سهم ايران در بازار جهاني گاز

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: سهم ايران در بازار جهاني گاز
روز گذشته وزير و قائم مقام وزارت نفت طي سخناني از جايگاه ايران در بازار جهاني گاز و نيز اقداماتي كه براي سرمايه‌گذاري در اكتشاف و بهره‌برداري از مخازن گازي صورت گرفته است سخن گفتند.‌

مهندس نوذري در اجلاس گاز اظهار داشته است كه ايران با داشتن منابع عظيم گازي تنها يك درصد بازار جهاني را در اختيار دارد ليكن روسيه بيش از 20 درصد (بيست درصد) و قطر و نروژ نيز در مقام‌هاي بعدي قرار دارند. جناب وزير هم چنين گفته است كه ميزان مصرف انرژي ايران بمراتب بيشتر از مصرف مشابه در اروپا و ژاپن مي‌باشد.

قائم مقام وزارت نفت نيز در مصاحبه بعد از خبر ساعت 30/22 شبكه دوم سيما به لزوم سرمايه‌گذاري در صنعت گاز و اقداماتي كه وزارت‌خانه‌اش در اين خصوص انجام داده است اشاره كرده است. پيش از هر بحثي با اطلاع اندكي كه نگارنده اين ستون از درون وزارت نفت دارد بايد اين واقعيت را به صراحت بيان نمايد كه هم در زمان مهندس وزيري هامانه و هم در مدت كوتاهي كه مهندس نوذري سكان‌كشتي نفت و گاز را هدايت مي‌كنند وزارت نفت و مسئولان بالاي آن جهد بليغ كرده‌اند كه ايران بتواند متناسب با ذخائري كه در اختيار دارد در بازار گاز حضور پيدا كند ليكن اين واقعيت نيز وجود دارد كه در مواردي اقدامات و تلاش‌هاي آنها بمثابه مشت بر سندان كوبيدن شده و تلاش‌هاي بي‌وقفه آنها پاسخگو نبوده است و همان‌گونه كه آقاي وزير اظهار داشته‌اند روسيه با ثروت گازي نه چندان بيشتر از ايران توانسته است وابستگي اروپا را به خود به گونه‌اي رقم بزند كه علاوه بر كسب صدها ميليارد درآمد نفت و گاز از حربه گاز بعنوان اهرم بسيار مؤثر سياست خارجي بهره‌گيري كند و پس از روسيه ، قطر موفق شده است تا در مدتي اندك به جايگاه بسيار موفقي نائل گردد.‌

قطع نظر از يك رشته نارسائي‌هاي ساختاري در بافت وزارت نفت و مشكلاتي كه در نظام مالي اداري كشور براي انجام پروژه‌هاي بزرگ در حوزه گاز وجود دارد مشكل اساسي را بايد در جاي ديگر سراغ گرفت و آن موقعيت ايران در چالش‌هائي است كه در سياست خارجي با آن مواجه است و دامنه پي‌آمدهاي اين چالش‌ها به گونه‌اي است كه نه تنها در بحث گاز دست و پاي ما را بسته است بلكه در ديگر حوزه‌هاي صنعتي و اقتصادي نيز توان ملي ما را به گونه‌اي درگير كرده است كه ما بايد براي كوچك‌ترين كاري كه در آن نياز به كمك گرفتن از امكانات وسيع جهاني دارد وقت و انرژي به مراتب بيشتر از آن مصرف كنيم كه ديگران براي امري مشابه مصروف مي‌‌دارند.‌

البته اين باور وجود دارد كه اگر اين معضلات و موانع بين‌المللي براي ما وجود نمي‌داشت ايران اسلامي نمي‌توانست به دست آورد‌هائي نائل گردد كه اكنون در آنها به توفيق رسيده است. ضمن پذيرش اين منطق بايد گفت كه آنچه بدست آمده است چه درصدي از توان بالقوه كشور است كه به فعليت رسيده است و اينكه اگر سلطه‌گران جهاني وضع كنوني را به ما تحميل نكرده بودند آيا امروز ما در جائي بهتر از مكان كنوني ايران نبوديم. البته اين واقعيت وجود دارد كه رژيم شاهنشاهي طي چند دهه‌اي كه پس از جنگ دوم جهاني بر ايران حكومت كرد و با بهره‌مندي از امكانات وسيع بين‌المللي كه داشت و اينكه آن رژيم در نظام بين‌المللي حزم شده بود و با هيچگونه مانعي روبرو نبود و هيچ تحريمي بر عليه آن اعمال نشده بود نتوانسته بود آن چنان كه شأن ملت ايران اقتضاء مي‌كند به سازندگي ايران در ابعاد سياسي، صنعتي و اقتصادي بپردازد. با اين حال بحث در مقايسه عملكرد يك نظام اسلامي مردم‌سالار مستقل با يك رژيم وابسته كودتائي كه فرمانبر قدرت‌هاي بزرگ بود مطرح نيست بلكه آنچه از كلام وزير محترم نفت فهميده مي‌شود عدم بهره‌گيري شايسته كشور از امكانات بين‌المللي و استفاده از فرصتي است كه بدست آمده و حضور در بازاري است كه كالاي گازي ما در آن در شرايط كنوني بخوبي مي‌تواند علاوه بر بهره‌هاي مادي جايگاه سياسي ايران اسلامي را ارتقاء دهد.‌

در دنياي بحران‌زده امروز كه سرمايه‌هاي صدها ميلياردي در آن بدنبال محل مطمئن سرمايه‌گذاري مي‌گردند كشور ما نمي‌تواند از بخش اندكي از اين سرمايه‌ها نيز بهره‌گيري كند. بالاخره بايد اذعان كرد كه علاوه بر ثروتمندي ايران و اينكه در شرايط كنوني بازار نفت، ايران توانسته است سهم مهمي از دلارهاي نفتي را جذب كند آنچه در اختيار ما قرار دارد كفاف سرمايه‌گذاري در پروژه‌هاي عظيم گازي را نمي‌كند. دكتر علي كردان قائم مقام وزارت نفت در صحبت‌هاي شب گذشته خود از سرمايه‌گذاري 12ميليارد دلاري در حوزه گاز سخن گفت و اظهار داشت كه اين اقدام براي جذب بيشتر سرمايه‌گذاران جهاني صورت گرفته است. از سوي ديگر مسئولان وزارت نفت از لزوم سرمايه‌‌گذاري دويست ميلياردي در چند سال آينده سخن مي‌گويند. اين سرمايه عظيم در بازار جهاني وجود دارد ليكن ما كه بدان نيازمنديم نمي‌توانيم از آن بهره‌گيري كنيم.

البته نبايد اين واقعيت را انكار كرد كه شركت‌هاي بزرگ نفت و گاز جهاني حتي اگر محدوديت‌هاي كنوني عليه كشور ما وجود نمي‌داشت با تصميم‌گيريهاي مستقلانه‌اي كه مسئولان نظام ما در مسير حفظ منابع ملي بدان مي‌پردازند علاقمند بودند كه منافع درازمدت آنها از تضمين‌هاي بيشتري در بازار نفت و گاز ايران برخوردار گردد زيرا ما با موانع قانوني كه در كشور داريم نمي‌توانيم به مثابه قطر يا روسيه يا اندونزي و ديگر كشورهاي دارنده گاز دست شركت‌هاي بزرگ را باز بگذاريم.

اين واقعيت وجود دارد كه علاوه بر سرمايه فن‌‌آوري‌هاي مدرن در صنعت گاز نيز عامل تعيين‌كننده و مهمي است كه اين امكانات و لوازم فني نوعاً در انحصار شركت‌هاي تجربي است. لذا اگر واقعاً ما علاقه‌منديم علاوه بر استفاده از سرمايه و نيروي داخلي از امكانات بين‌المللي بهره‌مند شويم سياست ديگري را مي‌بايست اتخاذ كنيم و تلاش كنيم از مجراي گشايش در سياست خارجي به كمك مسئولان وزارت نفت بشتابيم.

شرايط منطقه‌اي و توانمندي ايران اسلامي به گونه‌اي است كه در شرايط كنوني نياز به تصميم‌گيريهاي شجاعانه ملي داريم خوشبختانه نظام ديني ما به گونه‌اي شكل گرفته كه در زمان عسر و حرج دست رهبران ديني ما با اين جمله تاريخي امام راحل كه حفظ جمهوري اسلامي ايران از اوجب واجبات است باز گذاشته شده تا كشور را در چالش‌ها و خطراتي كه فراراه ما قرار گرفته به سرمنزل مقصود برسانند و بار ديگر توطئه‌هاي كساني را كه براي ما خواب‌هاي آشفته مي‌بينند خنثي كنند.

تمجيد از تلاش‌هاي مسئولان وزارت نفت در توسعه و حفظ آنچه حاصل شده است ضرورت دارد ليكن بالاتر از اين ضرورت يافتن برون‌رفت‌هائي است كه موانع سياسي موجود را از سر راه آنها بردارد تا كشور ثروتمند ما بتواند سهم طبيعي خود را در بازار كنوني گاز بدست آورد.‌

يکشنبه 26 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 206]