربن نظير اورانيوم در غارها کشف مي شود. بعنوان مثال در غاري در جنوب فرانسه، نشانه هايي از تخريب به خاطر فروپاشي اورانيوم وجود داشته است. گاهي مي توان از طريق استالاگتيت هاي شکسته، بعنوان زلزله سنج طبيعي براي بازگويي لرزه هاي گذشته زمين و تخريب هاي مشابه استفاده مي کنند. شکل غارها به وسيله شکاف ها و ترکيب مجزه اي اطراف آن و به وسيله علم آب شناسي (جريان، تهاجم شيميايي و مواد در حالت تعليق) و اشکال سطحي و وضعيت سير تکاملي کليه توده هاي صخره اي، تشخيص داده مي شود. در ميان تعداد بي شماري از اشکال که به وسيله انفجارات زير زميني هويدا مي شوند، به نوع اصلي قابل تشخيص است که شامل راهرو، چاه و تالار مي باشد. الف – راهرو: عبارتند از يک مجراي افقي با شکل تقريبا متقاطع در امتداد طول آن تشکيل شده است. بخش راهرو توسط رسوبات پر شده است و شامل انواع راهروهاي لوله اي – راهروهاي بالارو، دره هاي عميق (کانيون) و راهروهاي شکل گرفته از مجراهاي متعدد مي باشد. ب- چاه: مجرايي است که به صورت عمودي گسترش پيدا مي کند. راس آن ممکن است به خارج سطح راه باز کند و نه به يک راهرو يا تالار. اما چاه هميشه داراي مجراهاي خروجي رخنه پذير نيست. چاه معمولا استوانه اي يا به شکل مخروط بلندي است که تشکيلات آن بر اثر تراوش به داخل يک گروه درزه ايجاد مي شود. ج – تالار: تالار به معني بخش عظيم يک راهرو است. از نظر ژئومورفولوژيست ها، تالار راهروي است با يک تقاطع که به وضوح بزرگتر از بخشهاي راهرو يا چاه هايي است که تالار به آنها هدايت مي شود و در نقطه اي که چندين تقاطع مجرا جمع مي شوند، قرار دارد. تالار غار رودافشان در فيروزکوه به ابعاد 50×180 متر مي باشد که داراي حفره روبه گسترش، ساختار ويژه و پديده فرونشستي است که سير تکاملي را طي مي کند. نواحي گردآوري، با دامنه تپه ها و فلات بخش فوقاني منطقه کارست مربوط است. کليه ترکهاي کوچک و بزرگ در حوضچه ها، چاهکها و دهانه غارها، آب جاري در سطح را جذب مي کنند. اين ناحيه گردآوري ممکن است به سرعت برخلاف ويژگي کارست از عرض گسترده شود، و يک يا چند رودخانه در ميان يک منطقه غير قابل نفوذ جريان يابد، اما اگر منطقه سنگ آهکي غني باشد، هيچ کارستي زيرزميني ناپديد نخواهد شد. در مورد نقش اين سرچشمه هاي خارجي نبايد مبالغه شود، بزرگترين بخش آب در نظام رودخانه کارست حاوي باراني است که بر خود سنگ آهک مي بارد. درون توده سنگ آهک، آب موضعي، انباشته ها را حفظ مي کند و ممکن است روي لايه نفوذناپذير پيشرفت کند. اين ذخاير کوچک توسط کانالهاي کوچکي که با کانالهاي گردآوري بزرگتر، يک جريان بزرگتر را بهم مي پيوندند، زهکشي مي شوند. تجسسات غارشناسي نشان د� سایت ما را در گوگل محبوب کنید با کلیک روی دکمه ای که در سمت چپ این منو با عنوان +1 قرار داده شده شما به این سایت مهر تأیید میزنید و به دوستانتان در صفحه جستجوی گوگل دیدن این سایت را پیشنهاد میکنید که این امر خود باعث افزایش رتبه سایت در گوگل میشود

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت ریسک]

[مشاهده در: www.ri3k.eu]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 369]